gradiënt 1.0
(natuurkunde en astronomie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een gradiënt…
is een verloop; is een verandering
- [Pad of traject] strekt zich uit over een bepaalde afstand in een bepaalde richting
- [Ondervinder] wordt waargenomen aan een grootheid zoals druk, temperatuur, concentratie e.d.
Algemene voorbeelden
Als bijvoorbeeld de noord-zuidcomponent van het aardmagnetisch veld op een bepaalde plaats 50.000 nT is, en tien centimeter verderop is het 49.500 nT, dan is er over die 10 cm dus een verandering van 500 nT. Met andere woorden, op dat traject van tien centimeter verandert het veld met 5000 nT per meter. We zeggen dan dat er ter plaatse een gradiënt is van 5000 nT/m. Als we de sterkte van de noord-zuidcomponent in beeld brengen, is die gradiënt uit de grafiek af te lezen als helling. Als door de aanwezigheid van ijzer ter plaatse de richting van het veld een graad of 5 verandert, dan zal dit al te zien zijn als een verandering van 5000 nT van de noord-zuidcomponent.
De belangrijkste estuariene gradiënten die in een natuurlijk estuarium in enige mate aanwezig horen te zijn: 1. gradiënt van zoet naar zout water […]. 2. gradiënt van hoog (en droog) naar laag (en nat) […]. 3. gradiënt van rivier- naar zeesediment en van grof naar fijn materiaal […]. Daarnaast zijn er ook gradiënten in temperatuur, zuurstof, licht en bijvoorbeeld nutriënten.