unheimisch 1.0
Algemene voorbeelden
Het laatste wat je kunt doen, is Javier De Frutos een gebrek aan theatraal kunnen of een duidelijke inzet verwijten. Spiernaakt etaleert en demonstreert hij een uur lang zijn lichaam. De belichting laat elke spierbeweging van zijn atletische figuur maximaal uitkomen. Aanvankelijk gebeurt dat zonder muziek. Harkerig pletst hij met zijn voeten rond op de speelvloer, met de wankele stappen van een koorddanser. Hier wordt een precair, unheimisch bewegen doorheen het leven opgeroepen.
Joling was al eens in Polen: 'Maar dat is nog heilig bij Rusland vergeleken', vertelt hij. Zijn plaatsgenoot Driessen had het gevoel of tijden van de oorlog waren teruggekeerd en allen kregen toch iets unheimisch bij de controles aan de grens [...]. 't Lijkt wel Russische roulette daar op de weg, de auto's zijn voortdurend aan het inhalen, passeren links en rechts en het liefst rijden ze zonder verlichting', hebben de chauffeurs ervaren.
Het jongste verhaal van Bart Moeyaert, Mansoor, dat als een van de jubileumuitgaven van uitgeverij Querido verscheen, haalt zijn kracht vooral uit de zorgvuldig opgebouwde spanning. Moeyaert voelt en ziet het unheimische achter de alledaagse gebeurtenissen. De communicatie tussen volwassenen en kinderen verziekt tijdens een uit de hand gelopen familiefeest.
Gruwelijker is het aapje dat in het laboratorium elektroshocks krijgt, terwijl de laborante onaangedaan kwebbelt aan de telefoon. Nog unheimischer is de reusachtige koperen ketel waarin Engelse kolonisten hun slaven drijven, om daarna het vuur op te stoken. Zinderende, tot nadenken stemmende beelden over menselijk gedrag.
Combinatiemogelijkheden
met substantief
- unheimische angst
Ik zal nagaan of de unheimische angst die klinkt in modernistische muziek zich laat verhelderen aan de hand van een buitenmuzikaal vertoog.
- het unheimische effect
Omdat de cast voor de film uit vele landen kwam, werd bij sommigen de spraak nagesynchroniseerd, wat het unheimische effect van deze klassieker alleen maar versterkt.
- een unheimische ervaring
Tijdens het jongste Ibby-congres in Groningen vertelt deze grand lady van de kinder- en jeugdliteratuur [...] over een recente unheimische middernachtelijke ervaring: "Toen ik thuis op het punt stond te vertrekken om hierheen te komen, hoorde ik plots een klaaglijk gemiauw. Ik dacht, vreemd, dat geluid heb ik twee uur geleden ook al gehoord. Hoe ik ook zocht, ik kon niet vinden waar het geluid vandaan kwam. Ik werd onrustig, want ik moest dringend opstappen, maar het leek of ik door iets werd tegengehouden."
- een unheimisch gevoel
- het unheimische gevoel
B. was een man die bijna nooit lachte. Als ze alleen waren, kregen de bewoners van La Encantada dikwijls een unheimisch gevoel, vertelt Mariusz. 'En als je hem een knuffel gaf, voelde je zijn gespannenheid.'
Toen ze naar boven gingen, was Koos zich bewust van een unheimisch gevoel alsof er een soort Verfremdung tussen hem en zijn omgeving, Tine incluis, dreigde uit te botten.
In Xenopoulos' debuutfilm wordt het unheimische gevoel van de hoofdpersoon versterkt door het droge, lege landschap en de schitterende natuurbeelden van afwisselend helderblauwe en zwarte, dreigende luchten.
- een unheimische plaats
- een unheimische plek
- unheimischere plekken
Een haven zou een veilige plaats moeten zijn, ver van stormen en piraten. Maar het is meestal een heel unheimische plaats, waar het niet gezellig is en allerlei figuren rond kunnen sluipen.
Rolluiken maken van een winkelcentrum een unheimische plek.
Winkelcentrum Kraaiennest werd pas gezien als echt probleemgebied toen de andere winkelcentra [...] plat lagen... Stuk voor stuk waren dat véél unheimischere en 'gevaarlijkere' plekken.
- de unheimische sfeer
Tremayne weet de unheimische sfeer op dat eilandje goed te treffen: steeds weer denk je aan de voorkant van het Kuifje-album De zwarte rotsen, waarop Kuifje in kilt in een motorbootje in de richting van een stenig Schots spookeilandje tuft.
De locatie was heel bijzonder: Het Auditorium – de snijkamer – van het voormalig Binnengasthuis, dat de unheimische sfeer van het stuk perfect spiegelde.
- een unheimisch trekje
"Ik grijp spontaan het eerst naar vrouwen. En naar schrijvers die de fantasie niet schuwen, die een unheimisch, een magisch-realistisch trekje in de Latijns-Amerikaanse betekenis van het woord aan hun geschriften verlenen: Borges, Márquez, Allende, Dahl..."
met bijwoord
- erg unheimisch
- veel unheimischer
- zeer unheimisch
- zo unheimisch
De haven van Antwerpen oogt vanuit de lucht heel erg unheimisch. Al dat staal, beton, die kranen, loodsen, containers.
Winkelcentrum Kraaiennest werd pas gezien als echt probleemgebied toen de andere winkelcentra [...] plat lagen... Stuk voor stuk waren dat véél unheimischere en 'gevaarlijkere' plekken.
Van leiders verwachten de meesten van ons toch dat ze beslissen en het voortouw nemen. Oog hebben voor de relatie en mogelijke problemen niet willen (kunnen) zien wordt dan in hoge mate geapprecieerd terwijl nadenken en twijfelen dan zeer unheimisch voelt.
'Moet je die achterlijke randdebielen zien kijken naar ons! Ik krijg het gevoel dat we in een wereld terecht zijn gekomen waar totaal andere wetten gelden. Zo unheimisch ... eng gewoon.'
met werkwoord
- iets als unheimisch beleven
Als een timide, kwetsbaar mens, vol angsten en twijfels beleeft hij zelfs de alledaagse wereld om hem heen als 'unheimisch'.
- zich unheimisch voelen
Van 1814 tot 1920 hadden de inwoners van Elsenborn Duitse idealen ingeademd en ik vroeg me af of ze mij, na amper zeven jaar België, als bezetter zouden bejegenen of als bevrijder of als niemand. Het was de allereerste keer in mijn leven dat ik me internationaal 'unheimisch' zou voelen.
- iemand unheimisch voorkomen
Het idee van deze man in die kamer kwam hem unheimisch voor. Hij wilde dat hij niet was meegegaan.
- unheimisch zijn
Wat ik op internet heb gelezen is dat station Hoogezand unheimisch is. o.a. geen parkeerplekken, geen kiosk en ook geen toiletten dan vraag ik me dan af of er voor dat station niet verbeterd kan worden?