zus


A - Als substantief

zus 1.0

vrouw of meisje met dezelfde ouders als diegene met wie zij in verband gebracht wordt, of mogelijk ook alleen dezelfde vader of moeder; ook: vrouw die of meisje dat geadopteerd is in hetzelfde gezin als diegene met wie zij in verband gebracht wordt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een zus…

is een persoon

  • [Groep] is in de regel iemand die behoort tot of voortkomt uit hetzelfde gezin als degenen met wie zij in verband gebracht wordt
  • [Herkomst of oorsprong] is een kind van dezelfde ouders of ouder als diegenen met wie zij in verband gebracht wordt
  • [Rang of hiërarchische positie] is in de tweede graad verwant met de andere kinderen van dezelfde ouders of van een enkele ouder
  • [Leeftijd] kan een kind maar ook een volwassene zijn
  • [Geslacht] is van het vrouwelijke geslacht; is een vrouw of een meisje
  • [Betrekking of relatie] wordt in verband gebracht met een of meer andere kinderen van dezelfde ouders of van een enkele ouder

Algemene voorbeelden


Zussen waren geen meisjes. Zelfs zussen van je beste vrienden waren geen meisjes. Zussen waren zussen. En ik kende niemand die zich niet schaamde om zijn zus. Zussen waren eigenlijk afwijkingen, mislukkingen, slechte kopieën van jezelf of van je vrienden, zoals misdrukte chromo's uit de chocolade of broddellappen van de meisjes van het tweede. Zussen waren zoiets als tieten van zussen. Ze waren helemaal misplaatst, ze hoorden er gewoon niet te zijn.

Een lichtgevoelige jongen, Walter van den Broeck,

Ik behandelde haar zoals een broer een zus behandelt.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

Zijn vader was voor nog een paar zakelijke regelingen de stad in gegaan, zijn moeder had een damesvergadering in de salon, en zus was in tennisplunje verdwenen, vertelde hij.

De baan van gaan en gissen, Bruno Bartels,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een zus hebben

Ze is erachter gekomen dat haar familie haar haar hele leven heeft ontkend, ze een zus heeft die ze meteen ook weer kwijt is en de grote liefde van die zus maakt haar in de war.

Westenwind, Simone Duwel,

met adjectief ervoor


  • andere zus
  • enige zus
  • grote zus
  • jongere zus
  • jongste zus
  • kleine zus
  • oudere zus
  • oudste zus
  • volle zus
  • onafscheidelijke zussen

Haar andere zus zat in het klooster.

Altrapsodie, Geert Van Istendael,

Als nakomertje en enige zus van vijf grote broers werd de kleine Marie thuis flink in de watten gelegd.

De Standaard,

Uw grote zus Ingrid, die kon schoon eten, zonder smossen, en die had nooit bronchitis of sinusitis, in ieder geval nooit zoveel snot.

Koud, Geertrui Daem,

Ze is buitensporig blij als ze bezoek krijgt van haar jongere zus.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Ik wou me al omdraaien, toen zij op de deur begon te bonzen en riep dat Bruno zich 'verdomme' mocht haasten om open te doen voor z'n jongste zus.

Histoire d'amour sentimentale (de nouveau); Détresse (een groteske), Koen Sonck,

Ik was blij voor haar, ik wilde dat mijn kleine zus alles kreeg wat ik niet kon krijgen.

Idil, een meisje, Yasmine Allas,

Moppie is getrouwd, je kent Moppie toch nog wel mijn oudste zus, ze heeft een tweeling, heel schattig joh.

Zwarte lampen, Marion Bloem,

Twee onafscheidelijke zussen bouwen hun eigen universum als mevrouw afwezig is, trekken haar mooiste jurken aan en spelen verstoppertje voor de spiegel.

De Standaard,

Ze heeft twee volle zussen en een broer en drie halfzussen uit het eerste huwelijk van haar vader.

De Limburger,

Had ik nooit gemerkt dat haar vader haar al sinds haar tiende jaar verkrachtte? En hoe vond ik het dat zij nu pas, na haar vaders dood, te weten kwam dat hij met haar twee oudere zussen vanaf hun tiende hetzelfde had gedaan?

Zwarte lampen, Marion Bloem,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • een zus van mijn moeder

Kort geleden werd ik gebeld door mijn neef Leendert, de zoon van tante W., een zus van mijn moeder.

Kauwgom; In de rioolbuizen; Mooi blik; Het gevallen ei; Bokma; Kaasheer; Leverworst, Mies Prinsen,

met telwoord ervoor


  • twee zussen

Huguettes nietige figuurtje naast de oprijzende schoonheid die haar moeder nog altijd was, gul in de kijker gezet, besprenkeld door het weemoedige licht der ondergaande zon, de twee zussen, de een groter, de andere kleiner, zodat amper haar tederbruine kruin boven de reling uitkwam en Huguette, Huguette, die onherroepelijk wreed van me weggleed.

Het blauwe meisje en de andere kleuren van de verschrikking, Greta Seghers,

met bezittelijk voornaamwoord


  • haar zus
  • hun zus
  • je zus
  • jouw zus
  • jullie zus
  • mijn zus
  • onze zus
  • uw zus
  • zijn zus

Als ik wilde, zei de vrouw, kon ik tegen het einde van de middag wel met haar meegaan om haar zus te bezoeken.

De passievrucht, Karel Glastra van Loon,

Maar het is waar, ik kan me niets voorstellen, ook jou niet met een dikke buik, een jonge vrouw met een dikke buik, met daarin eerst mijn broer, dan mijn zus, dan ik.

Alle verhalen, Kristien Hemmerechts,

Vuile rotzak, schreeuwden de albino's, dan zul je ook de gore Franse ziekte wel in je lijf hebben, smerige kinderneuker, onze zus besmetten met je vuile ziekte, we gaan je afmaken.

De Hunnen. Dl. 2: Bevrijding, Jan Cremer,

Vorige keer zei u dat uw zus waarschijnlijk ook in Utrecht terechtgekomen zal zijn.

Dossier vrouwenhandel, Ed van Eeden,

Gelukkig, stel dat hij zich plots verantwoordelijk zou gaan voelen voor zijn zus.

Beira, Mozambique, Marcus Leroy,

voorafgegaan door naamvalsgenitief


  • tantes zussen

Eén van tantes zussen informeerde hoe het was in Spanje.

Sluitertijd, Erwin Mortier,

met eigennaam


  • zus Astrid
  • zus Fay
  • zus Jana
  • de zussen Jenny en Jessica Gal
  • de zussen Williams

Werd u als kind, als jong prinsesje, afgeschermd voor de buitenwereld? Zoals prins Filip, zijn broer Laurent en zus Astrid. Of kon u dingen doen die leeftijdsgenootjes deden?

http://www.gva.be/dossiers/-k/koningshuis/actua2000/actua123.asp,

Hun zus Jana, die in Canada woont, heeft kanker in haar eierstokken.

http://www.boekverslag.com/

Albert Koobs [...] gaf het team weer hoop door Jonathan Gal (de jongere broer van de zussen Jenny en Jessica Gal) alle kanten op te werpen.

Meppeler Courant,

Het typische mislukte burgergezinnetje in de suburbs van New York is al vaker door Hartley geportretteerd. Nu is de vader afwezig, de moeder depressief, zoon Simon vuilnisophaler en pispaaltje van de wijk en zus Fay nymfomaan.

http://www.ou.nl/open/rma/spiegel/frames11.htm

De inmiddels acht finales die de zussen Williams in het dubbelspel van een grandslamtoernooi bereikten, leverden het Amerikaanse koppel evenzovele zeges op.

http://www.nusport.nl/tennis/1993520/zussen-williams-winnen-dubbel.html

met ander, nevengeschikt substantief


  • broer en zus
  • broers en zussen

Als kind woonde ik, samen met mijn ouders en met mijn broers en zussen, in een grote boerderij die mijn grootvader in 1937 had laten bouwen voor zijn jongste zoon toen die ging trouwen.

De dieven zijn al gaan slapen, Leo Pleysier,

Ik geloofde dat als ik me goed gedroeg, ofwel Mammie hielp (onkruid wieden enzo), mijn broer en zus niet, of maar zelden een mep gaf en me regelmatig in de kerk als misdienaar dienstbaar stelde, Hem in de hand hield.

Hongarije, Lieve de Boeck (ed.),

overig


  • mijn zus en ik

Na een dag of drie raakte mijn moeder ontstemd en begon ze, zacht maar hardnekkig, te mompelen: 'Dit is geen vakantie!' En ook al begrepen mijn zus en ik waarom tante zich zo gedroeg - moeder wist het trouwens ook - toch knikten we instemmend.

De banden van het bloed, Eilís Ní Dhuibhne,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


zus 1.1

vrouwelijk dier dat de moeder of de beide ouders gemeen heeft met een ander dier dat ermee in verband gebracht wordt

Betekenisbetrekking


generalisering
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een zus…

is een dier

      Algemene voorbeelden


      Deze spiderlings eten nu al kleine krekeltjes en fruitvliegjes. Na 1 tot 5 jaar zijn de mannetjes volwassen, bij de vrouwtjes duurt dit 3 tot 5 jaar. Dit is een soort beveiliging zodat broer en zus niet met elkaar kunnen paren.

      http://www.smithi.myweb.nl/index3.htm

      De moeder en zus van dit rund werden opgespoord in Nederland en onderzocht.

      http://www.id.dlo.nl/bse/

      zus 1.2

      plantensoort die naast verwant is met een andere soort waarmee ze in verband wordt gebracht; verwante plantensoort

      Betekenisbetrekking


      metafoor
      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.2

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een zus…

      is een plantensoort

          Algemene voorbeelden


          De meest gekende conifeer voor kleine tuinen is echter de Taxus 'fastagiata' en zijn goudkleurige zus 'fastigiata Aurea'.

          De Standaard,

          zus 1.3

          vrouwelijk iemand met wie men zich verbonden weet als met een zus

          Betekenisbetrekking


          metafoor
          Betrokken betekenissen 1.0 : 1.3

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Een zus…

          is een persoon

              Combinatiemogelijkheden


              met ander, nevengeschikt substantief


              • broers en zussen

              Ik heb het weekend gevoeld dat de mensen echt mijn broers en zussen zijn; iets wat ik voorheen alleen van horen zeggen wist.

              http://www.bezichtig.nu/alphacursus/

              Woordfamilie


              Als deel van een afleiding


              zus 1.4

              vrouw met vergelijkbare eigenschappen of in vergelijkbare omstandigheden met een andere vrouw met wie ze in verband gebracht wordt

              Betekenisbetrekking


              metafoor
              Betrokken betekenissen 1.0 : 1.4

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een zus…

              is een vrouw; is een persoon

                  Algemene voorbeelden


                  Zo hebben "maar" 45 procent van de Nederlandse mannen problemen met overgewicht tegen 49 procent van de Vlamingen. De Vlaamse vrouwen daarentegen scoren in vergelijking met hun Nederlandse zussen niet slecht.

                  De Standaard,

                  zus 1.5

                  organisatie die sterke overeenkomsten vertoont met een andere organisatie waarmee ze in verband wordt gebracht; organisatie van dezelfde soort en vaak ook met dezelfde oorsprong: de aangeduide organisatie is vaak een bedrijf, een openbare of particuliere instelling of een natie; verwante organisatie
                  De aangeduide organisatie is vaak een bedrijf, een openbare of particuliere instelling of een natie.

                  Betekenisbetrekking


                  metafoor
                  Betrokken betekenissen 1.0 : 1.5

                  Semagram (extra betekenisinformatie)


                  Een zus…

                  is een organisatie

                      Combinatiemogelijkheden


                      met adjectief ervoor


                      • grote zus
                      • jongere zus
                      • kleine zus

                      Een troost is dat ook de grote Duitse zus, de Bundesbank, de winst zag afnemen van 18 miljard mark naar 10,9 miljard mark.

                      NRC,

                      Frankrijk, de Latijnse Grote Zus van Roemenië, komt op voor een toetreding tot de Navo.

                      De Standaard,

                      Na deze verheven boodschap kost het Joëlle Milquet enige moeite om een repliek te vinden op de voor de hand liggende opmerking dat de PSC sinds 1945 zich vooral als tweede partij heeft geprofileerd: op federaal vlak als kleine partner van de CVP, en in Waals Gewest en Franse Gemeenschap als kleine zus van de Parti Socialiste.

                      De Standaard,

                      De 55.451 brutoton metende Maasdam is de jongere zus van de Statendam, die de voorbije jaren enkele keren in Zeebrugge was.

                      De Standaard,

                      met ander, nevengeschikt substantief


                      • broers en zussen

                      CNN en zijn broers en zussen in de media zijn zo deskundig om uit conflicten de meest spectaculaire verslaggeving te puren.

                      De Standaard,

                      Woordfamilie


                      Als deel van een afleiding


                      zus 1.6

                      zaak die een grote gelijkenis vertoont met een andere zaak waarmee ze in verband wordt gebracht; verwante zaak

                      Betekenisbetrekking


                      metafoor
                      Betrokken betekenissen 1.0 : 1.6

                      Semagram (extra betekenisinformatie)


                      Een zus…

                      is een zaak

                          Algemene voorbeelden


                          Het is waar, de huizen van de wijk horen bij elkaar, het zijn zussen.

                          De Standaard,

                          zus 1.7

                          begrip dat nauw verwant is met een ander begrip waarmee het in verband gebracht wordt; verwant begrip

                          Betekenisbetrekking


                          metafoor
                          Betrokken betekenissen 1.0 : 1.7

                          Semagram (extra betekenisinformatie)


                          Een zus…

                          is een begrip

                              Algemene voorbeelden


                              Wat Charles Péguy zei over het 'kleine zusje hoop' is helemaal waar voor de christelijke theologie van de hoop. Ook in de prediking en de spiritualiteit is ze tot voor heel kort braakliggend terrein gebleven. De zussen 'geloof' en 'liefde' zijn altijd veel royaler bedeeld geweest.

                              http://www.nouwen.org/nl/index.htm,

                              Woordfamilie


                              Als deel van een afleiding


                              B - Als bijwoord

                              zus 1.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              op een bepaalde, min of meer willekeurige manier, die wel verschillend is van de manier die door zo wordt uitgedrukt

                              Algemene voorbeelden


                              Als pa wil dat ik zus doe, dan doe ik zus.

                              Het goddelijke monster, Tom Lanoye,

                              Combinatiemogelijkheden


                              met nevengeschikt bijwoord


                              • zus en zo
                              • zus of zo

                              Iedereen kent het wel, het idee dat iemand anders gelukkig zal zijn omdat hij dit en dat bezit, dit en dat leven leidt, er zus en zo uitziet.

                              http://www.mensjevankeulen.nl/interviews.htm#VN,

                              Er werden voorstellen gedaan waar nooit over gestemd werd maar waar op een gegeven moment iemand zei, bijvoorbeeld Theo van der Giessen: 'We zijn het er allemaal over eens dat we het zus en zo gaan doen'.

                              http://www.iisg.nl/~staatsarchief/boek/Stadfrm.htm,

                              "Het gaat om vrouwen waar we wat van vinden", gaat Plien verder. "Die laten we zien in al hun ergheid. Eigenlijk hebben we denk ik wel een hekel aan vrouwen en op toneel laten we dat zien. Let op mensen: dit soort vrouwen doet zus en zo."

                              http://members.lycos.nl/paulgrootonline/artikelspits.html,

                              Als vrienden en kennissen vragen waarom je niet zus of zo gereageerd hebt, vraag hen dan eens na te gaan, wat ze zelf gedaan zouden hebben in die situatie.

                              http://www.slachtofferhulp.nl/

                              Voortdurend vraag ik mij af waarom iets zus of zo in beeld is gebracht.

                              De Standaard,

                              zus 2.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              op een welbepaalde manier die duidelijk onderscheiden is van en tegengesteld is aan wat door zo wordt aangeduid

                              Algemene voorbeelden


                              Als de mensen uit de geestelijke gezondheidszorg niet de tact en de overtuigingskracht hebben om ouders aan te kunnen geven waarom wel zus en niet zo gehandeld / nagelaten zou moeten worden, dan deugt de zorgwijze niet, zo meent de commissie.

                              http://www.nu91.nl/PERSBERICHTARDUINAPRIL2000.HTM,

                              Zo zou het gezang van spreeuwen en zwaluwen niets anders zijn dan een in klank omgezette landkaart: eerst zus, dan zo, oppassen daar en best niet langs ginder, luchtstromingen op die hoogte, warmtestromen als je afbuigt langs die kant.

                              De Standaard,

                              Het tafelzilver hoorde zus te liggen (in de eiken kast in platte dozen met blauwe pluchen voering en een verkoperd sluitinkje). En de grasmaaier stond in de tuinschuur zo (in de hoek en met de stuurbeugel omhoog zodat je je er niet aan kon stoten).

                              Het goddelijke monster, Tom Lanoye,

                              zus 3.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              met min of meer willekeurige eigenschappen die wel onderscheiden zijn van de eveneens willekeurige eigenschappen die door zo worden aangeduid
                              In dit gebruik worden zus en zo gebruikt als bepaling bij substantieven, meestal in postpositie of als naamwoordelijk gezegde, en dus min of meer met een adjectivische functie.

                              Algemene voorbeelden


                              'Maar niet zonder dreiging, belangen zus, belangen zo, net of je al bijna een advocaat in de arm hebt genomen, net alsof ze elk moment een kort geding aan hun broek kunnen krijgen.'

                              De man op de Middenweg, Koos van Zomeren,

                              Combinatiemogelijkheden


                              met nevengeschikt bijwoord


                              • zus en zo
                              • zus of zo

                              Ja, zo zeg je: ik ben die en die, ik woon daar en daar, heb die ouders en ik heb een karakter zus of zo en ik heb die doelstellingen en zo ben ik.

                              http://www.soefi.nl/4publicat/reeks01.htm,

                              Durft ze iets te laten vallen over een nieuw model van een kraag, een naad erbij of eraf, een bandplooi zus of zo, dan is het 's anderendaags in zijn schetsen verwerkt.

                              De Oceanen, Jan Roets,

                              En trouwens, ik moet lachen met die trainers die vooraf stellen dat ze zus of zo'n systeem gaan spelen.

                              De Standaard,

                              Als men u zegt: "God is zus of zo," dan zegt; "Nou, laat maar eens zien."

                              http://www.google.nl/search?q=cache:DBDVV3gRMnAJ:www.orde-der-verdraagzamen.nl/Brochures/083%2520-%2520Afschermen%2520van%2520invloeden%2520-%2520148%2520kB.pdf+fantasmagorie=nl=lang_nl

                              zus 4.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              met welbepaalde eigenschappen die duidelijk onderscheiden zijn van en tegengesteld zijn aan wat door zo wordt aangeduid
                              In dit gebruik worden zus en zo gebruikt als bepaling bij substantieven, meestal in postpositie of als naamwoordelijk gezegde, en dus min of meer met een adjectivische functie.

                              Algemene voorbeelden


                              Bijvoorbeeld: je denkt dat je bent die je bent, iemand die eerder zus dan zo is, die dit mooi vindt en daar bang voor is en vooral iemand die nooit van d'r leven dit of dat zou doen.

                              Twee eendjes en wat brood, Renate Rubinstein,

                              In ieder geval was voor haar het toeval het enige wat een rol speelde. Alles had anders kunnen lopen. Eigenlijk wel een angstige gedachte, want dat iets zus was en niet zo had op zichzelf dus geen waarde.

                              Heeresma helemaal, Heere Heeresma,

                              Mannen zijn zus, vrouwen zijn zo, daar zijn studies over verschenen, zij weet het want zij heeft jaren als psychologe en als seksuologe gewerkt.

                              Een jaar als (g)een ander, Kristien Hemmerechts,

                              Combinatiemogelijkheden


                              met nevengeschikt bijwoord


                              • zus of zo

                              Niet in staat het ongedefinieerde te verdragen, willen ze hun seksualiteit zo snel mogelijk onderbrengen in een herkenbare categorie. Voor wat een interessante en in wezen onuitlegbare zaak had kunnen zijn, komen ze aandraven met allerlei hoogst oninteressante, simplistische uitleg. Ze willen zus of zo zijn, homo of hetero. Anders komen ze in de problemen. Liever zich ingraven in een klare en duidelijke positie dan de chaos te riskeren.

                              De laatste woorden van Leo Wekeman, Yves Petry,

                              zus 5.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              gebruikt als vage identificerende uitdrukking voor een persoon of een zaak waarvan de exacte naam niet ter zake doet of onbekend is
                              Zowel op zichzelf gebruikt, en dan meestal tegenovergesteld aan zo, dat dan een verschillende identificatie aanduidt, als in de verbindingen zus en zo en zus of zo, waar de uitdrukking in haar geheel naar een naam verwijst.

                              Algemene voorbeelden


                              Ze gaven parties op woensdagmiddag, volop in de weer opdat de partij bij junior zus in duurte die van junior zo zou overtreffen.

                              Het blije lijden, Alex Rosseels,

                              Surfers op het Internet laten altijd sporen achter. Wie een website wil bezoeken, stuurt immers een boodschap het Net op: "Ik zou graag de pagina bekijken met adres zus. Gelieve me de gegevens zo snel mogelijk te sturen."

                              De Standaard,

                              Meestal heeft de patiënt een beetje van dit en een beetje van dat, een beetje van zus en een beetje van zo.

                              http://home.wish.net/~homeopat/inhoud-2.htm

                              Vaste verbindingen


                              zus 6.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              gebruikt om de niet nader bepaalde inhoud van een bewering, een voorschrift e.d. aan te duiden, meestal onderscheiden van de inhoud van een andere bewering of een ander voorschrift, aangeduid doorzo

                              Algemene voorbeelden


                              Ze zeggen zus, maar ze bedoelen zo.

                              NRC,

                              De bureau-arts zegt zus, de verpleegkundige zegt zo, de vriendinnen weten uit eigen ervaring precies hoe het moet.

                              http://www.riagg-rnw.nl/homepage/index1.htm

                              Want wij moeten dit en wij dienen dat en wij behoren zo en wij mogen slechts zus, en zo gaat het maar voort.

                              Requiem voor een vriend, J.J. Voskuil,

                              Maar vandaag lul je zus en morgen lul je zo.

                              Keefman, Jan Arends,

                              Hij dreigde met dit, hij dreigde met dat. Hij verweet me zus, hij verweet me zo.

                              Iks, Johan Van Nijen,

                              Tijdens de Culturele Revolutie (1966-1976) schreef de wet de ene dag zus voor, de volgende dag zo.

                              NRC,

                              zus 6.1

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              ook gebruikt om alleen het niet nader bepaalde gezegde van een bewering aan te geven

                              Algemene voorbeelden


                              Straks, over een paar weken, als alles weer goed is, blijft er sprake van Benno, die zomaar opeens tegen iemand zou kunnen vertellen dat Rupert wel zus maar kennelijk niet zo want Mira oeioeioei etcetera en niet verder vertellen hoor.

                              Rupert: een bekentenis, Ilja Leonard Pfeijffer,

                              Combinatiemogelijkheden


                              met nevengeschikt bijwoord


                              • zus of zo

                              Zo mag Does niet aan Daan zeggen dat hij dit of dat en de bonma mag niet weten dat Daan zus of zo want die zou het aan Does kunnen zeggen, en ze mag niet weten dat die het niet weet.

                              Het blije lijden, Alex Rosseels,

                              zus 7.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              in de verbindingen zus en zo en zus en zoveel, ter aanduiding van een min of meer willekeurige hoeveelheid, een min of meer willekeurig aantal

                              Vaste verbindingen


                              zus 8.0

                              (Bijna steeds nevengeschikt aan zo in woordgroepen als zus en zo, zus of zo, dan zus dan zo en dergelijke, of gebruikt in een frase die nevengeschikt is aan een andere frase waarin zo in de regel dezelfde syntactische functie vervult.)

                              in de onderstaande verbinding

                              Vaste verbindingen