coronavirus


coronavirus 1.0

(wetenschap; gezondheid, geneeskunde en zorg)

virus dat behoort tot een familie van virussen die o.a. verkoudheid, SARS, MERS en COVID-19 kunnen veroorzaken en die tot infecties aan de longen en luchtwegen kunnen leiden; virus dat o.a. luchtweginfecties veroorzaakt
De algemene naam coronavirus wordt sinds 2020 vooral gebruikt voor SARS-CoV-2, het nieuwe specifieke coronavirus dat in december 2019 in de Chinese stad Wuhan is uitgebroken. Zie verder de betekenis 1.1.
Zie ook : COVID-19

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een coronavirus…

is een virus; is een ziekteverwekker

  • [Uiterlijk] heeft onder de microscoop bekeken een soort halo van uitsteeksels met een bolletje erop, wat doet denken aan een kroon (in het Latijn: corona)
  • [Soort] behoort tot een familie van virussen die problemen aan de luchtwegen veroorzaken
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een verkoudheidsvirus
  • [Stoffelijke eigenschap algemeen] kan van dier op mens en van mens op mens worden overgedragen
  • [Betrokkene] kan zowel mensen als dieren ziek maken
  • [Gevolg of resultaat] kan verkoudheid in de winter of vroege lente veroorzaken; kan leiden tot infecties aan longen en luchtwegen; leidt tot ziektes die afhankelijk van de virusvariant verschillende namen hebben, bv. SARS, MERS of - in het geval van het wuhancoronavirus - kortweg corona; kan in het geval van sommige varianten dodelijk zijn voor mensen met een verminderde weerstand
  • [Verscheidenheid] heeft varianten die zeer ernstige klachten kunnen veroorzaken, zoals het SARS-virus, het MERS-virus en het in december 2019 in het Chinese Wuhan uitgebroken coronavirus SARS-CoV-2, dat ook wel het wuhanvirus of het wuhancoronavirus wordt genoemd

Wetenschappelijke naam: Coronavirinae

Orde Nidovirales
Familie Coronaviridae
Soort Orthocoronavirinae

Algemene voorbeelden


Coronavirussen komen veel voor en veroorzaken normaal gesproken milde problemen aan de luchtwegen, zoals hoesten en een loopneus.

https://newscientist.nl/nieuws/wat-zijn-de-symptomen-van-het-coronavirus-en-hoe-dodelijk-is-het/,

Om 'stigmatisering' en 'onnauwkeurigheid' tegen te gaan, heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) besloten de term 'coronavirus' niet langer te gebruiken. "'Coronavirus' verwijst naar een groep van virussen, van een gewone verkoudheid tot SARS", zegt WGO-topman Tedros Adhanom Ghebreyesus. De 'co' in 'Covid-19' staat voor corona, de 'vi' voor virus en de 'd' voor 'disease'.

https://www.tijd.be/politiek-economie/internationaal/algemeen/zeg-niet-langer-coronavirus-maar-covid-19/10207315.html,

Coronavirus is de verzamelnaam van een familie van virussen. [...]. Coronavirussen die [...] besmettelijk waren voor mensen, zijn bijvoorbeeld SARS en MERS. SARS heeft in 2003 ongeveer achthonderd mensen het leven gekost en MERS sinds de uitbraak in 2012 bijna negenhonderd mensen.

https://www.nu.nl/nucheckt/6026768/nucheckt-bericht-dat-coronavirus-uit-engels-lab-komt-is-nepnieuws.html,

Het coronavirus is een heel onstabiel virus, dat bij normaal schoonmaken al snel uit elkaar valt. Wanneer iemand mij belde en in tranen vertelde, dat er al vijf of zes katten aan FIP waren overleden, wist ik vaak al precies hoe laat het was: Bij doorvragen bleek dan meestal, dat de kattenbak inderdaad niet dagelijks geheel werd gereinigd.

http://www.felikat.org/felikat.htm

Bijkomend probleem bij het vaccinonderzoek is dat het coronavirus - een van de ziekteverwekkers die met SARS wordt geassocieerd - nooit prioriteit heeft gehad in het onderzoek. Er leek weinig noodzaak om geld te steken in medisch onderzoek naar zoiets onschuldigs als het verkoudheidsvirus.

NOS Nieuws,

De term 'coronavirus' is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillende virussen, en slaat niet alleen op de variant uit Wuhan. Om verwarring te voorkomen, moest er een officiële naam voor het virus worden bedacht. Dat duurde even maar inmiddels heeft de WHO bepaald dat het virus Covid-19 gaat heten.

https://www.quest.nl/mens/gezondheid/a30869477/coronavirus-nederland-besmetting-mogelijk/,

Het corona-virus (verantwoordelijk voor verkoudheden 's winters) en het rino-virus (veroorzaker van verkoudheden in lente en herfst) wordt van patiënt naar gezonde overgedragen via de huid van de hand; de zo besmette brengt het virus door neuspeuteren en in de ogen wrijven naar de voor infectie kwetsbare luchtwegen.

https://www.delpher.nl/nl/kranten/view?query=coronavirus&coll=ddd&sortfield=datedesc&identifier=ddd:010622269:mpeg21:a0207&resultsidentifier=ddd:010622269:mpeg21:a0207,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • om zich heen grijpen
  • slachtoffers eisen
  • zich verspreiden

Tientallen doden, meer dan 2.700 besmette patiënten: razendsnel grijpt het nieuwe coronavirus uit het Chinese Wuhan om zich heen.

https://www.demorgen.be/nieuws/vooralsnog-geen-reden-tot-paniek-over-coronavirus-dit-zijn-alle-feiten-op-een-rij~b3b69d18/,

Corona slaat toe in Italië. Nu het coronavirus drie slachtoffers heeft geëist in Italië, lijkt de helft van het land in paniek. De andere helft ergert zich daaraan.

de Volkskrant,

Het nCoV-2019-virus kan net als SARS en MERS luchtweginfecties veroorzaken, die dodelijk kunnen aflopen. Toch zijn er volgens de onderzoekers ook grote verschillen met SARS en MERS. Daardoor is nu nog niet precies uit te leggen hoe het coronavirus zich verspreidt.

https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/artikel/5000341/corona-coronavirus-china-virus-besmetting-vleermuizen-viroloog-sars,

als object bij een werkwoord


  • het coronavirus bestrijden
  • het coronavirus beteugelen
  • het coronavirus indammen

"Ik sluit me graag aan bij de minister-president: Ik heb groot respect voor onze hulpverleners, artsen en verpleegkundigen en iedereen die nu voorop gaat. Alleen samen en gecontroleerd kunnen we het coronavirus bestrijden." "Hou je aan de aanwijzingen en sta elkaar bij als dat mogelijk is", voegt Bijleveld eraan toe, "of zoals wij in Twente zeggen: Noaberschap."

https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/bijleveld-defensie-bereidt-zich-voor-op-hulpverlening-in-strijd-tegen-corona,

De maatregelen om het coronavirus te beteugelen volgen elkaar snel op.

https://www.kvk.nl/corona/het-coronavirus-dit-moet-je-weten/,

Vele mensen in Nederland (en daarbuiten) zijn besmet en als we de geleerden mogen geloven zullen er nog velen volgen. Nederland wil het coronavirus indammen en neemt hiervoor een aantal belangrijke maatregelen.

https://www.beekdaelensociaal.nl/is/nieuws-4,

  • het coronavirus geven
  • het coronavirus hebben
  • het coronavirus krijgen

Probeer te voorkomen dat u het coronavirus krijgt of aan anderen geeft.

https://www.thuisarts.nl/nieuw-coronavirus/ik-heb-mogelijk-nieuwe-coronavirus,

In Limburg zijn nu minstens 437 Limburgers die het coronavirus hebben of hebben gehad. Dat blijkt na de tests van de afgelopen 24 uur.

https://www.1limburg.nl/coronacijfers-minstens-437-besmettingen-limburg,

De meeste mensen die het coronavirus hebben gekregen, herstellen daarvan. De WHO laat weten dat in ieder geval een maand na herstel nog antistoffen in het bloed terug te vinden zijn.

https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden,

  • het coronavirus verspreiden

De politie maakt zich zorgen over jongeren die in te grote groepen op straat rondhangen en daarmee mogelijk het coronavirus verspreiden. Vooral in grote steden speelt het probleem, zegt de Nationale Politie.

https://www.gelderlander.nl/nijmegen/zorgen-over-hangjongeren-en-hangouderen-in-coronatijd-goffertpark-zit-vol-ouderen-dat-kan-echt-niet~a8e7c00d/,

met adjectief ervoor


  • de bekende coronavirussen
  • een nieuw coronavirus
  • het nieuwe coronavirus
  • verschillende coronavirussen

De nu opgedoken variant wijkt sterk af van de bekende coronavirussen en lijkt heel nieuw, zo heeft het Amerikaanse regeringsinstituut voor volksgezondheid CDC bekendgemaakt.

NOS Nieuws,

In de stad Wuhan in China is een uitbraak van een nieuw coronavirus. De meeste patiënten hebben een longontsteking. [...]. Wat we nu weten is dat van alle bekende patiënten met het nieuwe coronavirus ongeveer 25% ernstige klachten heeft. Mogelijk verandert dat beeld de komende tijd.

https://www.rivm.nl/coronavirus/nieuw-coronavirus-in-China/vragen-antwoorden,

Het SARS-COV-2-coronavirus onderscheidt zich van andere virussen doordat het zich gemakkelijk vermenigvuldigt in de neus. Daardoor zou verklaard kunnen worden dat het virus sneller overdraagbaar is dan SARS of MERS. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Virologie van het Erasmus MC. De virologen wilden weten wat de verschillen zijn tussen het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) en virussen die al langer bekend zijn zoals MERS EN SARS.

https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenzorg/artikelen/sars-cov-2-vermenigvuldigt-in-neus-en-longen,

Tientallen doden, meer dan 2.700 besmette patiënten: razendsnel grijpt het nieuwe coronavirus uit het Chinese Wuhan om zich heen.

https://www.demorgen.be/nieuws/vooralsnog-geen-reden-tot-paniek-over-coronavirus-dit-zijn-alle-feiten-op-een-rij~b3b69d18/,

Er bestaan verschillende coronavirussen. De meeste coronavirussen zorgen voor milde klachten zoals verkoudheid in de winter. Sommige coronavirussen kunnen ernstigere klachten veroorzaken, bekende voorbeelden zijn MERS Middle East Respiratory Syndrome en SARS Severe Acute Respiratory Syndrome. Het nieuwe coronavirus - nCOV2019 - hoort bij die laatste groep.

https://www.rivm.nl/coronavirus/nieuw-coronavirus-in-China/vragen-antwoorden,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een gemuteerd coronavirus

FIP is een virusziekte die alleen bij katten voorkomt en veroorzaakt wordt door een gemuteerd coronavirus.

https://voormijndier.nl/blogs/post/wat-is-fip

in voorzetselgroep


  • een variant van het coronavirus
  • de verspreiding van het coronavirus

Volgens Preiser komt er inmiddels steeds meer bewijs voor dat het inderdaad om een variant van het coronavirus gaat, dat normaal een koutje veroorzaakt.

Haarlems Dagblad,

met onbepaald voornaamwoord


  • de meeste coronavirussen
  • sommige coronavirussen

Er bestaan verschillende coronavirussen. De meeste coronavirussen zorgen voor milde klachten zoals verkoudheid in de winter. Sommige coronavirussen kunnen ernstigere klachten veroorzaken, bekende voorbeelden zijn MERS Middle East Respiratory Syndrome en SARS Severe Acute Respiratory Syndrome.

https://www.rivm.nl/coronavirus/nieuw-coronavirus-in-China/vragen-antwoorden,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


coronavirus 1.1

(wetenschap; gezondheid, geneeskunde en zorg; neologisme)

SARS-CoV-2, het nieuwe coronavirus dat in december 2019 in de Chinese stad Wuhan is uitgebroken en in 2020 tot een pandemie heeft geleid; wuhancoronavirus; wuhanvirus; COVID-19-virus
Sinds het nieuwe coronavirus wereldwijd zo'n enorme impact heeft gekregen, is de algemene term coronavirus ook de meest gebruikte aanduiding voor dit specifieke virus geworden. Na de uitbraak van het virus in december 2019 werd er in eerste instantie vooral gesproken over het wuhanvirus of het wuhancoronavirus. Mensen die dat als stigmatiserende termen beschouwden, hadden het liever eenvoudigweg over het nieuwe coronavirus. Sinds 11 februari 2020 is er ook een officiële naam voor het nieuwe coronavirus: SARS-CoV-2. De ziekte die door dit virus wordt veroorzaakt heet officieel COVID-19 ('Corona Virus Disease 2019') en daarom wordt het virus ook wel het COVID-19-virus genoemd.

Betekenisbetrekking


specialisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Het coronavirus…

is een coronavirus; is een virus; is een ziekteverwekker

      Wetenschappelijke naam: 2019-nCoV; SARS-CoV-2

      Algemene voorbeelden


      Het coronavirus kan dodelijk zijn, maar vooral bij een kwetsbare doelgroep. Bij een normaal griepvirus vallen slachtoffers ook met name binnen de groep ouderen en mensen met een chronische aandoening.

      https://www.we-r-asia.com/nieuws/coronavirus-in-nederland-niet-direct-reden-tot-paniek/,

      Nee, het coronavirus is niet 'zomaar een griepje'.

      https://fd.nl/economie-politiek/1337095/dit-is-wat-we-nu-weten-over-het-coronavirus-en-nee-het-is-niet-maar-een-griepje,

      De term 'coronavirus' is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillende virussen, en slaat niet alleen op de variant uit Wuhan. Om verwarring te voorkomen, moest er een officiële naam voor het virus worden bedacht. Dat duurde even maar inmiddels heeft de WHO bepaald dat het virus Covid-19 gaat heten.

      https://www.quest.nl/mens/gezondheid/a30869477/coronavirus-nederland-besmetting-mogelijk/,

      Combinatiemogelijkheden


      als subject bij een werkwoord


      • om zich heen grijpen
      • oprukken

      Het coronavirus grijpt in ijltempo om zich heen, ook in België.

      https://www.demorgen.be/nieuws/coronavirus-van-symptomen-tot-incubatietijd-dit-zijn-alle-feiten-op-een-rij~b3b69d18/,

      Het coronavirus rukt op. Vele mensen in Nederland (en daarbuiten) zijn besmet en als we de geleerden mogen geloven zullen er nog velen volgen.

      https://www.beekdaelensociaal.nl/is/nieuws-4,

      als object bij een werkwoord


      • het coronavirus bestrijden
      • het coronavirus beteugelen
      • het coronavirus indammen

      "Ik sluit me graag aan bij de minister-president: Ik heb groot respect voor onze hulpverleners, artsen en verpleegkundigen en iedereen die nu voorop gaat. Alleen samen en gecontroleerd kunnen we het coronavirus bestrijden." "Hou je aan de aanwijzingen en sta elkaar bij als dat mogelijk is", voegt Bijleveld eraan toe, "of zoals wij in Twente zeggen: Noaberschap."

      https://www.defensie.nl/actueel/nieuws/2020/03/17/bijleveld-defensie-bereidt-zich-voor-op-hulpverlening-in-strijd-tegen-corona,

      De maatregelen om het coronavirus te beteugelen volgen elkaar snel op.

      https://www.kvk.nl/corona/het-coronavirus-dit-moet-je-weten/,

      Vele mensen in Nederland (en daarbuiten) zijn besmet en als we de geleerden mogen geloven zullen er nog velen volgen. Nederland wil het coronavirus indammen en neemt hiervoor een aantal belangrijke maatregelen.

      https://www.beekdaelensociaal.nl/is/nieuws-4,

      • het coronavirus geven
      • het coronavirus hebben
      • het coronavirus krijgen

      Probeer te voorkomen dat u het coronavirus krijgt of aan anderen geeft.

      https://www.thuisarts.nl/nieuw-coronavirus/ik-heb-mogelijk-nieuwe-coronavirus,

      In Limburg zijn nu minstens 437 Limburgers die het coronavirus hebben of hebben gehad. Dat blijkt na de tests van de afgelopen 24 uur.

      https://www.1limburg.nl/coronacijfers-minstens-437-besmettingen-limburg,

      De meeste mensen die het coronavirus hebben gekregen, herstellen daarvan. De WHO laat weten dat in ieder geval een maand na herstel nog antistoffen in het bloed terug te vinden zijn.

      https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden,

      • het coronavirus verspreiden

      De politie maakt zich zorgen over jongeren die in te grote groepen op straat rondhangen en daarmee mogelijk het coronavirus verspreiden. Vooral in grote steden speelt het probleem, zegt de Nationale Politie.

      https://www.gelderlander.nl/nijmegen/zorgen-over-hangjongeren-en-hangouderen-in-coronatijd-goffertpark-zit-vol-ouderen-dat-kan-echt-niet~a8e7c00d/,

      in voorzetselgroep


      • aan het coronavirus overlijden

      De voorbije 24 uur zijn opnieuw 8 mensen overleden aan het coronavirus in ons land. Dat brengt het totaal op 75 sterfgevallen. De meeste slachtoffers waren ouder dan 65 jaar.

      https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/22/liveblog-22-maart/,

      • besmetting met het coronavirus
      • besmet met het coronavirus
      • geïnfecteerd met het coronavirus

      Het advies aan kwetsbare ouderen en risicogroepen is om geen gebruik meer te maken van het openbaar vervoer en het bezoek aan deze groep mensen moet worden beperkt om besmetting met het coronavirus te voorkomen.

      https://www.nu.nl/coronavirus/6039163/wanneer-val-je-onder-de-risicogroep-voor-het-coronavirus.html,

      Wereldwijd waren dinsdag bijna 90.000 mensen met het coronavirus besmet en zijn er ruim 3000 aan overleden, verspreid over meer dan vijftig landen.

      https://www.parool.nl/wereld/hoe-zit-het-precies-met-het-coronavirus-alles-wat-je-moet-weten-in-16-vragen~b64c42f9/,

      Mensen die geïnfecteerd zijn met het coronavirus kunnen longklachten krijgen, koorts en ze kunnen kortademig worden. Er zijn gevallen waarin mensen overlijden aan het virus.

      https://zorgnu.avrotros.nl/dossiers/item/coronavirus/#/,

      • tegen het coronavirus beschermen

      Om bewoners en medewerkers zo veel mogelijk te beschermen tegen het coronavirus worden de locaties gesloten voor bezoek.

      https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/maatregelen-verpleegtehuizen-en-woonvoorzieningen,

      • de risico's van het coronavirus
      • verspreiding van het coronavirus

      Voor kwetsbare ouderen zijn de risico's van het coronavirus groot.

      https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19/maatregelen-verpleegtehuizen-en-woonvoorzieningen,

      De EU sluit haar grenzen voor alle reizigers van buiten de Europese Unie. Deze drastische maatregel moet de verspreiding van het coronavirus indammen.

      https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/eu-sluit-haar-buitengrenzen-om-coronavirus-in-te-dammen~b362678f/,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Etymologie


      Aard herkomst inheems woord
      Vroegste datering 2020
      Omstandigheden opkomst Het algemene woord heeft deze specifieke betekenis gekregen toen het nieuwe, eind 2019 uitgebroken coronavirus een pandemie werd met enorme wereldwijde gevolgen.