gastarbeider


gastarbeider 1.0

iemand die tijdelijk als arbeider in een rijker land komt werken; tijdelijke arbeider met een ander land van herkomst

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een gastarbeider…

is een persoon

  • [Plaats van herkomst] heeft een ander land van herkomst dan het land waar gewerkt wordt en komt in Nederland en België vaak uit Marokko en Turkije (in de jaren '60 / '70), kwam vroeger uit Italië en Spanje (jaren '50) en komt tegenwoordig ook vaak uit Polen, Roemenië of Bulgarije
  • [Duur] werkt in principe tijdelijk in een ander land, maar wordt soms echt een immigrant, zoals bij veel Marokkaanse en Turkse gastarbeiders is gebeurd
  • [Tijd] is van alle tijden, maar is in Nederland vooral in de jaren '60 en '70 komen werken
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] kan in eigen land vaak geen werk vinden en is vaak niet rijk
  • [Activiteit of handeling] verricht werk tegen betaling, vaak in een baan die geringe scholing vereist en door autochtonen liever niet wordt vervuld
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] komt naar het land om te werken vanuit economische redenen en dus voor zijn beroep
  • [Gevolg of resultaat] wordt soms een immigrant, omdat de gastarbeider een gezin sticht en in het land blijft wonen

Algemene voorbeelden


De nieuwe allochtonen in ons land zijn gastarbeiders uit Marokko en Turkije, met hun afstammelingen.

De Standaard,

Maar terwijl 'links' zich in het algemeen halverwege de jaren '70 begon te realiseren dat gastarbeiders in feite immigranten waren, hield de SP voet bij stuk.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm

In minder dan zes jaar tijd is het aantal gastarbeiders van 10.000 tot een kwart miljoen uit een dertigtal landen aangezwollen. Volgens het Bureau voor de Statistiek zijn er nu 110.000 gastarbeiders met werkvergunningen in Israël.

De Standaard,

Want toen Nederland in de jaren zestig zijn gastarbeiders verwelkomde, zijn in Denemarken de vrouwen de arbeidsmarkt opgegaan.

NRC,

Gastarbeiders naar hier lokken voor het vuile werk vinden wij geen oplossing, ook die mensen hebben recht op een menselijk bestaan.

Iks, Johan Van Nijen,

De man was een gastarbeider, een Turk of een Marokkaan, en ze kende hem, dat bleek uit alles.

Het verrotte leven van Floortje Bloem, Yvonne Keuls,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • eerste gastarbeiders

Toen de eerste gastarbeiders naar Nederland kwamen, gingen zij werken terwijl de Nederlandse vrouwen dat nog maar nauwelijks deden.

De Groene Amsterdammer,

De komende jaren zullen ook verhalen van de eerste gastarbeiders, die zich vanaf de jaren zestig in Lombok en Transvaal vestigden, worden opgespoord.

http://www.stoa.nl/

Zijn vader was een van de eerste gastarbeiders uit Marokko.

God's gym, Leon de Winter,

  • illegale gastarbeiders
  • legale en illegale gastarbeiders

Nog niemand heeft in het openbaar het idee geopperd om een klopjacht op de 150.000 illegale gastarbeiders te maken en ze over de grens te zetten.

De Standaard,

Zolang het Israëlisch werkloosheidspeil rond de zes procent schommelt en Palestijnse arbeid zoveel mogelijk buiten het economisch circuit wordt gehouden, zal Israël op legale en illegale gastarbeiders blijven steunen.

De Standaard,

  • islamitische gastarbeiders

In tegenstelling tot Frankrijk of Groot-Britannië had België immers geen contact met moslims via haar kolonies, maar is het in het kader van de overeenkomsten tussen de Belgische overheid en voornamelijk de Marokkaanse en Turkse overheden, dat de islamitische gastarbeiders zich vanaf de jaren 60 begonnen te vestigen in België.

http://www.flwi.ugent.be/cie/RUG/kanmaz3.htm#up,

De eerste generatie islamitische gastarbeiders die in de jaren zestig naar Nederland werd gehaald, richtte haar gebedshuizen in in leegstaande gebouwen zoals oude scholen en zelfs kerken.

NRC,

  • Koerdische gastarbeiders
  • Palestijnse gastarbeiders

In Duitsland, waar een half miljoen Koerdische gastarbeiders leven, werd de PKK na gewelddadige demonstraties in 1993 als een terreurbeweging buiten de wet gesteld.

De Standaard,

Na de Golfoorlog zijn veel Palestijnse gastarbeiders werkloos uit de Golfstaten teruggekeerd, terwijl de tienduizenden Palestijnen die in Israël werken, ook niet zeker zijn van een baan en een regelmatig inkomen omdat de grens vaak gesloten wordt.

NRC,

Berooid en werkloos keerden de Palestijnse gastarbeiders nu terug naar Jordanië en de bezette gebieden.

http://www.cidi.nl/html/publijst/online/best-00.html,

  • een buitenlandse gastarbeider
  • Arabische gastarbeiders
  • Aziatische gastarbeiders
  • Filipijnse gastarbeiders
  • Italiaanse gastarbeiders
  • Marokkaanse gastarbeiders
  • Mexicaanse gastarbeiders
  • Turkse en Marokkaanse gastarbeiders
  • Turkse gastarbeiders

Onder de Arabische gastarbeiders staan de Marokkanen, Egyptenaren en Palestijnen het minst positief aangeschreven.

http://books.google.nl/books?id=ISLvZTElU2cC&pg=PT19&lpg=PT19&dq=%22arabische+gastarbeiders%22&source=bl&ots=2OzuQbrO5f&sig=N6CA-t3wEZaHSDydcrHN8jK923s&hl=nl&sa=X&ei=Sd6XUKjoOKi80QXi0ICoDQ&ved=0CD0Q6AEwBQ,

Voor het vervolg op zijn boek Diep in Arabië (1992) reisde Marcel Kurpershoek opnieuw naar het Midden-Oosten en trok op met een bedoeïenendichter, Arabische gastarbeiders, prinsen en lakeien.

NRC,

Een disproportioneel deel van de amputaties en executies betreft Aziatische gastarbeiders wier rechtspositie zeer kwetsbaar is.

http://scholieren.nrc.nl/weekkrant/2002/24/2.shtml,

En het was níét een Surinamer en níét een buitenlandse gastarbeider en ook geen Aziaat maar een gewone witte boerenhufter die de garage uit had gewild en daar een beetje aan die deur had staan donderen zodat dat arme paard van oom Alphonsini er mooi met zijn hoofd tussen was gekomen.

Mooi was Maria, Marijke Höweler,

Amnesty noemt voorbeelden van informele christelijke kerkdiensten die door de Saoedische veiligheidsdiensten zijn beëindigd en waarbij de deelnemers, vaak Filippijnse gastarbeiders en hun gezinsleden, werden opgepakt.

NRC,

Hoewel de grote golf van Italiaanse gastarbeiders pas vanaf 1946 naar Limburg trok, waren er in de jaren twintig toch al enkele honderden families naar de steenkoolprovincie gekomen, soms vrijwillig, soms na een ronselcampagne.

De Standaard,

Wel wist hij nog [...] dat een Italiaanse gastarbeider die in de keuken van hotel Victoria werkte maar in zijn vrije tijd fotografeerde een foto gemaakt had van Zita voor het blad Taboe.

Rituelen, Cees Nooteboom,

Veel Marokkaanse gastarbeiders in Nederland zijn afkomstig uit het Rifgebergte.

http://www.filosofiemagazine.nl/

In 1988 kreeg hij tegelijk met miljoenen illegale Mexicaanse gastarbeiders amnestie van Washington.

NRC,

De stroom publikaties die vooral na 1975 op gang kwam over de achtergronden van de Turkse en Marokkaanse gastarbeiders.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm

De economische band met de Westeuropese landen en de slechte economische situatie in Turkije zorgden er echter voor dat de Turkse gastarbeiders hun terugkeer naar Turkije steeds langer begonnen uit te stellen.

http://www.xs4all.nl/~afa/comite/boek2/hfstuk3.html,

met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • een gastarbeider in Europa
  • gastarbeiders in Israël
  • gastarbeiders in Nederland
  • gastarbeiders in rijke landen

In de jaren zestig verlieten veel mannen het dorp om als gastarbeider in Europa te werken, ook de vader van Utlu.

NRC,

In de Roemeense pers zijn bijzonder kritische artikelen verschenen over uitbuiting en behandeling van Roemeense gastarbeiders in Israël.

De Standaard,

Veel Marokkaanse gastarbeiders in Nederland zijn afkomstig uit het Rifgebergte.

http://www.filosofiemagazine.nl/

Hawalla-bankieren is wijdvertakt in het Midden-Oosten en Zuid-Azië. Gastarbeiders in rijke landen (inclusief de oliestaten aan de Golf), illegalen in West-Europa, maar ook criminelen maken er ruimschoots gebruik van bij overboekingen naar bijvoorbeeld familie in het land van herkomst.

NRC,

  • gastarbeiders in de 19e eeuw
  • gastarbeiders in de jaren zestig

De progressieve rol van de gastarbeiders in de 19e eeuw [...]. Bijna gedurende de hele 19e eeuw werkt men in Nederland aan het aanleggen van waterwegen, het droogmaken van plassen en het aanleggen van "aardbanen" ten behoeve van straatwegen [...]. Het is opvallend [...], dat bij die werkzaamheden veelvuldig gebruik werd gemaakt van buitenlandse, hoofdzakelijk Duitse, arbeiders.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm,

In dit patroon zijn de immigratiebewegingen herkenbaar die samenhangen met het koloniale verleden [...], de krapte op de arbeidsmarkt (gastarbeiders in de jaren zestig), de eigen dynamiek van de buitenlandse immigratie (gezinshereniging, gezinsvorming) en de internationale politieke en economische situatie (vluchtelingen, asielzoekers en illegale immigranten).

http://www.vinex-locaties.nl/Infocorner/VijfdeNotaH1.PDF,

Voorzetsel: uit

  • gastarbeiders uit de jaren zestig
  • gastarbeiders uit het begin van de jaren zeventig

Immigratie leidt tot immigratie. Dat was zo met de gastarbeiders uit de jaren zestig, dat is ook zo met de asielzoekers uit de jaren negentig. De 100.000 asielzoekers die in de periode 1990-1996 naar Nederland kwamen, genereerden nu al ruim 22.000 'volgmigranten'.

NRC,

De 55.000 gastarbeiders uit het begin van de jaren zeventig (1972) plus hun 20.000 hier gevestigde gezinsleden, voornamelijk afkomstig uit Turkije en Marokko, bleken vijfentwintig jaar later (1996) door volgimmigratie (waaronder gezinshereniging en partnerkeuze) en geboorteaanwas uitgegroeid tot een bevolkingsgroep van meer dan een half miljoen personen.

NRC,

  • gastarbeiders uit arme landen
  • gastarbeiders uit Bangladesh of Indonesië
  • gastarbeiders uit Marokko of Turkije
  • gastarbeiders uit Turkije of Marokko

Net als andere rijke oliestaten worden de VAE overspoeld door gastarbeiders uit arme landen, die de autochtone bevolking in de minderheid duwen.

De Standaard,

Hij ziet de keerzijden van het wilde kapitalisme, met de lage (maar snel stijgende) lonen, het nog embryonale stelsel van sociale zekerheid, het miljoen gastarbeiders uit Bangladesh of Indonesië die soms nog leven in 19de eeuwse omstandigheden, de toevloed der illegalen en de maatschappelijke ontkenning van het probleem, enz.

De Standaard,

De nieuwe allochtonen in ons land zijn gastarbeiders uit Marokko en Turkije, met hun afstammelingen.

De Standaard,

De ruim 50.000 gastarbeiders uit Turkije en Marokko die Nederland rond 1970 telde, waren overwegend uit dit type cultuurkring afkomstig, een groep die inmiddels door gezinshereniging en geboorteaanwas is uitgegroeid tot meer dan 600.000 mensen.

NRC,

in voorzetselgroep


  • echtgenote en kinderen van de gastarbeider
  • vrouwen en kinderen van gastarbeiders
  • kinderen van gastarbeiders

De echtgeno(o)t(e) en kind(eren) van de gastarbeider mogen in Aruba niet wonen totdat betrokkene minimaal drie jaren legaal in Aruba heeft gewoond en de kind(eren) niet ouder dan zes jaar is/zijn.

http://www.arubahuis.nl/pr.html

Hoewel er in de eerste tijd al buitenlanders waren die hun gezin lieten overkomen, kwamen in het begin van de jaren '70, in het kader van de gezinshereniging, veel vrouwen en kinderen van gastarbeiders naar Nederland.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm,

Het zijn voornamelijk kinderen van gastarbeiders die niet naar school gaan.

Meppeler Courant,

  • de komst van gastarbeiders

De economie heeft veel baat gehad bij de komst van gastarbeiders.

http://www.lbr.nl/documentatie/doc_sowhat.html

De komst van 'gastarbeiders' gaf belangrijke nieuwe impulsen voor de huidige multiculturele samenleving.

http://www.vinex-locaties.nl/Infocorner/VijfdeNotaH1.PDF,

Gebeurtenissen die hun tijd beheersten zoals de strijd voor algemeen kiesrecht, de emancipatie van de beschaafde burgervrouw, de ludieke Dolle Mina in de jaren zestig, de Duitse bezetting, de wederopbouw na de oorlog, het kernwapendebat en de cultuurbotsingen door de komst van gastarbeiders.

http://omroep.vara.nl/shop_detail.jsp?maintopic=421=4353=801

met substantief ervoor


  • de eerste generaties gastarbeiders
  • verschillende generaties gastarbeiders

Haar vader behoorde tot de eerste generatie gastarbeiders. Hij werkte als schoonmaker van olietankers bij Shell Pernis en liet in het kader van de gezinshereniging zijn gezin overkomen uit Antakya, in het zuidoosten van Turkije.

NRC,

Vergeet niet dat er al heel veel is bereikt: de eerste generatie gastarbeiders bestond grotendeels uit analfabeten, de derde generatie gaat naar school en doorloopt hbo en universiteit.

De Groene Amsterdammer,

We zullen politiek alle hens aan dek moeten roepen om voldoende middelen en goede wil te mobilizeren voor een betere maatschappelijke integratie van de verschillende generaties gastarbeiders en het toenemend aantal andere kansarmen in onze samenleving.

De Standaard,

met ander, nevengeschikt substantief


  • immigranten of gastarbeiders

Je kunt ze uitroeien in Afghanistan en ze duiken op in Indonesië, in Soedan of op de Filippijnen; of ze houden zich gedeisd, versmelten tegen de achtergrond van hun volksgenoten (zoals de overlevende Taliban-strijders in Afghanistan) of ze buiten het multiculturalisme van hun tegenstanders uit (zoals mogelijk de immigranten of gastarbeiders in Marseille of New York).

http://www.groene.nl/2002/0237/bb_essay.html,

  • gastarbeiders, vluchtelingen en asielzoekers
  • economische vluchtelingen en gastarbeiders

De komst van gastarbeiders, vluchtelingen en asielzoekers veranderde definitief het karakter van de volksbuurt in de oorspronkelijke betekenis.

NRC,

In de Bijbel spelen migranten een hoofdrol. Gods volk is veelvuldig onderweg. Als economische vluchtelingen en gastarbeiders naar en in Egypte.

http://www.acht-mei.nl/

  • gastarbeiders en hun gezinnen
  • gastarbeiders en hun gezinsleden
  • gastarbeiders en hun nazaten

De kombinatie van afkomst, zeden en gewoonten, én het grote verschil in kultuur en ontwikkeling, maken dat speciaal de gastarbeiders en hun gezinnen die uit islamitiese landen afkomstig zijn, weinig of hoegenaamd geen kontakt krijgen met Nederlandse arbeiders en hun gezinnen met wie zij samen werken en wonen.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm,

De noestere SP-onderzoekers hadden al gauw door dat de problemen vooral bestonden bij 'die mensen die van het platteland komen, de islamitiese godsdienst belijden en zich waarschijnlijk moeilijk kunnen aanpassen aan de werk- en leefgewoonten van ons land'. Bij de Turkse en Marokkaanse gastarbeiders en hun gezinnen dus.

http://www.human.nl/constandse/dossier/index.htm

Amnesty noemt voorbeelden van informele christelijke kerkdiensten die door de Saoedische veiligheidsdiensten zijn beëindigd en waarbij de deelnemers, vaak Filippijnse gastarbeiders en hun gezinsleden, werden opgepakt.

NRC,

Maar de immigratiegeschiedenis van de gastarbeiders spreekt duidelijke taal. Ze zijn indertijd [...] naar Nederland gehaald om precies dat te doen wat Emmer van de nieuwe arbeidsmigranten verwacht: "Het verrichten van eentonig, vuil werk met een negatief maatschappelijk prestige dat de meeste Nederlanders om die reden voor geen prijs willen doen." Anno 2002 willen de meeste Nederlanders dit werk nog steeds niet doen, maar evenmin velen van de gastarbeiders en hun nazaten.

NRC,

( (vooral) in Nederland)
  • gastarbeiders en Surinamers
  • gastarbeiders of Surinamers

In een tram vol gastarbeiders en Surinamers gleden ze naar het station, waar ze op het nippertje de trein haalden.

Het Bureau. Dl. 6: Afgang, J.J. Voskuil,

Toen werd een voorstel behandeld om de woonruimteverdeling zodanig te reguleren dat zich in sommige wijken niet meer dan 5% gastarbeiders en Surinamers konden vestigen.

http://www.veelkleurigestad.nl/cgi-bin/vks/news/archives.cgi?category=1=8-03,

Als de oude buren [...], weggingen, waren ze verloren. Ongetwijfeld kwam er een jong, ordinair stel voor in de plaats dat wekenlang dezelfde favoriete plaat draaide en de tuin gebruikte voor lege flessen. En anders wel gastarbeiders of Surinamers die de keukendeur rose schilderden. Of helemaal niets deden, nog erger.

Overspel, Mensje van Keulen,

voorafgegaan door als


  • naar Nederland komen als gastarbeider

Familieleden van buitenlanders die hier in de jaren zeventig zijn gekomen als gastarbeider.

NRC,

De overgrote meerderheid is naar Nederland gekomen in de zestiger en zeventiger jaren als gastarbeider.

Meppeler Courant,

Dat leden van minderheidsgroepen die het Nederlands niet spreken en weinig sociale contacten met autochtonen onderhouden, is niet onverwacht. Datzelfde geldt tot op zekere hoogte ook voor oudere eerstegeneratie-Turken en -Marokkanen die als gastarbeider naar Nederland zijn gekomen.

http: //www.omv.nl/ATEST/fnieuwsbrief/FNIEUWS.html,

  • werken als gastarbeider

In de jaren zestig verlieten veel mannen het dorp om als gastarbeider in Europa te werken, ook de vader van Utlu.

NRC,

Deze fundamentalistische moslims zijn afkomstig uit onder meer Iran, Afghanistan, Irak, Egypte, Oman, Turkije, Algerije en Pakistan. Een deel van hen werkt als gastarbeider in Westeuropa en heeft de Italiaanse, Britse of Zweedse nationaliteit.

NRC,

Dat betekent dat de naar verhouding bevolkingsarme rijkaard - Saoedi-Arabië, dat officieel 17 miljoen inwoners telt, doch in werkelijkheid veel minder - altijd bevreesd is dat zijn arme en jaloerse broeder-buurman (14 miljoen inwoners, van wie drie miljoen als gastarbeiders in Saoedi-Arabië werken ) te veel macht krijgt.

NRC,

Haar zoon zou in Volgograd (Rusland) 10 keer meer kunnen verdienen dan de 20 US$ per maand die hij nu verdient in Uzbekistan. Maar hij mag daar niet lang verblijven en werken als "gastarbeider" uit Uzbekistan.

http://www.wereldvlinders.be/diary/diary-full.html

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen