broek


A - kledingstuk voor het onderlichaam

broek 1.0

afbeelding

Bron: xubangwen
( CC BY-SA 2.0 )

kledingstuk dat het onderlichaam bedekt en met een rits en knoop of een reeks knopen om het middel sluit en dat uitloopt in twee pijpen

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een broek…

is een kledingstuk; is een voorwerp

  • [Attribuut] wordt vaak met een riem gedragen
  • [Deel] bestaat uit twee pijpen en een bovengedeelte dat aan de achterkant of de zijkant vaak één of meerdere zakken heeft en met een knoop en rits of met meerdere knopen om het middel vastgemaakt wordt
  • [Materiaal] is gemaakt van zachte stof, bijvoorbeeld katoen, ribfluweel of spijkerstof en soms ook van leer
  • [Geheel] maakt soms samen met een jasje en eventueel een vest deel uit van een pak en wordt dan meestal door mannen gedragen
  • [Functie] wordt gebruikt om de benen en het onderlichaam mee te bedekken en warm te houden
  • [Gebruiker] wordt zowel door mannen als vrouwen gedragen, maar wordt vaak als een prototypisch mannenkledingstuk gezien tegenover de vrouwelijke kledingstukken jurk of rok

Algemene voorbeelden


In haar kleren zitten altijd invloeden van China, Japan en India. 'En ik dans flamenco, dat zie je ook terug.' In lange wijde rokken bijvoorbeeld, die ze zelf altijd aanheeft. 'Het zit verrukkelijk', zegt ze. 'En het hoort bij mij. Ik heb brede heupen en een dikke kont. Een broek staat mij vreselijk.'

http://www.corakemperman.nl/publiciteit/volkskrant.html,

Ik hou niet van felle kleuren. Oranje en geel hoop ik niet te veel te zien, die vind ik veel te opvallend. Wat broeken betreft, ben ik kieskeurig. Alleen losse broeken mogen. Dus geen stretchbroeken, geen shorts, zelfs niet als het snikheet is. Een broek moet tot op de grond komen.

De Morgen,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een broek aantrekken
  • een broek dragen
  • een broek laten zakken
  • een broek optrekken
  • een broek uittrekken

Hij droeg een broek die hij, met zijn riem op het laatste gaatje, had dichtgesnoerd om zijn puntige heupen – en nog keek je langs zijn platte buik naar binnen, naar waar donkere haren schemerden.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

Toen in 1972 Bertollucci's rolprent 'Last tango in Paris' op het witte doek verscheen, kon ik het dan ook volkomen eens zijn met de ruige, doch eerlijke en levenskrachtig voorkomende hoofdrolspeler Marlon Brando die voor een formatie onberispelijk tangodansende marionetten zijn broek liet zakken, en zo met deze gekunsteldheid bijna letterlijk de vloer aanveegde.

http://users.pandora.be/sueno/tekst/kvt.01.html

De man trekt zijn broek op, zet zijn bril goed op zijn neus, wrijft de schaarse haren plat en verklaart met zichtbaar genoegen dat het zijn derde receptie is.

De Standaard,

Nu sta ik hier met een natte broekspijp en mijn vrouw schatert [...]. "Trek die broek toch uit, Romain! Hang ze aan de waslijn!" Mijn broek uitdoen? Onmogelijk [...]. Ondanks de schok sta ik daar nog altijd met die vlaggemast. Ik kan mij zó niet in slip vertonen [...]. "Eerst mijn been afspoelen." En ik ren naar binnen [...]. Ik trek die broek eindelijk uit. Opluchting.

Gras, Clem Schouwenaars,

met adjectief ervoor


  • een flanellen broek
  • een fluwelen broek
  • een katoenen broek
  • een lederen broek
  • een leren broek
  • een linnen broek
  • een ribfluwelen broek

Hij sloeg een stofje van zijn flanellen broek.

Morgenster, Jaap Scholten,

Wilhelm is een drieste knaap met heftige reacties. Daar staat hij nu in de boomgaard. Alleen. Een jonge hemelbestormer in fluwelen broek en schillerhemd, rillend van onmacht en ergernis. Weerloos tegenover het brein dat de plannen smeedt. Hij wil niet huilen.

Martha, Lut Ureel,

Erik, de dressman was nu eens gekleed in een sportieve outfit met katoenen broek, geruite hemd en trui en een warm jack, dan weer in een colbert, hemd en pantalon waarin hij volgens de dames goed voor de dag kwam.

Meppeler Courant,

Na twaalf stielen zonder ongelukken wilde ik zo dicht mogelijk in de buurt komen van iedereen die een lederen broek draagt, een Fender kan vasthouden, zijn haar in de zeep heeft gezet en met drie, soms vier akkoorden een liedje kan maken.

http://www.nieuwsblad.be/Nieuws/Detail.aspx?ArticleID=GL46UT0I=LIFESTYLEINDEX,

Nina heeft zich op mijn verzoek in mijn leren broek gehesen. De broek zit iets te ruim. Sonia heeft haar een beetje opgetut. Het staat haar leuk. Ze ziet er relaxed en tevreden uit.

Zadelpijn en ander damesleed, Liza van Sambeek,

Zelfs het zweet waarvan zijn kledij was doordrenkt, zijn linnen broek en witte hemd met korte mouwen, schonk niet de minste verkoeling.

Iedereen kan het, Christophe Vekeman,

Hij was conventioneel gekleed, een donker pak met een wit overhemd en een donkere das. De bezoeker zag een man die hij tegen de dertig jaar schatte. Hij had een ribfluwelen broek aan, en sandalen.

Met voorbedachten rade, Henri Knap,

  • een baggy broek
  • een geruite broek
  • een kapotte broek
  • een korte broek
  • een lange broek
  • een natte broek
  • een nauwe broek
  • een nette broek
  • een strakke broek
  • een vuile broek
  • een wijde broek

Daar zit het vol mensen die baggy broeken dragen en spullen kopen om de indruk te geven van 'Yeah, kijk eens hoe cool ik ben!'

De Morgen,

Hij zag me naar zijn geruite broek en zijn overhemd met korte mouwen kijken en zei: 'I always dress casual'.

Nette mensen in een nieuwe tijd, Hans van der Kamp,

Onderweg gaf mijn opoefiets het op, en nu heb ik twee fietsen die het niet goed doen, de ene met een spatbord dat om het voorwiel klemt, en de andere met kapotte remmen, en thanks to MR, zonder kettingkast, hetgeen me al een kapotte broek heeft opgeleverd.

http://www.amsterwitched.nl/

We hebben de korte broeken uit de kast gehaald en uiteraard aangetrokken.

http://www.adoptie.net/frame/at.htm

Een lange broek die nat wordt is koud en onaangenaam om te dragen.

http://www.wadlopen-suw.nl/Main/Main.htm

Lucieke kreeg haar natte broek mee in een doorschijnende plastic boterhamzak, zodat alle moeders bij de schoolpoort het voorwerp van haar schande konden zien.

Het verkeerde keelgat, Diane Broeckhoven,

Ze droeg een donkergroene Indiase salwaar, zo'n lange, overvloedig geborduurde jurk met daaronder een nauwe broek van dezelfde stof als de binnenvoering van de jurk.

NRC,

Onbarmhartig afgeranseld door de meester, die het pistool in beslag nam en de kogel uit de vloer peuterde met zijn mesje, kreeg ik thuis ook nog eens op m'n sodemieter omdat ik een brandgat in mijn nette broek had.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

De laatste jaren werd bij jonge vrouwelijke kantoorbedienden een opmerkelijke stijging vastgesteld van het aantal ribbeldijen [...]. Een afdoende verklaring voor het verschijnsel laat voorlopig op zich wachten. Volgens sommigen is het probleem te wijten aan slecht geleidend kantoormeubilair [...]. Anderen zoeken de oorzaak veeleer in een verkeerde zithouding [...]. Andere theorieën, die de schuld leggen bij te strakke broeken, worden door de onderzoekers van tafel geveegd.

http://www.mloz.be/profiel/index.html,

De kinderen liepen in vuile broeken rond.

Een hete ijssalon, Heere Heeresma,

De klanten zijn niet zo goed geïnformeerd als de modepers, er is nog een enorme afstand met de konsument. Een wijde broek, ik raak het hier niet kwijt. Dat is een feit.

De Standaard,

  • een blauwe broek
  • een bruine broek
  • een donkerblauwe broek
  • een donkergrijze broek
  • een grijze broek
  • een marineblauwe broek
  • een rode broek
  • een witte broek
  • een zwarte broek

Straks, om vijf uur, zouden er drommen mensen door de stad trekken die ongeveer dezelfde kleren droegen als ik, blauwe broek, een overhemd met strop en een blauw colbertje in een iets andere kleur dan de broek, de broek gekocht en het jasje door een verre tante overgestuurd uit Amerika.

De meidenziekte, Tom Pauka,

Hij was bizonder modieus gekleed. Een groenblauw zijden overhemd waaronder een helderwitte zijden shawl. Een bruine broek waarvan de pijpen zo wijd vanaf de knie uitliepen dat ze op de schoenen zeker een halve meter wijd waren en een prachtige karmozijnen gordel.

Een hete ijssalon, Heere Heeresma,

Hij droeg een donkerblauwe broek, das en blazer, klaar om straks te gaan werken.

Kras, Peter Terrin,

Hij was eenvoudig maar net gekleed in een donkergrijze broek, een groen hemd en een grijs jasje.

De bondgenoot, Marcella Baete,

Op een tafel tussen notities en brochures ligt een grijze broek, een blauw gestreept overhemd en een verse stropdas.

Meppeler Courant,

Bob heeft een gelooide zeeliedenkop ontwikkeld en draagt matrozenkleding: een trui van ongebleekte wol met brede kabels, een marineblauwe broek en bootschoenen.

Het meesterstuk, Anna Enquist,

Wie De Jong gistermiddag aan het werk zag, begrijpt dat hij zichzelf nog lang niet versleten acht. De witte broek besmeurd met modder, de benen een beetje uit elkaar, de borst fier overeind. Hij speelde een gedegen wedstrijd.

NRC,

Maar erger nog was dat de zwarte broek niet lang zwart bleef. Vanwege de goedkope kwaliteit van de stof ging de broek al na twee weken naar school fietsen uitbundig glimmen, een feestelijke glans steeg op van mijn benen.

Een treurige afdronk, Levi Weemoedt,

Vaste verbindingen


iets aan de broek hebben

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende samenstelling


B - stuk land

broek 1.0

stuk moerassig land; stuk laaggelegen land dat soms onder water komt te staan

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een broek…

is een stuk land

  • [Stoffelijke eigenschap algemeen] is drassig of moerassig; staat onder water; loopt vol met water
  • [Behandeling of bewerking] wordt soms onder water gezet

    Algemene voorbeelden


    De broeken of boezemlanden langs de rechteroever vormen dan tijdelijk een natuurlijk wachtbekken.

    http://viwc.lin.vlaanderen.be/water/pdf/onderzoek/330.pdf

    In de zomer van 1943 werd een gedeelte van de weilanden, de broeken en de moeren achter de IJzer onder water gezet om daar de invasieplannen te bemoeilijken.

    De lange geboorte, Lut Ureel,

    Woordfamilie


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen