hersenmist 1.0
(gezondheid, geneeskunde en zorg)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Hersenmist…
is een verschijnsel
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een fysiek verschijnsel; is geen officiële medische aandoening
- [Betrokkene] treft soms mensen die aan een ziekte lijden, bv. MS, de ziekte van Lyme of long covid; treft soms vrouwen in de overgang
- [Symptoom] uit zich bv. in vergeetachtigheid, concentratieproblemen, vermoeidheid, angstgevoelens, duizeligheid, futloosheid, traagheid van denken, niet op woorden kunnen komen, prikkelbaarheid, slapeloosheid, gebrek aan motivatie, neerslachtigheid, laag libido of hoofdpijn
Algemene voorbeelden
'Soms voer ik een telefoongesprek en weet ik halfweg het gesprek niet meer met wie ik aan het bellen ben en waarover. Hersenmist doet aan beginnende dementie denken: concentratie-stoornissen, minder goed onthouden, niet meer functioneren op hetzelfde intellectuele niveau'.
Ze kwam in een kantoortuin met 400 flexplekken terecht. Alles open en bloot. "Dan kan ik tegen de ene collega wel zeggen: 'wil je geen deo meer opspuiten', maar de volgende dag zit er een ander." Ze sliep slecht, had veel hoofdpijn en ging slechter zien. Ze werd suf, denken werd lastig, praten ging moeizaam – "hersenmist, noemen ze dat".
Hersenmist wordt vaak in verband gebracht met burn-out en depressie. Niet toevallig ervaren veel mensen met brainfog vergelijkbare klachten waaronder vermoeidheid, lusteloosheid en gevoelens van angst of neerslachtigheid.
"Ik praatte vroeger zó snel dat ik soms over mijn woorden struikelde. Maar je zult merken: sinds mijn besmetting spreek ik moeizamer en stotter ik. Ik heb last van brain fog. Hersenmist. Ik kom niet meer op namen van vrienden. Of op simpele woorden, zoals koelkast. Dan omschrijf ik dat als het toestel dat dingen koel houdt."
Hersenmist is lang niet altijd chronisch van aard en heeft vaak een onderliggende oorzaak die je met leefstijlveranderingen kunt oplossen. [...]. Hersenmist is in de basis [...] het gevolg van een brein dat (tijdelijk) niet in staat is om optimaal te functioneren en dit kan velerlei oorzaken hebben.
Combinatiemogelijkheden
als subject bij een werkwoord
- verdwijnen
De dag na de operatie wordt MS-patiënt Joost Geerts wakker met een opgeruimd hoofd. Vijf jaar al lijdt hij aan een ziekte die hem alleen maar verlies brengt en nu opeens is de 'hersenmist' verdwenen. In de periode erna bemerkt hij tot zijn verbijstering steeds nieuwe verbeteringen: hij loopt steviger, slaapt beter, hij kan balans houden op de keukentrap. En hij ziet meer details.
met adjectivisch tegenwoordig deelwoord
- (plotseling) opdoemende hersenmist
De meeste patiënten herstellen snel na een besmetting met het nieuwe coronavirus. Maar een kleine groep houdt hardnekkige klachten. [...]. Er is plotseling opdoemende hersenmist, een piep in zijn oor, tintelende ledematen, problemen met praten, stemmingswisselingen.
in voorzetselgroep
- in een hersenmist terechtkomen
Ik werd almaar zieker. [...]. Aan het einde van de zin wist ik niet meer waar ik was, ik kwam in een hersenmist terecht. Er was niets moois aan wat ik schreef, niets elegants.
met bezittelijk voornaamwoord
- haar hersenmist
E. B. (58), muziekdocent en onder meer werkzaam aan het Koninklijk Conservatorium, werd maart dit jaar ziek. Ze had milde klachten, geen benauwdheid of reukverlies. Maar ze knapte niet op. "Het voelde alsof er vette watten in mijn hoofd zaten. Ik leed aan concentratieverlies, alles was me te veel." Inmiddels weet ze dat haar 'hersenmist' een symptoom is van neurologische long covid.
"Ja, tegen mijn hospita kan ik zeggen: Maar ik heb u toch al betaald! Dan maak ik gebruik van haar lichte dementie - van haar hersenmist zal ik maar zeggen, schandelijk is dat, daarvoor zou ik opgesloten moeten worden, stout stout!"
met ander, nevengeschikt substantief
- hersenmist of brainfog
- geheugenverlies, hoofdpijn, (extreme) vermoeidheid en hersenmist
Vergeet je snel dingen, word je regelmatig moe wakker, heb je soms moeite om je te concentreren en voel je je vaak slap en futloos? Al dit soort symptomen wordt gezamenlijk ook wel beschreven als 'hersenmist' of 'brain fog'.
Het brein heeft een eigen immuunsysteempje, dat op een lage stand staat ingesteld om te voorkomen dat de afweer te snel geprikkeld raakt en schade aanricht. Maar kennelijk weet het virus dat hersenimmuunsysteem toch van zijn stuk te krijgen, vertelt Van der Valk. 'Het immunologisch beeld dat we hier zien is zeldzaam. Maar bij Covid zien we het bij haast alle patiënten.' Dat kan mogelijk een verklaring bieden voor 'lange covid', het fenomeen waarbij patiënten die vaak niet eens zo ziek zijn geweest nog maandenlang last houden van geheugenverlies, hoofdpijn, extreme vermoeidheid en 'hersenmist', een vaag gevoel in het hoofd.