kosmologie 1.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Kosmologie…
is een wetenschap
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] heeft een meer levensbeschouwelijke (bv. christelijke, boeddhistische enz.) dan wel zuiver natuurwetenschappelijke grondslag
- [Onstoffelijke inhoud] heeft betrekking op de oorsprong, de globale structuur en de evolutie van het heelal
- [Onderscheid of tegenstelling] onderscheidt zich van de astronomie die afzonderlijke hemellichamen bestudeert
Algemene voorbeelden
De zeventigjarige Galileo Galilei in zijn witte boetehemd ontkent dat hij denkt wát hij denkt, namelijk dat de aarde om de zon draait. Hij verzekert de Inquisitie, dat hij gelooft aan de kosmologie van Aristoteles en Ptolemeus, zoals de kerk wil. Dus: de aarde staat stil en wordt omgeven door bolvormige lagen van lucht, water en vuur. Alle hemellichamen doorlopen volmaakte, cirkelvormige banen want de Schepper neemt niet met minder genoegen. In hun suizende gang produceren zon, maan en planeten bovendien hemelse muziek, de muziek der sferen.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- Griekse kosmologie
- middeleeuwse kosmologie
- moderne kosmologie
- wetenschappelijke kosmologie
In de werken over middeleeuwse kosmologie – zoals van Hildegard van Bingen (11de eeuw) – was het beeld van de ronde aarde reeds lang aanvaard, zonder dat die auteurs door het Vaticaan waren teruggefloten.
Vroeger was God een ingenieur of een architect die de grote klok van de schepping regelde. Nu krijgt hij de status van een creatieve kunstenaar. Toch moet theologie over de schepping iets anders blijven dan de wetenschappelijke kosmologie met haar heersend wereldbeeld.
Het ontstaan van het heelal, zoals door de moderne kosmologie beschreven, kwam tot stand als gevolg van een inflatoire expansie van de ruimte-tijd. Daarbij vond een opeenvolging van ontkoppelingen plaats waardoor materie en energie zich vormden, de tijd begon te lopen en de ruimte zich ontvouwde in een uitdijende beweging die nog altijd aan de gang is.