koolmees


koolmees 1.0

afbeelding

Bron: Frans Schouwenburgs
( CC BY-NC 2.0 )

vrij grote mees die een zwarte kop heeft met een witte oogvlek en een gele buik met een duidelijke, zwarte dwarsstreep die niet schuw is en veel in tuinen gezien wordt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een koolmees…

is een mees; is een vogel; is een dier

  • [Afmeting] wordt 14 cm lang
  • [Geluid] roept; zingt; maakt een roepend of zingend geluid; heeft een tweelettergrepige roep die als peh-puuh klinkt en op het geluid van een politieauto zou lijken, en een hoge zang die als si-si-sirr of ti-ti-tu klinkt
  • [Kleur] heeft een zwarte kop met een grote witte wangvlek, een geelgroene rug, een gele buik met een zwarte dwarsstreep of band erop, een blauw met witte staart en stuit, een witte streep over de vleugels, grijze pootjes en een korte, donkere snavel, waarbij het mannetje een duidelijker en bredere zwarte band op de buik heeft, meer zwart tussen de poten en meer glans op de kop dan het vrouwtje
  • [Plaats] leeft in in bossen, parken en tuinen
  • [Woongebied] komt zeer veel in Nederland voor
  • [Leeftijd] kan ongeveer 10 jaar oud worden
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] kan zeer goed UV-licht waarnemen; is niet schuw maar eerder baldadig en zeer bedrijvig
  • [Beweging] vliegt in grote bogen, waarbij hij vleugelslagen afwisselt met zweven
  • [Gedrag] bouwt een nest in een boomholte of in een nestkastje; broedt doorgaans twee keer per jaar, maar brengt meestal maar een nest jongen groot en legt tussen de 7 en 15 kleine, lichtgespikkelde eieren
  • [Gelijkenis] kan, net als de pimpelmees, UV-licht waarnemen
  • [Onderscheid of tegenstelling] heeft een iets zachtere zang dan de pimpelmees, is groot in verhouding tot de pimpelmees en heeft, in tegenstelling tot de pimpelmees een brede, zwarte dwarsstreep over de gehele buik lopen; is, in tegenstelling tot de kuifmees, niet schuw

Hoofdsemagram: mees


Wetenschappelijke naam: Parus major

Rijk Animalia; Dieren
Stam Chordata; Chordadieren
Klasse Aves; Vogels
Orde Passeriformes; Zangvogels
Familie Paridae; Echte mezen
Geslacht Parus
Soort Parus major

Algemene voorbeelden


De sperwer jaagt op koolmezen, die zelf rupsen vangen die van beukenbladeren aan het eten zijn.

http://kinderenwebhotel.be/WO_natuur/voedselketen.htm

U kunt zich de frustratie van zowel de koolmezen als mijzelf voorstellen toen bleek dat de diameter van het vlieggat, dat ik geheel volgens de instructie in uw kwaliteitskrant 28 mm groot had gemaakt, te klein bleek voor een koolmees.

NRC,

John heeft de bedrijvige motoriek van een koolmees, net of je hem bezig ziet in een film die ietsjes sneller wordt afgespeeld dan hij is opgenomen.

De man op de Middenweg, Koos van Zomeren,

Een beetje spijtig is het, daarbij te bedenken, dat de meeste moeite toch weer tevergeefs lijkt, want verreweg de meeste mezenjongen halen hun tweede levensjaar niet eens en per paartje blijven er maar enkele over, ook al broeden de koolmezen doorgaans tweemaal per jaar.

Meppeler Courant,

Combinatiemogelijkheden


met voorzetselgroep


Voorzetsel: in

  • een koolmees in een nestkast

Voor kinderen kan een koolmees in een nestkast de eerste kennismaking met de natuur zijn, maar eigenlijk wordt nog maar heel weinig gebruik gemaakt van de enorme mogelijkheden.

http://www.vogelbescherming.be/nl/dossierkast/nestkasten/default.htm

met substantief ervoor


  • een koppel koolmezen
  • een koppeltje koolmezen
  • een paar koolmezen
  • een paartje koolmezen

Jaren achtereen kan een koppel koolmezen hetzelfde nest gebruiken. Gemiddeld liggen daar 7 tot 15 eitjes in maar er komen vrijwel nooit meer dan 8 jonge vogels uit een broedsel.

http://www.vitensnatuurlijk.nl/natuur/acrobatische-koolmezen

Men is op die manier trouwens te weten gekomen dat een koppeltje koolmezen in drie weken tijd zo'n 10.000 rupsen aan zijn jongen kan voederen en hiervoor minstens 100 km aflegt.

http://www.vogelbescherming.be/nl/dossierkast/nestkasten/default.htm

Een paar koolmezen voert tijdens de broedperiode ongeveer 9000 rupsen aan hun jongen en eet zelf ook een groot aantal rupsen.

http://www.spade.nl/vraagenantwoord-detail.asp?VraagID=30

Een paartje koolmezen had het kastje aan de achterste berk in bezit genomen en was druk doende met het verzamelen van nestmateriaal.

De man op de Middenweg, Koos van Zomeren,

met ander, nevengeschikt substantief


  • koolmezen en pimpelmezen

Koolmezen en pimpelmezen hebben een territorium van ongeveer 15 meter rondom de nestkast, dit is 700 vierkante meter. Hang een tweede nestkast voor een mees bijvoorkeur 30 meter vanaf de eerste nestkast.

http://www.ess.sohosted.com/mezen/FAQ.html

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen