goud


goud 1.0

(numismatiek en valuta)

kostbaar edelmetaal met een gele, glanzende kleur, dat vaak wordt gebruikt als materiaal voor sieraden; geel edelmetaal

Semagram (extra betekenisinformatie)


Goud…

is een edelmetaal; is een vaste stof; is een stof

  • [Kleur] is van nature geel; is metalliek geel; kan in legeringen een andere kleur aannemen, bijvoorbeeld wit
  • [Lichtreflectie] is glanzend
  • [Functie] wordt gebruikt voor het maken van sieraden, medailles, munten, gebruiksvoorwerpen en kunstwerken; wordt gebruikt om sieraden en andere voorwerpen te vergulden; wordt als geleider gebruikt in elektrische schakelaars, stekkers en elektronicaonderdelen; is een beleggingsproduct en wordt in staven verhandeld als dekking van geld
  • [Herkomst of oorsprong] komt uit de aardbodem, voornamelijk in rivierbeddingen en aders; komt uit goudmijnen
  • [Vervaardiging] wordt gedolven; wordt gewonnen
  • [Plaats van herkomst] komt voornamelijk uit Afrika, de Verenigde Saten, Australië, Indonesië en China
  • [Duurzaamheid] is duurzaam
  • [Stoffelijke eigenschap algemeen] is een zacht metaal; is gemakkelijk smeedbaar; geleidt elektriciteit en warmte
  • [Behandeling of bewerking] wordt gesmolten en gesmeed; wordt vaak met andere metalen tot legeringen gemengd; laat zich tot dunne blaadjes, tot bladgoud pletten
  • [Kostbaarheid] is kostbaar

Wetenschappelijke naam: Aurum

Atoomnummer 79
Groep behoort tot de kopergroep
Symbool Au

Algemene voorbeelden


Goud is een zacht, heldergeel, natuurlijk materiaal dat miljoenen jaren geleden onder grote druk, diep in de aardkorst, is ontstaan.

http://www.jewelsite.com/main.htm

Goud is een edelmetaal. Het is bestand tegen weer en wind, zelfs tegen zeelucht.

http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_galerie.html

Goud is zeldzaam en daarom heeft het sinds de zesde eeuw als betaalmiddel gediend.

http://www.jewelsite.com/main.htm

Puur goud is te zacht voor de meest uitvoerbare gebruiken, maar als mengsel met zilver, koper of andere metalen, beantwoordt het aan de alledaagse verwachtingen van juwelen en muntstukken. Goud is niet gevoelig voor samendrukking, zodat het oppervlaktegebied toeneemt terwijl het zijn dikte verliest. Het is van nature geel, maar wanneer het gemengd wordt, krijgt het een witachtige, groenachtige, roodachtige kleur of andere.

http://www.chrysos.be/showinfo.asp?language=NL=Over%20juwelen=311

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • goud smeden

In Pforzheim staat een hobby-cursus voor de vervaardiging van sieraden op het programma: goud smeden, emailleren en graveren.

De Standaard,

met adjectief ervoor


  • baar goud
  • echt goud
  • massief goud
  • zuiver goud

De Iraanse diplomaat betaalde in baar goud en cash; onduidelijk is aan wie, maar de man zou nauwe betrekkingen hebben onderhouden met de Palestijnse terrorist Abu Nidal, die waarschijnlijk in Syrië verblijft.

NRC,

Het mozaïek is ingelegd met echt goud, de zuilen zijn van porfier, de tombe is uit hooggepolijst labradoriet gemaakt.

Boze brieven van Bijkaart, W.F. Hermans,

Overigens is de Gouden Koets niet van massief goud. Delen van de koets zijn bedekt met bladgoud.

http://www.koninklijkhuis.nl/vragen/vragen-intro.html

Zonder morren zette hij de kroon, die van zuiver goud was en zo kunstig gesmeed dat ze schitterde als een zon, op zijn hoofd.

Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • blinkend goud
  • glanzend goud
  • glimmend goud

In een interieur vol spierwit marmer en blinkend goud ("echt goud, want dat hoef je niet te poetsen") verklaarde de man intens tevreden dat het zo leuk was: nu hij geld had, bleek hij ineens ook smaak te hebben.

NRC,

In een oogwenk waren ze naar binnen gevlogen door de deur, een stralende tunnel van grijswit licht, en nu scheerden ze over een oppervlak van glanzend goud.

Het licht van vroeger dagen, Arthur C. Clarke & Stephen Baxter,

Liefhebbers van glimmend goud en flonkerende juwelen.

De Standaard,

in voorzetselgroep


  • in goud
  • van goud

Zeer algemeen is de vervaardiging van allerlei handwerk, o.a. tapijten, keramiek, borduurwerk, katoenweverij, smeedwerk in goud, zilver, koper, ijzer, leerbewerking, traditioneel beeldhouwwerk; in Tunis vindt men vrijwel alle vormen van handwerk.

http://www.vakantieklok.nl/tunesie.htm

Elk voorwerp van goud, zilver of platina is voorzien van een aantal kleine merkjes.

http://www.sipkesedelsmeden.nl/

Vullingen van amalgaam en vooral van goud kunnen langer verantwoord in de mond blijven dan de andere typen.

NRC,

met substantief ervoor


  • een gram goud
  • een hoeveelheid goud
  • 18 karaat(s) goud
  • een kilo goud
  • een kilogram goud
  • een klomp goud
  • een staaf goud
  • een ton goud

Een certificaat is bijvoorbeeld 100 gram goud waard (de laagste coupure), de rente is 5 procent, derhalve 5 gram goud.

NRC,

Een zeer gevoelige techniek is de metaalopdampmethode waarbij kleine hoeveelheden goud en zink worden verdampt.

http://www.forensischinstituut.nl/

Een ring van 18 karaats goud bijvoorbeeld, is een ring die voor driekwart (18/24e) uit goud bestaat.

http://www.sipkesedelsmeden.nl/

Een kilo hoorn levert meer op dan een kilo goud.

NRC,

De firma produceerde vorig jaar ongeveer 300 kilogram goud en 650 ton tinerts.

De Standaard,

Een weldoener die de proef zou willen wagen, moet niet alleen een klomp goud in zijn brandkast hebben.

De Standaard,

Als een geslagen hond zat ik even later in de keuken verbluft naar de staven goud te staren, terwijl mijn broer recht naar het salon ging en terugkwam met een ovalen kader met een groot portret van nonkel Pius.

De wekker, André Janssens,

Ik heb geld genoeg om mij vijfenzestig ton goud aan te schaffen.

Uitgeverij Guggenheimer, Herman Brusselmans,

met telwoord ervoor


  • veel goud

Veel goud zou afkomstig zijn geweest van tandvullingen van mensen die in concentratiekampen waren omgebracht.

De Standaard,

met ander, nevengeschikt substantief


  • goud en diamanten
  • goud en zilver

De schat bestaat uit tientallen religieuze voorwerpen in goud en zilver, bezet met genoeg edelstenen om zelfs een geblaseerde juwelier te laten duizelen.

http://www.vakantiegenoegens.be/infoplein/Aken.htm

Goud en diamanten zijn zeer gewild en daarom dus duur.

http://www.kerstweb.cjb.net/

voorafgegaan door als


  • geel als goud

Mohammed werd gepasseerd door paard en wagens, geen armzalige karren zoals hij in de stad meestal zag, nee, deze waren geel als goud of wit als zilver.

Minnares van de duivel, Naima el Bezaz,

Vaste verbindingen


wit goud

  1. legering van goud en palladium of nikkel
    De correcte spelling is witgoud.

    Synoniem: witgoud

    De keizerin-moeder opende haar boodschappentas en legde de kroon op tafel. Hij was gemaakt van wit goud en versierd met blauwe maanstenen.

    NRC,

Spreekwoorden


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als deel van een samenstellende afleiding


goud 2.0

erts waaruit het gele, glanzende edelmetaal goud gewonnen wordt; gouderts

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Goud…

is een erst; is een stof

  • [Uiterlijk] komt voor als fijne korrels in gesteenten
  • [Functie] wordt gedolven voor het vervaardigen van het metaal goud
  • [Herkomst of oorsprong] komt uit de aardbodem; komt voor als sporenelement in mineralen in de aardkorst
  • [Plaats van herkomst] wordt vooral gewonnen in goudmijnen in Zuid-Afrika en in Nevada en South Dakota in de Verenigde Staten; wordt ook gewonnen in Australië, Indonesië en China
  • [Aantal of hoeveelheid] komt soms in grote hoeveelheden voor, maar meestal in kleine; is vaak moeilijk te vinden
  • [Kostbaarheid] is kostbaar

Algemene voorbeelden


Een vrachtschip voer stroomafwaarts. Het bracht goud van de mijn, die aan de bovenloop lag, naar de haven van Moresby.

Lange varkens, Rita Pinson,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • goud delven
  • goud vinden
  • goud zoeken

Nadat het laatste goud gedolven was ging het slechter met de stad.

http://www.bouwtaak.com/incatrail/Verslag7.asp,

Honderd jaar later is er goud gevonden dat nu nog steeds gedolven wordt.

http://www.elslaunspach.nl/biografie.htm

Als sprinkhanen strijken ze in de laatste ongerepte gebieden neer om goud te zoeken of bos plat te branden voor een stukje landbouwgrond.

NRC,

in voorzetselgroep


  • naar goud delven
  • naar goud zoeken

Het gaat vooral om Zuid-Afrikaanse mijnconcerns zoals Anglo American en De Beers, en wellicht ook om Generale-dochter Sibeka. Die delven niet rechtstreeks naar goud, diamant, kobalt of koper in Zaïre. Maar ze zijn wel betrokken bij de commercialisering van die grondstoffen.

De Standaard,

Ook Hollanders hebben er handel gedreven en zijn er naar goud en diamanten gaan zoeken.

http://www.elslaunspach.nl/biografie.htm

met ander, nevengeschikt substantief


  • goud en diamant
  • goud en zilver
  • goud, koper, tin en lood
  • koper, goud en uranium

Hatedeka, een Congolees die het boeren eraan heeft gegeven, fluistert opdat de Rwandese mijnopzichter het niet hoort: "Ik weet niet wat ze met deze steentjes doen, maar dat ze veel waard zijn is zeker." Net als het goud en diamant in de rijke Congolese bodem zorgt het modderige zwarte gruis op de schop van Hatedeka dat de oorlog van zes landen in het hart van Afrika voortduurt.

Reformatorisch Dagblad,

Aluminium kunnen we niet kant en klaar uit de grond halen, zoals bijvoorbeeld goud en zilver.

http://www.aldel.nl/Inhoud/Frame-nl.htm

De belangrijkste groeven waar diverse gesteenten en mineralen werden geëxploiteerd, lagen bij Memphis (kalksteen), bij Amarna en Hatnoeb (albast), bij Aswan (graniet, dioriet, steatiet, lood en zelfs ijzer), in de Sinaï (koper, malachiet en turkoois) en vooral in de Oostelijke Woestijn: de woestijngebergten tussen de Nijl en de Rode Zee (behalve gesteenten, veel ertsen, zoals goud, koper, tin en lood, en edelgesteenten als agaat, amethist, kornalijn, chalcedon, veldspaat, jaspis, beril, emerald, en bergkristal).

http://www.museumkennis.nl/lp.rmo/museumkennis/i000339.html

Dit proces, dat "bioleaching" wordt genoemd, wordt toegepast bij het winnen van koper, goud en uranium.

http://www.belgobiotech.be/code/page.cfm?id_page=26,

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


goud 3.0

gouden of vergulde voorwerpen, bijvoorbeeld sieraden of serviesgoed; bij uitbreiding ook: veel geld; rijkdom; schatten

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Goud…

zijn voorwerpen

  • [Materiaal] is gemaakt van het edelmetaal goud
  • [Voorbeeld of specimen] bestaat bijvoorbeeld uit sieraden en gebruiksvoorwerpen van goud

    Algemene voorbeelden


    Eugénie, die verliefd is op deze elegante neef geeft hem stiekem al het goud dat ze bezit.

    De Standaard,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • vol goud

    Zeker hadden ze daarna nog het bewind van koning Zog meegemaakt, tot hij aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog met een kist vol goud op de vlucht sloeg.

    Zij kwamen uit het Oosten, Chris De Stoop,

    met telwoord ervoor


    • veel goud

    Wat nu binnenkomt is volslank, heeft parelgrijs haar, veel goud om de nek en de polsen en een bril met roze lovertjes.

    Met het oog op de jaren negentig, Luc Vancampenhout,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • goud en diamant
    • goud en edelstenen
    • goud en juwelen

    Dat mens hing nogal wat goud en diamant aan haar lijf, dat zag iedereen 's zondags in de hoogmis.

    Altrapsodie, Geert Van Istendael,

    Hij kwam naderbij [...] en zag dat ze behangen was met goud en edelstenen van een kwaliteit die hij in zijn loopbaan nog maar zelden had aangetroffen.

    De wekker, André Janssens,

    Hij overlaadde haar met goud en juwelen, daar werd wel schande van gesproken door de zelf toch ook behoorlijk pronkzieke VOC-dames van Batavia.

    Sleuteloog, Hella S. Haasse,

    goud 3.1

    (sport en recreatie; politiek en bestuur)

    medaille van goud

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 3.1

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Goud…

    is een medaille

    • [Materiaal] is van metaal met een laagje goud; is verguld metaal
    • [Functie] dient als prijs, onderscheidingsteken of trofee
    • [Belanghebbende of begunstigde] wordt uitgereikt aan de overwinnaar; wordt uitgereikt aan de sporter of sportploeg die wint
    • [Omstandigheid] wordt uitgereikt bij sportevenementen, bijvoorbeeld de Olympische Spelen

    Algemene voorbeelden


    Schieten. Luchtkarabijn Cindy Bouqué bulkt van vertrouwen. Het allereerste goud van deze Olympische Spelen gaat misschien wel naar een Belg.

    De Standaard,

    Combinatiemogelijkheden


    als object bij een werkwoord


    • goud behalen
    • goud halen
    • goud pakken
    • goud verliezen
    • goud veroveren
    • goud winnen

    Arjan Dolstra behaalde drie keer goud en wel op de 50 m vrij in 25.7; op de 50 m rug in 29,8 en op de 50 m vlinder in 28.4 (pr).

    Meppeler Courant,

    Om goud te halen, zal het nog een stuk sneller moeten.

    De Standaard,

    De Hongaarse Krisztina Egerszegi, die in Barcelona nog drie keer goud pakte, eindigde slechts derde.

    De Standaard,

    De logische vraag die zich dan ook aandiende was of hij nu zilver had gewonnen of het goud verloren.

    De Telegraaf,

    De 'Woodie' zorgen met hun 6-4, 5-7, 6-2 en 7-6 (7/3)-winst voor een primeur: de eersten die in hetzelfde seizoen de wereldtitel, de US Open, Wimbledon en olympisch goud veroveren.

    De Standaard,

    De 25-jarige won in Atlanta goud op de marathon.

    De Standaard,

    met ander, nevengeschikt substantief


    • goud en brons
    • goud en zilver
    • goud, zilver en brons

    Verder was er brons voor Stijn de Wit op de 50 m schoolslag en goud en brons voor Marjolein Kiewiet op de 50 m schoolslag en de 25 m vlinderslag.

    Meppeler Courant,

    Ratina Z is verwekt op Stal Zangersheide van Leon Melchior en hielp Piet Raymakers aan goud en zilver in Barcelona.

    NRC,

    Zondag kampt hij met de Estlander Pertelsen, de indrukwekkende Turk Tataroglu en de Oekraïner Chochushvili voor goud, zilver en brons.

    De Standaard,

    Vaste verbindingen


    goud 3.2

    (muziek)

    vergulde grammofoonplaat die geschonken wordt aan een artiest van wiens plaat of cd veel exemplaren verkocht zijn; gouden plaat of album

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 3.2

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Goud…

    is een voorwerp

    • [Materiaal] is een vergulde plaat of album
    • [Functie] dient als prijs, onderscheidingsteken of trofee
    • [Belanghebbende of begunstigde] wordt uitgereikt aan een popartiest of popgroep die veel exemplaren heeft verkocht van een nieuw album

      Algemene voorbeelden


      Van 22.00 tot 23.00 uur zullen deze hits en andere nummers van het inmiddels met goud bekroonde album 'Stream' zeker aan bod komen.

      http://www.dongeradeel.nl

      Combinatiemogelijkheden


      met koppelwerkwoord


      • goud worden

      Het album werd in een dag goud.

      http://www.dekast.nl/

      met ander, nevengeschikt substantief


      • goud en platina

      Zoals gebruikelijk is ook dit album weer goed voor goud en platina.

      http://www.bzn-online.com/cgi-bin/asp/general/index.asp?lang=dutch

      Vaste verbindingen


      goud 3.3

      staven goud of munten van goud met een bepaalde geldwaarde; staven van goud als beleggingsmiddel of munten van goud als betaalmiddel; goudstaven of gouden munten

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 3.3

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Goud…

      is geld; is een middel

      • [Materiaal] bestaat uit staven van goud of munten van goud
      • [Samenstelling] bestaat uit staven of geldstukken
      • [Functie] dient als beleggingsmiddel of betaalmiddel
      • [Waarde] vertegenwoordigt een bepaalde geldwaarde

      Algemene voorbeelden


      Goud dient als bescherming tegen de muntontwaarding en wordt dus sterk op prijs gesteld in periodes van hoge inflatie.

      http://www.abb-bvb.be/gen/downloads/ADbeleggingsinstrumenten.pdf,

      Combinatiemogelijkheden


      als object bij een werkwoord


      • goud kopen
      • goud verhandelen
      • goud verkopen

      Volgens de commissie werkt de centrale bank de inflatie momenteel in de hand door goud op te kopen tegen Surinaamse guldens.

      NRC,

      Nu wordt het goud verhandeld tegen ongeveer 400 dollar per ounce.

      http://www.libertarian.nl/NL/archives/001191.php,

      Vorig jaar hebben de Belgische en de Nederlandse centrale banken goud verkocht.

      NRC,

      in voorzetselgroep


      • in goud beleggen

      Hoe kan men in goud beleggen? In goudstaven: daarvan bestaan er verschillende gewichten gaande van 12,5 kg tot 5 gr, of nog minder [...]. In goudstukken: er zijn zowel de courante goudstukken, die nu worden geslagen [...] als de oude goudstukken, die nu niet meer worden aangemaakt [...]. In aandelen van goudmijnen: goudmijnen geven aandelen uit, net zoals andere ondernemingen; het grootste voordeel van een aandeel van een goudmijn is de uitkering van een dividend.

      http://www.abb-bvb.be/gen/downloads/ADbeleggingsinstrumenten.pdf,

      Vaste verbindingen


      Woordfamilie


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      goud 4.0

      gele kleur als die van goud

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 1.0 : 4.0

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Goud…

      is een kleur

      • [Kleur] is glanzend geel
      • [Gelijkenis] is de kleur van goud

        Algemene voorbeelden


        De folie kan verschillende kleuren hebben (vaak is dit de kleur goud of zilver) en krijgt door de glans een chique uitstraling.

        http://www.eshuis.nl/index.htm

        Indien u wilt, voorzien wij de dozen van een opdruk in zilver, goud of een andere kleur.

        http://www.handboekbinder.nl/

        Combinatiemogelijkheden


        met ander, nevengeschikt substantief


        • goud en brons
        • goud, zilver en rood

        Standaard kleuren zijn wit, zilver, zwart, goud en brons, maar het frame kan desgewenst in iedere RAL-kleur uitgevoerd worden.

        http://www.lundia.nl/

        Traditioneel zijn goud, zilver en rood favoriete kleuren voor kerstminnend Nederland.

        Nederlands Dagblad,

        Vaste verbindingen


        goud 5.0

        iets wat in een of ander opzicht lijkt op goud, bijvoorbeeld iets moois, iets kostbaars of iets met de kleur van goud
        In een aantal verbindingen.

        Betekenisbetrekking


        metafoor
        Betrokken betekenissen 1.0 : 5.0

        Vaste verbindingen


        Woordfamilie


        Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen