trompet 1.0
Bron:
PJ
(
CC BY-SA 3.0
)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een trompet…
is een muziekinstrument; is een instrument; is een voorwerp
- [Geluid] geeft hoge, heldere en doordringende klanken
- [Deel] bestaat uit een mondstuk en een cilindrische buis die eindigt in een trechtervormige klankbeker, waarbij de buis in de huidige vorm veelal lusvormig gebogen is en tevens voorzien van ventielen of een schuif
- [Materiaal] is meestal gemaakt van koper
- [Functie] wordt gebruikt voor het maken van muziek en eertijds ook als een militair signaalmiddel om bevelen te geven in de strijd
- [Werking of functionering] wordt bespeeld door blazen waarbij de gespannen lippen tegen het mondstuk als trillingsbron fungeren en de ventielen of schuif de buislengte variëren en zo de toon verhogen of verlagen
- [Gebruiker] wordt gebruikt door orkesten en fanfares
Algemene voorbeelden
Door het indrukken of loslaten van ventielen (of pistons zoals ze vaak genoemd worden), kun je op dit instrument verschillende tonen maken. Deze ventielen zorgen ervoor dat de buis van het instrument verkort (voor hogere tonen) of verlengd (voor lagere tonen) kan worden. Voordat de trompet ventielen kreeg (19e eeuw) kon je maar een beperkt aantal tonen spelen op dit instrument, de natuurtrompet genaamd. De tonen waren alleen hoog en werden bereikt door het veranderen van de lipspanning en de perskracht waarmee de lucht door de buis werd geblazen.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- schallen
- schetteren
Het is de avond van Dodenherdenking [...]. Op de Dam in Amsterdam staan de koningin, de burgemeester van Amsterdam en andere hoogwaardigheidsbekleders met sobere gezichten naar het monument gekeerd. Om acht uur precies schalt de trompet.
als object bij een werkwoord
- trompet spelen
Hij speelde twee uur trompet per dag. Langer dan twee uur konden zijn lippen niet spelen. Voordat hij begon deed hij lippengymnastiek.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- schetterende trompet
Een Amerikaans legerorkest rolde op de maat van de muziek voorbij. Helmen die schitterden als spiegels, schetterende trompetten, roffelende troms.
met adjectief ervoor
- blikken trompet
- schelle trompet
Een blikken trompetje, retteketet, een blikken xylofoontje, klinketinke, en een rateltje.
in voorzetselgroep
- op een trompet blazen
- op een trompet spelen
In mijn verbeelding zie ik haar hete tranen storten terwille van die lieve zachte Benjamin die ergens in de barre kou van Canada op zijn trompet stond te blazen om aan de kost te komen.
Vaste verbindingen
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
trompet 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Algemene voorbeelden
De trombone en de trompet van de vorige keer komen bij de volgende repetitie van het JazzKollektief meteen een praatje maken.
"We hebben al een trompet", legde de eigenaar uit. Naast de gage van de vorige avond en zijn deel van de fooien, kreeg hij als troost een stuk brood met harde kaas.
trompet 1.2
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.2 |
|---|
Algemene voorbeelden
Misschien dat hij verschil hoort tussen Art Farmer en Miles Davis. En hij kan nog geen saxofoon van een trompet onderscheiden.
Vaste verbindingen
trompet 1.3
Bron:
Cillas
(
CC licensed
)
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.3 |
|---|
Algemene voorbeelden
Het meest [...] populair zijn nog altijd de klassieke trompetnarcissen. Daarvan is de Narcissus Dutch Master misschien wel de meest traditionele paasbloem. Hij is prachtig goudgeel met een uitgesproken trompet en is een prima snijbloem. Ook de Mount Hood is een trompetnarcis. Zijn breed wit bloemdek en imposante zuiver witte trompet blijven extra lang mooi en fris.
Aardorchidee. In trossen staan de paarsroze bloemen met vijf kelkbladeren en een trompet met geribbelde orchidee-typische, uitstekende onderlip.