emotioneren


emotioneren 1.0

( Met betrekking tot personen)
in hoge mate ontroeren; diep in het gemoed treffen; sterk ontroeren; hevige, sterke emoties opwekken bij; aangrijpen
Vaak ook in absoluut gebruik (met weglating van het object). Het als bijvoeglijk naamwoord gebruikte voltooid deelwoord geëmotioneerd is apart behandeld.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Emotioneren…

is een activiteit

      Algemene voorbeelden


      Over de noodzakelijke gevoelloosheid van acteurs tijdens het spelen, schreef Denis Diderot in 1773 een spirituele verhandeling, Paradox, over de toneelspeler. Een goed toneelspeler, betoogt hij, heeft geen enkel gevoel, en hij zal juist daardoor de toeschouwer emotioneren.

      NRC,

      'Rûmte,' antwoordde ze zacht. 'Kijk, ze weet het nog. Rûmte, zeggen wij. Dat heb je hier. Rûmte!' Het woord, krachtig uitgesproken, scheen hem te emotioneren.

      Hokwerda's kind, Oek de Jong,

      Voor pathos of vaal sentiment is geen plaats in Still/Here: "De muziek emotioneert, maar er zijn geen hartverscheurende zaken te zien of te horen."

      NRC,

      'Hij krijgt binnenkort chemotherapie, maar ze hebben hem praktisch opgegeven. Dat weet hij zelf niet. Ze hebben het tegen zijn broer gezegd.' Het gezicht van Beerta was wit weggetrokken. Zijn bovenlip trilde. 'Dat emotioneert je?' vroeg Maarten verlegen. Beerta kneep zijn lippen krampachtig samen. Hij boog zijn hoofd en snikte.

      Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

      Haar steun emotioneerde hem.

      Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

      De discussie emotioneerde hem.

      Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

      Een andere kunstgreep vindt plaats in het geluid: de anti-joodse maatregelen en de bagage-voorschriften voor joden op transport worden gezongen, als een litanie. "Als ik die teksten gewoon had laten inspreken", aldus Forgács, "was het toch nog een gewone, feitelijke documentaire geworden. Maar dat wilde ik niet. De feiten en de cijfers zijn overbekend. Ik wilde geen educatief programma maken, ik wilde niet informeren - ik wilde emotioneren."

      http://www.nrc.nl/W2/Nieuws/1997/05/03/Rtv/rtv.html,

      Combinatiemogelijkheden


      met voorzetselgroep


      Voorzetsel: van

      • (het) emotioneren van het publiek

      De van oudsher sterk op publieke informatie, educatie en verheffing van lezers en kijkers gerichte pers- en omroeppraktijken maken plaats voor thema's en vormen die gericht zijn op zowel het amuseren als het emotioneren van het publiek.

      http://www.pscw.uva.nl/bvz/onderzpr.html

      met bijwoord


      • enorm emotioneren
      • nogal emotioneren
      • zo emotioneren (dat)

      Van muziek kan ik helemaal genieten. Hoewel dat genieten bij muziek vaak emotie is. Muziek emotioneert enorm. Dat kan Bach wezen of Mahler of Richard Strauss met zijn hobo concert. Nee, daar kan ik de tranen van in mijn ogen krijgen.

      http://www.hmkuitert.nl/pages/wie/page.htm,

      Ik kan niet ontkennen dat alles me nogal emotioneerde, zei hij.

      Twee vorstinnen en een vorst, R.J. Peskens,

      Tijdens die lange avond, terwijl hij daar zo zat in het donker van zijn woonkamer en zo nu en dan naar het raam liep om naar beneden te kijken, naar de straten van de stad, waarin de figuren lagen, blauwwit en spookachtig, als in hun doodskleed gewikkelde lijken, slaagde Faber Gottschalk er, nadat hij had nagedacht over zijn verleden, niet in voor zichzelf te verklaren waarom die beelden hem zo emotioneerden.

      De standbeelden, Delmore Schwartz,

      Ik probeerde aan dierbare momenten met mijn geliefde te denken, maar dit emotioneerde me zo dat ik ermee stopte.

      Nooit meer uitslapen: kleine kroniek van het moderne gezinsleven, Ewoud Sanders,

      • telkens weer emotioneren
      • vaak emotioneren

      "Een ernstig verbrand mens stoort mijn handelen niet meer, ik slaap er geen minuut minder om. k zet volledig mijn vakkennis in, dat is mijn taak. We zijn geen gevoelloze mensen, natuurlijk voelen we mee. Maar als een patiënt je telkens weer emotioneert, moet je stoppen. Je moet blijven objectiveren."

      Algemeen Dagblad,

      Op het moment is eigenlijk elke uitvaart anders. En ze emotioneren mij vaak nog steeds. Natuurlijk als het gaat om dode kinderen, maar daar zie je aankomen dat je het moeilijk gaat krijgen. Soms overvalt het me. Ik kan me nog van jaren terug herinneren, bij een oude vrouw, die door haar kinderen en kleinkinderen zó liefdevol en persoonlijk herdacht werd, dat ik heb staan janken in de aula.

      http://www.amsterdam.nl/asp/get.asp?ItmIdt=00002022=00000002=00000001,

      tegenwoordig deelwoord als adjectief gebruikt


      ( Frequent aangetroffen)
      • een emotionerende analyse
      • een emotionerend effect
      • emotionerende kwesties
      • emotionerend spel
      • emotionerende termen

      Ook de tegen het einde van het festival [...] vertoonde The Blue Kite (Lan fengzheng) van Tian Zhuangzhuang [...] zal het westerse publiek niet onberoerd laten. Het is een zeer emotionerende analyse van de dramatische invloed van de maoïstische politiek tussen de dood van Stalin (1953) en de Culturele Revolutie (1966) op het leven van gewone mensen.

      NRC,

      Was het niet verbijsterend dat nu juist een volgens Amerikaanse tv-wetten gemaakte produktie in Duitsland zoveel meer nationale discussie losmaakte dan de talloze uitstekende films en tv-series die de Duitsers zelf tot op dat moment hadden gemaakt? Hoe kon het nu toch dat zo'n glad en clichématig - en soms in zijn versimpeling ronduit lachwekkend - schouwspel zo'n emotionerend effect had?

      NRC,

      Niettemin, een beginsel en een principiële rechtsstrijd rondom emotionerende nucleaire kwesties waren in het geding - de Bondsrepubliek stond daarover enige tijd op haar achterste benen.

      NRC,

      In een kaal decor, met alleen enkele multifunctionele rekwisieten stond het emotionerende spel van de acteurs centraal.

      http://www.muztheater.nl/docs/rectruckstop.html,

      Conservatieven stellen [...] vast dat de multiculturele samenleving, anders dan de verzuilde samenleving van voorheen, eenvoudigweg niet werkt omdat het een gemeenschappelijk fundament voor de diverse bevolkingsgroepen ontbeert: gedeelde inzichten over centrale waarden en normen en het grote belang van de instituties van de rechtsstaat. [...]. Dat is, zoals iedereen begrijpt, het tegenovergestelde van het apartheidsdenken, dat bepaalde groepen immers opzettelijk van dat fundament uitsluit. Over inhoud en betekenis van dat fundament wil ik graag met Hoogland in debat treden, maar zo'n debat wordt bij voorbaat onmogelijk gemaakt als hij zich van dergelijke emotionerende termen bedient.

      http://members.lycos.nl/conservatisme/conservatismeweb.commentaar-archief.htm,

      • beslist wel emotionerend
      • heel emotionerend
      • zeer emotionerend

      Als dat eenmaal in gang gezet is en je begonnen bent met die eerste snee, wordt dat hele patroon afgewerkt, daar moet je dan niet in geremd worden. Wat ik daarbij beslist wel emotionerend heb gevonden is om het hart uit het lichaam te nemen... dat heb je dan in je hand en om het van binnen en van buiten te kunnen bekijken moet je dat op minutieuze wijze openen.

      http://www.xs4all.nl/~dood/index.html,

      Ik vond het altijd heel emotionerend om voor een bepaald onderzoek een sectie te moeten doen direct na de dood, wanneer alle organen van binnen nog warm zijn.

      http://www.xs4all.nl/~dood/index.html,

      Ook de tegen het einde van het festival [...] vertoonde The Blue Kite (Lan fengzheng) van Tian Zhuangzhuang [...] zal het westerse publiek niet onberoerd laten. Het is een zeer emotionerende analyse van de dramatische invloed van de maoïstische politiek tussen de dood van Stalin (1953) en de Culturele Revolutie (1966) op het leven van gewone mensen.

      NRC,

      • iets emotionerend vinden

      Ik vond het altijd heel emotionerend om voor een bepaald onderzoek een sectie te moeten doen direct na de dood, wanneer alle organen van binnen nog warm zijn.

      http://www.xs4all.nl/~dood/index.html,

      Als dat eenmaal in gang gezet is en je begonnen bent met die eerste snee, wordt dat hele patroon afgewerkt, daar moet je dan niet in geremd worden. Wat ik daarbij beslist wel emotionerend heb gevonden is om het hart uit het lichaam te nemen... dat heb je dan in je hand en om het van binnen en van buiten te kunnen bekijken moet je dat op minutieuze wijze openen.

      http://www.xs4all.nl/~dood/index.html,

      • emotionerend zijn

      Vruchtbaarheidsbehandelingen zijn emotionerend; daardoor heb je niet altijd energie over voor andere zaken.

      http://www.freya.nl/

      Hoe wordt een ballet legendarisch? Doordat het mooi is, meeslepend, emotionerend, baanbrekend.

      NRC,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding