autotsaar


autotsaar 1.0

(transport, verkeer en reizen; informeel; neologisme)

zeer machtige topman in de autosector, soms speciaal door de overheid aangesteld om een reorganisatie door te voeren
In het Engels is car tsar de benaming voor een speciaal van overheidswege aangestelde hoge functionaris in de autosector. Het Nederlands heeft die betekenis uit het Engels overgenomen. Daarnaast kan het Nederlandse autotsaar ook van toepassing zijn op een bijzonder machtige topman in de autosector die niet van overheidswege is aangesteld. Zie ook bij tsaar in de betekenis 1.1.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een autotsaar…

is een topfunctionaris; is een persoon

  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft zeer grote bevoegdheden; is invloedrijk
  • [Activiteit of handeling] is werkzaam als topman in de autosector, bv. als hoogste president van een autoconcern of als overheidsfunctionaris die bedrijfshervormingen moet doorvoeren

    Algemene voorbeelden


    Carlos Ghosn, de topman van Renault-Nissan die in Japan in de gevangenis zit op verdenking van fraude, komt vrijdag wellicht op borgtocht vrij. Zijn rol lijkt uitgespeeld. Daarmee verdwijnt er opnieuw een autotsaar van het toneel. Is de sector toe aan nieuw type leider? [...]. 'Je kunt zeggen dat met Ghosn een van de laatste autotsaren van een generatie weg is', zegt Jack Ewing, journalist van The New York Times en auteur van het boek Het Dieselschandaal.

    https://www.volkskrant.nl/economie/een-van-de-laatste-autotsaren-ghosn-is-uitgespeeld-is-het-tijd-voor-een-nieuw-type-topman-~bdd7baf0/,

    De toekomst lijkt in steeds grotere mate voorbestemd te zijn voor volledig elektrische en zelfrijdende auto's. In een opiniestuk in de New York Times was Steven Rattner – de 'autotsaar' die onder president Obama na de kredietcrisis de herstructurering leidde van Chrysler en GM – helder over de gevolgen hiervan.

    https://www.linkedin.com/pulse/general-motors-trump-en-een-ongemakkelijke-realiteit-uittenbogaard

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • een autotsaar aanwijzen

    De drie Amerikaanse autofabrieken General Motors (GM), Ford en Chrysler krijgen alsnog 15 miljard dollar (11,6 miljard euro) staatssteun. Daarover zijn president George Bush en de Democratische meerderheid in het parlement het eens geworden. Bush zal een 'autotsaar' aanwijzen, die de baas wordt over de auto-industrie. [...]. Gaat het plan door, dan moeten de fabrieken aan de 'tsaar' verantwoording afleggen. Deze overheidsfunctionaris mag tevens grote reorganisaties opleggen.

    https://www.parool.nl/buitenland/akkoord-over-steun-auto-industrie-vs~a72561/,

    met adjectief ervoor


    • een speciale autotsaar

    President Barack Obama gaat een presidentiële werkgroep opzetten die de noodlijdende Amerikaanse auto-industrie moet gaan reorganiseren. Hij ziet daarmee af van de benoeming van een speciale 'auto-tsaar' die volmachten zou krijgen om de auto-industrie te herstructureren.

    https://www.volkskrant.nl/economie/obama-ziet-af-van-auto-tsaar-~bc459097/,

    met substantief ervoor


    • de bijnaam autotsaar
    • een nieuw type autotsaar

    De vijftiger Bloom heeft in de VS de bijnaam 'car czar' ('autotsaar') omdat hij de architect was van het reddingsplan voor de noodlijdende autosector, die steun kreeg uit het noodfonds van het Amerikaanse ministerie van financiën.

    https://fd.nl/frontpage/Print/krant/Pagina/Mensen/683407/obama-trekt-ex-bankier-aan-voor-de-industrie,

    'We moeten afwachten wat er gaat gebeuren, maar de kans bestaat dat er een nieuw type autotsaar opstaat.' De auto-industrie staat voor grote veranderingen, naar elektrificatie, maar ook autonoom rijden en de opkomst van de deelauto roert de sector. [...]. Autoconcerns zijn enorme, zeer complexe bedrijven, die mogelijk een dictatorachtig type vereisen als leider, zegt Ewing. 'Denk aan Piëch van Volkswagen, of zijn opvolger Winterkorn.' De rol van dit leiderstype lijkt niettemin uitgespeeld.

    https://www.volkskrant.nl/economie/een-van-de-laatste-autotsaren-ghosn-is-uitgespeeld-is-het-tijd-voor-een-nieuw-type-topman-~bdd7baf0/,

    met eigennaam


    • autotsaar Yahaya Ahmad

    Maleisië rouwt om het verlies van zijn 'auto-tsaar' Yahaya Ahmad, topman van autofabrikant Proton, die maandagnacht in een helikopterongeluk samen met zijn vrouw om het leven kwam. [...]. Analisten vrezen dat de dood van de 50-jarige Maleisiër zowel binnen Proton als voor het ambiteuze industriebeleid van Maleisië's premier Mahathir Mohamad voor grote problemen zal zorgen. Yahaya werd vorig jaar door Mahathir persoonlijk aangesteld als topman van Perusahaan Otomobil Nasional, beter bekend als Proton, de nationale autofabrikant van Maleisië. Hij privatiseerde en reorganiseerde de onderneming. Yahaya werd vorig jaar door Mahathir persoonlijk aangesteld als topman van Perusahaan Otomobil Nasional, beter bekend als Proton, de nationale autofabrikant van Maleisië.

    https://www.nrc.nl/nieuws/1997/03/05/maleisie-rouwt-om-industriele-tsaar-7344856-a912386,

    Etymologie


    Aard herkomst leenvertaling
    Vroegste datering 2008
    Brontaal Engels
    Vorm in brontaal car tsar
    Betekenis in brontaal idem