TIA 1.0
(gezondheid, geneeskunde en zorg)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een TIA…
is een aandoening
- [Plaats] treedt op in de hersenen
- [Duur] heeft een korte duur van enkele seconden of minuten tot maximaal 24 uur
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is soms de voorbode van een beroerte
- [Oorzaak, reden of aanleiding] wordt veroorzaakt door een kortdurende verstopping van een bloedvat in de hersenen met een tijdelijk zuurstoftekort als gevolg
- [Symptoom] gaat vaak gepaard met tijdelijke uitvalsverschijnselen zoals spraakproblemen, verlammingsverschijnselen, zichtstoornissen e.d.
Algemene voorbeelden
Door het langsstromende bloed kunnen stukjes stolsel worden losgewoeld en met de bloedstroom worden meegenomen, totdat ze ergens in de hersenvaten blijven steken. Daardoor treedt dan afsluiting van dat bloedvat op, en kan een herseninfarct ontstaan, wat kan leiden tot een verlamming of spraakstoornis. Soms veroorzaken de stolseltjes een tijdelijke afsluiting, waardoor er voorbijgaand (volledig herstellende) neurologische stoornissen kunnen optreden. Dit noemt men dan een TIA (transcient ischemic attack, oftewel: voorbijgaande aanval van onvoldoende bloedtoevoer).
Hij kreeg drie maanden geleden een miniberoerte, zoals hij het zelf noemt, wat in medische taal een 'tia' heet.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- een TIA krijgen
Één op de 3000 Nederlanders krijgt een TIA, boven de 65 jaar is dat zelfs één op de 500. Mannen hebben een iets grotere kans dan vrouwen. Zonder behandeling krijgt één op de drie mensen binnen 5 jaar na een TIA een beroerte of herseninfarct.
De meeste TIA's duren minder dan 5 minuten en vertonen symptomen die aan een beroerte doen denken, maar veroorzaken geen blijvende schade. Circa 1 op de 3 mensen die een TIA krijgen, krijgt later een beroerte.
Het is mogelijk dat mensen één keer een TIA krijgen, maar dikwijls herhalen TIA's zich, soms binnen een dag, soms maanden later. De verschijnselen zijn dan vaak dezelfde als van de eerste TIA.
in voorzetselgroep
- door een TIA getroffen worden
Geschat wordt dat in Nederland per huisartsenpraktijk er 2 per 1000 mensen getroffen worden door een TIA.
De Amerikaanse tenor Julius Best, die afgelopen zaterdag tijdens de première van de opera Creon in Hengelo door een tia (tijdelijke uitval van de hersenfuncties) werd getroffen, zingt weer.
met ander, nevengeschikt substantief
- hypertensie, angina pectoris of een TIA
Vrouwen met een myocardinfarct waren vaker dan mannen met een myocardinfarct bekend wegens hypertensie, angina pectoris of een beroerte/'transient ischaemic attack' (TIA).