hoen 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoen…
is een vogel; is een dier
- [Afmeting] is vaak middelgroot
- [Kleur] heeft in het geval van het mannetje vaak een fraai verenkleed, in tegenstelling tot het vrouwtje dat een onopvallende kleur heeft die geschikt is om te broeden
- [Bouw] is vaak vrij zwaar gebouwd
- [Deel] heeft sterke looppoten en heeft bij sommige soorten vlezige lellen aan de kop of een kam
- [Voortbrenging] wordt vaak gefokt
- [Plaats] wordt vaak op een boerderij gehouden en leeft dan in een hok of een ren of loopt vrij rond
- [Gedrag] scharrelt veel; leeft vooral op de grond maar kan, afhankelijk van de soort, soms uitstekend vliegen
- [Verscheidenheid] is onder meer een kip, fazant, kalkoen, kwartel, patrijs of pauw
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Aves; Vogels |
| Orde | Galliformes |
Algemene voorbeelden
Lesje Nederlands: een kip is een hoen, en kan een mannetje of een vrouwtje zijn. Een haan is een mannetjeskip, een hen is een vrouwtjeskip, een kapoen een gecastreerde haan.
Moerassneeuwhoenders zijn perfect uitgerust om in een koud klimaat te overleven [...]. Deze hoen is een geharde vogel die in staat is de winter door te komen, levend op een eenzijdig menu.
Patrijzen zijn echte akkervogels en horen daarom bij de Hoeksche Waard. Sierlijke gedrongen hoenders zijn het, ongeveer zo groot als het Waterhoentje.
Hoenders komen overal voor. Men vindt ze in bosgebieden maar ook op de steppen. Hoenders leven bijna uitsluitend op de grond. Hun poten zijn sterk en lang, hierdoor kunnen ze snel lopen. Enkele hoenders kunnen nog vliegen maar ze gebruiken hun vleugels zelden. Hoenders voeden zich met larven, wormen en wortels, die ze al scharrelend in de aarde vinden. Ze eten echter ook knoppen, grassen en bladeren, die ze zonder problemen met hun sterke snavel kunnen afbijten.
De mannetjes van de hoenders hebben vaak een mooi gekleurd verenkleed, de vrouwtjes zijn meestal heel gewoontjes, ze zijn normaal gesproken bruinachtig [...]. Enkele hoenders zijn belangrijke voedselbronnen van de mens, zoals bijvoorbeeld de kalkoen, de parelhoender en andere gekweekte "huishoenders". Tot de inheemse soorten behoren ook nog de auerhoen, korhoen, sneeuwhoen, fazant en de pauw.
De Kalkoen. Deze hoenders komen oorspronkelijk uit Noord- en Midden-Amerika. De kop en hals zijn kaal, de mannetjes zijn versierd met lange felgekleurde keellellen en een borstkwast en beide geslachten hebben neuslellen.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
hoen 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoen…
is gevogelte
- [Deel] bestaat hoofdzakelijk uit het vlees, een deel van het skelet en vaak de huid van de vogel, en is voor de bereiding ontdaan van kop, poten, ingewanden en veren
Algemene voorbeelden
Van de vier gangen vallen er drie tegen. Om met de minst lekkere te beginnen: de panna cotta is geen romig puddinkje, maar een stijfselachtig goedje [...]. Het pompoensoepje, ook weer erg zoet, is een niemendalletje dat het in een echte topkeuken misschien nog net tot amuse had kunnen schoppen. Blijft over de patrijs. Het is een fatsoenlijke hoen, op het karkas gebraden, zoals het hoort. Een tikje droog op de borst, maar de saus is goed op smaak en de linzen zijn zacht en aards.
hoen 1.2
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Hoen…
is vlees
Algemene voorbeelden
Alle recepten van Hoen. Ontdek onze heerlijke recepten met hoen. Eenvoudig te bereiden lichte gerechten die u helpen uw lijn te behouden. U bereidt ze met een minimum aan vetten, maar een maximum aan smaak. Smakelijk!
hoen 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoen…
is een vogel; is een dier
Wetenschappelijke naam: Gallus gallus domesticus
| Rijk | Animalia; Dieren |
|---|---|
| Stam | Chordata; Chordadieren |
| Klasse | Aves; Vogels |
| Orde | Galliformes; Hoendervogels |
| Familie | Phasianidae; Fazantachtigen |
| Geslacht | Gallus |
| Soort | Gallus gallus |
Algemene voorbeelden
Hoenders, iedereen kent ze wel! Maar op welke manier? En, welke hoenders? Want een kip is niet zomaar een kip! Zoals velen nogal eens durven zeggen… Enerzijds heb je die hoenders die op de markt te vinden zijn, die kent iedereen: die legmachines bruin en zwart, of die vleesbolletjes in het wit… Deze dieren worden niet zozeer om hun schoonheid gehouden, maar eerder om hun nut! Kippen leggen eieren, kunnen vlees leveren of kunnen dienen als afvalverwerkers. Het zijn hybriden, gecreëerd met een bepaald doel voor ogen: een grote legcapaciteit of een grote vleesproductie. Anderzijds heb je de hoenders die aan de oorsprong liggen van deze markthybriden: de Rashoenders! Deze groep wordt getooid met een enorm aantal rassen en kleurslagen.
Zo u kunt lezen is er heel wat te vertellen over een gewoon hoen, want een Bresse is een kip zonder toeters en bellen; geen kuif, baard, vijfde teen enz. Als je een kind vraagt: teken eens een kip, dan tekenen ze een Bresse. Maar het is een Frans ras en daar is altijd wat bijzonders aan.
We dachten een panklare kip te krijgen, maar nee hoor, de [...] poelierster greep een loslopend hoen bij z'n kladden en tot onze niet geringe ontsteltenis sneed ze het dier de kop af en begon hem waar we bij waren handig te plukken en we kregen het beest nog levenswarm mee.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- Chaams hoen
- Drents hoen
- Fries hoen
- Hollands hoen
- Lakenvelder hoen
- Mechels hoen
- Nederlands hoen
Het Chaams hoen is een forse kip. Het gezicht is rood, de ogen oranje, op de kop staat een enkele kam. Er zijn twee kleurslagen: zilverbandpel en goudbandpel.
Kippen zijn varkens op twee poten wordt wel eens oneerbiedig gezegd. Dat kan dan wel zijn, maar toch zijn het intrigerende beestjes [...]. Een greep uit de soorten [...]. Drentse Hoen: staat het dichtst bij het stamvader, de Bankivahoen, komt voor van voor onze jaartelling [...]. Friese Hoen: oorsprong Friesland, staat ook dicht bij de Stamvader, de Bankivahoen.
In de gang op de praktijk hangen prenten van oude kippenrassen: zilvergezoomde Hollands hoen, goud gepelde Wyandotte, gitzwarte Langshan.
Kippen worden ook voor de hobby gehouden. Vaak zijn dat oude rassen. Ze worden gehouden wegens hun zeldzaamheid en hun grote sierwaarde, zoals het Lakenvelder Hoen (een witte kip met zwarte kop en staart), de Groninger Meeuw (een bruine kip met zwarte spikkels), het Baardkuifhoen (een kip met witte veren en een zwarte rand en een grote kuif).
Vanaf 1850 werden er in België Brahma's ingevoerd. Deze werden op grote schaal met de lokale landhoenders gekruist. Later werden er nog andere Aziatische rassen ingekruist, met name Cochins en Langshans. Aldus werd een reuzenhoen gecreëerd: de kwalitatief beste vleeskip aller tijden, het Mechels hoen.
Het Nederlandse hoen (of kip, waarmee we meestal hetzelfde dier bedoelen) staat symbool voor onze eeuwenlange verbondenheid met de kleinschalige landbouw. Al naar gelang de tijdgeest komt het tamme hoen in veel gedaanten voor; van onopvallende scharrelaar bij kleine boeren tot adellijk pronkstuk, en van zinnebeeld van 'vleselijk genot' tot productiekip.
Vaste verbindingen
groot hoen
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
hoen 2.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 2.0 : 2.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Hoen…
is gevogelte
- [Deel] bestaat hoofdzakelijk uit het vlees, een deel van het skelet en vaak de huid van de vogel, en is voor de bereiding ontdaan van kop, poten, ingewanden en veren
Algemene voorbeelden
De Franse kok Escoffier bereidde kip voor de latere koning Eduard VII van Engeland. Hierbij het recept: Vul een hoen met 100 gram in dobbelstenen gehakte ganzenlever, een julienne van truffels en 200 gram rijst. Pocheer ze.
hoen 3.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoen…
is een vogel; is een dier
- [Geslacht] is van het vrouwelijk geslacht; is een vrouwtje
- [Betrekking of relatie] behoort tot de hoenders
Algemene voorbeelden
Een vrouwtjeskip wordt ook wel een hoen of een hen genoemd. Mannetjes heten hanen. Maar bij kuikens is nog geen duidelijk verschil te zien.
De haan wou een hoen en kraaide in 't hok. Hij kukelde toen ineens van z'n stok. Hij viel op een kip en zei d'r terstond: ''k Heb zin in een wip.'
Combinatiemogelijkheden
met ander, nevengeschikt substantief
- haan en hoen
- een haan en een hoen
'k Heb een kippenhok getimmerd, fok nu kippen met geduld. Maar de eitjes zijn niet lekker zegt mijn vrouw, 'en da's jouw schuld'. Dus 'k zit 's avonds in de boeken: hoe verzorg ik haan en hoen Tot ik doodvermoeid in slaap val, daar ik niets meer heb te doen.
Zondag, zoals altijd, naar de markt en deze keer deden we een speciale aankoop: een haan en een hoen [...]. Martijn zag een langverwachte wens in vervulling komen: kippen houden en creëerde een hok. Helaas was het geen stille haan en het was wachten op de uitbraakpoging.
hoen 3.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 3.0 : 3.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een hoen…
is gevogelte
Algemene voorbeelden
U hebt nodig: een jonge haan of een hoen worden in stukken verdeeld — vier wanneer het een kleine haan en tien wanneer het een goed in 't vlees zittend hoen is —, 200 gram reepjes spek, een twintigtal in de boter gebruinde uitjes, 250 gram in vieren verdeelde kampernoelies, een fles rode wijn, boter, bloem en een groot glas cognac.