organel 1.0
(wetenschap; biologie)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een organel…
is een deel
- [Geheel] is een deel van een cel
- [Functie] maakt celprocessen mogelijk
- [Aantal of hoeveelheid] zit in grote hoeveelheden in een cel, bv. de celkern, het ribosoom, de vacuole en de trilhaar
- [Werking of functionering] heeft een eigen functie binnen de cel, zo kopieert de celkern bv. DNA en levert het mitochondrium energie aan de cel
Algemene voorbeelden
We onderzoeken het mechanisme van de sortering van eiwitten en blaasjes binnen cellen. We hebben onze aandacht gevestigd op die organellen in de cel die je zou kunnen vergelijken met het maagdarmkanaal van een mens of dier. Wij noemen die organellen endosomen en lysosomen. Vanuit de buitenkant van de cel moeten er elke minuut op gecoördineerde wijze duizenden verschillende moleculen getransporteerd worden naar het maagje van de cel. Aldaar worden eiwitten en vetten afgebroken tot kleine peptiden, aminozuren, suikers, lipiden en cholesterol.
Antilichamen worden van nature uitgescheiden door antilichaam producerende cellen. Daardoor komen zij bij dieren onder andere terecht in het bloedserum en lymfe. Op reis naar 'buiten' passeren onderdelen en voorstadia van het antilichaam enkele celorganellen, namelijk het endoplasmatisch reticulum en het Golgi-apparaat. In deze organellen wordt het antilichaammolecuul in elkaar gezet.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een mutant organel
- grote organellen
- kleine organellen
- mannelijke organellen
Beeld je een populatie in van hermafrodiete muizen. Op een dag ontstaat een mutant organel dat de mannelijke gonaden doet wegkwijnen. De mutant verspreidt zich door de populatie, want de vrouwelijke individuen kunnen twee keer zoveel kinderen produceren omdat ze geen energie in sperma moeten steken. Al gauw bestaat de populatie uit hermafrodieten en vrouwelijke muizen.