lamprei


lamprei 1.0

(biologie)

dier uit een familie van waterdieren met een zuigmondje die lijken op palingachtige vissen; groep kaakloze vissen met een schedel; negenoog; prik; prikvis
Kent verschillende soorten, zoals beekprik, rivierprik, zeeprik, maar wordt vaak standaard voor rivierprik gebruikt.

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lamprei…

is een kaakloze vis; is een dier

  • [Afmeting] is, afhankelijk van de soort, 17,5 cm (beekprik) tot ongeveer 1 m (zeeprik) lang
  • [Kleur] is overdag donker en 's nachts bleek van kleur
  • [Vorm] is langwerpig; ziet eruit als een smalle, puntige vis met een slangachtig lichaam (zoals een paling)
  • [Bouw] is in het overgangsgebied tussen de gewervelde en de ongewervelde dieren
  • [Deel] heeft een ronde zuigmond met tanden en een schedel
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Leeftijd] wordt enkele jaren tot zeker 10 jaar oud
  • [Gedrag] is een vleeseter of een planteneter en is dan een filtervoeder; is in 18 soorten parasitair door zich met zijn mond aan een dier vast te zuigen en zich zo te voeden en is 9 soorten daarvan anadroom
  • [Gelijkheid] ziet eruit als een vis, maar wordt strikt biologisch gezien niet altijd tot de vissen gerekend, bv. omdat het beenderstelsel uit kraakbeen in plaats van uit bot bestaat
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft in tegenstelling tot de slijmprik wel een schedel; kent, in tegenstelling tot de slijmprik, wel een larvaal stadium
  • [Verscheidenheid] komt voor in 30 tot 40 soorten, waarvan de rivierprik, de zeeprik en de beekprik de bekendste zijn
  • [Betrekking of relatie] behoort samen met de slijmprikken (Myxini) tot de kaakloze vissen (Agnatha), ook wel rondbekken genoemd
  • [Voorstellingswijze] wordt ook negenoog genoemd, omdat het lijkt of deze dieren negen ogen hebben door het ene oog, neusopening en negen kieuwgaten

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Cephalaspidomorphi
Orde Petromyzontiformes
Familie Petromyzontidae

Algemene voorbeelden


Een 370 miljoen jaar oud fossiel van een vis met uitzonderlijk goed bewaarde kieuwen is ontdekt in de Canadese provincie Québec. De kaakloze vis had kieuwen die sterk lijken op die van de moderne vissen zoals de lamprei en de slijmprik.

http://forums.marokko.nl/archive/index.php/t-915994.html,

De lamprei (Spaans: lamprea) wordt ook wel negenoog of prik genoemd. Het dier maakt deel uit van de gewervelde tak van de rondbekken en is eigenlijk niet echt een vis. Met zijn zuignappen en de weerhaken op de ronde hoornplaat voor zijn mondopening zuigt hij zich vast aan vissen en andere waterdieren, om vervolgens bloed en andere lichaamssappen uit hen te zuigen.

http://www.stedentipsvoortrips.nl/spanje/galiciezee.htm

Elke bioloog weet dat een lamprei een soort kaakloze vis is; de gebruikelijke naam is prik.

http://www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/wetenschap-in-gewone-woorden/biologie/biologieprofessor-leert-dierennamen-van-kleinzoon.asp

De prikken, lampreien of negenogen (Petromyzonidae) vormen één familie met drie onderfamilies van kaakloze vissen (Agnatha). Er zijn ongeveer dertig soorten, waarvan de meeste in zoet water leven.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Prikken

Omdat een steur geen tanden heeft gebruikte men een korte nylon onderlijn. Als gewicht werd een plat stukje lood van circa 80 gram gebruikt. Dit om het aas (een schijfje) lamprei oftewel rivierprik stijf tegen de bodem aan te bieden.

http://home.wanadoo.nl/~arjanvandrunen/brits%20columbia.html

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


lamprei 1.1

consumptievis met roodbruin visvlees die vooral in Frankrijk, Spanje en Portugal gegeten wordt; lamprei als voedsel
Duidt meestal de zeeprik aan, maar soms ook de rivierprik.

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lamprei…

is consumptievis

  • [Kleur] heeft rood of bruin vlees
  • [Bereiding] wordt vaak op vergelijkbare wijze als paling bereid
  • [Plaats van herkomst] wordt in Europa voornamelijk gegeten in Portugal, Spanje en Frankrijk (in de Dordogne en aan de Loire)
  • [Gebruikswijze] staat erom bekend gecombineerd te kunnen worden met rode wijn
  • [Waardering] wordt als delicatesse gezien, maar wordt soms juist ook als minder geschikt om te eten gekwalificeerd
  • [Verscheidenheid] is meestal om de zeeprik, maar kan ook een rivierprik zijn

Algemene voorbeelden


De vis heeft een zachte, stevige en vettige structuur [...]. Er bestaan vele recepten met prik, maar slechts een enkele wordt nog regelmatig gebruikt. In de Dordogne hangen de vissers alle nogal aan de traditie. Chefs als Thierry Marx en Jean-Marie Amat zetten zich in de lamprei aan de vergetelheid te ontrukken.

http://www.koksforum.nl/phpBB2/viewtopic.php?f=19&t=5969,

Zeeprik/Lamprei. Kan een meter lang worden. Zeer vet (gezond vet!). Wordt bijna overal gevangen maar matig aangevoerd. Klaarmaken als paling. Een van de weinige vissen waar men rode wijn bij kan drinken.

http://www.schmidtzeevis.nl/html/zeeprik_lamprei.html

Het vetgehalte bedraagt voor 100 gr: * slechts 1 gr. vet voor: schelvis, koolvis, kabeljauw [...], wijting of pladijs [...]. * 20 tot 25 gr. voor: paling, lamprei. Het is aangeraden 2 tot 3 keer per week vis te eten.

http://www.hrm.be/hrm/Praktijk/Dieet/Hyperlip.htm

Ook in de Gironde spelen vis en schelpdieren een grote rol. Een plaatselijke specialiteit is lamprei, een van de weinige vissen die zich goed laat combineren met rode wijn.

http://www.abfrance.nl/nl/regions/default.asp?mode=view&id=23

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


lamprei 2.0

(dieren)

jong van een konijn; konijnenjong; soms ook: jong van een haas

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een lamprei…

is een konijn; is een zoogdier; is een dier

  • [Leeftijd] is jong

    Algemene voorbeelden


    Een lamprei is helemaal geen prik, het is een konijn. Voor de zekerheid zocht ik het even op. Wat blijkt? De lamprei is een prik, maar het lamprei is een jong konijn.

    http://www.falw.vu.nl/nl/voor-het-vwo/wetenschap-in-gewone-woorden/biologie/biologieprofessor-leert-dierennamen-van-kleinzoon.asp

    De rammelaar, waarvoor ondertussen een ren was gemaakt, werd uit zijn isolement gehaald en kreeg er een voedster (vrouwtje) bij. De lampreien (jonge konijnen) volgden snel.

    http://www.brusselnieuws.be/artikel/konijnenellende-op-robinsoneiland,

    Hoe zien pasgeboren konijnen eruit? Bij de geboorte zijn de lampreien kaal, blind en doof.

    http://www.dezonnegloed.be/boerderij_natuurklassen/dieren/konijn.html

    Jagers noemen een jong konijn lamprei, want ze moeten voor alles een andere naam hebben dan gewone mensen.

    http://www.trouw.nl/krantenarchief/2004/08/13/2217496/Jagers_noemen_een_jong_konijn_lamprei_.html,

    De volwassen haas weegt in het algemeen tussen 3,5 en 4,5 kg. Het mannetje, ook wel rammelaar genoemd, is polygaam [...]. Het wijfje wordt moerhaas genoemd en heeft tussen twee en vier worpen per jaar, telkens tussen twee en vier lampreien.

    http://www.keurslager-michielsen.be/gastronoom/Gastronoom6.pdf

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding