gamba


gamba 1.0

afbeelding

Source: Calapito
( Publiek domein )

(eten, drinken en genotmiddelen)

grote grijsachtige garnaal met een gekromd lichaam die na bereiding een roze kleur heeft en, ontdaan van rugschild, darmkanaal en kop, warm of koud wordt gegeten

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een gamba…

is een geleedpotige; is een dier

  • [Kleur] heeft vóór bereiding een grijze en na bereiding een roze kleur
  • [Vorm] heeft vóór bereiding een enigszins recht en na bereiding een gebogen lichaam
  • [Functie] dient om te eten
  • [Woongebied] komt verspreid over de wereld voor en leeft op zanderige of modderige bodems in zeewater met gematigde temperatuur
  • [Duur] heeft een korte bereidingstijd van enkele minuten
  • [Gebruikswijze] wordt na bereiding ontdaan van het rugschild, het darmkanaal en de kop, waarna het vlees uit de staart warm of koud wordt gegeten
  • [Belang] is van groot commercieel belang
  • [Gelijkenis] lijkt op een scampi
  • [Onderscheid of tegenstelling] is geen kreeftachtige zoals een scampi, maar een garnaal

Algemene voorbeelden


Gamba is een veel gebruikte naam voor een grote groep garnalen uit één familie, de zogenaamde peneïde garnalen.

http://www.visbureau.nl/vissoorten.htm

Een garnaal is een schaaldier dat behoort tot de kreeftachtigen. Hierdoor ontstaat vaak verwarring in de benamingen 'scampi' en 'gamba'. Voor de duidelijkheid: een gamba is een grote garnaal en een scampi is een kleine kreeft. Wanneer ze als losse staarten worden verkocht is het verschil moeilijk te zien.

http://www.visbureau.nl/vissoorten.htm

De gamba wordt ook wel reuzegarnaal of Chinese garnaal genoemd.

http://www.visbureau.nl/vissoorten.htm

Maak het tempurabeslag aan met het tempurameel en ijskoud water. Kruid de garnalen met knoflookpeper, haal ze eerst even door de bloem en haal ze daarna door het tempurabeslag. Frituur ze mooi krokant in hete frituurolie [...]. Schik op een mooi bord een bedje gewokte lamsoren, dresseer daarop 2 à 3 gamba's en een courgettebloem. Serveer dit met de pittige piri-pirisaus.

http://www.apollo-culinaire.be/recepten/nl/gambatempura.htm

Bij de warme hoofdgerechten is de Surf Turf zo'n beetje het duurste gerecht: Gamba's en kogelbiefstuk met overheerlijke kreeftensaus.

Metro,

Zowel de gamba's als de scampi moet je kort bereiden, anders worden ze taai.

http://www.misverstant.nl/page12/page16/index.html

Een andere naam voor de langoustine is het Italiaanse 'scampi'. Vaak wordt deze kreeft met de grote garnaal, de gamba, verward. Raar is dat niet, want als de twee dieren als losse staarten verkocht worden, zijn ze moeilijk van elkaar te onderscheiden.

http://www.visbureau.nl/vissoorten.htm

Gamba's zijn vaak al gaar gekookt verkrijgbaar. Deze kunnen zó, koud worden gegeten. Ze kunnen ook voor warme gerechten worden gebruikt. Het verwarmen moet wel heel snel gebeuren, anders worden ze droog.

http://www.vishandelpietkorf.nl/?p=producten&item=Diepvries

De smaak van langoustine doet denken aan die van de gamba, de grote diepzeegarnaal.

http://www.hollandsepot.dordt.nl/producten/producten.htm

Inmiddels is ons Catalaans eten klaar. Robbert houdt het bij een mediterraan slaatje en daarna een bord gamba's. Goed, vindt hij, maar de prijs staat hem niet aan.

De Standaard,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • rauwe gamba's
  • verse gamba's

Rauwe gamba's zijn in bijna kokend water of in visbouillon in 3-4 minuten gaar. Grillen of bakken kan natuurlijk ook.

http://www.vishandelpietkorf.nl/?p=producten&item=Diepvries

We lunchen (verse gamba's, diverse vissoorten) op een terrasje met uitzicht op de Guadalquivir vooraleer we terugkeren naar ons hotel voor de siësta.

http://www.divantoura.be/pdf/Esflam.pdf

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • gegrilde gamba's
  • geroosterde gamba's

Uit Cervecería La Almeja de Oro bereikte de geur van op de plaat gegrilde gamba's al ajillo mijn neusgaten.

Eten met Emma, Herman Koch,

We gingen eten op een pleintje, waar een tiental tafels onder zonnetenten stonden. Er waren allerlei visgerechten. De voorkeur ging vooral uit naar geroosterde sardienen en gamba's.

Een burgerlijke vakantie in het zuiden, Piet Sterckx,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


gamba 2.0

afbeelding

Source: HaCeMei
( CC BY-SA 3.0 )

(muziek)

historisch, vooral in de barokmuziek gebruikelijk strijkinstrument met meestal zes snaren, dat bij bespeling tussen de knieën wordt gehouden, ongeveer zoals bij de moderne cello en dat onderhands wordt gestreken

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een gamba…

is een muziekinstrument

      Algemene voorbeelden


      De gamba is een strijkinstrument dat dateert uit de 15e-/16e eeuw. Na 1770 werd het bijna niet meer bespeeld. Belangrijke oorzaak was dat het een vrij zacht instrument was, men streefde na 1750 ook steeds meer naar een soort eenheid in instrumentarium en koos uiteindelijk voor de sterkere vioolfamilie. Bovendien werden bepaalde instrumenten, zoals klavecimbel en viola da gamba, na de franse revolutie, teveel met de adel geassocieerd.

      http://www.xs4all.nl/~estolz/violadgamba.htm

      Les Rumeurs Souterraines bestond voor de gelegenheid uit Peter van Boxelaer en Dimitri Badiarov (viool), Rebeka Ruso, Lian Fennelly en Martin Baur (gamba) en Patrick Laureys en Marcel Ketels (blokfluit).

      De Standaard,

      Combinatiemogelijkheden


      in voorzetselgroep


      • op gamba's spelen

      Susato heeft zijn boerendans keurig voor vier stemmen genoteerd, te spelen op blokfluiten, gamba's of andere instrumenten waarmee de gegoede burgerij zich vermaakte - en waarop die boerendans heel wat beschaafder zal hebben geklonken dan op de luidruchtige doedelzakken van de kermis.

      http://www.meertens.knaw.nl/medewerkers/louis.grijp/oratie/5.html

      Vaste verbindingen


      Woordfamilie


      Als deel van een afleiding


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      gamba 2.1

      deel van een muziekstuk dat door een gamba moet worden uitgevoerd; partij van de gamba

      Betekenisbetrekking


      metonymie
      Betrokken betekenissen 2.0 : 2.1

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Gamba…

      is muziek

          Algemene voorbeelden


          Van deze begeleiding werd alleen de bas genoteerd, terwijl boven (zelden onder) de bastoon door een of meer cijfers en tekens werd aangegeven welk akkoord gebruikt moest worden [...]. Bij uitvoering werd de bas versterkt door cello, gamba, contrabas en/of fagot.

          http://members.chello.nl/~p.christians/bach.htm

          Ivan Fisher brengt met Bachvereniging een Matthäus vol nieuwigheden; 'Geduld' begeleid door gamba én cello.

          NRC,

          gamba 2.2

          het spelen op een gamba; het spel van de gamba; het gambaspel

          Betekenisbetrekking


          metonymie
          Betrokken betekenissen 2.0 : 2.2

          Semagram (extra betekenisinformatie)


          Gamba…

          is een vaardigheid

              Algemene voorbeelden


              Hij is leraar gitaar, gamba en kamermuziek aan de muziekacademie van Wijnegem.

              http://www.lecastenymphe.com/home/muzikanten

              Combinatiemogelijkheden


              als object bij een werkwoord


              Piet Van Steenbergen studeerde aanvankelijk gitaar [...]. Later kreeg de oude muziek microbe hem te pakken en ging hij gamba studeren bij Wieland Kuyken. Sindsdien speelde hij in allerlei ensembles.

              http://www.lecastenymphe.com/home/muzikanten

              gamba 3.0

              (muziek)

              achtvoetsregister van een pijporgel, waarmee het geluid van een gamba wordt nagebootst

              Semagram (extra betekenisinformatie)


              Een gamba…

              is een register

              • [Afmeting] is een achtvoetsregister (8')
              • [Geluid] heeft een klank die aan het geluid van een gamba ('strijkinstrument') doet denken
              • [Geheel] maakt deel uit van een pijporgel

                Algemene voorbeelden


                Een tijd lang [...] heeft men gepoogd om het orgel van zijn starheid van toon te bevrijden. Men probeerde het meer reagerend op elke onmiddellijke gevoelsuiting te maken en het zelfs tot een mechanisch orkest te herscheppen. Hieraan danken wij de uitvinding van de zwelkast, de tremulant, de registers gamba en vox humana enz.

                http://users.pandora.be/dirk.viaene/orgel.htm#Het%20oudste%20orgel%20ter%20wereld,