homoniem 1.0
(taal en taalkunde)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een homoniem…
is een woord
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft dezelfde vorm als een ander woord maar een verschillende herkomst of betekenis
- [Onderscheid of tegenstelling] is onderscheiden van homofonen (bijv. hard/hart) waar de vormgelijkheid bestaat in de uitspraak of voor het gehoor en de spelling verschillend is, en van homografen (bijv. appel 'vrucht' en appel 'hoger beroep') waar de spelling gelijk is maar de uitspraak verschillend
Algemene voorbeelden
Schrijfwijze: Zelfde; Uitspraak: Zelfde; Betekenis: Verschillend --> homoniemen. Schrijfwijze: Verschillend; Uitspraak: Zelfde; Betekenis: Verschillend --> homofonen. Schrijfwijze: Zelfde; Uitspraak: Verschillend; Betekenis: Verschillend --> homografen.
Zoektermen moeten zo precies mogelijk het onderwerp van de zoekvraag omschrijven [...]. - Let op voor homoniemen (woorden met eenzelfde vorm maar een andere betekenis). Voorbeeld: "Thymus" is zowel de naam van een plantengeslacht (tijm) als de naam van een orgaan.
Zo bedacht de auteur zinnen die uit homoniemen bestonden, zodat ze totaal van betekenis veranderden als hij er één detail in veranderde. Het verhaal Parmi les Noirs [...] opende bijvoorbeeld met: "Les lettres du blanc sur les bandes du vieux billard". De biljart werd omgevormd tot een pillard en de aldus bekomen zin werd aan het slot geplaatst. Roussel hoefde het gat tussen "de krijtletters op de rand van de oude biljart" en "de brieven van de blanke over de bendes van de oude plunderaar" alleen nog te dichten en klaar was Kees.
Combinatiemogelijkheden
met ander, nevengeschikt substantief
- homoniemen en homofonen
- homoniemen en homografen
- homoniemen en synoniemen
Het subtiele spel van homoniemen (Miss/miss) en homofonen (tail/tale; flour/flower), de vele nieuwe woorden die Carroll verzint (bryllig, slithy) en de parodiërende referenties aan bekende Engelse rijmpjes bezorgden het boek het label 'onvertaalbaar'.
Deelnemers moesten beoordelen of doelwoorden (controlewoorden, homoniemen en homografen) wat betreft betekenis gerelateerd konden worden aan associatiewoorden met een ondergeschikte of een dominante betekenis.
De laatste ontwikkeling is dat ik beide kinderen het verschil tussen homoniemen en synoniemen probeer te leren (eenzelfde woord voor met verschillende betekenissen of juist verschillende woorden voor eenzelfde ding).
Woordfamilie
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
homoniem 2.0
(taal en taalkunde)
Algemene voorbeelden
Heeft u er wel eens bij stil gestaan dat Nederlands de enige taal is waarin de betiteling van de man van een prinses homoniem is met een machine die polders leegmaalt?
Dit volgorde-criterium is bruikbaar om de voegwoorden te onderscheiden van de bijwoorden. Vergelijk bijv. het voegwoord in wanneer we naar Milaan gaan met het bijwoord in wanneer gaan we naar Milaan? [...]. Op dezelfde manier kunnen we een onderscheid maken tussen de voegwoorden toen, nu en dan en de homonieme bijwoorden [...]. Het volgorde-criterium is ook bruikbaar om het redengevende voegwoord daar te onderscheiden van het homonieme adverbiale voornaamwoord.