jaar 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tijd
- [Deel] bevat vier seizoenen, t.w. lente, zomer, herfst en winter
- [Geheel] is een deel van een eeuw
- [Functie] dient als hulpmiddel bij tijdsindeling en datering
- [Grondslag] is gebaseerd op de tijd die de aarde nodig heeft om eenmaal om de zon te draaien maar berust op afgeronde waarden onder toevoeging van een schrikkeldag iedere vier jaar, als compensatie voor de tijd van ongeveer een kwart dag die de aarde langer nodig heeft voor één omwenteling om de zon
- [Duur] duurt twaalf maanden; telt in een gewoon jaar 365 dagen en in een schrikkeljaar 366
- [Frequentie] begint om de twaalf maanden op 1 januari en eindigt telkens op 31 december
- [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich door de afronding in de tijdmeting van het precies berekende zonnejaar
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een droog jaar
- een heet jaar
- een koud jaar
- een mooi jaar
- een nat jaar
- een prachtig jaar
Er viel dit jaar gemiddeld over heel Nederland 741 mm neerslag tegen 849 mm normaal. Daarmee was het dus een droog jaar. Vooral de eerste maanden leverden weinig neerslag op [...]. De meeste neerslag viel in 2013 in Hoek van Holland waar 886 mm werd opgevangen.
Het verschil met vorig jaar is dat 2011 al een zeer warm voorjaar kende, 2012 zal herinnerd worden als een heet jaar met weinig neerslag.
2013 was een droog en koud jaar [...]. Dat blijkt uit de gegevens van weeronline.nl, zo liet het weerbureau woensdag weten. Ook was het jaar iets zonniger dan gebruikelijk.
Het jaar 2013 ligt bijna achter ons. En 2013 was een mooi jaar voor het vrouwenvoetbal in Nederland. Zo steeg het aantal voetbalsters naar 131.948.
Een berucht voorbeeld is nog altijd de aardappelziekte Phytophthera infestans [...]. Nog steeds is Phytophtera een gevreesde ziekte, die in een nat jaar als 1998 zelfs met de huidige middelen nauwelijks onder controle is te houden.
Een prachtig jaar moest het worden. De erfenis van zijn ouders zou afgewikkeld worden [...]. Ze zouden een nieuw grachtenpand kopen.
- een moeilijk jaar
- de moeilijkste jaren
- zware jaren
De tweecijferige groeicijfers uit de late jaren negentig verbleekten tot een magere 5%. '2000 was een moeilijk jaar. Er waren problemen bij softwarebedrijven en de economische groei in de VS stagneerde.'
De eerste jaren zijn de moeilijkste. - Want dat zijn de jaren waarin diezelfde ministers die kiezen voor een orthodoxe begroting hun beleid willen uitvoeren. De jaren '98-'99 worden de moeilijkste jaren; '97 minder. Omdat we in '98 naar een nultekort gaan, de Vlaamse begroting is dan helemaal in evenwicht; in '99 zelfs een overschot.
De grote verbouwing in 1998 heeft de winkel in vele opzichten op een ander niveau gebracht [...]. "1995 en 1996 waren zware jaren [...] ook voor andere boekhandels. Het gaat nu weer goed met de winkel."
- een woelig jaar
- woelige jaren
Als overtuigd marxist zat hij volop in de studentenbeweging met de betogingen tegen de Vietnam-oorlog en het sjah-regime in Iran, toen hij zich in het woelige jaar 1968 liet ronselen door de Stasi.
In de woelige jaren na l968 ontstonden de BBK, de BBK69 en de BBKA, kunstenaarsgroepen met verschillende belangen, die zich vooral tegen de autoriteit richtten, tegen het 'falend cultuurbeleid' protesteerden en ook, maar vaag, trachtten de kunstenaar een volwaardige plaats in de maatschappij te geven.
Tot aan de Tweede Wereldoorlog verscheen er nauwelijks iets binnen het genre, maar tijdens die vier woelige jaren debuteerden de neven [...], die onder eigen naam of onder pseudoniem elf detectiveromans in zeven jaar publiceerden.
- een heel jaar
- een volledig jaar
- het hele jaar
- het volledige jaar
De warmste jaren van de afgelopen honderd jaar in ons land waren 1990, 1999 en 2000, met gemiddeld 10,9 graden tegen 9,4 normaal. Voor een heel jaar is dat een enorme afwijking.
De Amerikaanse telecomreus ATT maakte tijdens het vierde kwartaal van vorig jaar een winst van 1,24 miljard dollar (38,5 miljard frank), 14 procent meer dan in dezelfde periode van 1995. Voor het volledige jaar boekte ATT een winststijging van 5,2 tot 5,6 miljard dollar.
- het laatste jaar
- de laatste jaren
Het meest markante cultuurcentrum dat dit jaar [...] zijn deuren opende, is het heropgebouwde Museum voor Moderne Kunst Arken, in de voorstad Ishöj, dat niet minder dan 400.000 bezoekers over de vloer kreeg [...]. In 1998 komt Stockholm aan de beurt en in het laatste jaar van deze eeuw (of van de jaren negentienhonderd, als u precies wil doen) valt de eretitel te beurt aan het Oost-Duitse Weimar (Thuringen).
Ter ondersteuning van de binnenvisserij vangt de Organisatie ter Verbetering van de Binnenvisserij (OVB) jaarlijks glasaal. Deze wordt uitgezet in de binnenwateren [...]. De laatste jaren wordt een quotum toegekend van 400 kg.
- verleden jaar
- vorig jaar
- het achterliggende jaar
- het eerstvolgende jaar
- het voorbije jaar
- het vorige jaar
In totaal is er verleden jaar 63 maal een bezwaarschrift binnengekomen.
Sedert april van vorig jaar ben ik gestopt. Met roken.
Door arbeidstijdverkorting zijn de maandlonen in de quartaire sector achtergeraakt bij de marktsector. De ontwikkeling van de lonen in de quartaire sector in de achterliggende jaren is niet eenvoudig te beoordelen.
In het bedrijfsleven is het al mooi als voor een periode van 3 tot 5 jaar vooruit gekeken kan worden en heel wat bedrijven durven nauwelijks hun verwachtingen ten aanzien van omzet en winst voor zelfs maar het eerstvolgende jaar te etaleren. Zelfs over het lopende jaar weten we maar gebrekkig hoe onze invoer en uitvoer zich ontwikkelen.
Tegelijkertijd maakte het bureau voor bevolkingsvraagstukken bekend dat de koopkracht van alle Amerikanen het voorbije jaar voor het eerst sinds zes jaar is toegenomen.
De ploeg won zaterdag voor de eerste keer sinds december van het vorige jaar.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- het komende jaar
- het resterende jaar
- het volgende jaar
- het voorafgaande jaar
- het voorgaande jaar
- de komende jaren
- de resterende jaren
- de volgende jaren
- de voorafgaande jaren
- de voorgaande jaren
Ondanks het definitieve gebaar waarmee de ober van Café-Restaurant Brinkman aan de Grote Markt in Haarlem die avond het glas met rode huiswijn op tafel zette was 1994 nog nauwelijks begonnen. Wat mijn acute conclusie na de eerste slok van het vocht geheel niet aan het wankelen bracht. Dit was alvast de meest afschuwelijke wijn van het komende jaar.
Als werknemers in de particuliere sector pas op de plaats maken, is de politiek gevoelige 'koppeling' van ambtenarensalarissen en uitkeringen gemakkelijker te beperken [...]. Voor de komende kabinetsperiode staat ontkoppeling in 1995 en een 'halve koppeling' in de resterende jaren geboekt.
Over de motieven van de Wagners om zichzelf elk jaar te fotograferen is niets bekend. Misschien leek het in 1900 gewoon een leuk idee en was het dat in 1901 en de volgende jaren nog steeds.
Allereerst willen wij u laten weten dat er dit keer geen nieuwjaarsreceptie gehouden zal worden. Het is de bedoeling in de loop van het volgende jaar "iets anders" te gaan doen.
Als de vraag naar arbeid verandert, passen lonen zich met een vertraging aan. Daarom worden de inflatie en de loonstijging voor een belangrijk deel bepaald door de inflatie en de loonstijging in het voorafgaande jaar. De Nederlandse loonontwikkeling biedt een illustratie. Ondanks de daling van de economische groei en de arbeidsproductiviteit stijgen de Nederlandse CAO-lonen in 2001 harder dan in 2000, namelijk 4,1% tegen 3,4% vorig jaar.
De bouwnijverheid vertraagde verder sinds het derde kwartaal van 2000 en daalde zelfs in het tweede halfjaar van 2001 ten opzichte van het voorgaande jaar.
- een schitterend jaar
- een teleurstellend jaar
De huidige konjunktuurslapte omschreef hij opnieuw als een pauze, "maar 1997 wordt een schitterend jaar".
Academic Service bv zette in 2001 het herstel in na het teleurstellende jaar 2000.
- het betreffende jaar
- de betreffende jaren
De door Stichting Leenrecht geïncasseerde gelden worden verdeeld door verdelingorganisaties [...]. Jaarlijks vinden er twee verdelingen plaats: • de reguliere repartitie. In december van ieder jaar worden de leenrechtvergoedingen van dat betreffende jaar verdeeld [...]. • de na-repartitie.
Het ministerie van Onderwijs kreeg tussen 1995 en 1999 200 miljoen ESF-subsidie om het aantal vroegtijdige schoolverlaters terug te dringen. Minister Hermans stelt dat de financiële verantwoording over de betreffende jaren door een accountant en door 'Brussel' is goedgekeurd.
met adjectivisch voltooid deelwoord
- afgelopen jaar
- het afgelopen jaar
- de afgelopen jaren
In 1992, het laatste jaar waarover cijfers beschikbaar zijn, had 84 procent van de treinen minder dan een kwartier vertraging. Het jaar daarvoor was dit nog tachtig procent, en afgelopen jaar is het weer beter gegaan.
De afdeling stedenbouwkundige vergunningen verwerkte het afgelopen jaar 2112 aanvragen voor bouwvergunningen. Dit zijn 153 dossiers minder dan in 1999.
De economische groei was de afgelopen jaren zeer hoog. Sinds begin jaren tachtig is de welvaart verdubbeld. Het nationaal inkomen komt in 2002 uit op zo'n duizend miljard gulden (ca. 450 miljard euro).
- een geslaagd jaar
Brand liet trouwens weten dat de vereniging kan terugzien op een geslaagd jaar 1993.
En met 'Fata Morgana' zou ook 1997 een geslaagd jaar worden voor dit acrobatisch theatergezelschap.
- een verstreken jaar
30 december is traditioneel de dag om op het verstreken jaar te reflecteren.
Door vastliggende loonsverhogingen zal de voor het komende jaar begrote loonsom van bestuurs- en technische binnendienst ongeveer 2,23 procent hoger liggen dan in het bijkans verstreken jaar.
met substantief erachter
- volgend jaar juni
- vorig jaar oktober
Tijdens de bouwwerken wordt het publiek al ontvangen in een tentoonstellingsruimte en vanaf volgend jaar juni wordt het podium in gebruik genomen.
Het voorstel [...] kwam vorig jaar oktober op tafel bij de vergadering van het IMF in Madrid.
met voorzetselgroep
- het eerste jaar van de eeuw
- het eerste jaar van het millennium
- elk jaar van de eeuw
- elk jaar van het millennium
- het laatste jaar van de eeuw
- het laatste jaar van het millennium
Het eerste jaar van dit nieuwe millennium had in velerlei opzicht twee gezichten.
Ik had toch op zijn minst wat berichtjes verwacht over de Car Of The Centuryverkiezing die zondag zijn internationale premiere had in de RAI in Amsterdam... 100 prachtige auto's, voor elk jaar van deze eeuw één (ja, ook al één voor 1999).
Het laatste jaar van het voorbije millennium.
in voorzetselgroep
- binnen anderhalf jaar
- binnen de vijf jaren
- binnen enkele jaren
Volgens de plannen van minister Donner moeten werknemers de wettelijke vakantiedagen (4 * de arbeidsduur per week. Artikel 7:634BW) binnen anderhalf jaar opnemen, anders verjaren deze dagen. Dit is een behoorlijke verkorting va de huidige regeling van 5 jaar.
Vanaf 1 januari 2014 worden de opzeggingstermijnen fundamenteel gewijzigd [...]. Daarnaast kunnen de sectoren binnen de vijf jaren beslissen om 1/3 van de ontslagvergoedingen/opzegginstermijn te reserveren voor "maatregelen die de inzetbaarheid van de werknemer op de arbeidsmarkt verhogen".
De gevolgen echter van de massale blootstelling van de bevolking, voornamelijk in het VK en dan vooral tijdens de jaren 1982-1989, zullen slechts binnen enkele jaren duidelijk worden. De kans dat BSE overdraagbaar is op de mens, is in het licht van de recentste wetenschappelijke gegevens praktisch bewezen.
- gedurende een jaar
- gedurende één jaar
- in een jaar
- in één jaar
- tijdens een jaar
- tijdens één jaar
Een van de bekendste meetinstrumenten is het Bruto Nationaal Product: het BNP is de totale waarde, in geld uitgedrukt, van alle goederen en diensten die een land gedurende een jaar voortbrengt.
Slechts twee spelers wisten alle vier de 'slams' in één jaar te winnen: Rod Laver in 1962 en 1969 en Don Budge in 1938.
Het bruto migratiesaldocijfer is de verhouding van het migratiesaldo tijdens een jaar met de gemiddelde bevolking in dat jaar.
- halverwege het jaar
- halverwege dit jaar
- halverwege vorig jaar
Door het bestuur werd besloten om het de nieuwe leden financieel iets gemakkelijker te maken om halverwege het jaar lid te worden. Het lidmaatschap in het eerste jaar gaat in per de eerste dag van het eerstkomende kwartaal.
Op zijn thuismarkt Chicago wist Peapod in maart voor het eerst een positief bedrijfsresultaat te boeken, drie maanden eerder dan gepland. Het bedrijf ligt op schema om halverwege dit jaar ook uit de rode cijfers te komen in Long Island en Connecticut.
Commerzbank had halverwege vorig jaar een balanstotaal van 293,6 miljard mark. In de eerste helft van vorig jaar zag Commerzbank de bedrijfswinst met 11,2 procent stijgen.
- in de loop van het jaar
Terwijl de economie eind 2012 nog 'diep in de fase van laagconjunctuur' zat, was er eind 2013 sprake van herstel, aldus het CBS. Die omslag vond in de loop van het jaar plaats.
De onroerendezaakbelastingen zijn 'toestandbelastingen'. Dat betekent dat maar één keer in het jaar gekeken wordt wie voor een pand belasting moet betalen. Dat gebeurt altijd op 1 januari. Als u in de loop van het jaar verhuist, maakt dat voor uw aanslag onroerendezaakbelastingen niets uit.
- na het jaar waarin
De gemiddelde fout voor de voorspelling van de economische groei voor het jaar na het jaar waarin de voorjaarsraming werd gedaan, is zelfs 1,2 procentpunt over de jaren 1997-1999.
Ook hier krijgt u intrest, maar dan alleen als u het verzoek hebt gericht binnen de bezwaartermijn. Die termijn verstrijkt: - op 30 april van het jaar na het jaar waarin de belasting gevestigd is (dit is de datum van "inkohiering"); - zonder dat de termijn minder mag zijn dan zes maanden vanaf het verzenden van het aanslagbiljet.
- in het jaar voorafgaand aan
De prijs die toegekend wordt voor een boek dat in de periode van 3 jaar voorafgaand aan het nominatiejaar 2002 werd uitgebracht.
- eerder in het jaar
- laat in het jaar
- later in het jaar
- midden in het jaar
- vroeg in het jaar
In Surrey, in Engeland, volgen we al een halve eeuw lang het verschijnen van het eerste blad aan de eik. In 1950 was dat, gemiddeld over de jaren heen, op 2 mei, maar in 2000 was het op 4 april. Van het bosanemoontje hebben we gegevens uit Norwich sinds 1760. Gemiddeld bloeit de anemoon nu een dag of vijftien eerder in het jaar.
Ga niet te vroeg of te laat in het jaar surfen, dan is de temperatuur van het water namelijk erg laag en is de kans op onderkoeling groot.
De belastingdienst stelt de volgende twee eisen voor het urencriterium: • Per jaar moet je minimaal 1225 uur werken voor het bedrijf. Let op dat dit geldt per kalenderjaar, dus als je een bedrijf start midden in het jaar wordt dit niet herberekend, en moet je nog steeds de 1225 uur halen. • Je moet meer dan 50% van je totale arbeidstijd besteden in het bedrijf.
- omstreeks zeker jaar
- rond zeker jaar
De plannen om over de Sont een brug voor zowel trein als auto aan te leggen zijn inmiddels in een vergevorderd stadium. Omstreeks het jaar 2000 zal hij in gebruik worden genomen.
Geologen verwachten dat er rond het jaar 2030 een volgende verschuiving van de aardkorst komt.
- per jaar
In 1993 ging het nog om vijftig tot zestig dossiers per jaar.
Na 1 april 2002 kunnen nog 284 gemeenten – binnen vijf jaar - een aanvraag indienen (2003-2007). Dat komt neer op 50 tot 60 gemeenten per jaar.
- sedert dat jaar
- sedert enkele jaren
Tot en met 1995 was ook daar minder dan 30% van de 55-plussers nog aan het werk, maar sedert dat jaar dikt de werkzaamheidsgraad er jaarlijks aan met 2 procentpunten.
Rond Pasen wordt sedert enkele jaren de Paascyclus gehouden (erediensten op Witte Donderdag/Goede Vrijdag/Stille Zaterdag/1e Paasdag).
- sinds dat jaar
Een bijdrage die werkgevers sinds 1990 aan hun personeel geven ter compensatie van premies volksverzekeringen die sinds dat jaar voor rekening van de werknemers komen.
In princiep worden sedert 1990 enkel nog Britse kalveren ingevoerd, afkomstig van veestapels waar geen gekke-koeienziekte werd aangetroffen. Een Europese regeling verbiedt sinds dat jaar de uitvoer van Britse kalveren afkomstig van besmette dieren of vermoedelijk besmette dieren.
- tegen het jaar 2000
Dat bedrag zal tegen het jaar 2000 zijn opgelopen tot ongeveer 30 miljard per jaar, waarbij het grootste deel terecht komt in de armste lidstaten.
Het is de bedoeling de geluidshinder tegen het jaar 2000 fel te verminderen en het gebruik van luidruchtige toestellen te ontmoedigen.
- tegenover dat jaar
- tegenover vorig jaar
Zo waren er 27 medewerkers in 2010 voor korte of langere tijd werkonbekwaam door letsels opgelopen in de privétijd, tegenover dat jaar geen enkel werkongeval met werkverlet.
Het aantal mensen dat op de wachtlijst staat voor een donororgaan, is met 11 procent gedaald tegenover vorig jaar. Op 1 januari 2014 stonden er 1146 mensen op de wachtlijst, een jaar eerder waren dat er 1286.
- tot het jaar 2000
- tot het jaar waarin
Deze percentages moeten wel in het perspectief van de hoger dan verwachte ontwikkeling van het BNP en van de energie-intensieve industrie worden geplaatst. Dit geldt zowel voor de afgelopen paar jaar als tot het jaar 2000.
Het feitelijk arbeidsverleden bestaat uit de gewerkte jaren vanaf 1998 tot het jaar waarin u werkloos bent geworden.
- uit dit jaar
- uit verschillende jaren
Stel: je haalt in één jaar tussen de 10 en 21 studiepunten. Dan kun je onder speciale voorwaarden alsnog de lening uit dit jaar laten omzetten in een gift.
Wilt u een bepaalde wijn uit verschillende jaren eens vergelijken?
- vanaf dat jaar
- vanaf dit jaar
Tot 1964 werd de complete krant bewaard, vanaf dat jaar werden belangrijke artikelen uit de krant geknipt en op onderwerp opgeborgen in onze documentatiecollectie.
Als ziekenfondsen meer uitgeven dan ze inkomsten hebben, moeten ze het verschil vanaf dit jaar voor een deel zelf bijpassen.
- voor een jaar
De prijzen van geneesmiddelen worden vanaf 1 januari geblokkeerd voor een jaar.
Ze hadden weer voor een jaar de huur verdiend.
met telwoord ervoor
- de eerste jaren van de eeuw
- de eerste jaren van het decennium
- de eerste jaren van het millennium
- de eerste twee jaren van de eeuw
- de eerste twee jaren van het decennium
- de eerste twee jaren van het millennium
- de eerste tien jaren van de eeuw
- de eerste tien jaren van het decennium
- de eerste tien jaren van het millennium
- de laatste vijf jaren van de eeuw
- de laatste vijf jaren van het decennium
- de laatste vijf jaren van het millennium
- twee jaren
In het schema hiernaast geven de gekleurde blokken de performance van de verschillende beleggingscategorieën en subcategorieën in de eerste 10 jaar van de 21e eeuw weer. Zo is te zien dat in de eerste jaren van de eeuw, vlak na het uiteenspatten van de technologiezeepbel, staatsobligaties en liquiditeiten de beste performance boden.
De grafiek van de emigraties in de jaren 1840 vertoont een vrij grillig verloop. De eerste twee jaren van het decennium kenmerken zich door een hoog aantal emigranten, in de daaropvolgende drie jaar stabiliseert het cijfer.
Voor Ternat begonnen de laatste vijf jaren van het millenium dan ook in mineur [...]. De voorbije jaren hadden zowel op bestuurs- als op sportief vlak immers een kater achtergelaten.
Het hele verdere jaar 1996 bleef toen aan de koele kant en werd afgesloten door de gedenkwaardige koudegolf over de jaarwisseling heen, die tot de eerste Elfstedentocht sinds 1986 leidde. De twee jaren die op 1996 volgden waren zacht, waarbij 1998 bijzonder veel neerslag bracht.
- meer jaren
- meerdere jaren
- vele jaren
- weinige jaren
Veertig procent van de aanwezige gegevens bestrijken wèl meer jaren. Zo krijgen we met een enkele aanslag op het toetsenbord moeiteloos het antwoord op de hierboven gestelde vraag over de Chileense veestapel. In 1961 telde die 2.842.000 dieren, in 1982 was er een piek van 3.800.000 stuks.
Ook 1999 kan worden aangemerkt als een jaar waarin de gestelde doelen zijn bereikt - en méér dan dat. Uiteraard is het prettig te merken dat het over een periode van meerdere jaren goed is gegaan.
Het was ook een erkenning voor zijn toch unieke talent als acteur, want vele jaren van 1953 tot 1966 behoorde Coen Flink toch tot de top van het Nederlandse toneel.
Na slechts weinige jaren na de oorlog sneuvelde tramlijn 18 alweer in 1951.
- zoveel jaren
Gaat uw controleur niet in op uw argumentering, dan heeft uw echtgenote een schitterend argument om de aanslag nadien te laten vernietigen op grond van een procedurefout; daarna komt er wellicht een nieuwe aanslag, maar ondertussen hebt u zoveel jaren interest gewonnen (tenzij het om fraude gaat en er een boete van minstens 50 % wordt opgelegd).
met telwoord erachter
- het jaar 1000
- het jaar 2010
Sinds de vroege negentiende eeuw hebben historici zich beziggehouden met het al dan niet bestaan van eindtijdverwachtingen rond het jaar 1000.
De overgangsperiode loopt tot het jaar 2010.
met dat-zin
- het jaar dat
- in het jaar dat
De erkenningsprocedure Art. 9. Een erkenning gaat in op 1 januari van het jaar dat volgt op dat waarin de erkenning werd aangevraagd.
Het alternatief is, om dergelijke uitgaven in het jaar dat ze plaatsvinden direct en volledig als kosten te beschouwen.
met onbepaald voornaamwoord
- alle jaren
- elk jaar
- ieder jaar
Het jaar 1998 was warmer dan 1997 en 1997 was warmer dan alle jaren daarvoor.
Ook wordt er elk jaar in de eerste week van de zomervakantie op kamp gegaan.
De hoogte van de franchise wordt ieder jaar opnieuw vastgesteld. In 2002 is dat € 14.190,-- .
- enige jaren
- enkele jaren
- sommige jaren
- verscheidene jaren
In 1999 zijn in 75 vestigingen van het Leger des Heils verspreid over heel Nederland 14.533 mensen opgevangen, een toename met 14% ten opzichte van 1998. Al enige jaren is er een groei waar te nemen van het aantal dakloze vrouwen.
Het aantal arbeidsplaatsen op het ministerie van landbouw loopt al enkele jaren terug. In 1992 werkten er in totaal nog 11.735 mensen.
In sommige jaren, zoals 2000 en 2001, nam Ormit wel 200 pas-afgestudeerden aan, dit jaar zijn het er ongeveer 50, omdat de vraag momenteel minder groot is.
Het begrotingsdeficit ligt sinds verscheidene jaren onder 3 procent van het bbp, de Maastricht-norm.
overig
- begin dit jaar
- begin vorig jaar
- eind dit jaar
- eind vorig jaar
- midden dit jaar
- midden vorig jaar
T. haalde in zijn nieuwjaarstoespraak begin dit jaar al het oude plan voor rekeningrijden van stal.
Het investeringsprogramma begon eind vorig jaar al en loopt nog tot het jaar 2000.
De verstandige beslissing ware geweest de publieke opinie te melden dat de begrotingscontrole wordt overgeslagen, maar dat de structurele maatregelen die de regering uitdoktert voor het jaar van de waarheid, 1997, uitwerking hebben vanaf midden dit jaar.
- het jaar daarna
- het jaar daarop
- het jaar daarvoor
- het jaar ervoor
Eind februari van het jaar daarna studeerde ze af.
In ons land kan je ook aan het aangifteformulier van de belastingen zien dat het lente wordt. Maar de kalender voor het aanslagbiljet is veel minder strak. Hij loopt van oktober van het aanslagjaar tot 30 juni van het jaar daarop.
In totaal heeft Gasunie in het verslagjaar zorggedragen voor het transport van gas van derden met een volume van 12,1 miljard m³ aardgas, een stijging van bijna 29 procent ten opzichte van het jaar daarvoor (1999: 9,4 miljard m³).
De vraag naar managers en professionals in het segment 50.000 euro en meer als jaarsalaris is in het vierde kwartaal van 2001 gedaald met eenderde ten opzichte van het jaar ervoor.
- een jaar geleden
Keer op keer moesten ze hun voorspelling over de economische groei in 1993 neerwaarts bijstellen. Precies een jaar geleden hield de OESO een economische groei van bijna drie procent in de industrielanden nog voor mogelijk.
In amper 60 landen worden die technieken systematisch aangewend en bereiken ze moeizaam 60 procent van de kwetsbare bevolking. De Wereldtop van 1990 had dat een jaar geleden al in veel meer landen op 80 procent willen zien.
Vaste verbindingen
burgerlijk jaar
-
jaar berekend op 365 dan wel 366 dagen vanaf 1 januari tot en met 31 december, in tegenstelling tot de tijd waarin de aarde exact haar baan rond de zon beschrijft
Antoniem: astronomisch jaar
Het zonnejaar of astronomisch jaar, een periode van 365 dagen, 5 uren, 48 minuten en 45 seconden, komt niet volledig overeen met het burgerlijk jaar of kalenderjaar als periode van 365 of 366 dagen. Vandaar de artificiële correctie (van de natuurlijke tijd) met schrikkelmaanden en schrikkeljaren.
Verlof om dwingende redenen geldt vooral bij ziekte, een ongeval of een ziekenhuisopname van een nabij familielid. Het verlof mag niet meer dan tien dagen per burgerlijk jaar in beslag nemen. Meestal wordt het niet vergoed.
de jaren vijftig, zestig, zeventig, tachtig
-
het zesde, zevende, achtste, negende decennium in de betreffende eeuw
Synoniem: de vijftiger jaren; de zestiger jaren; de zeventiger jaren; de tachtiger jaren
Wat een simpele indeling van de maatschappij. Gek en niet gek. En dat hele gebied ertussen sla je voor het gemak maar even over. In de jaren vijftig van de vorige eeuw dacht men zo simpel. In de tijd van de familie Doorsnee.
Tot voor een paar decennia verdiende de arbeidersbevolking van mijn geboortedorp zijn brood in de vele diamantslijperijen die er waren, in de Ritmeester-sigarenfabriek, in de bouwnijverheid en ook in de ettelijke steenbakkerijen die langs het kanaal Dessel-Schoten lagen. Zo rond de jaren zestig is daar allemaal een eind aan gekomen.
De winters hebben in de jaren zeventig een dieptepunt aan zonneschijn beleefd waarvan ze zich na 1980 hebben hersteld.
Nederland kende in de jaren tachtig moeilijke jaren, met veel bedrijfssaneringen.
de vijftiger, zestiger, zeventiger, tachtiger jaren
-
het zesde, zevende, achtste, negende decennium in de betreffende eeuwWordt door sommigen nog als germanisme beschouwd.
Synoniem: de jaren vijftig; de jaren zestig; de jaren zeventig; de jaren tachtig
Is het de twintiger, dertiger, veertiger, vijftiger, zestiger, zeventiger, tachtiger, negentiger jaren of de jaren twintig, dertig, veertig, vijftig, zestig, zeventig, tachtig, negentig? Antwoord. Beide zijn telkens mogelijk. Toelichting. De tachtiger jaren wordt vaak gebruikt als een alternatief voor de jaren tachtig. De Grote Van Dale gaf aan de tachtiger jaren in de vorige druk nog het label 'germanisme', maar in de nieuwste druk is dat label verdwenen [...]. Ook andere woordenboeken [...], keuren deze vormen echter niet langer af en nemen ze op zonder het label 'germanisme'.
Een factor van belang is de complexiteit van een product. Mooiste voorbeeld van complexiteit is de fax. Het apparaat is uitgevonden in de vijftiger jaren maar pas in de tachtiger jaren kwam de doorbraak. Mensen waren simpelweg nog niet toe aan het bevatten van de mogelijkheden van telefoonlijnen.
Couturier Christian Dior ontwierp zeer in het oog springende brillen. Gifgroen, knalpaars, rond of vierkant: alles kon. Hetzelfde geldt voor de Amerikaanse vlinderbrillen uit de vijftiger en zestiger jaren, die ook de vitrines van de Oudheidkamer sieren.
In de zeventiger jaren krijgt het improviseren in de muziek wat minder aandacht. Daar waar de zestiger jaren roerig waren, dynamisch en sociaal geëngageerd, laten de zeventiger jaren een terugslag zien.
het jaar nul
-
in de tijdrekening: beginjaar van de christelijke jaartelling met de geboorte van Jezus Christus
Het bijbelboek Nehemia speelt zich af in 445 vóór het jaar nul. Het boek is genoemd naar de hoofdpersoon Nehemia. Nehemia is een Judeese dienaar aan het hof van koning Artsasta, de koning van Perzië.
Rond het jaar nul droomt de Joodse koning Herodes dat een kind hem van de troon zal stoten. Het is slechts een droom, maar voor de zekerheid laat hij alle pasgeboren jongens in Judea uitmoorden. De ouders van Jezus weten met hun kind naar Egypte te vluchten.
-
in de verbinding [in, uit] het jaar nul: stammend uit een ver verleden; sterk of geheel verouderd
De grootste oorzaak van het groeiende snorscooterprobleem zijn de Nederlandse fietspaden. Met name in de grote steden zijn die door de toegenomen drukte niet meer geschikt [...]. De paden zouden veel te smal zijn en niet meer genoeg ruimte kunnen bieden aan de vele verschillende soorten voertuigen die er gebruik van maken [...]. "Het probleem is dat de Nederlandse fietspaden van het jaar nul zijn."
Tel jij nog steeds calorieën? Stop ermee. Dat is een fossiel overblijfsel uit het jaar nul. Duizend calorieën aan vetten eten heeft een heel ander effect op je lichaam dan duizend calorieën aan koolhydraten of eiwitten.
het hele jaar door; het hele jaar rond
-
gedurende de volledige duur van het of van een jaar
In de tropen en de subtropen staat de zon het hele jaar door hoog aan de hemel. Hierdoor treedt de zeewind het hele jaar door op.
Woelmuizen, lemmingen en muskusratten behoren allemaal tot dezelfde familie. Het zijn dieren die op het noordelijk halfrond leven [...]. Ze bewonen vooral de gebieden die het hele jaar door met sneeuw bedekt zijn.
Verse prei is het gehele jaar rond verkrijgbaar, dus invriezen heeft alleen zin als de prei goedkoop is.
Men kan bij wijze van spreken met twee installaties en vier operatoren 24 uur op 24 en het hele jaar rond bijna de hele wereldmarkt van de nucleaire geneeskunde van molybdeen voorzien.
het lopende jaar
-
het jaar dat bezig is te verlopen
De uitgaven voor Onderzoek en Ontwikkeling (OO) lieten andermaal een gevoelige toename optekenen. In 2000 liepen ze op tot 1,36 miljard EUR, hetzij 6,3 % meer dan in 1999. De chemische industrie is daarmee goed voor bijna de helft van de totale OO-uitgaven van de privé-sector in België! Voor het lopende jaar 2001 zijn de vooruitzichten minder gunstig.
Het jaarverslag moet zowel een terugblik geven op de aandachtsgebieden in het afgelopen jaar als zicht bieden op de aandachtsgebieden in het lopende jaar.
Waar de consensusvoorspellingen voor 2002 een hogere groei lieten zien dan voor het lopende jaar, was de algemene verwachting dat in het derde/vierde kwartaal van 2001 het dieptepunt gepasseerd zou worden.
Ik moet echter bekennen dat de begroting van het lopende jaar geen enkele ruimte meer toelaat.
het nieuwe jaar; een nieuw jaar
-
het kalenderjaar dat pas is begonnen of binnenkort zal beginnen
Joel, of Midwinter, was en is veruit het belangrijkste jaarfeest. Het duurt twaalf dagen en markeert het breekpunt van de winter en het begin van het nieuwe jaar.
Volgens de christelijke kalender is 31 december de laatste dag van de laatste maand van het jaar. Precies om twaalf uur 's nachts begint er een nieuw jaar.
het oude jaar
-
het kalenderjaar dat bijna of pas voorbij is
Zo wordt overal, dus ook in de oudheid, het nieuwe jaar aanzien als een geboorte van een kind, van een godheid. Op die manier werd ook het beeld geschapen van een oude man die het oude jaar verzinnebeeldt en dan het kleine kind dat die taak overneemt.
Een spiegelgladde ijzellaag deed het oude jaar uitgeleide in de nacht van zaterdag op zondag.
een bewogen jaar
-
een jaar waarin zich veel ontwikkelingen hebben voorgedaan; jaar met veel gebeurtenissen
Het was een jaar dat beheerst werd door de aanpak van opeenvolgende crisissituaties. Binnen ID-Lelystad werd daarnaast de omvorming naar een nieuwe organisatie verder doorgevoerd. In beide zaken lijken we geslaagd. Het was een zeer bewogen jaar: voor ID-Lelystad, voor onze medewerkers en voor onze omgeving.
2002 was voor de VHM een bewogen jaar. De raad van bestuur zegde zijn vertrouwen op in de toenmalige leiding en het was niet evident snel oplossingen aan te brengen om het ontstane vacuüm opnieuw in te vullen.
Bewogen jaren zouden het alleszins worden. De ineenstorting van het naoorlogse geldstelsel leidde tot financiële instabiliteit zonder voorgaande.
een cruciaal jaar
-
een jaar met belangrijke of doorslaggevende gebeurtenissen of beslissingen
1958 was een cruciaal jaar voor Frankrijk. Charles De Gaulle nam na een grondwetswijziging het presidentschap op zich om binnenlandse problemen het hoofd te bieden.
1980 is een cruciaal jaar in de geschiedenis van de progressieve (lees: symfonische) rock. Het is tegelijkertijd het einde én het begin van een tijdperk en vormt een keerpunt in de evolutie van de progrock, reeds ingezet eind jaren zeventig.
een druk jaar; een hectisch jaar
-
een jaar met veel bezigheden
Na een druk jaar met veel optredens en andere activiteiten in het kader van dat jubileum, was er vorige week een feestavond voor de eigen leden waar het jubileumjaar mee werd afgesloten.
De gouverneur en zijn bank hebben een hectisch jaar achter de rug, waarbij vooral het harde-muntbeleid onder druk kwam te staan.
een gewerkt jaar
-
een jaar waarin iemand arbeid voor inkomen verrichtte en overeenkomstig sociale rechten opbouwde inzake werkloosheid of pensioen e.d.; arbeidsjaar
Synoniem: arbeidsjaar
Nu wordt alleen gekeken naar de vijf kalenderjaren voorafgaand aan de werkloosheid. De jaren daarvoor worden automatisch als gewerkte jaren beschouwd.
De pensioenwet voorziet in de mogelijkheid studiejaren te laten omzetten in "gewerkte jaren".
een goed jaar
-
een jaar dat geschikt is voor enig doel of voorspoedig in enig opzicht
1995 was in vele opzichten te vergelijken met een ander uitstekend primeurjaar, 1975. Ook dat was een goed jaar, dat na enkele minder goede jaren kwam.
Maar afgezien wat de zomer zal brengen, is 2004 een goed jaar geweest voor bijvoorbeeld graangewassen.
een gelukkig jaar wensen aan iemand; een goed jaar wensen aan iemand
-
iemand een jaar vol voorspoed wensen bij het begin van het nieuwe jaar
Wij wensen u een gelukkig jaar en veel woonplezier in 2014.
Onze voorzitter heette de aanwezigen welkom en wenste hen een goed jaar toe en nodigde iedereen uit voor een drank en een hapje.
een gouden jaar; de gouden jaren
-
een jaar dat geldt of jaren die gelden als zeer succesrijk in enig opzicht
Belli werd geboren in het voor Italiaanse profs gouden jaar, 1970.
In de gouden jaren 1971, 1972 en 1973 veroverde de club driemaal op rij de Europa Cup voor landskampioenen.
Enkele maanden geleden zei Lichtenstein in Brussel trouwens zelf dat hij de prijzen die tijdens de gouden jaren van de kunstmarkt voor zijn werk betaald werden nogal waanzinnig vond.
De crisis van de jaren '70. Wat men toen niet echt door had, was dat de gouden jaren van economische groei stilaan achter de rug waren.
een kwaad jaar
-
een jaar vol tegenspoed of moeilijkheden
Volgens de overlevering brengt het ongeluk wanneer de kerstboom na Driekoningen (6 januari) nog opgetuigd staat. Mocht dat waar zijn, dan staat Huijbergen een kwaad jaar te wachten. Gisteren was een aantal dorpelingen nog volop bezig met het aftuigen van de grote kerstboom.
De 20-jarige Brooke heeft een kwaad jaar achter de rug. Haar ouders gingen uit elkaar en haar broer belandde in de cel wegens roekeloos rijden.
een slecht jaar
-
een jaar dat niet aan de verwachtingen voldeed in enig opzicht
In de afgelopen zes maanden gingen in de stad vijfduizend banen verloren, een flink aantal daarvan bij Wall-Streetbanken. Een slecht jaar voor obligaties zorgde voor lagere bonussen en dat raakt de stad.
Aan de andere kant kan in een slecht jaar de wijn wat meer body krijgen door juist wel de steeltjes mee te laten gisten.
een verloren jaar
-
een jaar dat zonder resultaat blijft; vergeefs, nutteloos jaar
Dit alles overziende, is er dus geen enkele reden om het jaar 2001 af te schrijven als een verloren jaar.
De renner [...] beleefde dit seizoen een 'wederopstanding' na het verloren jaar 1994, waarin hij afscheid nam van de ploeg van Raas.
Het gaat om een nieuwe wereldorde, de Veiligheidsraad vervult, na vele verloren jaren, zijn plicht weer, naties uit de hele wereld hebben zich verenigd tegen een brutale aanvaller.
in het jaar
-
per jaar; in ieder jaar; jaarlijks
Synoniem: jaarlijks
De resultaten van de leerlingen worden ook drie keer in het jaar besproken door de leerkrachten samen met de interne begeleider.
De eetkamer was een van die vertrekken die maar één keer in het jaar gebruikt worden. Op de ronde geboende tafel en het sobere mahoniehouten buffet stonden ongebruikte kaarsen.
in latere jaren
-
in volgende jaren; soms ook algemener: in latere tijd; nadien
Synoniem: nadien
We hebben er behoefte aan nog eens naar het concrete beeld voor 1995 te kijken en de wijze waarop dat in latere jaren doorwerkt.
Naast haar man was zij in het gezin de zachte, liefdevolle en begrijpende moeder en voor haar zoon Cyriel, ook in latere jaren, de veilige toevlucht in dagen van hulpeloosheid en verwarring.
in vroegere jaren
-
in voorgaande jaren; soms ook algemener: in vroegere tijd; voorheen
Synoniem: voorheen
Een woordvoerder zei alleen dat het aantal misdrijven [...] vorig jaar "duidelijk" is gedaald tegenover 1994. Anders dan in vroegere jaren geeft de dienst geen precieze cijfers in afwachting van het jaarrapport.
De beurzen kwamen oktober door zonder de helse taferelen die hen in vroegere jaren te beurt vielen.
Konrad Adenauer, stichtend kanselier van de Bondsrepubliek, wiens "politieke kleinzoon" Kohl zich in vroegere jaren placht te noemen, was net zolang aan het bewind.
jaar in jaar uit
-
ieder jaar opnieuw; alle jaren door; zonder enige onderbreking; onophoudelijk; onafgebroken
Synoniem: onafgebroken; onophoudelijk
Het is overigens een situatie die zich al geruime tijd jaar in jaar uit herhaalt.
We hebben mensen die jaar in jaar uit immuun zijn gebleken voor de hoge prestatiedruk, die altijd zonder versagen stevig hebben doorgewerkt.
jaar op jaar; van jaar op jaar
-
in ieder opvolgend jaar; ieder jaar weer; ieder jaar opnieuw; het ene jaar telkens na het andere zonder onderbreking of uitzondering
Als de premies jaar op jaar stijgen, snijdt dat in de koopkracht en wordt de verleiding voor compenserende looneisen groter.
Ook de voorbije jaren adverteerde de Vlaamse overheid reeds via de regionale tv. Omdat de aankoop van regionale mediaruimte gebeurt in functie van de concrete communicatiebehoeften van de overheid, varieerden die bestedingen tot nog toe sterk van jaar op jaar.
(lang) vervlogen jaren
-
jaren die (ver) in het verleden liggenVaak met de bijgedachte aan nostalgie of een verlangen naar de tijd van weleer.
Het hele gebeuren ademde de sfeer van vervlogen jaren uit. De zwak lichtende straatlantaarn op het podium wees in de richting van de dagen van de musette, Louis Armstrong en het gevoel dat muziek ernstig en feestelijk moet zijn, zonder kunstgrepen, maar met respect voor het ambacht.
Bij de auto's komen de echte restaurateurs voor de dag met prachtige exemplaren variërend van 'de kever' tot aan de Bentley en de Rolls Royce maar ook sportwagens en bekende merken en types uit vervlogen jaren.
Je mijmert wat en denkt aan die lang vervlogen jaren toen alles nog gemoedelijker en rustiger was en de mensen nog ergens de tijd voor namen.
medio dit jaar; medio volgend jaar
-
in het midden van of halverwege het betreffende jaar
De drie bedrijven die Icim hadden gevormd maakten op grond van de afgegeven werkgaranties ook de jaren daarna een mooie winst, maar besloten medio dit jaar het bedrijfje van de hand te doen: vanaf 1 januari 1995 heeft Icim geen overheidsgaranties meer.
Er is trouwens belangrijk nieuws op komst: medio dit jaar lanceren de firma's Dräger en OraSure de Uplink-test voor het ter plaatse opsporen van drugs.
met het jaar
-
naarmate telkens weer een jaar verstrijkt; na ieder jaar
De omzetten met Sint-Nicolaas en met Kerstmis stijgen almaar, de cadeaus worden groter en het wordt met het jaar moeilijker iets te kopen dat men nog niet heeft.
Natuurlijk heeft ze gelijk: op geen enkele manier kan ik het verbergen dat ik met het jaar ouder word terwijl zij altijd jong moet blijven.
Het was zwoegen. Die Italiaanse voorbereidingskoers wordt met het jaar harder. Ook al omdat er steeds sneller wordt gereden. Je moet al over goede benen beschikken om mee te kunnen, je moet al in vorm verkeren om er prijzen in te winnen.
met de jaren
-
naarmate de jaren verstrijken; in verloop van tijd; gaandeweg
De omzet steeg met de jaren.
En ook grote gezinnen krijgen met de jaren een ruimere financiële armslag.
Met de vergrijzende bevolking is het duidelijk dat de factuur van de gezondheidszorg met de jaren steeds zwaarder zal doorwegen op de begroting.
om het jaar; om het andere jaar
-
het ene jaar wel en het daaropvolgende niet; elke twee jaren; eens in de twee jaren
De per jaar te bewerken akkers (meestal lag de helft om het jaar braak) werden nauwkeurig opgemeten, de kosten van het bewerken (mankracht, ploegen, zaaien) werden berekend, en tegenover deze investeringen stelde men de verwachte en later de definitieve opbrengst.
Onlangs verklaarden de Amerikanen Andre Agassi en Pete Sampras en de Duitser Boris Becker, dat er gezien de overladen tornooikalender beter om het andere jaar om de Davis Cup kan worden gespeeld.
van jaar tot jaar
-
op een wijze of volgens een tijdschema of tempo waarbij telkens een periode centraal staat, die loopt van het ene kalenderjaar tot het volgende; met de nadruk meer op het aspect van de continuïteit: in ieder opvolgend jaar; ieder jaar weer; ieder jaar opnieuw; het ene jaar telkens na het andere zonder onderbreking of uitzondering
Poncelet garandeert een getalsterkte van 47.500 personen op 31 december 1998, maar van jaar tot jaar beslist de minister hoeveel burgers en hoeveel militairen er mogen zijn.
Het weer verschilt van jaar tot jaar. Dit geldt [...] voor alle wijngebieden. Hierdoor spreekt men in de wijnbouw van goede en slechte jaren.
Een premie per bedrijf is voor kleine bedrijven niet haalbaar omdat het ziekteverzuim van jaar tot jaar kan verschillen.
Het aantal klachten stijgt van jaar tot jaar.
Ondanks deze inspanningen verergert de situatie van jaar tot jaar.
van het jaar
-
beschouwd of verkozen als de beste van het jaar
Volgens de voorzitter van de jury is de foto van het jaar ergens ook een hoopgevende foto.
Het hoogtepunt voor de fietsliefhebbers was gisteren de bekendmaking van de fiets van het jaar.
Naast Bergkamp [...] en Van Breukelen [...] gingen de prijzen naar Marc Overmars van Ajax als het grootste talent van '92 en John Mutsaers van RBC als beste speler van de eerste divisie. MVV werd club van het jaar.
Caudron werd in het verleden al vier keer uitgeroepen tot speler van het jaar.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- aandelenjaar
- aangiftejaar
- aanloopjaar
- aanslagjaar
- aanvangsjaar
- aardappeljaar
- adempauzejaar
- afscheidsjaar
- afschrijvingsjaar
- ansjovisjaar
- autojaar
- autosalonjaar
- basketbaljaar
- beginjaar
- begrotingsjaar
- bekostigingsjaar
- belastingjaar
- beleggersjaar
- beleggingsjaar
- beroepsjaar
- bestaansjaar
- beursjaar
- beurtjaar
- bevrijdingsjaar
- bewaarjaar
- bezettingsjaar
- bietenjaar
- bioscoopjaar
- boekenjaar
- bonusjaar
- bordeauxjaar
- bouwjaar
- bramenjaar
- breukjaar
- broedjaar
- budgetjaar
- campagnejaar
- concertjaar
- conciliejaar
- congresjaar
- conjunctuurjaar
- consolidatiejaar
- controlejaar
- crisisjaar
- cultuurjaar
- daljaar
- debuutjaar
- deeljaar
- deelnemingsjaar
- deflatiejaar
- depressiejaar
- doorsneejaar
- droomjaar
- eeuwfeestjaar
- eeuwjaar
- eindejaar
- eindjaar
- eurojaar
- evaluatiejaar
- exodusjaar
- exploitatiejaar
- feestjaar
- filmjaar
- fruitjaar
- fusiejaar
- geboortejaar
- gedenkjaar
- geluksjaar
- genadejaar
- glansjaar
- gloriejaar
- graanjaar
- groei-jaar
- halfjaar
- handelsjaar
- haringjaar
- heffingsjaar
- herdenkingsjaar
- hervormingsjaar
- hippiejaren
- hockeyjaar
- hongerjaar
- hoogtijjaren
- huwelijksjaar
- ijkjaar
- ijkpuntjaar
- ingangsjaar
- ingenieursjaar
- inkomensjaar
- inkomstenbelastingjaar
- inkomstenjaar
- inschrijvingsjaar
- internetjaar
- intifadajaren
- investeringsjaar
- invoeringsjaar
- jubeljaar
- jubileumjaar
- juntajaren
- kalenderjaar
- kampioensjaar
- kanteljaar
- keerpuntjaar
- klotejaar
- koersjaar
- konijnenjaar
- kraakjaren
- krantenjaar
- kredietjaar
- krimpjaar
- kroningsjaar
- kwakkeljaar
- kweekjaar
- lanceringsjaar
- landbouwjaar
- letterenjaar
- lidmaatschapsjaar
- loonjaar
- lustrumjaar
- malaisejaren
- meetjaar
- millenniumjaar
- mobilisatiejaren
- modejaar
- modeljaar
- monumentenjaar
- mosseljaar
- museumjaar
- muziekjaar
- najaar
- naoorlogsjaren
- Nieuwjaar
- nieuwsjaar
- nominatiejaar
- omwentelingsjaar
- omzetjaar
- onheilsjaar
- ontwikkelingsjaar
- oogstjaar
- oorlogsjaar
- opbouwjaar
- openingsjaar
- oprichtingsjaar
- opstartjaar
- oudejaar
- oudjaar
- overgangsjaar
- overlijdensjaar
- pechjaar
- peiljaar
- piekjaar
- planjaar
- plantjaar
- poëziejaar
- popjaar
- prachtjaar
- premiejaar
- primeurjaar
- profjaar
- protestjaar
- publicatiejaar
- racejaar
- rampenjaar
- rampjaar
- realisatiejaar
- recessiejaar
- recordjaar
- referentiejaar
- refertejaar
- registratiejaar
- repressiejaar
- revolutiejaar
- richtjaar
- risicojaar
- rockjaar
- rotjaar
- rustjaar
- sabbatsjaar
- saneringsjaar
- schaatsjaar
- schaduwjaren
- scharnierjaar
- schrikkeljaar
- sixtiesjaren
- sleuteljaar
- slotjaar
- Sovjetjaren
- sponsorjaar
- sportjaar
- startjaar
- steekjaar
- sterfjaar
- stichtingsjaar
- streefjaar
- subsidiejaar
- succesjaar
- televisiejaar
- tennisjaar
- tentoonstellingsjaar
- testjaar
- theaterjaar
- themajaar
- toetredingsjaar
- toneeljaar
- topjaar
- transitiejaar
- trouwjaar
- uitgangsjaar
- uitkeringsjaar
- uitstapjaar
- uitvoeringsjaar
- vakantiejaar
- verkiezingsjaar
- verkoopjaar
- verliesjaar
- verlovingsjaar
- verslagjaar
- verwervingsjaar
- voetbaljaar
- volleybaljaar
- voorjaar
- vorstjaar
- welvaartsjaren
- wielerjaar
- wijnjaar
- winstjaar
- wonderjaar
- zichtjaar
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- jaaraanduiding
- jaarabonnement
- jaaractieplan
- jaaractiviteiten
- jaarafname
- jaarafrekening
- jaarafsluiting
- jaarafspraak
- jaaraftrek
- jaaragenda
- jaarbalans
- jaarband
- jaarbasis
- jaarbedrag
- jaarbeeld
- jaarbegin
- jaarbegroting
- jaarbeloning
- jaarbereik
- jaarbericht
- jaarbetaling
- jaarbijdrage
- jaarbijeenkomst
- jaarboek
- jaarbonus
- jaarbrochure
- jaarbudget
- jaarbundel
- jaarcapaciteit
- jaarchrono
- jaarcijfers
- jaarcirkel
- jaarcollectie
- jaarcompetitie
- jaarconcert
- jaarconferentie
- jaarcongres
- jaarcontingent
- jaarcurve
- jaarcyclus
- jaardag
- jaardebiet
- jaardeel
- jaardeficit
- jaardieptepunt
- jaardividend
- jaardoelstelling
- jaardonatie
- jaardosis
- jaareinde
- jaarenquête
- jaarevenwicht
- jaarfeest
- jaarfilm
- jaargang
- jaargast
- jaargedeelte
- jaargegevens
- jaargemiddelde
- jaargesprek
- jaargetal
- jaargetij
- jaargetijde
- jaargids
- jaargrafiek
- jaarhandel
- jaarhelft
- jaarhoogtepunt
- jaarhoroscoop
- jaarindeling
- jaarindex
- jaarinflatie
- jaarinkomen
- jaarinkomsten
- jaarisotherm
- jaarkaart
- jaarkalender
- jaarkleur
- jaarkoers
- jaarkost
- jaarkosten
- jaarkostprijs
- jaarkrans
- jaarkroniek
- jaarlang
- jaarlast
- jaarletter
- jaarleverantie
- jaarlied
- jaarlijst
- jaarloon
- jaarmarkt
- jaarmis
- jaarmodel
- jaarmotto
- jaarmutatie
- jaarneerslag
- jaarniveau
- jaarnorm
- jaarnotering
- jaarobjectief
- jaaromzet
- jaaroogst
- jaaropbouw
- jaaropbrengst
- jaaropening
- jaaropgave
- jaaroplage
- jaarovereenkomst
- jaaroverzicht
- jaarpakket
- jaarpas
- jaarpiek
- jaarplaats
- jaarplan
- jaarplanner
- jaarplanning
- jaarpremie
- jaarprestatie
- jaarprijs
- jaarproductie
- jaarprognose
- jaarprogramma
- jaarprogrammatie
- jaarprogrammering
- jaarquota
- jaarraming
- jaarranglijst
- jaarrapport
- jaarrapportage
- jaarrecord
- jaarrede
- jaarrekening
- jaarrendement
- jaarrente
- jaarresultaat
- jaarreturn
- jaarritme
- jaarrond
- jaarrooster
- jaarruimte
- jaarsalaris
- jaarschijf
- jaarschommeling
- jaarschrift
- jaarsoort
- jaarstaat
- jaarstand
- jaarsteen
- jaarstijging
- jaarstuk
- jaarsubsidie
- jaartaak
- jaartaks
- jaartal
- jaartarief
- jaartegoed
- jaartekort
- jaarteller
- jaartelling
- jaartemperatuur
- jaarthema
- jaartoelage
- jaartoename
- jaartop
- jaartopper
- jaartotaal
- jaartrajectkaart
- jaartranche
- jaartreffen
- jaartussenstand
- jaaruitslag
- jaarultimo
- jaarverbruik
- jaarvereiste
- jaarvergadering
- jaarvergoeding
- jaarvergunning
- jaarverkoop
- jaarverlies
- jaarverloop
- jaarverslag
- jaarvertegenwoording
- jaarvignet
- jaarvisum
- jaarvolume
- jaarvoorraad
- jaarvraag
- jaarwedde
- jaarweek
- jaarwende
- jaarwensen
- jaarwerk
- jaarwerking
- jaarwerkplan
- jaarwinst
- jaarwissel
- jaarwisseling
- jarenlang
- jarenoud
Als deel van een samenstellende afleiding
Overige woordfamilieleden
jaar 1.1
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- het jaar doorbrengen
Je hoeft niet in een uitstekende fysieke vorm te zijn om in een kayak te stappen. Ook al heb je heel het jaar doorgebracht achter de computer, of liggende op de sofa, het moet nog steeds lukken om in een kayak te stappen en plezier te hebben.
Gelukkig heb ik het jaar doorgebracht met heel wat lieve mensen om me heen.
met adjectief ervoor
- een fijn jaar
- een heerlijk jaar
- een onvergetelijk jaar
Afgelopen jaar was voor mij een fijn jaar, een jaar vol veranderingen. Ik kreeg eind december 2012 de sleutels van mijn appartement, ik begon aan een nieuwe baan en nam een huisgenootje in huis.
Wij willen iedereen bedanken die voor ons van 2011 zo'n heerlijk jaar maakten: concertbezoekers, studenten, muziekschoolleerlingen, muzikanten en dansers, toevallige voorbijgangers, basisschoolleerlingen, programmamakers, samenwerkingspartners.
2001 wordt een jaar waarop men wil laten zien wat de meerwaarde is van het vrijwilligerswerk in een steeds veranderende samenleving. Er zijn volop besprekingen en voorbereidingen aan de gang om van dat Internationale Jaar een onvergetelijk jaar te maken.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een inspannend jaar
- een spannend jaar
Kortom: 2012 was voor ons allen een inspannend jaar, maar 2013 zal zeker zo inspannend en wellicht ook spannend blijken te zijn.
Wanneer je studeert is het derde jaar een spannend jaar, je moet en een minor volgen en een half jaar stage lopen. Hoe kies je de stage organisatie en hoe moet dat nu met je bijbaantje.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
jaar 2.0
(wetenschap; natuurkunde en astronomie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tijd
- [Geheel] is een deel van een eeuw
- [Grondslag] wordt berekend op grond van de tijd die de aarde nodig heeft om haar baan rond de zon te voltooien
- [Duur] duurt 365 dagen en een nog resterende tijdsduur die afhankelijk is van wat men als referentiepunt hanteert voor de meting
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld een astronomisch jaar, een meteorologisch jaar, een siderisch jaar, een tropisch jaar
Vaste verbindingen
astronomisch jaar
-
periode waarin de aarde één omwenteling rond de zon maakt en die 365 dagen, 5 uren, 48 minuten, 45 seconden duurt
Synoniem: tropisch jaar; zonnejaar
Antoniem: burgerlijk jaar
Over de vaststelling van Pasen is in het verleden veel te doen geweest. Dat heeft te maken met een gering verschil tussen het astronomisch jaar en het 'burgerlijk' jaar. In werkelijkheid (astronomisch) draait de aarde in 365,2422 dagen om de zon. Voor het burgerlijk gebruik werd dat in de juliaanse kalender afgerond op 365 en een kwart dag die om de vier jaar werd vereffend in een schrikkeldag.
We kennen het kalenderjaar, dat bestaat meestal uit 365 dagen van 24 uur. En we kennen het zogenaamde astronomische jaar. Dit is de tijd die de aarde erover doet om één keer om de zon te gaan. Momenteel gebeurt dat in ongeveer 365,2422 dagen. Om het kalenderjaar min of meer gelijk te houden met het astronomisch jaar is eens in de vier jaar een schrikkeljaar ingesteld.
meteorologisch jaar
-
periode van 1 december tot en met 31 november die de vier weerkundige seizoenen omvat
Het meteorologisch jaar loopt van 1 december tot en met 31 november. De cijfers voor 2010 zijn dus al bekend [...]. Door de koude winter aan het begin van 2010 hebben de jaargemiddelden van 2010 een flinke opdonder gekregen
Klimatologen kennen ook nog het meteorologisch jaar dat de vier meteorologische seizoenen bevat, van december tot en met november.
siderisch jaar
-
periode van 365 dagen, 6 uur, 9 minuten en 9,02 seconden waarin de aarde haar baan om de zon voltooit en de zon, vanaf de aarde gezien, tegenover de sterrenachtergrond weer in dezelfde positie staat
In de sterrenkunde kent men het siderisch jaar: dat is de tijd waarin de zon vanuit de aarde gezien één keer omloopt ten opzicht van de vaste sterren). Het siderisch jaar duurt 365 dagen, 6 uur, 9 minuten en 9,02 seconden. Het kalenderjaar, dat 365 dagen telt, wordt daarop aangepast door aan elk jaar waarvan het jaartal deelbaar is door 4 een extra schrikkeldag toe te voegen.
tropisch jaar
-
periode van 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 45,17 seconden tussen de start van een seizoen, bijvoorbeeld de lente, tot de volgende start van dat seizoen
Synoniem: astronomisch jaar; zonnejaar
Daarnaast kent men het tropisch jaar, de tijd die de zon, uitgaande vanaf het lentepunt, nodig heeft om eenmaal rond te gaan om terug te keren bij het lentepunt. Het tropisch jaar duurt 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 45,17 seconden.
Een tropisch jaar geeft de tijd aan hoelang de Aarde erover doet om alle vier de seizoenen af te ronden. Een tropisch jaar is niet exact 365 dagen lang. In totaal is een tropisch jaar 5 uren, 48 minuten en 45,1814 seconden langer dan de standaard gregoriaanse kalender van 365 dagen.
Het zonnejaar (tropisch jaar). Het zonnejaar is de periode tussen twee opeenvolgende doorgangen van de zon door het lentepunt (tijdens de lentenachtevening of lente-equinox). Een zonnejaar duurt 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 45 seconden.
jaar 2.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 2.0 : 2:1 |
|---|
Algemene voorbeelden
Rondom de ster HD 83433 draait een planeet die wel zeer dicht bij z'n ster staat. In drie aardse dagen is er op deze planeet een jaar verstreken. Ter vergelijking: op Mercurius duurt een jaar ongeveer drie maanden.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
jaar 3.0
(religie, mystiek en mythologie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tjid
- [Deel] bestaat uit kerkelijke feestdagen, waaronder in het katholicisme, ook heiligendagen
- [Duur] duurt van de vierde zondag voor Kerstmis tot de vijfde zondag voor de Kerstmis daarop
- [Frequentie] begint om de twaalf maanden
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] gaat meestal gepaard met specifieke Bijbelpassages, gezangen en gebeden in functie van de betreffende kerkelijke feestdag
- [Toepassingsgebied of bereik] is gebruikelijk in de christelijke kerken
Algemene voorbeelden
De kerk begint haar nieuwe jaar met een periode van verwachting, de Advent: zij verwacht de komst van haar Heer. Die verwachting wordt zichtbaar gemaakt in enkele symbolen: een paars antependium over de tafel en op de kansel, het achterwege laten van het Gloria, en het branden van één adventkaars op de standaard.
In dit boek zijn de teksten over 54 cantates gebundeld. Een cantate voor iedere zondag en twee voor de grote kerkelijke feesten: een volledige gang door het (kerkelijk) jaar.
Vaste verbindingen
jaar 4.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tijd
- [Deel] bestaat uit opeenvolgende maanden
- [Geheel] is een deel van een eeuw
- [Functie] dient als hulpmiddel bij tijdsindeling
- [Duur] duurt twaalf maanden, gerekend van welke dag ook tot diezelfde dag in het volgende kalenderjaar, of, in algemeen taalgebruik, ongeveer twaalf maanden
- [Tijd] begint op een willekeurige dag
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een half jaar
- een heel jaar
Een half jaar voor de voorziene beëindiging van het onderzoek deelt de doctorandus/a zijn/haar onderzoeksbevindingen mee in een bijzonder seminarie.
Het grootste house festival van Nederland stond weer voor de deur. We moesten er weer een heel jaar op wachten maar op 8 augustus was het weer zo ver.
- de eerstkomende jaren
Wanneer u de bouw of verbouwing achter de rug heeft, betekent dat [...] niet dat u de eerstkomende jaren geen omkijken naar uw huis heeft.
Nieuwe antibiotica zitten in de pijplijn, maar nog niet voor de eerstkomende jaren.
- een bijkomend jaar
- bijkomende jaren
De club [...] wilde de 29-jarige middenvelder meteen een tweejarig contract met optie op een bijkomend jaar laten tekenen.
Zelfs als de onderneming zich volgend jaar voor een engagement in de hoogste klasse zou uitspreken, dan nog zal de ontwikkeling twee bijkomende jaren vergen.
- het laatste jaar
- de laatste jaren
Ons Ma is naar tante Maine. Om de veertien dagen, de donderdagmiddag, gaat zij daar op visite. Al een jaar lang doet zij dat, sedert er weer gebakjes en koffiekoeken te krijgen waren. Ze zeggen dat zij die veertiendaagse gewoonte al vóór de oorlog hadden. Maar dat herinner ik mij niet meer. Van het laatste jaar weet ik het helaas maar al te goed. Donderdagmiddag, onze vrije middag op school, en dan mee moeten naar tante Maine.
De buurt ging de laatste jaren hard achteruit.
- een extra jaar
Daarna zal ik bij de club iets gaan doen in de technische begeleiding of PR-sfeer. Maar het is evenmin uitgesloten dat ik nog een extra jaar zal voetballen.
met adjectief erachter
- een jaar actief
- een jaar geldig
- een jaar houdbaar
- een jaar werkloos
- een zestal jaren actief
- een zestal jaren geldig
- een zestal jaren houdbaar
- een zestal jaren werkloos
- al jaren werkloos
Onze vliegschool is reeds een zestal jaren actief en kent meer en meer succes.
Onze test [...] meet je aanleg voor een functie in de automatisering [...]. De uitslag van de test blijft een jaar geldig.
Hoe lang u de olie kunt bewaren, is afhankelijk van de soort. De meeste soorten zijn ongeveer 6 maanden tot een jaar houdbaar.
Een man, die al jaren werkloos is, wint de eerste prijs [...] en mag mee doen met de opname.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- het komende jaar
- het voorafgaande jaar
Wanneer de duif terug komt ziet de duif dat er nog maar 1 broedhok open is. Dat is het broedhok voor het komende jaar.
Als u zich beroept op deze vrijstellingsgrond, moet u een verklaring afleggen over uw bedenkingen. De verklaring moet voldoen aan de volgende eisen: [...] Uw kind in het voorafgaande jaar aan de dagtekening van de kennisgeving niet ingeschreven geweest is op een school of instelling van de richting waartegen u bezwaar heeft.
met voorzetselgroep
- het eerste jaar van de bezetting
- het eerste jaar van de voorlichtingscampagne
- het eerste jaar van ziekte
- het derde jaar van de bezetting
- het derde jaar van de voorlichtingscampagne
- het derde jaar van ziekte
- het laatste jaar van de bezetting
- het laatste jaar van de voorlichtingscampagne
- het laatste jaar van ziekte
De werkgever is verplicht gedurende het eerste jaar van ziekte ten minste 70% van het salaris aan de zieke werknemer door te betalen.
De Stichting Metaal probeert hierdoor jongeren te interesseren voor een vakopleiding in deze bedrijfstakken. 'Dit is eigenlijk het derde jaar van deze voorlichtingscampagne.'
Het laatste jaar van de bezetting zag ik hem niet meer; hij leefde toen ondergedoken.
- een jaar voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
- een jaar na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
- in de jaren na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
Tolstoj zou nog eenmaal - in 1909, een jaar voor zijn dood - zijn Moskouse huis even bezoeken.
Hij moet echter vaststellen dat een jaar na het verschijnen van zijn boek er amper vijf exemplaren werden verkocht.
Voor € 90 per nacht kan men à la Stalin uitrusten in dit gezegende stukje Rusland aan de Zwarte Zee, dat in de jaren na de bolsjewistische revolutie van 1917 werd omgebouwd tot een soort communistisch Cannes, vol sanatoria voor de socialistische elite.
- jaren tot eeuwen
- enkele jaren tot twee eeuwen
Papier is geduldig. Zolang het niet wordt blootgesteld aan extreme klimatologische omstandigheden kan het, afhankelijk van de kwaliteit, jaren tot eeuwen bewaard worden zonder dat de raadpleegbaarheid ervan in het gedrang komt.
Met name de thermohaline circulatie zorgt voor variaties in de stromingen op veel langere tijdschalen (jaren tot eeuwen).
Van de rijtuigen in Den Haag worden sommige dagelijks (de afrijbrik), andere wekelijks (de Gala Berline) of één keer per jaar (de Gouden Koets) ingezet. Zij variëren in ouderdom van enkele jaren tot bijna twee eeuwen.
in voorzetselgroep
- binnen een jaar
- binnen drie jaar
- binnen de twee jaren
- binnen enkele jaren
Een verzoek tot ontkenning van het vaderschap moet worden ingediend bij de rechtbank. De moeder moet dit doen binnen een jaar na de geboorte van het kind. Voor een vader geldt dat hij het moet doen binnen een jaar, nadat het vermoeden is ontstaan dat hij niet de biologische vader is.
Nieuwkomers moeten binnen drie jaar het inburgeringsexamen halen om in aanmerking te komen voor de vergoeding.
Deze personeelsleden moeten wel binnen de twee jaren in een taalexamen van het VWS slagen, zo niet worden ze automatisch ontslagen.
Talen verschijnen en verdwijnen niet binnen enkele jaren; hun eb en vloed voltrekken zich volgens het ritme van generaties.
- gedurende een jaar
- gedurende één jaar
- in een jaar
- in één jaar
- tijdens een jaar
- tijdens één jaar
Toch meldt lang niet iedereen met een chronische aandoening zich (vaak) ziek: 56% van de werknemers met een chronische ziekte heeft zich gedurende een jaar ziek gemeld (bij de werknemers zonder chronische ziekte was dit 40%).
Eenvoudige champagnes rijpen in één jaar op gist, champagnes samengesteld van wijn uit één jaar minstens drie jaar.
Hij had zich terdege kunnen voorbereiden tijdens een jaar ontrouw. Een jaar! O, zijn verhaal klonk zo uitgekiend, zo zeker, zo vol van zijn gelijk.
- na een jaar
- na drie jaar
De jongen van de snoek eten: Watervlooien, Muggenlarven en kleine Waterinsecten. Als ze 3 tot 4 cm. zijn, eten ze visjes. Als het jong geluk heeft leeft hij na een jaar nog. De snoek is dan rond de 20 cm. lang.
Ervaring leert dat zoeken naar een baan afneemt naarmate mensen langer werkloos zijn. Uit de onderzoeken blijkt dit duidelijk. Na 3 jaar zoekt nog slechts 29% werk en 70% doet dit niet meer. Een nog opmerkelijker gegeven is dat 40% na een jaar reeds stopt met het actief zoeken naar werk.
- over een jaar
- over enige jaren
- over enkele jaren
Ook verdwijnen er vestigingen: vijf filialen gaan al snel dicht, zeven over een jaar en twaalf vestigingen staan op de nominatie.
Als lukt wat de onderzoekers nastreven, dan krijgen chirurgen over enige jaren een synthetische lijm tot hun beschikking waar zij al zo lang, en bijna verlangend, naar uitzien.
Volgens de plannen van de gemeente worden deze trottoirs pas over enkele jaren hersteld.
- sedert een jaar
- sinds een jaar
- sedert enige
- sedert enkele jaren
- sinds enige
- sinds enkele jaren
Wegens de hoge prijzen in Israël zijn goedkopere oorden als Turkije, Griekenland, en sedert een jaar ook Jordanië, bijzonder populair bij Israëlische toeristen.
Hun site wordt helaas al sinds een jaar niet meer geactualiseerd.
Een van deze onderdelen, het 1st Partisan Infantry Regiment had zijn basis op het eiland Paenyong Do. Het bestond voornamelijk uit Noordkoreanen die al sedert enige jaren waren gevlucht naar vriendelijker streken en zich als partisanen gedroegen.
Het schilderen is voor hem een hobby die sinds enkele jaren meer en meer zijn aandacht en tijd opeisen en een navenant resultaat laten zien.
- voor een jaar
De sloop van de brug is tenminste voor een jaar vertraagd.
De voetballer (31) werd ruim een maand geleden voor een jaar geschorst.
met substantief ervoor
- een paar jaren
Stomme films herwaarderen door middel van live muziek is al een paar jaren courante praktijk.
De kostenaanrekening voor bankdiensten is een onderwerp dat nog altijd voor beroering zorgt. Veel mensen kunnen er, zelfs nu de tarifering al een paar jaren ingeburgerd is, moeilijk vrede mee nemen dat ze moeten betalen om hun eigen geld af te halen aan het loket van de bank.
met substantief erachter
- een jaar de tijd
- een jaar tijd
De nieuwe Huisvestingswet is 1 juli ingegaan; gemeenten hebben een jaar de tijd hun huisvestingsregels daaraan aan te passen, bij voorkeur in regionaal verband.
Organisatie en uitvoering vergt een jaar tijd en dat is volgens hen te lang.
De regionale raad heeft een jaar tijd om een beslissing te nemen.
De verste melkwegstelsels die men nog kan waarnemen, bevinden zich op enkele miljarden lichtjaren van hier (een lichtjaar is de afstand die het licht aflegt in een jaar tijd, dat is ongeveer tien biljoen kilometer).
met telwoord ervoor
- één tot twee jaren
- zes jaren
Dit laatste argument is des te belangrijker daar grondwatersaneringsinstallaties doorgaans tijdens langere periodes operationeel zijn (gemiddeld één tot twee jaren).
De vergunning heeft een geldigheidsduur van maximaal zes jaren na datum van afgifte, waarna opnieuw een vergunning moet worden aangevraagd.
- vele jaren
- weinige jaren
Behandeling met medicijnen vertraagt deze ziekte meestal met vele jaren.
In weinige jaren is één industriële arbeidsplaats op zes geschrapt.
- zoveel jaren
Wat is er na zoveel jaren nog van de hunebedden over? [...]. Van vele ontbreken één of meer dek- en draagstenen, van de meeste de poort- en kransstenen en van alle de stop- en pakstenen.
Bent u blij met de problemen van de tabaksindustrie? Laten we zeggen dat ik geen medelijden heb [...]. Ze heeft zoveel jaren winst gemaakt dat zelfs de astronomische bedragen die ze nu moet betalen niet echt indrukwekkend zijn.
Hij kent alles evengoed en soms beter dan ik en heeft alleszins maar een half woord nodig om te begrijpen wat ik bedoel. Hij is dan ook zoveel jaren in dienst geweest van mijn voorganger.
met onbepaald voornaamwoord
- enige jaren
- enkele jaren
- verscheidene jaren
Een psychoanalyse duurt meestal enige jaren.
De klinische verschijnselen treden meestal pas enkele jaren na infectie op en leiden altijd tot de dood.
Het proces, dat vijf jaar voorbereiding heeft gevergd, zal vanwege de ingewikkeldheid van de dossiers naar verwachting zeer lang, mogelijk verscheidene jaren, duren.
- ettelijke jaren
De complete restauratie kan ettelijke jaren in beslag nemen.
Daarom worden er hoge eisen aan de notaris gesteld. Na zijn juridische opleiding (5 jaar rechten + 1 licentie in het notariaat) dient hij minstens drie jaar stage te lopen in een notariskantoor alvorens in aanmerking te komen voor een benoeming tot notaris. Vooraleer dat gebeurt, doet hij vaak nog ettelijke jaren praktijkervaring op bij een notaris in functie.
overig
- een jaar duren
- vier jaren duren
Een gemiddelde eetbehandeling duurt een jaar, daarna worden de lessen voorzichtig afgebouwd en krijgt het kind 'eetopdrachten' mee naar huis.
De ontmoeting was buitengewoon hartelijk en ontwikkelde zich tot een innige vriendschap die nog vier jaren zou duren, tot aan de vroege dood van deze vrouw.
- twee jaren wachten
Wacht twee jaren totdat de wanhoop voldoende is toegenomen, of, als je dat niet kunt verdragen, probeer dan een fundament onder het verkiezingsprogram voor 2012 te maken.
- een jaar lang
- een jaar later
Militaire deskundigen hadden uitgerekend dat ze in staat waren om een jaar lang het hoofd te bieden aan een leger van minstens een kwart miljoen mensen.
Voor een röntgenfoto komen patiënten soms een jaar later pas opdraven en verwachten dan direct geholpen te worden.
- een jaar geleden
Het hoofdstedelijk gewest telt nu 62.113 volledig werklozen. Of ruim 2.000 meer dan een jaar geleden, eind oktober 1994.
Economisch gezien had de rente al een jaar geleden omlaag gemoeten, om het hoofd te kunnen bieden aan de verslechterende conjunctuur.
Vaste verbindingen
de eerste jaren
-
de eerstvolgende jaren
Eveneens te vaak wordt de eerste jaren na een restauratie te weinig aandacht besteed aan onderhoud.
Het lijkt wel zeker dat er bij mens en dier kritieke perioden in de groei en ontwikkeling zijn. Dat zijn perioden waarin de grootste groeisnelheid optreedt. Bij de mens gaat het om de periode voor de geboorte en de eerste jaren daarna.
de jongste jaren
-
(
(vooral) in België )de meest recente jaren; de laatste jaren; de afgelopen jarenDe jongste jaren worden schatten in wrakken op grote diepte professioneel aangepakt.
De keramist [...] ging na het faillissement van zijn firma voor industrieel gebruiksporselein door een diep dal. Dat was de jongste jaren ook in zijn artistiek werk te zien. Hij hing tientallen lichtgrijze, verwrongen of platgewalste gezichtsmaskers van zichzelf tegen de wanden, alsof hij letterlijk en herhaaldelijk met zijn gezicht tegen de muur was gelopen.
door het jaar (heen); door de jaren (heen)
-
terwijl het jaar verstrijkt, respectievelijk, terwijl de jaren verstrijken; in de loop van het jaar of van de jaren; door de tijd
De verkeerscentrale Driebergen onderkent [...] al sinds enige tijd een bijzondere verkeerssituatie tijdens de kerstdagen. Mensen die door het jaar weinig autorijden doen dat rond deze tijd wel, om bij voorbeeld op familiebezoek te gaan.
Voor werknemers van het chemieconcern Akzo Nobel zou de gemiddelde werkweek teruggebracht moeten worden van 38 naar 36 uur. In ruil daarvoor kunnen de werknemers door het jaar heen flexibeler worden ingezet.
Randy en ik hadden door de jaren steeds contact gehouden.
Twee kinderen per gezin is door de jaren heen steeds meer de norm geworden.
Deze strategie is door de jaren heen regelmatig aangepast aan politieke en militaire ontwikkelingen.
een dik jaar
-
(
informeel )ruim een jaar; iets meer dan een jaarSynoniem: een goed jaar
Volgens minister Wijers (economische zaken) vanochtend in een verklaring wordt gedacht aan een pakket maatregelen, "in de lijn van datgene wat ook een dik jaar geleden heeft gespeeld."
Ook zou de 'look' van de band moeten gaan veranderen. Geen maffia-pakken meer met two-tone schoenen, maar iets anders. We zijn nu een dik jaar verder. Het nieuwe repertoire is grotendeels klaar, de 'look' verandering staat te gebeuren.
De gewone en de veertien wettelijk bepaalde zware overtredingen worden sedert een dik jaar in alle gerechtelijke arrondissementen met gelijke maatstaven beoordeeld.
een goed jaar
-
ruim een jaar; iets meer dan een jaar
Synoniem: een dik jaar
Weer een goed jaar later vond de derde en laatste fase van de opgravingen plaats.
Doordat ik moet wachten op het verlossende telefoontje van een of andere administratie ben ik sinds januari, buiten mijn wil om, ook werkloos. Ik ben ook nog maar een goed jaar afgestudeerd.
een jaar of vijf; een jaar of zes
-
ongeveer zoveel jaar als genoemd
Sinds een jaar of vijf is er een eekhoorn vaste klant in de tuin. Eerst komt hij van onze peren en appels knabbelen. Daarna heeft hij het op onze walnoten gemunt.
De socialisten zaten toen al een jaar of zes in de oppositie.
een klein jaar
-
bijna een jaar; iets minder dan een jaar
Het moet gezegd, echt soepel is het onderhandelingsproces in de Europese Commissie niet verlopen.
De kandidate is inmiddels een klein jaar in dienst.
een lang jaar; lange jaren
-
een jaar dat lang duurt voor het gevoel
Één maal per jaar, op het Hoogfeest van Pasen, eten de monniken tezamen in de refter. Bij toerbeurt mag één van de monniken dan wat zeggen [...]. Padre Giuseppe werkt zich op het moment suprême moeizaam en ongemakkelijk omhoog [...]. Hij schraapt zijn ongeoefende keel en zegt firm: 'De pap hier is niet om te vreten!' Consternatie en verbazing. Zoiets banaals had niemand verwacht. Verstrijkt weer een lang jaar met vier seizoenen van zwijgen en versterven.
Tegelijk realiseert hij zich dat de vondst van het stoffelijke overschot [...] voor de familie een opluchting moet betekenen. "Aan vijf lange jaren van martelende onzekerheid komt nu een einde."
Zeker is dat hij de eerste vele lange jaren niet zou vrijkomen.
een vol jaar
-
een volledig jaar
De Duivelsverzen hebben ook een andere, minder oosterse kant. Al lezend lijkt het alsof je een wandeling maakt door het Museum van de Literatuur. Wie alle verwijzingen naar wetenschappen, kunstwerken en literatuur zou willen opsommen zou daar een dagtaak aan hebben, en er een vol jaar mee zoet zijn.
Ze sluiten tijdelijke contracten af met gedreven jonge mensen: een opdracht voor een half of een vol jaar en daarna de deur uit.
een jaar tevoren
-
een jaar daarvoor; in, tijdens het jaar daarvoor
Zijn prognose van een politieke situatie is altijd juist. Hij voelt een jaar tevoren al aan waar er oorlog uit zal breken.
De auteur maakt de eerste keer gewag van het werk in een brief van 15 augustus dat jaar aan Madame Hanska, een gravin uit Odessa die een jaar tevoren een ommekeer in zijn leven had gebracht.
een jaar van strijd; een jaar van onderhandelingen; jaren van verzamelen
-
een jaar waarin plaatsvindt of zich voordoet wat in de van-bepaling wordt genoemd
Ze was sinds een paar maanden bij haar man vandaan, na een jaar van strijd.
Ik vond het een [...] idee om de primaten door mensen te vervangen en te zien hoe de dierentuinbezoekers erop zouden reageren [...]. Na een jaar van onderhandelingen met de stad Lyon en de directeur van de dierentuin, kreeg het project groen licht.
Veel mensen zeggen dat als deze jaartallen aan elkaar gelijk zijn, dan is het een 1e druk. Na jaren van verzamelen ben ik er echter van overtuigd dat deze mensen er soms naast zitten.
honderd jaar; duizend jaar
-
gedurende een heel lange tijd; zeer lang
Er moet iets komen wat zeker nog honderd jaar meemoet.
Je kunt daar nog duizend jaar mee doorgaan, je zal niemand overtuigen, behalve de gelovigen. Maar die zijn al overtuigd.
in geen jaren
-
volstrekt niet binnen het tijdsbestek van talloze jaren; in al die tijd niet
Ik ben hem al in geen jaren meer tegengekomen.
In lange tijd, in geen jaren, had hij zo'n rust gevoeld.
het jaar van de aap; het jaar van de draak; het jaar van de geit; het jaar van de haan; het jaar van de hond; het jaar van het konijn; het jaar van de os; het jaar van het paard; het jaar van de rat; het jaar van de slang; het jaar van de tijger; het jaar van het varken
-
jaar uit de twaalfjaarlijkse cyclus van de Chinese dierenriem volgens de Chinese kalender, dat in het teken staat van het genoemde dier en geacht wordt onder meer het karakter te bepalen van personen die dan worden geboren
Omdat Chinezen rekenen in maanjaren begint de Chinese kalender niet zoals bij ons op 1 januari, maar ergens in de periode tussen eind januari en midden februari en dat verklaart ook waarom een Chinees dierenriemteken bijvoorbeeld van 15 februari tot 2 februari van het daarop volgende jaar kan heersen [...]. De Chinese astrologie heeft een cyclus van twaalf jaar, beginnend met het jaar van de Rat en eindigend met het jaar van het Varken.
Volgens de Chinese maankalender is 1996 het jaar van de rat.
De verzekeringsafdeling van Credit Lyonnais in Hongkong zette voor haar klanten de beste Chinese waarzeggers aan het werk. Zij gissen dat het een goed jaar wordt voor tijgers, konijnen, draken en paarden, maar lui geboren in het jaar van de hond, de haan, de geit en - jawel - de stier, dienen zich van alle speculaties te onthouden. Het jaar van de stier zou voor hen weleens dat van de dolle koe kunnen worden.
luttele jaren
-
slechts een klein aantal jaren; weinig jaren
Welk ander medium is tegelijk zo interactief, zo intercultureel, zo informatief, zo toegankelijk en zo onderhoudend als Internet? In luttele jaren vonden miljarden mensen hun weg naar dit unieke platform voor vrije meningsuiting en opinievorming.
Een atheïstischer filosofie kunnen we ons niet voorstellen. Men zegt dan ook, dat Epikuros de mens zijn vrees voor bovenaardse machten heeft ontnomen. Zulk standpunt zou luttele jaren voordien nog volledig ondenkbaar zijn geweest. Welk een omwenteling in weinige eeuwen tijd!
jaren aan een stuk
-
telkens weer opnieuw gedurende een heel jaar; jaren na elkaar zonder onderbreking; onafgebroken
Synoniem: onafgebroken
Sommige mensen met agorafobie gebruiken het openbaar vervoer niet meer of begeven zich niet meer in grote shoppingcentra. Anderen weigeren hun huis te verlaten, vaak gedurende jaren aan een stuk.
Sluipmoordenaar darmkanker doodt iedere dag 580 Europeanen, dag in dag uit, reeds jaren aan een stuk.
(al) jaren; jaren en jaren
-
een groot aantal jaren; talloze jaren
Op een bepaald moment hebben we een oud klooster dat al jaren leeg stond gekraakt.
In feite zijn er slechts drie factoren van belang om een goede whisky te bereiden: geduld, geduld en nog eens geduld. Want er zijn jaren en jaren voor nodig om de whisky zijn uitgesproken karakter en volle aroma te geven.
op een jaar
-
binnen het tijdsbestek van een jaar
Op een jaar acht kilo bijgekomen.
sinds een jaar of wat
-
sinds ongeveer een jaar
Kort na de dood van zijn vriendin ging mijn vader wel eens eten bij Henri Smiths of Le Coq au Vin in de Beethovenstraat, maar sinds een jaar of wat – ongeveer samenvallend met de aankoop van het biljart – trok hij meer de andere kant op, in de richting van het Stadionplein.
sinds jaar en dag
-
sinds heel lange tijd
De secretaresse die sinds jaar en dag de boekhouding en de administratie deed, ging met pensioen en werd vervangen door een jonge, modieus geklede vrouw.
Het systeem voor hoger onderwijs van de Amerikaanse staat Californië is sinds jaar en dag een lichtend voorbeeld voor beleidsvoerders in de gehele wereld.
Identificatieplicht kent Spanje al sinds jaar en dag. Mogelijk is het een overblijfsel uit de Franco-dictatuur of is het het gevolg van de terreur van de Baskische afscheidingsbeweging ETA.
(zeven) magere jaren
-
periode met jaren van tegenspoed of economische neergangNaar Gen. 41:27.
Antoniem: (zeven) vette jaren
Toen Josef de droom van de farao had uitgelegd, wist hij niet wat er in de praktijk met de boodschap van de zeven vette jaren en de zeven magere jaren moest worden aangevangen. Farao echter, met zijn grote ervaring, begreep de bedoeling van de boodschap.
Bovendien is het goed mogelijk dat de wereldeconomie opnieuw synchroner gaat evolueren, met een gelijktijdige opleving in Europa en Japan en een betrekkelijk krachtig blijvende groei in de Verenigde Staten. Na de magere jaren die we hebben gekend, zou zo'n ontwikkeling welkom zijn.
Wel realiseert de topman [...] zich dat er na de magere jaren snel een winstherstel nodig is om het geslonken eigen vermogen van het bedrijf te versterken om de komende jaren nieuwe tegenvallers op te kunnen vangen.
(zeven) vette jaren
-
periode met jaren van voorspoed of economische bloei
Antoniem: (zeven) magere jaren
Ook blijkt de groei afgelopen jaar wat lager uit te vallen dan verwacht en dat geldt ook voor dit jaar. Volgen er na meer dan zeven vette jaren dan toch weer zeven magere jaren? Deze Jozef-cyclus in de economie, genoemd naar de bijbelse figuur met voorspellende gaven, zou volgens de hosannaroepers van de Nieuwe Economie 'eigenlijk niet meer (mogen) bestaan.'
Hoewel niemand ontkent dat er in de vette jaren bij VTM soms genereus met geld werd omgesprongen, volstond het niet dat de top vertrok om de scheefgetrokken balans in evenwicht te brengen.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- actiejaar
- activiteitenjaar
- activiteitsjaar
- ambtsjaar
- anciënniteitsjaar
- AOW-jaren
- arbeidsjaar
- behandeljaar
- beleidsjaar
- bestuursjaar
- bewindsjaren
- boekjaar
- bondsjaar
- braakjaar
- bubblejaren
- clubjaar
- competitiejaar
- contractjaar
- cowboyjaren
- detentiejaar
- dienstjaar
- dispuutsjaar
- ervaringsjaar
- frontjaar
- functiejaar
- gasjaar
- gebruiksjaar
- geluidsjaar
- gevangenisjaar
- gevechtsjaar
- inloopjaar
- kloosterjaren
- kluizenaarsjaar
- kostschooljaar
- kunstenaarsjaren
- lichtjaar
- loopbaanjaar
- manjaar
- melkjaar
- mensjaar
- noviciaatsjaar
- omschakelingsjaar
- onderzoeksjaar
- onthaaljaar
- oppositiejaar
- optiejaar
- overbruggingsjaar
- parlementsjaar
- patiëntjaar
- pensioenjaar
- pensionaatsjaar
- pilotjaar
- pioniersjaar
- priesterjaren
- prioriteitsjaar
- productiejaar
- proefjaar
- projectjaar
- quotajaar
- raadsjaar
- regeerjaar
- regeringsjaar
- retraitejaar
- rijpingsjaren
- snipperjaar
- speeljaar
- studentenjaar
- tropenjaar
- verenigingsjaar
- vergaderjaar
- vergunningjaar
- verzekeringsjaar
- verzuimjaar
- wachtjaar
- WAO-jaar
- werkervaringsjaar
- werkingsjaar
- werkjaar
- wisseljaren
- woonjaar
- ziektejaar
- ziektewetjaar
- zittingsjaar
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- jaarabonnement
- jaarbasis
- jaarbedrag
- jaarbetaling
- jaarbeurt
- jaarbijdrage
- jaarbijeenkomst
- jaarcapaciteit
- jaarcijfers
- jaarcontract
- jaarcontractant
- jaarcontributie
- jaarcourtage
- jaarcurve
- jaargemiddelde
- jaarhuur
- jaarkaart
- jaarkilometers
- jaarkilometrage
- jaarkost
- jaarkosten
- jaarkostprijs
- jaarkuur
- jaarlens
- jaarlicentie
- jaarovereenkomst
- jaarpacht
- jaarpas
- jaarperiode
- jaarpremie
- jaarprognose
- jaarrecht
- jaarring
- jaartrajectkaart
- jaarverbruik
- jaarvergunning
- jaarvisum
- jaarwiel
- jarenlang
- jarenoud
Als deel van een samenstellende afleiding
jaar 5.0
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 4.0 : 5.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tijd
- [Functie] dient om een leeftijd, levensduur of ouderdom te bepalen
- [Duur] duurt twaalf maanden
- [Tijd] wordt gerekend vanaf de dag van de geboorte van een persoon of dier of vanaf de vervaardiging of het ontstaan van iets
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- iemands laatste jaren
- het laatste jaar van iemands leven
- de laatste jaren van iemands leven
Enerverende reizen waren voor hem in zijn laatste jaren niet meer weggelegd, tenminste niet in geografische zin.
Ik heb hem gekend tijdens de laatste jaren van zijn leven.
met adjectief erachter
- dertig jaar oud
- tien jaar oud
- twee jaar oud
- vijfendertig jaar oud
- een miljoen jaar oud
Ik moet omstreeks tien jaar oud geweest zijn.
Ik schatte hem vijfendertig jaar oud.
Ondertussen is ons huis ook alweer bijna dertig jaar oud.
De wagen was bijna twee jaar oud en al lang aan vervanging toe.
Een paar dagen geleden had hij een Indianentaal ontdekt die nog maar door ongeveer honderd mannen en vrouwen werd gesproken [...]. De baron zou het verschrikkelijk vinden als die taal zomaar verloren ging. Misschien was de taal al een miljoen jaar oud!!
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- het komende jaar
Zijn moeder was zgn een sterrenkundige. Bij elke verjaardag vertelde ze de horoscoop voor het komende jaar.
in voorzetselgroep
- tot iemands tweede jaar
- tot iemands 65ste jaar
Rico heeft tot zijn tweede jaar bij zijn grootouders gewoond.
Ondanks deze handicap heeft hij tot zijn 65ste jaar gewerkt.
- de leeftijd van acht jaar jaar
- de leeftijd van 16 jaar
Rond de leeftijd van acht jaar komen ze er achter dat niet iedereen overal even goed in is.
Het tweede rechtsgebied waar mediation wettelijk wordt voorgeschreven betreft echtscheidingen waarbij kinderen beneden de leeftijd van 16 jaar betrokken zijn.
met telwoord ervoor
- veertig jaar
- zestig jaar
De gemiddelde leeftijd van de aanwezigen was veertig jaar en twee van die onschuldige, lieve zestienjarigen vielen daar behoorlijk op.
Hij was zestig jaar, in Broos' ogen dus oud.
- vele jaren
Hij wenste hem vele jaren in goede gezondheid.
Ze overleefde hem nog vele jaren, maar bleef haar verdere leven een verbitterde.
- zoveel jaren
Het was een boek waarvan ik het gevoel had: dit moet ik nu schrijven, want zoveel jaren resten me niet meer.
Vaste verbindingen
de eerste jaren
-
de beginjaren in iemands leven
Verklaringen voor het vroege geheugenverlies laten zich groeperen in twee soorten. De ene categorie gaat er van uit dat er de eerste jaren helemaal geen herinneringen worden opgeslagen [...]. De tweede categorie stelt dat herinneringen wel worden opgeslagen, maar dat die later onbereikbaar zijn.
de jaren des onderscheids; de jaren van onderscheid
-
de leeftijd waarop men voor zichzelf leert oordelen of moet kunnen oordelenVaak in de verbinding de jaren van onderscheid bereiken, tot de jaren van onderscheid komen: tot de leeftijd van zelfstandig oordeelsvermogen komen; volwassen worden.
'Er bestaat toch vrijheid van meningsuiting? En van levensovertuiging?' 'Uitsluitend voor wie de jaren des onderscheids heeft bereikt, wijsneus. Tot op dat moment beslissen je ouders wat goed voor je is.'
Als de cliënt minderjarig is en nog niet de jaren des onderscheids heeft bereikt, worden de in de code aan hem toegekende rechten uitgeoefend door zijn wettelijk vertegenwoordiger(s), tenzij de psycholoog redenen heeft om aan te nemen, dat de belangen van de cliënt ernstig zouden worden geschaad door de betrokkenheid van de wettelijk vertegenwoordiger(s) bij de professionele relatie.
Volgens de rechtspraak heeft het kind de jaren van onderscheid bereikt als het zich bewust is van de daad die het stelt en van de mogelijke gevolgen ervan, waarbij die leeftijd meestal wordt gesitueerd tussen 6 en 12 jaar, wat toch erg jong is in vergelijking met de vroegere wetgeving. Daarin werd deze leeftijd algemeen op 16 jaar vastgelegd.
Of speelt er ook mee dat je bijvoorbeeld nog niet in de jaren van onderscheid was, nog niet zo rijp was, nog niet wijzer was, je misschien onder druk van de groepsmoraal stond?
iemand van veertien jaar; iemand van zes jaar
-
iemand met de genoemde leeftijd
Ik was een jongen van veertien jaar toen de oorlog uitbrak en in die tijd was je dan nog een kind dat geen contact met volwassenen had.
Bij haar achterin de auto zat een meisje van zes jaar.
iemand van een jaar of achttien; iemand van een jaar of tien
-
iemand van ongeveer de genoemde leeftijd
Yvonne ging naast een meisje van een jaar of achttien staan.
Een jongen van een jaar of tien bracht glazen limonade.
iemands jonge jaren
-
de tijd van iemands jeugd; jeugdige leeftijd
De redelijk verwende jeugd van tegenwoordig - dat mogen we toch wel zeggen - zal zijn ogen uitkijken naar het speelgoed waar ouders en grootouders hun jonge jaren mee hebben doorgebracht.
Zijn herinneringen concentreren zich vooral op zijn jonge jaren en de periode rond de eerste wereldoorlog.
Mijn oude pleegmoeder had vrijwel geen boeken in huis, zij kon zich die niet veroorloven, maar zij had in haar jonge jaren veel gelezen en zij deed niets liever dan voor mij, als wij alleen waren, haar lievelingsauteurs voor te dragen.
iemands hoge jaren
-
iemands hoge leeftijd; hoge ouderdom
Voor alle Kretenzers is Psarantonis, ondanks zijn hoge jaren, een jonge God. Vanaf zijn 9de al bespeelt hij de lier als geen ander.
Vader gebruikte zijn fiets tot zijn hoge jaren, een goede manier om in conditie te blijven.
(iemands) rijpe jaren
-
(iemands) gevorderde leeftijd, veelal met bijgedachte aan de daarmee samenhangende toename in vaardigheden en levenswijsheid
De 13 werken beslaan een brede periode uit het leven van de componist, van zijn jeugd tot aan zijn rijpe jaren.
Minerva kleedde zich nu als oude vrouw en vermomde zich met vals grijs haar. Ze steunde met haar zwakke leden op een stok en sprak tot Arachne: "Niet alles van de ouderdom valt af te keuren, levenswijsheid komt met rijpe jaren."
iemands zeventig (enz.) jaren
-
de zeventig (enz.) levensjaren die iemand heeft voltooid
Nooit alleen niettegenstaande zijn zeventig jaren, steeds vergezeld van elkaar afwisselende blondines die hij met de trotse blik van de veroveraar naast zich aan tafel duldde [...]. Victor werd door geen enkel complex geteisterd.
jong van jaren; oud van jaren
-
jong van leeftijd; jong; oud van leeftijd; oud; bejaard
Het gemengd koor voor de liturgie op zon- en feestdagen is oud van jaren, maar jong van hart. In het afgelopen jaar is het koor met zes nieuwe leden uitgebreid, waarvan vier sopranen nog jong van jaren zijn.
Hij vond een jong mens geen geschikte persoon voor de politieke arena. Die is onervaren in de praktijk van het leven, jong van jaren, onrijp van karakter en geneigd zijn hartstochten te volgen.
luttele jaren
-
slechts een klein aantal jaren; weinig jaren
Het was de eerste sigaret die ik in mijn leven ging roken en ik nam mij heilig voor het niet bij die ene te laten maar mij de luttele jaren die mij nog restten geheel en al te pletter te roken.
met de jaren
-
met het ouder worden; met het toenemen van de leeftijd
Hij had haar gezien, een tamelijk groot, wat houterig bewegend, schuchter glimlachend meisje. Dat onhandige was met de jaren verdwenen.
De aftakeling van de hersenen die met de jaren komt, maakt dat wij uiteindelijk toch alles vergeten, zelfs het onbegrip.
nog vele jaren
-
frase gebruikt als verjaardagswens waarmee men iemand een lang leven toewenst
Van harte gefeliciteerd en nog vele jaren.
op jaren
-
op leeftijd; bejaard; oud
Niemand stelde hem ooit een vraag, een man op jaren en ver van huis heeft het recht een of ander kwaaltje te verzorgen.
Ze zullen zeggen: de meester ziet molentjes, hij wordt oud. Het is geweten dat een schoolmeester op jaren weer kinds wordt.
op jaren komen; op jaren zijn
-
geleidelijk of langzaam aan oud worden, respectievelijk, een bejaarde leeftijd bereikt hebben
De echte vergrijzing moet nog beginnen. De geboortegolf van na de oorlog begint nu pas op jaren te komen.
De duur van deze regeling was wel te overzien, want de meeste zusters waren flink op jaren.
Hij gaf zijn bestelling op en vroeg zich af hoe oud ze was. Ze was op jaren, daar viel niet aan te twijfelen, maar hoeveel jaren zij achter poeder en verf had verborgen, kon hij niet schatten.
Een al enigszins op jaren zijnde vervaarlijk uitziende herdershond, die zich in de schaduw van het raadhuis best vermaakte met een door en door versleten gespikkelde voetbal.
op zijn vijftig jaar; op zijn vijfenzestigste jaar; tot zijn vijftig jaar; tot zijn vijfenzestigste jaar
-
op, respectievelijk tot het bereiken of bereikt hebben van het genoemde levensjaar
"Ik voel mij best met een vader, die op zijn vijftig jaar nog zo vitaal is."
Het is nu perfekt mogelijk dat iemand op kosten van de gemeenschap tot zijn dertig jaar studeert en dat vervolgens voor hem een loopbaan van nauwelijks twintig jaar weggelegd is, waarna hij opnieuw dertig jaar of langer ten laste van de gemeenschap valt.
voor haar jaren; voor zijn jaren
-
zijn of haar leeftijd in acht genomen
Ze hield haar adem in toen hij zich, verrassend lenig voor zijn jaren, naar boven hees en een dode vogel uit de goot viste.
Grijs voor zijn jaren, met hoge kuif, als bestendig door zeebries doorwaaid, olympisch gereserveerd en toch vol genuanceerde vertedering, zat Jules Supervielle zwijgzaam te roken.
Marianne-Suzanna Stappert is een indrukwekkende vrouw. Heel intelligent en nog bijzonder knap voor haar jaren.
Spreekwoorden
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
jaar 6.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een periode; is een tijd
- [Deel] is vaak een onderdeel van een meerjarige opleiding of cursus
- [Functie] dient om onderwijs te geven of te volgen
- [Tijd] begint meestal omstreeks september of oktober en eindigt in juni of juli
Algemene voorbeelden
In het tweede en derde studiejaar loop je je stages in het voortgezet onderwijs (elk jaar twee drie-weekse stages). Aan het einde van het derde jaar moet je in staat zijn om min of meer zelfstandig aan enkele groepen les te geven. In het laatste studiejaar volgt dan de uitgebreide lio-stage (Leraar In Opleiding).
Ze gingen scheiden toen hij naar het derde jaar van het conservatorium ging.
Roland is licentiaat. Vier jaar naar de universiteit geweest.
Ik ben bereid vier uur per jaar college te geven [...]. Knottenbelt was het met me eens dat het met de komende bezuinigingen van levensbelang kan zijn voor het voortbestaan van het Instituut.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een bijkomend jaar
De daling van de slaagpercentages in de tweede licentie is volgens de zelfstudie voornamelijk te wijten aan studenten die een bijkomend jaar nodig hebben om de eindverhandeling af te werken.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- een voorbereidend jaar
Voorafgaande aan de opleiding kan een student geplaatst worden in het voorbereidend jaar.
- het betreffende jaar
De (eventuele) tweede uitbetaling zal plaatsvinden op een geschikt moment halverwege het academisch jaar, waarbij rekening zal worden gehouden met de aantallen studenten en onderwijzend personeel die daadwerkelijk "mobiel" zullen zijn tijdens het betreffende jaar.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
- academiejaar
- afstudeerjaar
- artsjaren
- bachelorjaar
- basisjaar
- beroepsjaar
- bisjaar
- brugjaar
- collegejaar
- combinatiejaar
- cursusjaar
- deeltijdjaar
- deliberatiejaar
- doctoraaljaar
- eindexamenjaar
- examenjaar
- gevorderdenjaar
- gymnasiumjaren
- hbs-jaar
- humaniorajaar
- inhaaljaar
- instroomjaar
- internaatsjaar
- introductiejaar
- kandidaatsjaar
- kandidatuurjaar
- kleuterjaar
- lagereschooljaren
- leerjaar
- leerstofjaar
- lesjaar
- licentiaatsjaar
- licentiejaar
- masterjaar
- meesterjaar
- meesterschapsjaar
- middelbareschooljaren
- mulojaren
- observatiejaar
- opleidingsjaar
- oriëntatiejaar
- overbruggingsjaar
- praktijkjaar
- programmajaar
- propedeusejaar
- schakeljaar
- schooljaar
- scriptiejaar
- seminariejaar
- specialisatiejaar
- stagejaar
- studiejaar
- thesisjaar
- tussenjaar
- tweedegraadsjaar
- universiteitsjaar
- vervolgjaar
- vervolmakingsjaar
- voorbereidingsjaar
- vormingsjaar
- vwo-jaar
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als deel van een samenstellende afleiding
jaar 6.1
(wetenschap; onderwijs en opvoeding)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 6.0 : 6.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een groep
Algemene voorbeelden
Aan mijn schooltijd op het WLG bewaar ik best goede herinneringen, maar ons jaar vormde geen hechte groep volgens mij.
In dat jaar - ik heb het over 2001- waren we (een groot aantal studenten van ons jaar) het allemaal zo zat, dat we een lijst maakten met alle vakken die elkaar overlapten, of die je zelfs tegen elkaar weg kon strepen omdat het toch allemaal maar een grote herhaling was van stof die we al eerder onder ogen gekregen hadden.
jaar 7.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een jaar…
is een hoeveelheid
- [Aantal of hoeveelheid] heeft betrekking op een hoeveelheid die past binnen of beantwoordt aan de tijdsduur van een jaar
Combinatiemogelijkheden
met substantief erachter
- een jaar dienst
- een jaar garantie
- een jaar salaris
- een jaar stage
- een jaar uitstel
De vader had een bronzen medaille (voor 12 jaar trouwe dienst) maar de grootvader had de zilveren medaille voor 24 jaar dienst.
Op de waterdichtheid van schoenen geeft de fabrikant een jaar garantie.
Indien er in die periode toch ontslagen vallen, moet er boven de wettelijke vergoeding een jaar salaris betaald worden.
Vervolgens lopen de kandidaten een jaar stage in het labo waar ze uiteindelijk worden benoemd.
- een jaar uitstel
- een jaar vertraging
De jaarcijfers worden met drie jaar vertraging bekendgemaakt om alle claims te kunnen verwerken.
Als we wachten op de verantwoordelijken, gaat het van kwaad tot erger. Een jaar uitstel en er gaan weer mensen dood.
- een jaar cel
- een jaar gevangenisstraf
- een jaar hechtenis
- een jaar rijontzegging
- een jaar schorsing
Hij kreeg er een jaar cel bij, in totaal vijf jaar.
Voor Zaoui en een andere bendeleider vorderde hij 3 jaar. Voor drie anderen twee en voor de rest één jaar gevangenisstraf.
Vorige week nam België een wet aan die een straf van maximaal een jaar hechtenis of een geldboete zet op het [...] vergoelijken of rechtvaardigen van de massamoord op de joden door de nazi's.
In december was de 42-jarige J.W. uit Stuifzand door de politierechter in Assen veroordeeld tot een jaar rijontzegging.
Als de commissie naar ons luistert, wordt het vrijspraak. Anders zal het een lichtere straf dan een jaar schorsing worden.
Vaste verbindingen
een jaar effectief; een jaar voorwaardelijk
-
(
recht en misdaad )een jaar effectieve of voorwaardelijke strafWerner V. hoorde vijf jaar effectief eisen, zijn vriendin een jaar effectief.
Hij kreeg twee jaar gevangenisstraf, waarvan een jaar voorwaardelijk.