bassethoorn 1.0
Bron:
Mezzofortist
(
Publiek domein
)
(muziek; kunst en architectuur; verouderend)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bassethoorn…
is een muziekinstrument
- [Geluid] brengt een lager geluid voort dan een klarinet en een iets hoger geluid dan een altklarinet
- [Vorm] heeft tegenwoordig dezelfde vorm als een basklarinet
- [Tijd] werd waarschijnlijk omstreeks 1770 uitgevonden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een transponerend instrument, dat gestemd staat in F
- [Betrokkene] wordt vooral bespeeld door uitvoerders van klassieke muziek
- [Gelijkenis] lijkt op een basklarinet
Algemene voorbeelden
In Mozart's muziek voor blaasinstrumenten speelt de bassethoorn een prominente rol. Dit instrument is een alt-versie van de klarinet met een bijzonder rijk en warm laag register.
De bassethoorn raakte aan het begin van de 19e eeuw in de vergetelheid en na de ontwikkeling van de basklarinet rond 1840 (de huidige vorm hebben we te danken aan Adolphe Sax) verloor hij zijn functie in het klarinettenensemble aan dit nieuwe instrument. De moderne bassethoorn kwam terug in de belangstelling in de tweede van helft van de 20e eeuw en heeft nu dezelfde typische vorm als de basklarinet.
De klarinettenfamilie is er één van behoorlijke omvang, van de kleine Es-klarinet, die maar zo'n 46 centimeter lang is, tot de enorme contra-bas klarinet in Bes van 2,70 meter. De volledige familie bestaat uit: Es sopraan, Bes, Es alt, Bes bas, contra-alt in Es, Bes contrabas, A, As sopranino, D sopraan en bassethoorn in F. De laatste drie worden echter niet zo vaak gebruikt.
Pas in 1992 heeft men een programma van de Mozart-klarinettist Stadler gevonden. Uit de gravure kon men opmaken dat Mozart zijn beroemd concerto niet voor klarinet en evenmin voor bassethoorn schreef, maar voor een vandaag niet meer bestaand instrument, de "basset-klarinet". Die is groter dan de klarinet en heeft diepere tonen.
Luister naar het Darmstädter Konzert, het zevende, met zijn energiek Allegro en zijn fris Rondeau. Ook het concerto voor bassethoorn (eigenlijk geschreven voor cello) is een rijk werk met een heerlijke Romance. Meyer speelt de muziek met vertedering. Nooit ruw, altijd met een mooie toonvorming die soms een tikkeltje ten nadele is van de expressie.
De rieten worden gemaakt van arundo donax. Een vier meter hoge grassoort [...]. Het volwassen gras is aan de wortel zo'n acht centimeter in doorsnee en aan de top een halve centimeter dik. Het bovenste gedeelte wordt gebruikt voor hobo-rieten en naar mate het een groter instrument betreft (althobo, klarinet, saxofoon, basklarinet, bassethoorn, fagot, contrafagot), is het gebruikte riethout lager van de stam afkomstig.
Het RBO beschikt over een uitgebreid instrumentarium met onder andere althobo's en hobo d'amores (Passionen), bassethoorns (Mozart Requiem), slagwerk (o.a. barokpauken).
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- bassethoorn spelen
Mirjam Hesselink volgde van 1977 tot 1981 gedeeltelijk de vakopleiding klassiek saxofoon aan het Twents Conservatorium te Enschede [...]. Om haar mogelijkheden tot samenspel binnen de klassieke muziek uit te breiden, speelt ze sinds 1986 voornamelijk bassethoorn en basklarinet.
in voorzetselgroep
- op de bassethoorn spelen
Michael Collins is één van 's wereld topklarinettisten van dit moment. Hij speelt de solopartij in twee zeer uiteenlopende stukken. Hiervoor neemt hij ook nog eens twee verschillende instrumenten ter hand. De klarinet gebruikt hij in Milhauds Scaramouche. Op de lager klinkende bassethoorn speelt hij vervolgens een Nederlandse première.
- het spelen van bassethoorn
Het trio wisselt van bezetting maar bestaat doorgaans uit klarinet, bassethoorn en basklarinet. Sabine Meyer beperkt zich grotendeels tot het spelen van bassethoorn, een instrument tussen klarinet en basklarinet in dat in de achttiende eeuw populair genoeg was maar sindsdien wat in onbruik is geraakt.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
bassethoorn 1.1
(muziek; kunst en architectuur; verouderend)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een bassethoorn…
is muziek
Algemene voorbeelden
Het trio dat in 1988 werd opgericht, wil op de eerste plaats originele muziek voor drie bassethoorns uitvoeren, een kamermuziekformatie die tijdens de klassieke periode in de muziekgeschiedenis zeer geliefd was. Verder brengen zij ook andere werken uit het grote repertoire waarin de klarinet, bassethoorn of basklarinet centraal staan.