spiraal


spiraal 1.0

(wiskunde)

lijn die om een vast punt in een plat vlak een (oneindig) aantal windingen beschrijft en daarbij dit middelpunt steeds dichter nadert of, in omgekeerde richting, er zich steeds verder van verwijdert; in meetkundige zin in toepassing op dergelijke krommen waarbij het verloop van de windingen onder een bepaalde wiskundige verhouding plaatsvindt, bijvoorbeeld doordat de afstand tot de lijn van de vorige winding steeds gelijk blijft of juist met een bepaalde waarde afneemt of toeneemt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een spiraal…

is een kromme; is een lijn

  • [Dimensie] ligt in een plat vlak
  • [Vorm] is een kromme
  • [Deel] laat zich onderverdelen in windingen
  • [Ontstaan] wordt gevormd door een lijn
  • [Pad of traject] wordt beschreven rond een vast middelpunt
  • [Positie] bevindt zich in een zodanige positie ten opzichte van een vast middelpunt dat de afstand daartegenover bij iedere winding vanuit dat middelpunt kleiner wordt dan wel, in omgekeerde richting, groter wordt
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een open lijn; beschrijft windingen onder een wiskundige verhouding

Algemene voorbeelden


Een spiraal tekenen gaat "vanzelf", het is een van de eerste grafische kunstuitingen van de mens, waarschijnlijk zelfs vóór de cirkel. Vanuit een puntje draai je gewoon wat rond in groter wordende bogen. Blijf je steeds op dezelfde afstand van de vorige boog dan ontstaat een rekenkundige spiraal (de straal neemt toe met een vast getal). Als je de afstand tot de vorige lijn laat toenemen krijg je een logaritmische spiraal (de toename van de straal wordt steeds groter).

http://traditionelezandtekeningen.yolasite.com/spiraalvormen-historisch.php

Deze doorsnede van een nautilusschelp laat een spiraal zien [...]. Een spiraal kun je in een assenstelsel beschrijven met behulp van de voerstraal OP. De lengte van die voerstraal hangt alleen af van de hoek van OP met de positieve x-as.

http://www.math4all.nl/MathAdore/vb-db75b.html

Gewone kromlijnige figuren kunnen construeren. Definitie, eigenschappen, tekenoefeningen van: het eirond; het ovaal; de ellips; de spiralen.

http://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=61&ved=0CCAQFjAAODw&url=http%3A%2F%2Fwww.ovsg.be%2Fleerplannen%2FSO%2F2de%2520Graad%2FLP%25202de%2520Graad%2FSpecifiek%2520%26%2520Complementair%25202e%2520Gr%2520KSO%2FBeeldende%2520en%2520architecturale%2520kunsten%2520O-2-2011-123.doc&ei=rvJYVPSKOtLlar6xgKgC&usg=AFQjCNGtzdMcDrJjo6xAW-fDX9oNjoQYWQ&bvm=bv.78677474,d.d2s,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


( Het betreft een vlakke spiraal waarvan de windingen naar links, respectievelijk naar rechts draaien.)
  • een linksdraaiende spiraal
  • een rechtsdraaiende spiraal

Doordat de zon steeds kleinere banen maakt, dacht de mens aan een spiraal zonder uitgang (trojaburg). De baan van de zon werd een half jaar als rechts-, en het tweede deel van het jaar als linksdraaiende spiraal afgebeeld.

http://dutch-facts.nl/trojaburg

De spiraal van Archimedes is een kromme in het vlak [...]. In de linkerfiguur een 'rechtsdraaiende' spiraal.

http://www.wisactueel.nl/docs/wisactueel_files/opdracht-de-spiraal-van-archimedes-van-muurschildering-tot-chip-december-2006.pdf

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


spiraal 1.1

afbeelding

Bron: Chris 73 / Wikimedia Commons
( CC BY-SA 3.0 )

vorm die draait overeenkomstig een kromme lijn die om een vast punt windingen beschrijft en dit middelpunt steeds dichter nadert of er zich steeds verder van verwijdert; vorm van een spiraal in een plat vlak; tweedimensionale spiraalvorm

Betekenisbetrekking


generalisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


De spiraal van de slakkenhuizen ontstaat door maximale exponentiële groei aan de buitenomtrek.

www.fi.uu.nl/wiskrant/artikelen/artikelen00.../0401oktober_deruiter.pd

Deze doorsnede van een nautilusschelp laat een spiraal zien.

http://www.math4all.nl/MathAdore/vb-db75b.html

Combinatiemogelijkheden


in voorzetselgroep


  • in grijs-witte spiralen

Ernest nam de gewoonte aan om in de namiddag, wanneer hij schilderde, naar platen van Aznavour en Brel te luisteren [...]. Omstreeks een uur of vijf spoelde hij zijn borstels uit in de zinken bak naast het raam. Waarop nog altijd ijsbloemen prijkten, in grijs-witte spiralen.

Leven op het lemmet, Renee Van Hekken,

  • (in) de vorm van een spiraal

Sterrenstelsels zijn enorme gaswolken waterstof. Sommige stelsels hebben de vorm van een spiraal, andere zijn bolvormig.

http://users.skynet.be/sky03361/jeugdpagina/jeugdhtml/boek.html

De zogenoemde Spiral Jetty, een landtong die Smithson in de vorm van een grote spiraal liet aanleggen in een meer, had een andere, meer landschappelijke dimensie in de tentoonstelling kunnen binnenbrengen.

De Standaard,

Bijna alle sterren die we kennen, bijvoorbeeld de zon, behoren tot een sterrenstelsel, een reusachtige zwerm van miljarden sterren, vaak in de vorm van een tienduizenden lichtjaren grote spiraal.

De Standaard,

spiraal 1.2

baan of traject van iets dat zich in windingen beweegt om een middelpunt in een plat vlak; spiraalvormige baan in een plat vlak

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

Algemene voorbeelden


De zich in een spiraal bewegende Melkweg, waar de aarde toebehoort, is er slechts één van een onbekend aantal melkwegstelsels in het heelal, helemaal niet uniek.

http://mediatheek.thinkquest.nl/~ll125/nl/bigbang_nl.htm

spiraal 2.0

afbeelding

Bron: Marie-Lan Nguyen
( Publiek domein )

stoffelijke zaak waarvan het ontwerp, het uiterlijk, de bouw of structuur de vorm heeft van een tweedimensionale spiraal; iets met een vlakke spiraalvorm

Betekenisbetrekking


metonymie
Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een spiraal…

is een stoffelijke zaak

  • [Vorm] heeft de vorm van een kromme die om een vast punt in een plat vlak een oneindig aantal windingen beschrijft
  • [Materiaal] is, afhankelijk van de aard en functie, gemaakt van een materiaal dat door bewerkingen als buigen, snijden, uithakken, in een vorm gieten (enz.) een spiraalvorm kan aannemen

    Algemene voorbeelden


    Zilverkleurige spiraal E 15. Deze edelstalen sierring combineer je met een van de horlogebanden. Creëer zo je eigen unieke horloge.

    http://www.timetowatch.nl/edelstalen-sierring-e80,

    Blauwe spiraal ca. 32 mm. Paarlemoer- en glasschijven kun je als eerste accessoire voor de ring gebruiken [...]. De wisselringelementen [...] kunnen gecombineerd worden met bijna alle andere schijven. Iedere schijf past op de basisring, zodat u elke keer uw eigen ontwerp kunt maken.

    http://www.wisselringen.nl/nl/parlemoer/649-blauwe-spiraal.html,

    Combinatiemogelijkheden


    met voorzetselgroep


    Voorzetsel: van

    • een spiraal van glas

    Morgen om 13.00u geef ik een workshop! Sieraden maken van glas [...]. Spiraal van glas, diameter 46 cm.

    http://m2.facebook.com/profile.php?v=timeline&timecutoff=1371031653&sectionLoadingID=m_timeline_loading_div_1388563199_1357027200_8_&timeend=1388563199&timestart=1357027200&tm=AQD45TCnKC6hWegk&id=330921783644062,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    spiraal 2.1

    afbeelding

    Bron: Hustvedt
    ( CC BY-SA 3.0 )

    veer in een horloge, die gewonden is in de vorm van een vlakke spiraal; horlogeveer met een vlakke spiraalvorm

    Betekenisbetrekking


    specialisering
    Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

    Algemene voorbeelden


    De balans in een horloge is een regelorgaan dat er voor zorgt dat een horloge op tijd loopt. Onlosmakelijk onderdeel van de balans is de spiraal of balansveer. De spiraal is rond gebogen, bestaat uit meerdere windingen en zorgt ervoor dat de balans per seconde in gelijke tijdeenheden meerdere keren heen en weer gaat.

    http://allesoverhorloges.nl/balans/,

    Het echappement is het hart van uw horloge [...]. Het bestaat uit een balans met spiraal, een anker en een echappementwiel ofwel een ankerrad.

    http://www.willemvandenberg.eu/6_hg_Horlogereparatie-polshorloges-Restauratie-en-onderhoud-zakhorloges.php

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    spiraal 2.2

    afbeelding

    Bron: Shinichi Sugiyama
    ( CC BY-SA 2.0 )

    pad dat of weg die is aangelegd met de vorm van een vlakke spiraal, vaak als tuindecoratie of om de symboliek; spiraalvormig pad; spiraalweg

    Betekenisbetrekking


    specialisering
    Betrokken betekenissen 2.0 : 2.2

    Algemene voorbeelden


    Weer een ander stukje begonnen vandaag in de tuin: mijn spiraal! Deze heeft uiteindelijk een doorsnede van 4 meter en 'paadjes' van 50 cm breed. Het is een spiraal van Archimedes, die je dus kunt lopen als zijnde een tocht naar binnen toe.

    http://forum.tuinadvies.be/printer.php?tid=51231,

    Het vorig jaar kon je tijdens het Sint Jansfeest een spiraal lopen en een kaartje trekken. Dit jaar heb je de kans om een labyrint te lopen. Op het Sint Jansterrein zal ergens achteraf een labyrint liggen. In het midden van het labyrint zal een gouden blikje staan met daarin kaartjes (Op die kaartjes een tekst die op de een of andere manier iets met Sint Jan of de weg van Sint Jan naar Kerst te maken heeft) [...]. Een spiraal (die er vorig jaar lag) maakt de beweging van buiten naar binnen en weer naar buiten. Je gaat de weg zonder dat je wakker hoeft te zijn voor de weg die je gaat [...]. Kleine kinderen doen dat: zonder werkelijk bewustzijn gaan ze hun weg.

    http://www.toermalijn-meppel.nl/sites/default/files/20140626%20weekbericht%2026%20juni%202014.pdf,

    We liepen door een labyrint in een groot veld. Tussen het gras, de boterbloemen en de zuring waren paadjes met stenen afgezet [...]. Ik zag in de verte een spiraal liggen en dacht: daar zou ik middenin willen uitkomen. Ja hoor, het pad leidde me precies de spiraal in. Ik volgde de spiraal tot in het middelpunt.

    http://books.google.nl/books?id=2W2bAAAAQBAJ&pg=PT74&lpg=PT74&dq=verte+zag+ik+een+spiraal&source=bl&ots=jqS1NsvdJf&sig=T-UDj3pALuYYQnz_-qANMI45NRo&hl=nl&sa=X&ei=pFZbVITDNoWrOqyvgNAG&ved=0CCwQ6AEwAg#v=onepage&q=verte%20zag%20ik%20een%20spiraal&f=false,

    De meest eenvoudige vorm van het labyrint is de spiraal, een ronde weg die naar het middelpunt loopt en weer terug [...]. In later tijd ontstonden meer ingewikkelder vormen van labyrinten. De spiraal werd een uitgewerkt patroon van bochten en afslagen die zich geleidelijk naar het middelpunt begeven. Een bekend voorbeeld is het labyrint van Chartres, een van de meest bekende en mooist bewaarde labyrinthen dat op de vloer van de kathedraal is gelegen.

    http://www.tonvanderkroon.nl/artikelen/de-weg-van-het-labyrint.html

    spiraal 3.0

    afbeelding

    Bron: NASA, MODIS Rapid Response System
    ( Publiek domein )

    spiraalvormige massa

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

    Algemene voorbeelden


    Zijn stem leek van heel ver te komen, van een ruimteschip dat ergens in de gasachtige spiralen in een onbekend zonnestelsel verdwaald was.

    Cargo, Patrick Conrad,

    Combinatiemogelijkheden


    met voorzetselgroep


    • spiraal van aarde
    • spiraal van wolkenmassa's

    In de gladde geometrische vormen in plastiek of polyester van de minimal art bleef niets meer over dat nog naar de levende natuur verwees. Vanaf de jaren zestig groeide in de kunst, onder invloed van maatschappelijke ontwikkelingen, een nieuwe belangstelling voor Moeder Aarde. Dat leidde tot reusachtige earthworks van Amerikaanse dromers als Robert Smithson, die in een meer in Utah een 450 meter lange spiraal van aarde en rotsblokken optrok.

    De Standaard,

    Enorme golven van luchtmassa's en reusachtige spiralen van wolkenmassa's bewegen rond de aarde.

    http://home2.planetinternet.be/pkenis/watis.htm#Pagina%20begin

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    spiraal 4.0

    afbeelding

    Bron: Gonzalo Medina
    ( CC BY 3.0 )

    (wiskunde)

    lijn die om een vaste as in een ruimte een (oneindig) aantal windingen beschrijft, hetzij in de vorm van een kegel doordat de kromme deze as steeds dichter nadert of, in omgekeerde richting, er zich steeds verder van verwijdert, hetzij in de vorm van een cilinder, doordat de straal van de windingen tegenover de as constant blijft; in meetkundige zin in toepassing op dergelijke krommen waarbij het verloop van de windingen onder een bepaalde wiskundige verhouding plaatsvindt, bijvoorbeeld doordat de afstand tot de lijn van de vorige winding steeds gelijk blijft of juist met een bepaalde waarde afneemt of toeneemt, en, dan in deze striktere opvatting vaak onderscheiden van de cilindervormige helix of schroeflijn

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een spiraal…

    is een kromme; is een lijn

    • [Dimensie] ligt in een ruimte
    • [Vorm] is een kromme
    • [Deel] laat zich onderverdelen in windingen
    • [Ontstaan] wordt gevormd door een lijn
    • [Pad of traject] wordt beschreven rond een as in een ruimte
    • [Positie] bevindt zich in een zodanige positie ten opzichte van een as in een ruimte dat de afstand daartegenover bij iedere winding kleiner wordt of, in omgekeerde richting, groter wordt, dan wel dat de afstand ten opzichte van de as constant blijft
    • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een open lijn; beschrijft windingen onder een wiskundige verhouding
    • [Onderscheid of tegenstelling] wordt in strikt meetkundige toepassing beschouwd als een figuur waarvan de straal van de windingen ten opzichte van de as verkleint of groter wordt, in tegenstelling tot de helix waarvan de windingen eenzelfde straal behouden ten opzichte van de as

    Algemene voorbeelden


    In de aansluiting van de dwarsarm en het schip zitten twee kleine ruitjes. Die dienen voor verlichting van de wenteltrap. Dit is een in de 1,30 meter dikke muur ingemetselde stenen trap. De trap draait als een spiraal naar boven naar de gewelven of onderweg naar een wellicht vroeger bestaand hebbende galerij.

    http://www.menteraroute.nl/?q=node/247/,

    Een spiraal is een curve waarvan - beginnend in de oorsprong - de kromtestraal continu toeneemt als je verder van de oorsprong komt, helices zijn dus geen spiralen!

    http://www.fi.uu.nl/nwd/nwd2009/handouts/sander_kranenbarg.pdf,

    Soms wordt de helix wel een spiraal genoemd, maar de echte spiraal loopt naar een punt toe of er vanaf, terwijl de helix een vaste straal heeft.

    http://www.cyclopaedia.nl/wiki/Helix_%28wiskunde%29,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een dubbele spiraal

    De vorm van een DNA-molecule lijkt op een wenteltrap of een dubbele spiraal.

    http://www.efa.nl/opleidingen/pabo/ontwpsy.doc

    ( Het betreft een driedimensionale spiraal waarvan de windingen naar links, respectievelijk naar rechts draaien.)
    • een linksdraaiende spiraal
    • een rechtsdraaiende spiraal

    Dit symbool was ontstaan uit een oud 'probleem' dat hem al jarenlang was opgevallen: hoe kan het dat een spiraalsnoer van een telefoon soms zowel linksom als rechtsom draait? Met andere woorden: Hoe kun je van een linksdraaiende spiraal een rechtsdraaiende spiraal maken?

    https://www.heelbewust.com/images/FR178%20000%20akaija.pdf,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    spiraal 4.1

    afbeelding

    Bron: J Brew
    ( CC BY-SA 2.0 )

    vorm van een spiraal om een vaste as waarvan de windingen een kegel of cilinder beschrijven; vorm van een spiraal in een ruimte; driedimensionale spiraalvorm

    Betekenisbetrekking


    generalisering
    Betrokken betekenissen 4.0 : 4.1

    Algemene voorbeelden


    Als we [...] een zonnebloem bekijken, stellen we vast dat de zonnebloempitten twee reeksen bochten vertonen; de éne bochten in de ene richting, de andere in de andere richting. Hierbij is het aantal bochten in de twee richtingen verschillend [...]. Hetzelfde geldt voor denne-appels: waarom vertonen die ofwel 8 spiralen in de ene richting en 13 in de andere ofwel 5 spiralen in de ene richting en 8 in de andere?

    http://www.kulak.ac.be/vwo/nl/vwowwwnl.html

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een dubbele spiraal

    De vorm van een DNA-molecule lijkt op een wenteltrap of een dubbele spiraal.

    http://www.efa.nl/opleidingen/pabo/ontwpsy.doc

    in voorzetselgroep


    • in een spiraal

    Ook bij bloeiwijzen en vruchten vinden we de reeks van Fibonacci terug. Heeft u wel eens naar de bloemetjes in een grote Zonnebloem gekeken? De kleine bloemetjes lijken in spiralen gerangschikt te zijn. Je kunt één spiraal naar rechts volgen, maar ook één naar links. Tel je het aantal spiralen die naar rechts buigen en tel je diegene, die naar links buigen, dan kom je op verschillende aantallen uit. De twee getallen, die je vindt, blijken getallen uit de reeks van Fibonacci te zijn!

    http://www.botaniewebsite.nl/maatvandenatuur.html,

    spiraal 4.2

    baan of traject van iets dat zich beweegt in spiraalvormige windingen om een as; spiraalvormige baan die of traject dat een kegel of een cilinder beschrijft

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 4.0 : 4.2

    Algemene voorbeelden


    Zo duwt hij de vlaggenstok de hoogte in, schrijft met een enorme precisie spiralen, golfjes en boogjes in de lucht zoals alleen een volleerd vendelzwaaier dat kan.

    Vertezucht, Jef Aerts,

    Combinatiemogelijkheden


    in voorzetselgroep


    Uit het potje kringelde de hele dag door wierook die in een spiraal boven het altaar zweefde.

    De heiligen zijn dood, René Stoute,

    Ze wierp een blik in de badkamer met zijn koepel van plexiglas en op het kleine, hoofdgrote raam waardoor ze dikwijls, en haast altijd bedroefd, naar de kastanje had gekeken, naar de zware takken, naar een boomklevertje dat pikkend met zijn snavel in spiralen omhoog hipte langs de stam.

    Hokwerda's kind, Oek de Jong,

    Soms stapten ze in een zweefvliegtuig [...]. Kramer stuurde het toestel naar de duinen, zoekend naar de opstijgende warme luchtstromen. In trage spiralen klommen ze steeds hoger in de blauwe lucht.

    Opwaaiende zomerjurken, Oek de Jong,

    Toch is het een uitdaging vanuit wellicht onverenigbare uitgangspunten te trachten Antoine Bodars standpunt en het mijne te verdiepen. We bewegen ons niet in een cirkel, maar in een spiraal en hopen zo steeds een stapje verder te komen, hoewel een Hegeliaanse synthese er waarschijnlijk niet in zit.

    NRC,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    spiraal 4.3

    (vaak negatieve) ontwikkeling die zich steeds verder doorzet doordat de factoren aan de basis ervan elkaar telkens versterken; moeilijk of niet te stoppen ontwikkeling

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 3.0 : 3.3

    Combinatiemogelijkheden


    als subject bij een werkwoord


    • ontstaan
    • neerwaarts gaan
    • op gang komen

    Er ontstaat een negatieve spiraal van bezuiniging, verharding, en wantrouwen, die voedsel geeft aan nog meer bureaucratie, berekenend gedrag, nieuwe bezuinigingen, enz, enz.

    http://www.armekant-eva.nl/artikel34.htm,

    De staat snoeit dus verder in zijn uitgaven om de Maastrichtcriteria te halen èn om te voorkomen dat de rentevoeten weer omhoog gaan. Maar die bezuinigingen werken dan weer tegen economische groei, en zo gaat de spiraal verder neerwaarts.

    De Standaard,

    De lonen en de rente dalen, maar de vraag, de werkgelegenheid en de investeringen worden er niet door aangewakkerd en er komt een neerwaartse spiraal op gang.

    http://www.ccecrb.fgov.be/crb/text/april1-98.pdf.,

    als object bij een werkwoord


    • een spiraal doorbreken
    • een spiraal ombuigen
    • een spiraal vermijden

    Hij was nu oud en afgedankt. De mooie dingen zouden nooit meer terugkomen. Om deze spiraal te doorbreken moest hij een afspraak maken. Het gaf niet met wie, als het maar een ontmoeting opleverde, met een ander mens. Een levende ziel die op hem zou wachten.

    Je moet niet denken dat ik altijd bij je blijf, Hans Münstermann,

    Mentor en ouders staan dan vaak inmiddels lijnrecht tegenover elkaar in plaats van bondgenoten te zijn in een gemeenschappelijk belang: de ontspoorde leerling, hun kind. Zo'n negatieve spiraal kan meestal niet worden doorbroken. Schorsing en verwijdering van school zijn dan het gevolg.

    http://www.orthoconsult.nl/home.html

    Dhr. X en zijn vrouw zitten in een neerwaartse spiraal. Nu kan de klassiek homeopaat hem waarschijnlijk ook geen baan bezorgen, wat hij wel kan doen is de negatieve spiraal ombuigen naar een positieve spiraal.

    http://home.wish.net/~homeopat/inhoud-2.htm

    In de sector van recreatie en toerisme moet hard gewerkt worden aan vernieuwing. De groei van het aantal overnachtingen bijvoorbeeld is er uit. We zullen wat dat betreft op zoek moeten gaan naar nieuwe mogelijkheden om die neerwaartse spiraal om te buigen.

    http://www.snnonline.nl/

    Het gevoel van onbehagen over de huidige toestand krijgt in het licht van dat alles een heel andere dimensie: zou een neerwaartse spiraal te vermijden zijn geweest als die suksessen niet waren behaald, hoe weinig men daar achteraf ook om lijkt te geven?

    De Standaard,

    • aan een spiraal ontsnappen
    • uit een spiraal komen

    De enige manier om aan de spiraal van wraak en weerwraak te ontsnappen ligt, bij gebrek aan deterrent, in de dwingende bemiddeling van een derde macht.

    NRC,

    Door gesprekken en homeopathische middelen kwam deze moeder samen met haar kind uit deze negatieve spiraal en kon ze weer genieten van alles waar ze vroeger ook van had genoten.

    http://home.wish.net/~homeopat/inhoud-2.htm

    met adjectief ervoor


    • een neerwaartse spiraal
    • een negatieve spiraal
    • een onomkeerbare spiraal

    Dagelijks met pijn leven is niet altijd even makkelijk en u wordt er zeker niet vrolijker van. Op deze manier komt u in een neerwaartse spiraal en krijgt u vaak meer klachten.

    http://www.pbg.nl/

    Door het huilen van de baby raakt u geïrriteerd en uw kind reageert daar weer op door nog meer te gaan huilen. Daarom is het vaak verstandig die negatieve spiraal te doorbreken door wat meer aan uzelf te denken.

    http://www.kindjeopkomst.nl/default.htm

    De hoge concentratie kansarme nieuwkomers zorgt ervoor dat de wijken in een onomkeerbare spiraal terecht komen.

    http://pvda.nl/renderer.do/menuId/46779/sf/54250/returnPage/54250/itemId/21491/realItemId/21491/pageId/54256/instanceId/45491/,

    • een duivelse spiraal
    • een infernale spiraal

    Rechters geven nu een celstraf van acht maanden als ze menen dat de veroordeelde drie maanden effectief moet uitzitten. Die duivelse spiraal moet de minister doorbreken door overleg met de procureurs-generaal.

    De Standaard,

    Wie eenmaal in verdenking wordt gesteld, komt zo in een infernale spiraal terecht. De enige uitweg is een uitspraak van de correctionele rechter of het assisenhof.

    De Standaard,

    • een opwaartse spiraal
    • een positieve spiraal

    Een goede balans tussen publieke en private sector is de beste garantie voor een opwaartse spiraal. Het zijn met name de activiteiten van de private sector die zorgen voor werk en inkomsten.

    http://www.minbuza.nl/OriginalDocuments/c_64242.pdf,

    In de klankenmethodesessies wordt de stotteraar een bepaalde techniek aangeleerd die niet als truukje gebruikt wordt maar als een doorgedreven spraakveranderingstraining. Hierdoor zal hij controle over het spreken verwerven en dit positief benaderen. Door deze positieve ervaring wordt een mechanisme in gang gezet wat we de positieve spiraal noemen.

    http://www.stotteren.be/

    met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


    • een neergaande spiraal
    • een stijgende spiraal

    Ieder land probeert minder aantrekkelijk voor asielzoekers te zijn dan omliggende landen. Daardoor is er al jaren een neergaande spiraal: als één land zijn asielwetten aanscherpt, volgen andere.

    http://www.e-stem.nl/,

    Ik ben dit jaar zes keer een sprint aangegaan en heb er vier gewonnen. Het is een stijgende spiraal geweest.

    NRC,

    in voorzetselgroep


    • in een spiraal belanden
    • in een spiraal gevangen zijn
    • in een spiraal komen
    • in een spiraal meegetrokken worden
    • in een spiraal meegezogen worden
    • in een spiraal raken
    • in een spiraal terechtkomen
    • in een spiraal wegzakken

    Had zij op 24 juni 1996 [...] geen dienst gehad, was zij wellicht nooit in die neerwaartse spiraal beland.

    De Standaard,

    De film suggereert een soort logica waarmee de gebeurtenissen elkaar in gang zetten. Het zijn ongelukkige toevallen die tegelijkertijd onvermijdelijk lijken. Eenmaal gevangen in die spiraal is er geen ontkomen meer aan.

    http://www.ou.nl/open/rma/spiegel/frames11.htm

    Volgens Van Mierlo bestaat het risico dat de betrekkingen tussen de EU en Turkije in een neerwaartse spiraal komen.

    De Standaard,

    De Oude Wereld werd meegetrokken in een neerwaartse spiraal van geweld en intolerantie en de Dertigjarige Oorlog herschiep heel Centraal-Europa in een knekelhuis.

    http://mdr.aletheia.be/

    De Algerijnse jeugd, die de hoop op een betere toekomst koestert, wordt meegezogen in die spiraal van geweld.

    De Standaard,

    Zo raakte ik weer in een spiraal van zelfbeklag, en ik overwoog zelfs even in mijn auto te stappen en linea recta naar haar toe te rijden om haar te soebatten terug te komen.

    Alles wat het geval is, Milo Anstadt,

    Je bent alleen nog maar bezig met winnen. In plaats van met schaatsen, zo goed mogelijk rijden. En als je dan merkt: het lukt niet, dan kom je terecht in een neerwaartse spiraal. Dan ga je alleen maar slechter rijden.

    NRC,

    Burundi zakte op zijn beurt weg in een spiraal van etnisch geweld en burgeroorlog, die recentelijk leidde tot een staatsgreep.

    De Standaard,

    • tot een spiraal leiden

    Dit alles leidde tot een neerwaartse spiraal bij het spoorwegverkeer in kleinere plaatsen; zo stopten in 1934 te Nieuwerkerk en Moordrecht nog slechts 3 treinparen per dag en in Capelle zelfs maar twee!

    http://home.tiscali.nl/station_nieuwerkerk/Sporen_door_Nieuwerkerk2.htm

    Die koersen zakken, wat weer leidt tot een spiraal naar beneden die zichzelf in stand houdt.

    Het Parool,

    • uit een spiraal ontsnappen
    • uit een spiraal raken

    Is hier eerder sprake van een obsessie, het niet kunnen ontsnappen uit de negatieve spiraal?

    http://www.antenna.nl/nsmd/suicide.html

    Klassiek-rechts dat niet uit een onpopulaire spiraal raakt, een Front dat nog steeds in opmars is, een PS die nog steeds aangeslagen is door de affaires van het Mitterrandtijdperk: in Vitrolles ziet Frankrijk zich deze week als in een duistere spiegel.

    De Standaard,

    met voorzetselgroep


    • een spiraal van armoede
    • een spiraal van bezuinigingen
    • een spiraal van geweld
    • een spiraal van mishandeling
    • een spiraal van prostitutie en drugsgebruik

    Welzijnszorg zoomt deze adventsperiode in op het lot van ex-gevangenen. Vaak blijven deze mensen gevangen in een spiraal van armoede. Welke wegen zijn er om er uit te geraken?

    http://www.kerknet.be/kerkenleven/artikels.html#,

    In de loop van de jaren negentig is deze negatieve spiraal van bezuinigingen doorbroken.

    http://www.bredeschool.net/frames/n123.htm,

    Het door Tutsi's beheerste leger van Burundi bestrijdt Hutu-militanten sinds de moord op de eerste Hutu-leider van het land bij een mislukte militaire coup in oktober 1993. Sindsdien maakte een spiraal van geweld meer dan 100.000 doden.

    De Standaard,

    Nog steeds lijden honderdduizenden kinderen en volwassenen onder geweld in de persoonlijke sfeer, waarbij ze vaak geen kant op kunnen [...]. Alleen door vroegtijdige signalering kan deze spiraal van lichamelijke en geestelijke mishandeling doorbroken worden.

    http://www.e-stem.nl/,

    Enkele dagen daarna ontvouwde de gemeente een plan voor de tippelzone voor heroïnehoertjes [...]. Tevens wordt gepoogd 25 vrouwen uit de spiraal van prostitutie en drugsgebruik te halen.

    de Volkskrant,

    Vaste verbindingen


    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    spiraal 5.0

    afbeelding

    Bron: kathrin
    ( Publiek domein )

    stoffelijke zaak waarvan het ontwerp, het uiterlijk, de bouw of structuur de vorm heeft van een driedimensionale spiraal; iets met een driedimensionale spiraalvorm

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 4.0 : 5.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een spiraal…

    is een stoffelijke zaak

    • [Vorm] heeft de vorm van een kromme die om een vaste as in een ruimte een oneindig aantal windingen beschrijft in de vorm van een kegel of van een cilinder
    • [Materiaal] is, afhankelijk van de aard en functie, gemaakt van een materiaal dat door bewerkingen als buigen, snijden, uithakken, in een vorm gieten (enz.) een spiraalvorm kan aannemen

      Algemene voorbeelden


      De bezoekers vertrekken bovenaan en dalen via de spiraal af naar beneden, terwijl zij de kunstwerken kunnen bewonderen die tegen de buitenwand van de spiraal hangen en via schuin geplaatste ramen indirect licht ontvangen.

      http://www.pdfio.net/k-24147733.html,

      De goede kurkentrekker bestaat uit een stevige spiraal, gemaakt van glad materiaal met twee horizontaal verlopende snijvlakken.

      http://www.winesinbelgium.com/ld/wine.nsf/PV/0102NL?OpenDocument

      Redelijk nieuw in feng shui is het gebruik van kristallen spiralen, die gemaakt zijn naar het model van het DNA-helix. Ze zijn beschikbaar in Yin en in Yang (naargelang de draairichting van de spiraal). Indien je er twee in huis ophangt, neem je er best een van elke soort. Deze spiralen kunnen ook gebruikt worden om afzonderlijke gebouwen energetisch met elkaar te verbinden.

      http://www.ganesha.be/feng.html

      Leidingen vanaf 32 mm. tot 250 mm. kunnen wij voor u ontstoppen door middel van frezen met spiralen, veren of door middel van hogedrukreiniging met een druk van 50 tot 180 bar met een wateropbrengst tot circa 80 liter per minuut.

      http://www.dejongreiniging.nl/

      Als een groot driedimensionaal voorwerp moet worden geëmailleerd zijn de standaardovens te klein en moet zo'n voorwerp wel in een keramische oven geëmailleerd worden. Waar de spiralen voor verhitting zitten is in wezen niet belangrijk: in iedere oven, ook in de kleinere emailleerovens, bestaat een temperatuurgradiënt, d.w.z. een temperatuurverloop; hoe meer spiralen en hoe beter deze verdeeld zijn, des te kleiner is de gradiënt.

      http://www.enamellers.nl/enquete4.htm

      Combinatiemogelijkheden


      met voorzetselgroep


      • een spiraal van ijzer

      Nog wat kunst in de straat. Deze spiraal van ijzer.

      http://www.mbracepics.nl/Vakantie%202011%20Gran%20Canaria/2011-08-19%20bezoek%20aan%20las%20palmas%20%28deel%201%29.htm,

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      spiraal 5.1

      dikke, spiraalvormige metaaldraad die ineengedraaid met andere soortgelijke draden deel uitmaakt van het veerkrachtige draadnetwerk waarop een bedmatras rust; spiraalvormige draad van een bedbodem

      Betekenisbetrekking


      specialisering
      Betrokken betekenissen 5.0 : 5.1

      Algemene voorbeelden


      Razendsnel won de spiraalmatras, die pas in de loop van de twintigste eeuw 'spiraalbodem' werd genoemd, terrein. Lange tijd werden spiraalmatrassen in twee modellen geleverd: een vlak model voor gebruik in houten ledikanten en één op beugels, voor ijzeren ledikanten. In de loop van de eeuw die volgde zouden zo nu en dan technische vernieuwingen worden doorgevoerd; een belangrijke innovatie was de dwarsgespannen spiraal eind jaren zestig, die het mogelijk maakte om bedden met verstelbaar hoofdeind te maken.

      http://books.google.nl/books?id=og6612mXg0QC&pg=PA54&dq=%22om+bedden+met+verstelbaar%22&hl=nl&sa=X&ei=u4FbVOXrI4KxPd_hgcAE&ved=0CDMQ6AEwAA#v=onepage&q=%22om%20bedden%20met%20verstelbaar%22&f=false,

      Een bedbodem ondersteunt het matras [...] en zorgt voor de belangrijke ventilatie. Bij een spiraalbodem zijn de spiralen in elkaar gedraaid in een stalen frame. Bij een spiraalbodem heb je een open structuur met goede ventilatie. Bij een vaste lattenbodem zijn de latten vastgezet op gefixeerde of verende, kantelbare punten.

      http://bedbodems.beddendirect.nl/

      Ik [...] sloop op mijn sokken naar het bed. Voorzichtig strekte ik me op het dek uit [...] en begon zijdelings als een slang op haar toe te schuiven. Ik hield mijn adem in en wendde een uiterste aan spierbeheersing aan om de spiralen niet te laten deinen en piepen.

      De tandeloze tijd. Dl. 1: Vallende ouders, A.F.Th. van der Heijden,

      De selectie van arrestanten vond plaats op het binnenterrein, hier werden de mannen van de vrouwen gescheiden. PI Over-Amstel had enkele voorzieningen getroffen en kon mensen onderbrengen in lege cellen (bed met spiralen, stromend water en toilet), sportzalen, binnenplaatsen en de bezoekruimten (toilet en stromend water).

      http://ac.home.xs4all.nl/eurotop/eurotop54.html,

      De dwarsgespannen spiralen zorgen voor extra slaapcomfort.

      http://www.hetbeddenhuis.nl/

      spiraal 5.2

      afbeelding

      Bron: Ceridwen
      ( CC BY-SA 2.0 )

      (gezondheid, geneeskunde en zorg)

      voorbehoedsmiddel met een spiraalvormig gedeelte dat in de baarmoederholte wordt aangebracht; spiraalvormig voorbehoedsmiddel
      In deze toepassing vaker gebruikt in de verkleinvorm.

      Betekenisbetrekking


      specialisering
      Betrokken betekenissen 5.0 : 5.2

      Algemene voorbeelden


      In het begin van de jaren zeventig bleek de maatschappij bereid (mede naar aanleiding van de onheilsberichten van de Club van Rome) het kinderaantal per gezin fors te beperken. Spiraal en pil raakten ingeburgerd.

      NRC,

      Weliswaar is het gebruik van de pil tussen 1982 en 1993 sterk gestegen, maar de totale toepassing van de drie meest effectieve methoden (pil, spiraal en sterilisatie) is in die periode nauwelijks toegenomen (enige toename onder de dertig jaar, en enige afname daarboven).

      NRC,

      Wat met het gebruik van pil, prikpil, spiraal? Bij gebruik van de klassieke "pil" zal er nog bloedverlies optreden tijdens de onderbrekingsperiode. Het voordeel van de pil betekent dat men op voorhand weet wanneer de bloeding zal optreden (nl. tijdens de week dat de pil niet genomen wordt). De prikpil biedt het voordeel dat er geen bloedingen meer optreden; er moet wel om de drie maanden een hormooninspuiting gegeven worden. Sommige meisjes en vrouwen hebben last van duidelijke gewichtstoename tijdens het gebruik van de prikpil. Bij gebruik van het spiraaltje (dat door de huisarts of gynaecoloog moet geplaatst worden) treden de maandstonden nog verder op; het spiraaltje dient enkel om een zwangerschap te voorkomen.

      http://users.skynet.be/BRSV/rett%20gazet%2020.htm,

      Daarbij kunnen ook de alternatieven voor de pil worden besproken, zoals de verschillende typen spiralen maar ook Implanon.

      http://www.rutgers.nl/prob_vd_mnd/prob_arch.html?nr=27

      Combinatiemogelijkheden


      met adjectief ervoor


      • een hormoonhoudend spiraal
      • een koperhoudend spiraal

      Sommige meisjes/vrouwen hebben bij het 'ouderwetse' koperhoudend spiraal klachten. Bij het nieuwere hormoonhoudende Mirena-spiraal is dit nauwelijks het geval.

      http://www.rutgers.nl/prob_vd_mnd/prob_arch.html?nr=27

      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      spiraal 6.0

      bedbodem die bestaat uit een frame waarin een veerkrachtig netwerk is gespannen van in elkaar gedraaide spiraalvormige metaaldraden; bedbodem met spiraaldraden

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een spiraal…

      is een bodem voor een bed; is een stoffelijke zaak

      • [Deel] bestaat uit een frame met daarin een netwerk van spiraalvormige metaaldraden
      • [Geheel] is een deel van een bed
      • [Functie] dient om een bedmatras op te leggen
      • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is veerkrachtig

      Algemene voorbeelden


      Spiraalbodem. De spiraal is een veerkrachtig gevlochten netwerk van individueel in elkaar gedraaide spiralen die in een stalen frame gespannen zijn. Er is sprake van een open structuur met maximale ventilatie. Het meest voorkomend is de dwarsgespannen spiraal. Deze biedt een ononderbroken verende ondersteuning. De matrasondersteuning vindt plaats door puntelasticiteit. Doorzakken is niet mogelijk. Spiralen zijn verkrijgbaar in vlakke delen of (met de hand of elektrisch) verstelbare delen.

      http://www.oostslaapcomfort.nl/producten/bedbodems/spiraalbodem

      Een spiraal en dan met name de dwarsgespannen spiraal geeft een stevige ondersteuning, is geschikt voor ieder lichaamsgewicht, zorgt voor maximale ventilatie en is degelijk en duurzaam. Een spiraal is in principe te combineren met iedere matras.

      http://www.eefwonenslapen.nl/c2s4p38-avs-spiraalbodem.html

      Een dwarsgespannen spiraal is een bedbodem die puntelasticiteit met een goede ventilatie combineert.

      http://www.beddenspeciaalzaak.nl/

      Er was wel een logeerbed in hun huis, maar Agnes besliste dat ze haar moeder daar onmogelijk op kon laten slapen. Het was zo'n ouderwets ijzeren bedje met een spiraal van erg moe metaal. Hoe langer je ernaar keek hoe dieper de kuil scheen te worden.

      Niet doen Agnes, Peter van Straaten,

      Het is merkwaardig dat we maar weinig vondsten met zekerheid aan het achterschip kunnen toeschrijven, alleen de spiralen uit de 3de-klaskooien en van de manschappen, gereedschappen uit de machinekamers, dekkranen, zijkanten van dekbanken en ventilatiekappen.

      http://home.tiscali.be/johnny.bonte18/teksten/titanic/titanic_20.htm

      Banen stoffig licht vallen door de ramen van het oude daglonershuisje [...]. Phinus ligt op de spiraal en krabt aan zijn baardstoppels.

      Zonder genade, Renate Dorrestein,

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen