eeuw


eeuw 1.0

periode van honderd jaar, gerekend vanaf een willekeurig tijdstip

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een eeuw…

is een periode; is een tijd

  • [Deel] bestaat uit opeenvolgende jaren
  • [Geheel] is een deel van een millennium
  • [Functie] dient als hulpmiddel bij tijdsindeling
  • [Duur] duurt honderd jaar
  • [Tijd] begint in een willekeurig jaar

Algemene voorbeelden


De mens maakt al eeuwen gebruik van windenergie.

http://193.190.148.16/ned/sites/economie/energie/documenten/wegwijs2002.pdf

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • een halve eeuw
  • een hele eeuw

Het publiek vertrouwde dit nieuwe geld niet zo en bleef nog een halve eeuw bij het gebruik van de vertrouwde munten.

http://www.joh-enschede-banknotes.nl/

In de Verenigde Staten, waar Campbell's al bijna een hele eeuw lang marktleider is, staat de chicken noodle soup op nummer één.

De Standaard,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • de komende eeuw

Antwoord op zeven vragen over de kansen op overstromingen en verwachtingswaarden van de schade. 1. Wat betekent die overstromingskans? Het is de kans dat de dijk het komende jaar op een of meer plaatsen overstroomt of doorbreekt. Omdat het om een voorspelling gaat, kun je bij een kans van groter dan 1 op 100 per jaar niet met zekerheid zeggen dat de dijk per se de komende eeuw een keer gaat overstromen. Maar ieder jaar is de kans dat dat gebeurt wel meer dan 1 procent.

http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/hoge-kans-op-een-overstroming-wat-nu,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • een eeuw van beraadslagingen
  • een eeuw van onenigheid
  • een eeuw van onmondigheid

Het monument dat uiteindelijk na bijna een eeuw van beraadslagingen werd gebouwd was een reusachtig, ambitieus kunstwerk dat naar stijl volstrekt van de in 1814 aarzelend opgestelde projecten verschilde - maar niet alleen in stijl.

NRC,

Na anderhalve eeuw van onenigheid bestond er algemene overeenstemming over de wijziging van de oude strafwet uit 1848.

De Standaard,

Na een eeuw van onmondigheid, zouden de Aziaten, met hun inmiddels tot 54% opgelopen volksaandeel, voorgoed de oppositiebanken kunnen verlaten.

http://www.libertarian.nl/vrijbrief/archives/001601.php,

  • een eeuw voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • een eeuw na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • een halve eeuw voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • een halve eeuw na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • tweeëneenhalve eeuw voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • tweeëneenhalve eeuw na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • de negentien eeuwen voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • de negentien eeuwen na (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • enkele eeuwen voor (zekere gebeurtenis, datum of periode)
  • enkele eeuwen na (zekere gebeurtenis, datum of periode)

Bijna een eeuw na zijn dood kreeg hij pas de roem die hem toekwam.

http://www.explorian.com/ned/write/class/consult/preview_arch00.asp?ID=1202

Ik zou nog veel meer over tango kunnen zeggen. Maar dan zou ik moeten aanvangen met zijn geschiedenis waarvan het begin al een halve eeuw voor mijn eigen geboortejaar ligt.

http://users.pandora.be/sueno/tekst/kvt.01.html

Er is in de ruim tweeëneenhalve eeuw na 1733 nogal wat gedebiteerd over de oorzaken van de sterfte.

NRC,

In de negentien eeuwen voor de tank en het vliegtuig kwamen was die vesting op de rechter Rijnoever militair gesproken 'je van het', nu nog slechts een herinnering aan veel van vroeger.

NRC,

Hoewel men in het geval van deze handschriften slechts met afschriften te doen heeft die pas eeuwen na de dood van de auteurs vervaardigd werden, aanvaarden hedendaagse geleerden deze late afschriften als een toereikend bewijs voor de authenticiteit van de tekst.

http://www.godswoord.nl/handschriften.asp

Volgens de oudheidkundigen dateren de ruïnes van enkele eeuwen na de dood van de Macedonische koning (323 v. Chr.).

NRC,

  • jaren tot eeuwen
  • van enkele jaren tot bijna twee eeuwen

Zolang het niet wordt blootgesteld aan extreme klimatologische omstandigheden kan het, afhankelijk van de kwaliteit, jaren tot eeuwen bewaard worden zonder dat de raadpleegbaarheid ervan in het gedrang komt.

http://gezond.khbo.be/~vdabeele/automatisering/

Met name de thermohalinecirculatie zorgt voor variaties in de stromingen op veel langere tijdschalen (jaren tot eeuwen).

http://www.knmi.nl/onderzk/oceano/index-ne.html

Van de rijtuigen in Den Haag worden sommige dagelijks (de afrijbrik), andere wekelijks (de Gala Berline) of één keer per jaar (de Gouden Koets) ingezet. Zij variëren in ouderdom van enkele jaren tot bijna twee eeuwen.

http://www.koninklijkhuis.nl/koninklijkhuis/leden.html

in voorzetselgroep


  • binnen anderhalve eeuw
  • binnen de eeuw
  • binnen een eeuw
  • binnen de drie eeuwen
  • binnen enkele eeuwen

De eindige, kwalitatief gedifferentieerde aristotelische kosmos met zijn harmonie en doelmatigheid was binnen anderhalve eeuw - Copernicus, 1543 en Newton, 1687 - veranderd in een oneindig heelal, dat slechts kwantitatief onderscheiden was en waarin de verschijnselen door mathematische wetten beschreven werden.

www.geloofenwetenschap.nl/index.php/artikelen/item/.../15.html,

De katedraal trotseerde bijna acht eeuwen alle aardschokken. Maar een wolkenkrabber van beton zal men binnen de eeuw hoe dan ook moeten afbreken.

De Standaard,

Als gevolg van een sterkere stijging van het zeeniveau zullen de Deltawerken binnen een eeuw niet meer veilig zijn.

http://www.digibron.nl/search/detail/012e96a6624320def4fc10c7/deltawerken-binnen-een-eeuw-onveilig,

Dat is misschien een goed idee, als men daar nu mee begint kan dat binnen de drie eeuwen gerealiseerd worden.

http://www.fora.be/showthread.php?t=137010,

Vijftig jaar geleden heeft men getracht om van Slovenen, Kroaten, Hongaren [...] en Macedoniërs goede Joegoslaven te maken, nu doet men de zoveelste verwoede poging om van Vlamingen en Walen goede Belgen te maken [...]. Trouwens, als alle Engels- en Franssprekenden in Europa één andere taal zouden spreken dan hun eigen moedertaal, kunnen we er nog eens over praten. Tot binnen enkele eeuwen dan.

De Standaard,

  • gedurende een eeuw
  • gedurende één eeuw
  • in een eeuw
  • in één eeuw
  • tijdens een eeuw
  • tijdens één eeuw
  • gedurende eeuwen

Vijf generaties lang, gedurende een eeuw, bleef het bedrijf in handen van de familie.

http://www.brasserie-devaux.be/historiek.php

De monumentale, gotische Sint-Martinuskerk werd gebouwd in één eeuw, van 1379 tot 1479 en beheerst sindsdien het Centrum van Tessenderlo.

http://www.vvvtessenderlo.be/index.htm

Op deze pagina plaatsen wij foto's die te maken hebben met 100 jaar meester Sieberingschool [...]. Ook deze dames hebben, tijdens één eeuw, openbaar onderwijs in Nieuw-Balinge onderwijs op onze school gevolgd.

http://www.meestersieberingschool.nl/foto%20100%20jaar.htm

  • in de loop van een eeuw

Deze sociale strijd om een deel van de koek heeft er in de loop van een eeuw voor gezorgd dat deze welvaart op een meer rechtvaardige en ook democratische manier over de klassen uit de geïndustrialiseerde wereld werd verdeeld.

http://cdonet.rug.ac.be/Reader/,

Om aan de kwelling van haar herinneringen te ontkomen fixeerde ze het plastic gordijn van de douchecabine en het plafond, dat in de loop van een eeuw zo vaak was gewit dat van de stucdecoraties niets anders was overgebleven dan lompe, onherkenbare vormen.

Hokwerda's kind, Oek de Jong,

  • na een eeuw

Ondanks de vlakke en koel ogende afdrukken blijven Lartigue's foto's ook na een eeuw vertederen.

NRC,

Verleden week zijn er in de voorgevel twee nieuwe kozijnen geplaatst, na een eeuw waren de oude echt aan vervanging toe.

http://aikep.blogspot.nl/2013/10/na-een-eeuw.html,

  • over een eeuw
  • over enige eeuwen
  • over enkele eeuwen

Over een eeuw moeten we allemaal 120 worden. Is dat een wenkend perspectief?

https://www.facebook.com/VanBetekenis/posts/411999738916222?stream_ref=10,

Voorspellen is hachelijk [...]. De eerste opmerking heeft te maken met de mate van zekerheid dat Nederland over enige eeuwen voor een groot deel (weer) onder water zal staan.

http://www.refdag.nl/oud/weet/000222weet11.html,

Dat deze technieken om een breininhoud te kopiëren misschien pas over enkele eeuwen zullen lukken, verontrust hen geenszins.

De Standaard,

  • per eeuw

Daarnaast is in de voorspellingen betreffende het gedrag van de geulen en platen en de snelheid van de kustafslag uitgegaan van 3 scenario's voor zeespiegelstijging, namelijk de voortzetting van de huidige stijging van 18 cm per eeuw, het meest waarschijnlijk scenario van 60 cm per eeuw en een maximum scenario van 100 cm per eeuw.

http://www.nam.nl/start_milieu.html

Voor dat gebied mag de kans op overstromingen niet hoger zijn dan 1 op 10.000 per jaar, ofwel een kans van één procent per eeuw.

NRC,

  • sedert een eeuw
  • sinds een eeuw
  • sedert eeuwen
  • sedert enige eeuwen
  • sedert enkele eeuwen
  • sinds enige eeuwen
  • sinds enkele eeuwen

Hegel staat aan de oorsprong van al wat van belang is in de filosofie sedert een eeuw.

http://www.khlim.be/saw/opleidingsonderdelen/eerstejaar/filsosofie/hegel.PDF

In eigen partij is Bolkestein, die de liberalen voor het eerst sinds een eeuw de meerderheid bracht, onaantastbaar.

NRC,

Zij konden elkaar slechts begrijpen door kennis te nemen van een rechtsstelsel dat sedert eeuwen de basis van de rechtsbeoefening in en zelfs buiten Europa was geweest.

http://www.aup.nl/do.php?a=process_visitor_download_id=637,

Alleen de dieren die gehard waren tegen de extreme omstandigheden, wisten te overleven. Daardoor is een klein maar bijzonder sterk paardenras ontstaan. Sinds enkele eeuwen worden de paarden alleen nog op de kwaliteit van de gang gefokt.

http://www.ijsland-informatie.nl/ijslands-paard.html,

met substantief ervoor


  • een kwart eeuw
  • een paar eeuwen

Aberdeen, de grijze stad, gebouwd op graniet en in graniet. Ze heeft een kwart eeuw economische bloei achter de rug dank zij de oliewinning op de Noordzee.

De Standaard,

Om de impact van de sensatiekranten te begrijpen, dient men eraan te herinneren dat de Engelse journalistiek een paar eeuwen aan banden had gelegen en onderhevig was geweest aan de Engelse hypocrisie. Een wet van 1799 behandelde de openbare leeszalen waar de kranten lagen, op identieke wijze als... de bordelen.

De Standaard,

met substantief erachter


  • een eeuw tijd
  • twee eeuwen tijd

Hebben film en radio, in een eeuw tijd, de wereld niet méér veranderd dan de losse drukletter in vijfhonderd jaar?

De Standaard,

Een homeopathisch geneesmiddel moet niet alleen bij de klacht, maar bij de totale patiënt passen. In twee eeuwen tijd zijn uitgebreide beschrijvingen ontstaan van kenmerken die bij zo'n middel, en dus bij zo'n patiënt, kunnen passen.

http://www.vhan.nl/

met telwoord ervoor


  • twee eeuwen
  • vijf eeuwen

In de gang was het te donker om het bericht nogmaals te lezen, mijn huis in ruwe natuursteen, dikke muren, kleine ramen, stond er al twee eeuwen toen ik het kocht.

Berthold 1200, Paul Koeck,

Misschien kunnen er levensvatbare populaties op andere werelden gevestigd worden: in een omloopbaan, op Mars of op de Maan. Maar zelfs in vijf eeuwen zou er maar een kleine fractie van de huidige wereldbevolking buiten de planeet in veiligheid gebracht kunnen worden.

Het licht van vroeger dagen, Arthur C. Clarke & Stephen Baxter,

  • vele eeuwen
  • weinige eeuwen

Het is een geneeswijze die al vele eeuwen wordt toegepast.

http://home.wish.net/~homeopat/inhoud-1.htm

Welk een omwenteling in weinige eeuwen tijd!

http://users.skynet.be/bs661306/peter/doc/hpv00r03-467.htm

met onbepaald voornaamwoord


  • enige eeuwen
  • enkele eeuwen
  • verscheidene eeuwen

Oorspronkelijk schreven de Grieken, net als de Feniciërs, van rechts naar links [...]. Na enige eeuwen werd enkel nog van links naar rechts geschreven.

http://www.lib.rug.ac.be/execl/fulltxt/cursus/cursusBBdeel2.pdf

Men vermoedt dat de Kleine IJstijd het jongste minimum was in de temperatuurcyclus. Het dieptepunt ligt nu enkele eeuwen achter ons. De aarde wordt weer warmer en winderiger.

De Standaard,

De afzwakking van het aardmagnetisch veld als gevolg van zo'n omkering strekt zich uit over verscheidenen eeuwen tot wel een paar duizend jaar.

www.nujij.nl/.../magnetisch-veld-van-de-aarde-dreigt-om-te-draaien.295...,

  • ettelijke eeuwen

Een reusachtige muurschildering en sporen van de alleroudste Maya-hiëroglyfen in San Bartolo wijzen erop dat hun cultuur ettelijke eeuwen eerder tot bloei moet zijn gekomen dan aanvankelijk werd gedacht.

http://www.wetenschap24.nl/nieuws/artikelen/2006/januari/De-geheimen-van-San-Bartolo.html,

overig


  • een eeuw duren
  • nog meer dan een eeuw duren

In feite werd pas in 1798 een vorm van dienstplicht ingevoerd en zou het nog een eeuw duren voor de dienstplicht ingeburgerd was.

De Standaard,

Journalisten en tekenaars zagen in hun fantasie reeds ballontaxi's, ballonpostkoetsen en een wereldomvattend netwerk van passagiersballons. Het zou echter nog meer dan een eeuw duren voor deze ideeën werkelijkheid zouden worden.

http://users.skynet.be/verganeglorie/

  • een eeuw lang
  • een eeuw later

Dit normaliseringsstreven, dat zich richtte op de transformatie van de onvoorspelbare, 'abnormale' rivieren in voorspelbare, 'normale' waterwegen, gold meer dan een eeuw lang (1850-1965) als het onbetwistbare paradigma van het rivierenbeleid.

http://www.tbm.tudelft.nl/over-faculteit/afdelingen/multi-actor-systems/sectie-polg/onze-gepromoveerden/alex-van-heezik/samenvatting-dissertatie-dr-alex-van-heezik/,

Muiden, aan de monding van de Vecht, is vooral bekend door het Muiderslot. Floris V liet het aan het einde van de 13e eeuw bouwen. De bisschop van Utrecht verwoestte het een eeuw later. Weer honderd jaar daarna werd de burcht weer opgebouwd en kreeg het zijn huidige vorm.

http://www.callassande.nl/callassande/stukje_geschiedenis,

  • een eeuw geleden

Dit jaar is het een eeuw geleden dat de Eerste Wereldoorlog begon.

http://www.cultura.nl/genres/kunst/2014/De-Grote-Oorlog.html,

Eeuw geleden nam uitgever Holdert roer in handen van De Telegraaf. Vandaag, op de dag af 100 jaar geleden, verscheen in De Telegraaf het bericht dat met ingang van heden - 12 september 1902 - de krant 'in eigendom is overgegaan aan den Heer H.M.C. Holdert, te Amsterdam, die zich met de leiding der zaak heeft belast'.

http://krant.telegraaf.nl/krant/vandaag/teksten/bin.holdert.krant.telegraaf.html,

  • een eeuw of (twee, drie, vier, vijf)

Sinds een eeuw of drie wordt in de wijnbouw gebruik gemaakt van natuurkurk ter afsluiting van flessen.

http://www.eleveldsteenwijk.nl/index.php?menu_id=944,

Op de voorruit plakt een bon voor verkeerd parkeren. Maar het is er eentje uit 1983 pas! Die zullen we over een eeuw of vijf wel eens gaan betalen.

Een treurige afdronk, Levi Weemoedt,

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


eeuw 2.0

elk van de opeenvolgende periodes van honderd jaar die men in een tijdrekening telt vanaf een specifiek referentiepunt, en die in onze jaartelling, uitgaande van Christus' geboorte en in principe gerekend vanaf het jaar 1, telkens duurt tot en met ieder honderdste jaar (100, 200, …, 1900, 2000 enz.), of, in aansluiting bij de omgangstaal gerekend vanaf een jaar 0, tot en met ieder negenennegentigste jaar (99, 199, …, 1899, 1999 enz.)

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een eeuw…

is een periode; is een tijd

  • [Deel] bestaat uit opeenvolgende jaren
  • [Geheel] is een deel van een millennium
  • [Functie] dient als hulpmiddel bij tijdsindeling en datering
  • [Duur] duurt honderd jaar, gerekend in de christelijke jaartelling vanaf het geboortejaar van Christus
  • [Tijd] begint, indien men, zoals in de regel vanaf 1 telt, na ieder honderdste jaar, dan wel, indien men zoals vaak in de dagelijkse praktijk vanaf 0 telt, na ieder negenennegentigste jaar

Algemene voorbeelden


In een lezersbrief naar De Standaard (2 mei 1995) reageert C. Waelkens, sterrekundige aan de KUL, op een krantenartikel in De Standaard van 14 april van ditzelfde jaar. Hij schreef toen: "U maakt hierbij de klassieke fout impliciet aan te nemen dat de 20e eeuw eindigt op 31 december 1999. Onze tijdrekening kent geen jaar 0. Toen de jaartelling voor het eerst werd opgesteld was het getal 0 nog niet opgedoken in de westerse wiskunde. Het is dan ook zo dat de dag voor 1 januari 1 eigenaardig genoeg 31 december van het jaar 1 v. C. was. En ook dat de 21e eeuw begint op 1 januari 2001 …… Dat klinkt allemaal eigenaardiger dan het is. Het betreft een jaartelling. Wanneer wij onze vingers tellen, tellen wij ook niet van 0 tot 9, maar van 1 tot 10. En niemand beweert dat een jaar begint op 0 januari en dat januari de nulde maand is [...]." Wie heeft nu gelijk? De astronomen of de historici. Indien men de wiskundigen volgt dan moet men met een jaar nul rekening houden, en dan is 2000 het eerste jaar van de nieuwe eeuw. Maar maatschappelijk gezien hebben de historici het gehaald en de hogergenoemde astronomen erkennen dit.

http://users.telenet.be/michel.vanhalme/visie14.htm,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • de laatste eeuw
  • de laatste eeuwen

De laatste eeuw zijn de concentraties van broeikasgassen, zoals CO2, in de atmosfeer sterk toegenomen door menselijke activiteiten.

http://www.knmi.nl/voorl/

Een van de oudste bewoners van Drenthe waarvan we het (gereconstrueerde) uiterlijk menen te kennen: het 16-jarige meisje van Yde uit de laatste eeuwen voor Christus.

Meppeler Courant,

Als we naar de prijzen van de aardse hulpbronnen kijken, dan zien we dat die de laatste eeuwen en ook de laatste decennia over de gehele linie flink gedaald zijn - een bewijs dat de aardse hulpbronnen steeds overvloediger voorradig worden, en niet steeds schaarser, zoals vooruitstrevende denkers menen.

http://home.wxs.nl/~vrijbrief/vb/tienleugens.htm

  • vorige eeuw
  • de achterliggende eeuw
  • de voorbije eeuw
  • de vorige eeuw

Belgische artiesten en verzamelaars hadden vorige eeuw een ruime appetijt voor Franse kunst.

De Standaard,

Pas in de achterliggende eeuw [...] is het geneesmiddel als instrument bij het opsporen, voorkomen, stabiliseren, verminderen of genezen van aandoeningen of van de gevolgen daarvan tot volle ontwikkeling gekomen.

http://www.knmp.nl/Binnenwerk.pdf,

De voorbije eeuw was er één met hoofdzakelijk conflicten tussen blokken van naties, en niet tussen naties onderling.

http://home.planetinternet.be/~sintlod9/baluba/baluba_inhoud.htm

Sas van Gent, gelegen aan het kanaal van Gent naar Terneuzen op de grens met België, is de eerst geïndustrialiseerde gemeente in Zeeland. Reeds in de vorige eeuw vestigden zich hier belangrijke industrieën.

http://www.herindeling.nl/index.htm

In de jaren negentig van de vorige eeuw stond het voortgezet onderwijs in het teken van schaalvergroting.

http: //www.omv.nl/ATEST/fnieuwsbrief/FNIEUWS.html,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: van

  • de eeuw van de biologie
  • de eeuw van de reformatie
  • de eeuw van de techniek en industrialisering
  • de eeuw van de Verlichting
  • de eeuw van grote gebeurtenissen

De 21e eeuw is de eeuw van de biologie.

http://www.nki.nl/actueel.htm,

De zestiende eeuw is ook de eeuw van de reformatie.

De Standaard,

De 19e eeuw is ook de eeuw van de techniek en industrialisering.

http://www.wijninfo.nl/site/?db,

De 18e eeuw werd de eeuw van de Verlichting genoemd, de eeuw van de Rede.

http://www.kubrussel.ac.be/onderwijs/etew/tew/vakken/eerstekan/psychologie/Hoofdstuk1.doc

De 18e eeuw betekent een kentering: Leiden gaat economisch sterk achteruit. Overigens is het geen eeuw van grote gebeurtenissen.

http://members.lycos.nl/genealogie_chaudron/inleiding.html

  • de tweede eeuw van onze jaartelling
  • de laatste eeuw van het millennium

Goud symboliseert door zijn onvergankelijkheid de band tussen twee mensen. Het is dan ook geen wonder dat goud al sinds de tweede eeuw van onze jaartelling verwerkt wordt in trouwringen.

http://www.jewelsite.com/main.htm

Tegelijkertijd wordt het verhaal geschetst van politici, de jarenlange lobby van de verladers en de tegenslagen die zij daarbij soms hadden. Kortom, een breed beeld van een noodmaatregel, die de binnenvaart en haar ondernemers in de laatste eeuw van het millennium grondig beïnvloedde.

http://markt.vaart.nl/vracht/toerbeurt.htm,

  • de derde eeuw voor Christus
  • de derde eeuw voor onze jaartelling
  • de derde eeuw voor onze tijdrekening
  • de derde eeuw na Christus
  • de derde eeuw na onze jaartelling
  • de derde eeuw na onze tijdrekening
  • de eerste eeuw voor Christus
  • de eerste eeuw voor onze jaartelling
  • de eerste eeuw voor onze tijdrekening
  • de eerste eeuw na Christus
  • de eerste eeuw na onze jaartelling
  • de eerste eeuw na onze tijdrekening
  • de negende eeuw voor Christus
  • de negende eeuw voor onze jaartelling
  • de negende eeuw voor onze tijdrekening
  • de negende eeuw na Christus
  • de negende eeuw na onze jaartelling
  • de negende eeuw na onze tijdrekening
  • de vijftiende eeuw voor Christus
  • de vijftiende eeuw voor onze jaartelling
  • de vijftiende eeuw voor onze tijdrekening
  • de vijftiende eeuw na Christus
  • de vijftiende eeuw na onze jaartelling
  • de vijftiende eeuw na onze tijdrekening
  • eeuwen voor Christus
  • eeuwen voor onze jaartelling
  • eeuwen voor onze tijdrekening
  • eeuwen na Christus
  • eeuwen na onze jaartelling
  • eeuwen na onze tijdrekening
  • vijf eeuwen voor Christus
  • vijf eeuwen voor onze jaartelling
  • vijf eeuwen voor onze tijdrekening
  • vijf eeuwen na Christus
  • vijf eeuwen na onze jaartelling
  • vijf eeuwen na onze tijdrekening

De ruim 800 handschriften dateren uit de periode van de derde eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus.

Meppeler Courant,

De kat werd vermoedelijk uitgevonden in China (Cathay) in de vijftiende eeuw voor onze jaartelling [...]; in Europa zien wij de eerste katten verschijnen in Noord-Italië (Catanzaro) in de vroege middeleeuwen.

De zelfgebouwde kat, Rudy Kousbroek,

De ruim 800 handschriften dateren uit de periode van de derde eeuw voor Christus tot de eerste eeuw na Christus.

Meppeler Courant,

Homerus leefde vermoedelijk in de negende eeuw voor onze tijdrekening.

http://users.pandora.be/hans.d.hollander1/homepage/

Alsem is een bitter smakend kruid dat groeit op karige, steenachtige grond. Al eeuwen voor Christus werden psychoactieve en medicinale eigenschappen beschreven.

http://www.growmagic.nl/

De grote Griekse treurspeldichter Aeschylus zou vijf eeuwen voor onze tijdrekening al gewaarschuwd hebben voor de risico's die het voederen van vee met vlees inhoudt.

De Standaard,

in voorzetselgroep


  • gedurende deze eeuw
  • gedurende die eeuw
  • in deze eeuw
  • in die eeuw
  • tijdens deze eeuw
  • tijdens die eeuw
  • gedurende eeuwen

In figuur 7 zien we gedurende deze eeuw een viertal perioden met meer wind.

http://www.knmi.nl/onderzk/index-nl.html

Tot de 18e eeuw zijn kinderspelen vooral bedoeld om buiten te spelen. Pas in die eeuw wordt er steeds meer binnen gespeeld.

http://www.kinderwereld.net/

In 1800 waren er een miljard bewoners op onze planeet; in 1930 waren het er twee miljard. Maar nu, aan het eind van de eeuw, leven er zes miljard mensen op de wereld. Tijdens deze eeuw van slachtingen en volkerenmoorden, heeft zich dus een ware bevolkingsexplosie voorgedaan

http://vorige.nrc.nl/redactie/Doc/huizingalezing99.html,

Na een langzame ontwikkeling gedurende eeuwen zal de 19e eeuw plotseling een grote sprong voorwaarts te zien geven op het vlak van kwaliteit.

http://www.wijninfo.nl/site/?db,

  • halverwege de eeuw
  • halverwege deze eeuw
  • halverwege vorige eeuw

Hij nam een stok en maakte gaten in de stronken en vulde die met maïs, en de varkens woelden de maïs omhoog en daarmee ook de stronken. De grond, een gletsjervlakte vol granieten rotsblokken, zorgde voor magere oogsten, en een reporter uit Calais die halverwege de eeuw een bezoek bracht, merkte op dat de mensen uit deze omgeving 'zoveel hout hebben dat het hun landbouw de nek om draait, maar niet genoeg om een welvarende industrie op te zetten'.

http://www.amerika.nl/reizen/html/staten/newengland/airline.htm

Dat betekent dat de ozonlaag de komende decennia langzaam kan herstellen en het beruchte gat in de ozonlaag halverwege deze eeuw geschiedenis zou moeten zijn.

http://www.knmi.nl/voorl/nader/ozonindebroeikas.htm

Onze kantoorgeschiedenis gaat terug tot halverwege vorige eeuw toen de stichter van deze zaak [...] in 1951 als jonge boerenzoon verzekeringsproducten ging aanbieden aan collega-landbouwers en kmo's vanuit zijn kantoor op de boerderij.

http://wayteck-sterckx.be/over-zkk-de-vreese/

  • in de loop van de eeuw
  • in de loop der eeuwen

Geschreven tussen 1915 en 1928, zijn in dit werk zo ongeveer alle procédés te vinden die in de loop van de eeuw aan bod zouden komen: polytonaliteit, atonaliteit, tonaliteit, combinaties van ongelijksoortige ritmes, een ruimtelijke opstellingen van de musici, stijlcitaten en kwarttoonstemming, om slechts de belangrijkste te noemen.

NRC,

In de beginjaren tachtig gingen er vanuit Rouveen de eerste geluiden op, om herindeling van de landerijen. Voor sommige boeren, was zo'n ruilverkaveling een bittere noodzaak. Door vererving van gronden heeft een aantal boeren in de loop van de eeuw de landerijen wel zeer verspreid gekregen.

Meppeler Courant,

In de loop der eeuwen zijn de uitvoeringen van Shakespeare's werken vaak geïnterpreteerd naar de maatstaven van de tijd.

Meppeler Courant,

  • per eeuw

De verzameling [...] is ingedeeld per eeuw vanaf de zestiende tot heden en bevat ook heel wat luchtfoto's.

http://home2.planetinternet.be/guido23/cartografie.htm

Zijn boek komt derhalve - of hij het wil of niet - terecht tussen alle boeken die er worden aangeboden. Dat zijn er inmiddels meer per jaar dan niet eens zo lang geleden per eeuw. Wie leest dat allemaal? - Niemand.

http://www.thomese.nl/narcistische.htm,

  • sedert deze eeuw
  • sedert die eeuw
  • sinds deze eeuw
  • sinds die eeuw

Sedert deze eeuw is het landhuis, dat in de vorige eeuw nog twee keer werd verbouwd, met het omringende landgoed in eigendom van de familie Prisse.

www.routeyou.com/nl-be/route/view/1289943/.../rondje-chaam.nl

Sinds begin van de 21e eeuw veroveren ledlampen en andere energiezuinige lampen de commerciële markt [...]. De 100 W gloeilamp zelf is sinds deze eeuw in de EU verboden, terwijl ledtechnici tot nu toe er niet in slaagden een lamp met een vergelijkbare lichtsterkte te ontwikkelen.

http://www.ledlamp.nl/blog/afscheid-van-de-100w-gloeilamp,

  • uit deze eeuw
  • uit dezelfde eeuw
  • uit verschillende eeuwen

In het museum Boymans-van Beuningen zijn tot 26 maart vijftig stoelen uit deze eeuw te zien.

NRC,

Negentiende-eeuwse ijzerarchitectuur en andere ingenieurswerken nemen er dan ook een belangrijkere plaats in dan de talloze gebouwen in neostijlen uit dezelfde eeuw.

NRC,

Ontelbare kunstschatten en monumenten uit verschillende eeuwen verbazen keer op keer, of het nu Rab is met haar vele torens, de dom van Šibenik, of de middeleeuwse steegjes en pleintjes van Trogir.

http://www.planet.nl/planet/show/id=69397/contentid=461702/sc=156008,

  • voor deze eeuw
  • voor die eeuw

Vóór deze eeuw werden weinig geboortekaartjes rondgestuurd. Dat gebeurde vanaf 1870-80 al wel bij rijke families. Pas vanaf 1920 begon de gewoonte zich te verspreiden.

http://www.vanharte.nl/uk_baby_doopfeesten_symbolen.htm

Duidelijk komt deze veronachtzaming onder andere naar voren in het artikel "Geneeskunde op basis waarneming en ondervinding: een uitvinding van de 16de eeuw? [...]". Er zijn inderdaad voorbeelden aan te wijzen van "geneesheren" die reeds voor die eeuw "empirisch" te werk gingen.

De Standaard,

met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


  • de komende eeuw
  • de volgende eeuw
  • de voorafgaande eeuw
  • de voorgaande eeuw
  • de komende eeuwen
  • de volgende eeuwen
  • de voorafgaande eeuwen
  • de voorgaande eeuwen

In het rapport doet de commissie aanbevelingen hoe in de komende eeuw met water moet worden omgegaan: 'De 21e eeuw vraagt een andere aanpak van het waterbeleid dan de 20e eeuw.'

http://veltenvecht.vertis.nl/

Op naar de volgende eeuw, op naar 2000, het magische jaartal dat nu al in haast geen enkele nieuwjaarstoespraak ontbreekt.

NRC,

De techniek zal ook deze eeuw, net als in de voorafgaande eeuw, de emancipatie van de mens ondersteunen en faciliteren.

http://www.e-stem.nl/

Hoe onderling verschillend deze uitgaven tegenwoordig ook mogen zijn, het is de almanak die ze feitelijk met elkaar verbindt. In voorgaande eeuwen namelijk bevatte de almanak rubrieken met precies dit soort informatie. Je kon in bijna iedere almanak niet alleen de kalender raadplegen, maar ook adressen opzoeken, aantekeningen maken, of de invloed van de sterren op het ondermaanse afleiden.

http://www.kb.nl/kb/resources/frameset_galerie.html

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • afgelopen eeuw
  • de afgelopen eeuw
  • de afgelopen eeuwen

Uiteindelijk gingen de Britten over tot het interneren van de Boerenbevolking in concentratiekampen teneinde de druk op te voeren tegen de strijdende guerrilla's op het Zuid-Afrikaanse platteland. Dat was de eerste, maar zeker niet de laatste keer afgelopen eeuw dat interneringskampen vele burgerslachtoffers maakten.

http://www.nadelunch.com/cultuur/boeken/martin-bossenbroek-de-boerenoorlog-historisch-vakwerk/,

De afgelopen eeuw is er slechts zeven maal een witte kerst voorgekomen. Het KNMI spreekt van een witte kerst als er op beide kerstdagen sneeuw ligt. De laatste witte kerst was in 1981 toen er bij temperaturen rond het vriespunt een dik pak sneeuw lag.

http://www.kerstweb.cjb.net/

Tel de hoeveelheden publikaties in de afgelopen eeuwen per decennium op, en het zou mij niet verbazen als de fin-de-siècles steeds een verhoogde activiteit te zien gaven.

NRC,

met substantief ervoor


  • een kwart eeuw
  • een paar eeuwen

Die vooruitgang is steeds sneller gegaan; elke kwart eeuw is meer nieuwe kennis toegevoegd dan in de voorgaande eeuwen.

http://www.minocw.nl/wetenschap/wtc/print.html

Ik ben niet als de Duitse schrijver Ernst Jünger die vond dat hij persoonlijk heel goed toe zou kunnen met de technologie van Alexandrië, een paar eeuwen voor het begin van de jaartelling.

NRC,

met telwoord ervoor


  • twee eeuwen
  • de laatste twee eeuwen

Antwerpse scheepsbouwers van de pre-industriële periode (XVIIde en XVIIIde eeuw). De Antwerpse scheepsconstructie van deze twee eeuwen is een onbeschreven blad gebleven.

http://www.genootschap.bewoner.antwerpen.be/lezingen.htm#scheepsbouwers

Daartoe plaatst hij het vraagstuk van nationaliteit en nationalisme in een brede historische context, waarbij veel aandacht wordt besteed aan de maatschappelijke ontwikkelingen in het Westen tijdens de laatste twee eeuwen.

NRC,

  • de achttiende eeuw
  • de negentiende eeuw
  • de 19de eeuw
  • de twintigste eeuw
  • de 20ste eeuw
  • de eenentwintigste eeuw
  • de 21ste eeuw

Slechts weinig lezers grijpen nog naar literaire werken uit de achttiende en de negentiende eeuw. Normaal, want ze zijn voorbijgestreefd. Met de muziek is het net andersom. Tachtig procent van de nu uitgevoerde composities zijn uit die periode.

Mise-en-scène, Axel Bouts,

De beeldentuin, met 21 ha, één der grootste van Europa, herbergt een unieke collectie sculptuur. In een afwisselend landschap wordt een boeiend overzicht getoond van de beeldhouwkunst vanaf het einde van de 19de eeuw tot heden.

http://www.hogeveluwe.nl/index.html

Waarom is de gemiddelde temperatuur op aarde gestegen in de twintigste eeuw?

http://www.knmi.nl/voorl/,

Met de komst van de stoommachines en later de diesel- en elektromotoren hebben de molens hun functies verloren [...]. Gelukkig groeide in het begin van de 20ste eeuw het besef dat molens belangrijk zijn geweest voor de ontwikkeling van ons land.

http://www.vrijwilligemolenaars.nl/het_Gilde_van_Vrijwillige_Molenaars.htm

Aan het begin van de eenentwintigste eeuw zijn burgers mobieler dan ooit, en deze mobiliteitsgroei is nog lang niet ten einde.

http://www.vinex-locaties.nl/Infocorner/VijfdeNotaH1.PDF,

Gelukkig nieuwjaar!! 31december 2000. We wensen u een gelukkig nieuwjaar. Welkom in de 21ste eeuw.

http://www.radiofantastica.com/index.htm

met bezittelijk voornaamwoord


  • onze eeuw

Het heeft geduurd tot onze eeuw vooraleer dit land zo groot en rijk al zijn aspecten van zijn cultuur aan de wereld kenbaar maakte.

http://www.vechtsporten.be/

met onbepaald voornaamwoord


  • iedere eeuw

Iedere eeuw gebeurt er iets verschrikkelijks. Ook voor de verduistering en de aardbevingen zullen we een wetenschappelijke oplossing vinden.

De verpletterende werkelijkheid en andere verhalen, J.M.A. Biesheuvel,

  • alle eeuwen
  • verscheidene eeuwen

De handschriftelijke overlevering strekt zich uit over de veertiende tot en met de negentiende eeuw, alle eeuwen zijn vertegenwoordigd.

https://openaccess.leidenuniv.nl/bitstream/handle/1887/4310/Oratie%20van%20Anrooij.pdf?sequence=1,

Het "Historisch Fonds" van de bibliotheek omvat kostbare boeken die twee of drie eeuwen oud zijn. Een groot deel is in de 19de eeuw verworven en bestaat uit plaatwerken, alleen al wegens hun zeldzaamheid erg waardevol. Tenslotte is het uniek omdat het een "vak"-bibliotheek is die verscheidene eeuwen beslaat en als geheel een belangrijk cultuurhistorisch monument vormt.

De Standaard,

overig


  • begin deze eeuw
  • begin vorige eeuw
  • eind deze eeuw
  • eind vorige eeuw
  • midden deze eeuw
  • midden vorige eeuw

De overheid zag haar inkomsten begin deze eeuw in rap tempo afnemen.

NRC,

Het ultieme bewijs voor de opwarming van de aarde komt deze week uit Alaska, uit het plaatsje Nenana: de houten driepoot die daar sinds 1917 in maart op de bevroren Tenana rivier wordt geplaatst, zakt steeds vroeger door het smeltende ijs. Gemiddeld 5,5 dag eerder dan begin vorige eeuw.

Trouw,

Het gebied is ook aangewezen voor de snelletreinverbinding tussen Londen en de Kanaaltunnel, die eind deze eeuw gereed moet zijn.

NRC,

Het pad naar de brug leidde mij omhoog tussen de kunstmatige rotsen, waarvoor de ontwerpers van parken eind vorige eeuw een zwak hadden.

Emmeke, Jan Lampo,

Volgens de IPCC zijn de grote negatieve gevolgen van de klimaatverandering nog steeds te voorkomen, maar dan moet de uitstoot van kooldioxide [...] midden deze eeuw met 40 tot 70% afnemen en in 2100 op 0% uitkomen.

http://www.arnoschrauwers.nl/weblog/14/04/2014/klimaatverandering-zo-kunnen-niet-doorgaan/,

Midden vorige eeuw (1850) onderging De Hollandse Waterlinie een flinke verbetering.

www.fortwerk4.nl/wp-content/uploads/.../Verboden_kringen_route.pdf

Vaste verbindingen


Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


eeuw 3.0

hoeveelheid van iets anders dan tijd, die bepaald of berekend wordt naar de tijdsduur van een eeuw

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een eeuw…

is een hoeveelheid

  • [Aantal of hoeveelheid] heeft betrekking op een hoeveelheid die past binnen of beantwoordt aan de tijdsduur van een eeuw

    Combinatiemogelijkheden


    met substantief erachter


    • een eeuw ervaring
    • een eeuw onderzoek
    • eeuwen ervaring
    • eeuwen onderzoek
    • vijf eeuwen ervaring
    • vijf eeuwen onderzoek

    De mijnbedrijven hebben deskundigheid, technologie en een eeuw ervaring in het uit de bodem halen van alles wat waardevol is.

    NRC,

    Een eeuw onderzoek bracht geen ander mechanisme voor evolutie voort dan selectie, waarbij altijd genetische informatie verdwijnt.

    NRC,

    Er waren ongetwijfeld eeuwen ervaring in de tandartsenij nodig om een mond zo voortreffelijk gaaf te houden.

    Het beleg van Brussel, Frans Verleyen,

    Gesticht te Sienna in 1472, kan de bank op meer dan vijf eeuwen ervaring bogen.

    http://www.montepaschi.be/nl/bmpbhist.html

    • eeuwen geschiedenis
    • eeuwen traditie
    • vijf eeuwen geschiedenis
    • vijf eeuwen traditie
    • twintig eeuwen geschiedenis
    • twintig eeuwen traditie

    Ik hou van plaatsen die mooi zijn en eeuwen geschiedenis meedragen.

    De Standaard,

    Brazilië als leefwereld - dat is het thema van dit monumentale boek, dat vijf eeuwen geschiedenis brengt als een verhaal.

    De Standaard,

    Stel je de slapeloze nachten eens voor van een paus die gaat besluiten vrouwen te wijden en daarmee twintig eeuwen traditie overboord zet!

    http://web.inter.nl.net/users/dekenaatsalland/navolging/2600/interview.html,