accordeon


accordeon 1.0

afbeelding

Source: Arent, Infrogmation
( CC BY-SA 3.0 )

draagbaar toetseninstrument dat bestaat uit een klavier aan de rechterzijde, een reeks akkoordenknoppen aan de linkerzijde en tussenin een opvouwbare blaasbalg die wordt bediend door het instrument beurtelings uit te rekken en in te duwen en dat vooral gebruikt wordt in uiteenlopende vormen van populaire muziek

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een accordeon…

is een muziekinstrument

  • [Afmeting] heeft zodanige afmetingen dat hij de romp van de bespeler grotendeels bedekt
  • [Geluid] maakt een geluid dat een beetje lijkt op dat van een orgel, maar lichter klinkt; maakt vaak een mechanisch aanvoelend, expressieloos geluid
  • [Bouw] heeft een klavier aan de zijde van de rechterhand van de bespeler; heeft een reeks akkoordenknoppen aan de zijde van de linkerkant van de bespeler; heeft in het midden een opvouwbare blaasbalg; beschikt over metalen tongen die door de lucht uit de blaasbalg bewogen worden, waardoor het geluid wordt voortgebracht
  • [Soort] is een toetseninstrument; is een aerofoon
  • [Functie] wordt vooral gebruikt in verschillende vormen van populaire muziek; komt voor in vele vormen van etnisch gekleurde muziek, zoals de Europese volksmuziek en in Amerika de cajun en de zydeco; is het centrale instrument in tango-orkesten en bij allerhande volkse balorkesten; wordt gebruikt in de Franse musettemuziek; is vaak het instrument van straatmuzikanten; wordt soms ook gebruikt in moderne klassieke muziek en in de jazz
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is draagbaar
  • [Gebruikswijze] wordt door de speler voor het lichaam gedragen, meestal opgehangen aan een draagband die om de hals wordt gedragen; wordt bespeeld door de blaasbalg beurtelings uit te rekken en in te drukken terwijl men met de rechterhand de melodietoetsen bespeelt en met de linkerhand de akkoordknoppen bedient
  • [Gebruiker] wordt bespeeld door een accordeonist
  • [Gelijkenis] gelijkt uiterlijk sterk op een trekharmonica
  • [Onderscheid of tegenstelling] verschilt van een trekharmonica omdat hij niet wisseltonig is en dus dezelfde tonen produceert bij het uitrekken en het induwen van de blaasbalg; is gewoonlijk wat groter dan een trekharmonica

Algemene voorbeelden


Het zeurderige, tochtige geluid van de accordeon maakte hem draaierig.

Franklin, Thomas Lieske,

Maar door wat Julieke, het kleine kreng, over haar gezegd had kon ik het niet helpen dat ik haar in haar blootje voor me zag met die accordeon voor haar buik, met haar ronde borsten erboven en haar lieve gezicht.

Bas, Annie Van Keymeulen,

Inmiddels heeft het accordeon een plaats veroverd in zo ongeveer alle denkbare muzieksoorten, van pop tot avant-garde, van volksmuziek tot jazz.

NRC,

Het meest karakteristieke instrument van de Cajun muziek, de accordeon, werd pas in de vorige eeuw in Lousiana geïntroduceerd door Duitse emigranten, en al snel was de accordeon niet meer weg te denken uit de Cajun muziek.

http://www.zydeco.nl/geschiedenis.htm

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • accordeon bespelen
  • de accordeon bespelen

Zij zaten op een verhoging achterop het podium en bespeelden onder andere drums, accordeon, verschillende blaasinstrumenten en enkele gitaren.

Meppeler Courant,

met adjectief ervoor


  • diatonische accordeon
  • elektronische accordeon
  • klassieke accordeon

Als tweede vervolmaking van de klassieke accordeon kunnen we de ontwikkeling van het manuaal vernoemen.

http://users.pandora.be/mj/artikels/40accordeon.htm

Frédéric Paris is vooral bedreven op diatonische accordeon en klarinet.

De Standaard,

Het instrumentarium omvat bijna 70 keyboards, accordeons, een elektronische accordeon, piano's, elektronische orgels, marimba's, metalofoon, crotales, xylofoon, klokkenspel, buisklokken, carillonklokken, viool en een contrabas.

http://www.jostiband.nl/NL/NLHO.HTM

in voorzetselgroep


  • op accordeon begeleiden
  • op accordeon spelen
  • op de accordeon begeleiden
  • op de accordeon spelen

Cor Steyn, die Willy Walden tijdens de oorlog begeleidde op zijn accordeon, speelde later met evenveel verve het Hand in Hand Kameraden (overigens gebaseerd op een Duits liedje) van het Feyenoord-legioen.

NRC,

Heel kort na de opname van Joe Falcon volgde meer Cajun op vinyl van o.m. Leo Soileau (Mayeus Lafleur op accordeon), Amédé Ardoin, The Breaux Brothers, Dennis McGee, Lawrence Walker, Angelas Lejeune en Columbus Frugé op de labels Victor, Paramount, Brunswick en Okeh.

http://www.billybop.be/styles/cajuncorner/music.asp

Hij speelde op een accordeon en bediende daarbij gelijktijdig zijn trommel, toeters en allerlei andere leuke muziekinstrumenten.

Meppeler Courant,

  • een stuk voor accordeon en cello
  • een stuk voor accordeon en orkest
  • een stuk voor accordeon en piano
  • voor (de, het) accordeon componeren

In Nederland is Ton de Leeuw een van de eerste vooraanstaande componisten die voor het accordeon heeft gecomponeerd.

NRC,

Verreweg de boeiendste momenten vond ik die, waarin Georg Katzer in Versuchte Annahrung voor accordeon en cello uit 1987 een versmelting nastreeft in het hoogste register.

NRC,

Hierbij inspireerde hij de Deense componist Ole Schmidt die voor hem een van de mijlpalen in de accordeonliteratuur schreef nl.: "Symfonic Fantasy and Allegro" voor accordeon en orkest.

http://users.pandora.be/mj/artikels/40accordeon.htm

voorafgegaan door als


  • als een accordeon in elkaar plooien

Als de wielen dan blokkeren en er hangt een locomotief die blijft voortduwen achteraan het stel, plooit de trein als een accordeon in elkaar.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


accordeon 1.1

muziekspel op een accordeon; accordeonspel

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Accordeon…

is spel

      Algemene voorbeelden


      Ik hoor accordeonspel (en ik heb altijd een voorliefde gehad voor accordeon: het is het instrument van de dronkeman, omdat het met dubbele tong spreekt), gelach, geklap, er is dronken jovialiteit, de dronken overmoed van ouderdom in het bijzijn van klinkende jeugd (de blonde toeristen van allerlei geslachten), zoveel mogelijkheden benut, meer nog onbenut.

      Het land in mij, Naima el Bezaz (ed.),

      Iry zong steeds met enorm veel gevoel en z'n volle en melodieuze accordeon werd meestal nog ondersteund door een fiddle en een klassieke gitaar.

      http://www.billybop.be/styles/cajuncorner/music.asp

      "Eigenlijk ben ik met accordeon begonnen," bekent hij grootmoedig. "Ik houd van de klank van dit instrument. Hij brengt iets teweeg dat kinderen aanspreekt."

      De Standaard,

      Combinatiemogelijkheden


      als object bij een werkwoord


      • accordeon spelen

      Klaas had haar de mantel gegeven zodat ze niet meer nat werd als ze accordeon speelde.

      Asfaltbloempje; De vrouw in de kamer; My beautiful demon; Natalja, Yorgos Dalman,

      Onder het bruine kaftpapier zat een glimmend omslag met daarop twee zingende jongens en een accordeon spelend circusmeisje.

      Nathan Sid, Adriaan van Dis,

      Woordfamilie


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      accordeon 1.2

      vaardigheid in het bespelen van de accordeon; techniek van het accordeonspel; kunde van het accordeonspel

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Accordeon…

      is een vaardigheid

          Combinatiemogelijkheden


          als object bij een werkwoord


          • accordeon leren spelen
          • accordeon studeren

          Na enige tijd gewerkt te hebben als leraar Engels ging hij schoolmuziek en accordeon studeren aan de conservatoria van Amsterdam en Arnhem.

          http://www.symfonisch-orkest.nl/dirigent/

          Rechts van hen, op dezelfde verdieping, woonde een vadsige Oost-Europeaan die overdag accordeon, orgel en piano studeerde om zijn vorderingen tijdens feesten en partijen ten gehore te kunnen brengen.

          Mensen met een hobby, Désanne van Brederode,

          Zelf leerde Eckstaedt accordeon spelen, eerst als autodidact en daarna aan de Musikhochschule Detmold.

          http://www.radio1.be/blikvanger/dgb_klezmer.htm

          met substantief ervoor


          • een cursus accordeon
          • een docent accordeon

          Op aanraden van Calro Plaum (musicus/docent accordeon en elektronische toetsinstrumenten) ben ik les gaan nemen bij Harrie Lambrichts via de Muziekschool Heerlen.

          http://web.inter.nl.net/users/J.H.M.Verbiesen/aubel.html

          De cursus accordeon wordt reeds jaren lang gegeven in 8 van de 60 jeugdmuziekateliers, die aangesloten zijn bij Musicerende Jeugd.

          http://users.pandora.be/mj/artikels/40accordeon.htm

          Woordfamilie


          Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


          accordeon 1.3

          muziek die geschreven is voor of uitgevoerd wordt op accordeon

          Betekenisbetrekking


          metonymie
          Betrokken betekenissen 1.0: 1.3

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een accordeon…

          is muziek

              Algemene voorbeelden


              Trekharmonica en accordeon gingen rond de eeuwwisseling geleidelijk steeds meer overheersen in dans- en amusementsmuziek waardoor wederom doedelzak en draailier verder naar de achtergrond verdwenen.

              http://www.antenna.nl/draailier-doedelzak/,

              In haar arrangementen is even goed plaats voor een cello of een melancholieke accordeon als voor een snerpende elektrische gitaar.

              NRC,

              Horsepower speelde één van de beste optredens van het festival, met een nieuw geluid waarin accordeon en hypnotische zang het publiek tot écht luisteren verleidden.

              De Standaard,

              Is er dan iets weemoediger dan een accordeon die haar zachtjes bewegen doet, een motoriek die de liederen, zo vaak heerlijke walsstructuren, begeleidt?

              De Standaard,

              Woordfamilie


              Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


              accordeon 1.4

              iemand die accordeon speelt; accordeonspeler; accordeonist

              Betekenisbetrekking


              metonymie
              Betrokken betekenissen 1.0 : 1.4

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een accordeon…

              is een persoon

                  Algemene voorbeelden


                  Dan speelt De Internationale Nieuwe Scène uit Antwerpen 'Pinochet bij de dokter', een plat maar grappig stukje waarin de Chileense dictator terug is gebracht tot het formaat van een dwerg, totdat hij uit zijn rol springt om samen met de andere acteurs, begeleid door accordeon en tamboerijn, een stevig maar Vlaams-onverstaanbaar lied te zingen.

                  Een soort Engeland, Robert Anker,