VRT-Nederlands 1.0
(taal en taalkunde; (vooral) in België)
Semagram (extra betekenisinformatie)
VRT-Nederlands…
is Nederlands; is een taal
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] wordt gesproken op de VRT en geldt voor velen als norm
- [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich enigszins van de standaardtaal in Nederland
Algemene voorbeelden
BRT-Nederlands (sinds enige tijd VRT-Nederlands) is in Vlaanderen een begrip: het VRT-Nederlands is de, lichtjes van de Nederlandse versie verschillende, Belgische variant van de Nederlandse standaardtaal. Met enige ironie zouden we ook van "ABN" kunnen spreken – Algemeen Belgisch Nederlands. Dat ABN of VRT-Nederlands heeft een omgangstalige variant, die we bij wijze van contrast soap-Vlaams kunnen noemen: precies in soaps (en in comedy-series) zul je immers bij uitstek een meer informele vorm van gesproken taal kunnen aantreffen.
Op het hoogste niveau van de stratificatie groeien het Belgische en het Nederlandse Nederlands naar elkaar toe in de periode tussen 1950 en 1990. Het informelere soap-Vlaams staat echter verder af van het VRT-Nederlands dan wat geldt voor het informele Nederlands in Nederland t.o.v. de in Nederland gebruikelijke standaardvariant.
Bij sommige taalkundigen leeft de mening dat in Nederlandstalig België sprake is van een substandaardisering, d.w.z. van de vorming van een informele omgangstaal, die enerzijds relatief uniform is, maar die anderzijds te ver afstaat van de standaardtaal (óók van de Belgisch-Nederlandse standaardtaal) om zonder meer als informele variant daarvan beschouwd te kunnen worden. In een andere context (1999) heb ik die substandaard wel als soap-Vlaams betiteld, in contrast met het bekendere VRT-Nederlands. Het taalgebruik van de omroep (meer specifiek, dat van de journaals en de informatieve programma's) belichaamt immers de norm die in Nederlandstalig België aanvaard wordt als richtlijn voor verzorgd Nederlands.