klerk


klerk 1.0

(overige. Wordt in België overwegend neutraal maar in Nederland vaak (ook) pejoratief gebruikt.)

bediende die werkt op een kantoor, veelal belast met administratief werk; kantoorbediende; met schrijfwerk belaste lagere ambtenaar of ondergeschikte beambte in overheidsdienst
Is in Nederland verouderd in gebruik.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een klerk…

is een bediende; is een persoon

  • [Uiterlijk] draagt een pak met een stropdas
  • [Plaats] werkt op een kantoor, bv. bij een bank of bij een overheidsinstelling
  • [Activiteit of handeling] voert administratief werk uit; verricht schrijfwerk
  • [Waardering] geniet als beroep weinig aanzien

Algemene voorbeelden


De klerk in hemdsmouwen die altijd een jas aan de kapstok laat hangen om er op te wijzen dat hij niet ver van zijn werkpost kan verwijderd zijn maar ondertussen in een naburige herberg een of meer verfrissende pinten drinkt, is al lang met (pre-)pensioen.

De Standaard,

'Hoe laat is het?' Ze had hem er eerst mee geplaagd. 'Hoe kleinburgerlijk,' zei ze, 'die obsessie met de tijd. Alsof je een klerk bent met een kantoorbaantje.'

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

De ambtenaar van de burgerlijke stand ging met onze naamkeuze niet akkoord. 'Dat kan alleen als u het kind niet erkent,' zei hij. Ik schold hem uit voor pennenlikker en klerk, waarop hij weigerde de aangifte verder in behandeling te nemen. Uiteindelijk moest er een vrouwelijke collega aan te pas komen om de zaak naar behoren af te wikkelen - ik ging mopperend akkoord met wat de wet voorschreef.

De passievrucht, Karel Glastra van Loon,

Het EAK-team van het NIS bestaat uit twee statistici, een informaticus en twee klerken die het secretariaat waarnemen.

http://www.statbel.fgov.be/downloads/lfs_nl.rtf

Het jobverlies treft bovendien in de lager geschoolde ambtenaren het hardst. Zij moeten het eerste weg, in de Post of de NMBS. Ministeries doen het met steeds minder met klerken. Pas op, 200.000 op de 850.000 ambtenaren hebben een lagere scholing. Wat is hun toekomst? - Critici zeggen dat er te veel ambtenaren zijn.

De Standaard,

Hoeveel toegewijde studenten had hij niet gehad, stuk voor stuk wereldverbeteraars die, zodra ze een overheidsbaantje hadden, in corrupte klerken veranderden?

NRC,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een eenvoudige klerk

'Je bent verliefd,' zei hij. 'Wie verliefd is, wil de hele wereld omhelzen, zelfs oude versleten knarren zoals ik. Ik ben niet meer dan een postbode voor jou geweest. Een eenvoudige klerk die een postzegel op een envelop plakte en er een adres op noteerde.'

De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: bij

  • klerk bij de burgerlijke stand
  • klerk bij de Rijksdienst
  • klerk bij de spoorwegen
  • klerk bij een bedrijf
  • klerk bij Shell

Ze lieten zich afsnauwen, afbekken en uitschelden door élke ambtenaar, van de portier van het stadhuis tot de loketbediende bij sociale zaken, van de klerk bij de burgerlijke stand tot de ambtenaar op het arbeidsbureau.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Eerst was er een tijdelijk baantje bij openbare werken. Later stapte hij met twee vrienden in een fitnesszaak, maar hij kon de werkdruk niet aan. Uiteindelijk kreeg hij een baan als klerk bij de Rijksdienst voor ziekte en invaliditeitsverzekering (Riziv).

De Standaard,

P.A. (Paul) Daum (1850-1898) mag in meer dan één opzicht een outsider heten. Hij was een onecht kind van lage afkomst en een autodidact, werkte als klerk bij de spoorwegen en verzeilde later in de journalistiek. Als twintiger schreef hij idealistisch-romantische novellen en een toneelstuk, die hij later verloochende.

De Standaard,

Frans, een eenvoudige klerk bij het bedrijf 'General Marine and Shipbuilding Company' heeft een vrouw en twee kinderen. Zijn moeder gaat dood en op de begrafenis ontmoet hij Van Schoonbeke, een vriend van zijn broer Karel. Van Schoonbeke vraagt aan Frans of hij eens wil langskomen bij hem.

http://www.zoekboekverslag.nl/boekverslag_incach.php?gid=17868

Zijn loopbaan startte hij als klerk bij Shell in Londen, de firma die hem in 1936 naar Dar es Salaam in Tanzania stuurde. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, trad Dahl toe tot de Britse luchtmacht (RAF).

De Standaard,

Voorzetsel: op

  • klerk op een handelskantoor
  • klerk op een kantoor
  • klerk op het stadhuis

King had die gewoonte opgedaan in Colombo waar hij werkte als jongste klerk op een Engels handelskantoor, jaren vijftig.

Quissama, F. Springer,

Of stel dat de genaamde Van Ostayen Leopold, klerk op het stadhuis, net 21 geworden, op een milde voorjaarsavond in 1917 even niet had opgelet bij het oversteken van de straat, nadat hij zijn jongste artikel voor het tijdschrift De Goedendag op de post had gedaan, en zou zijn overreden door een automobiel.

Kwestie van aanpassingsvermogen; Ik beken, ik heb gerookt, Marc Reynebeau,

Van Ostaijen was een goede vriend van René Victor. Samen zaten ze op de schoolbanken in het Atheneum van Antwerpen, samen begonnen ze ook hun loopbaan als klerk op het Antwerpse stadhuis.

De Standaard,

Voorzetsel: van

  • een klerk van de bank
  • klerken van de banken en regeringskantoren

'En dan het wantrouwen, het wantrouwen!' riep Harney. 'Dat vind ik nog het ergste.' 'Wat bedoel je?' 'Ze hebben dubbelspel gespeeld! Ze hadden geen vertrouwen in mij, daarom hebben ze ook die klerk van de bank van Ruben Planells Costa foto's laten maken ... een kantoorbediende!'

Avonturen op Ibiza, Theo Kars,

Wij aten nooit in ons hotel. Wij aten buiten in de zijstraten van de binnenstad in de talrijke kleine restaurants, tezamen met klerken van de banken en regeringskantoren; altijd mannen.

Een broer in Brazilië, Beb Vuyk,

voorafgegaan door als


  • als klerk

Uiteindelijk kreeg hij een baan als klerk bij de Rijksdienst voor ziekte en invaliditeitsverzekering (Riziv).

De Standaard,

Ongetwijfeld zou Guido het ver schoppen, net zoals zijn vader die als klerk was begonnen maar in avondonderwijs het ene diploma na het andere had verzameld en nu een belangrijk verzekeringskantoor leidde.

De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

Hij was een onecht kind van lage afkomst en een autodidact, werkte als klerk bij de spoorwegen en verzeilde later in de journalistiek.

De Standaard,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


klerk 2.0

intellectueel
Komt hoofdzakelijk voor in de verbinding verraad der klerken naar het boek Het verraad der klerken, dat een vertaling is van het Franse La trahison des clercs, de titel van een boek van de schrijver Julien Benda (1927).

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een klerk…

is een persoon

      Vaste verbindingen


      het verraad der klerken