patriarchaal


patriarchaal 1.0

gekenmerkt door of betrekking hebbend op een samenlevingsvorm waarin de rol van de vader of algemener van de man domineert; gekenmerkt door of betrekking hebbend op het patriarchaat; ook als bijwoord: op een wijze die kenmerkend is voor het patriarchaat

Algemene voorbeelden


Hieruit blijkt telkens weer dat de (liberale) overheid er moeite mee had de grenzen van haar gezag te bepalen: waar eindigde de macht van de staat en begon de macht van de vader? Diens soevereiniteit over het privédomein – het gezin, en dus in belangrijke mate de vrouw en kinderen – was een erkend feit waar men liever niet wilde tornen, te meer daar op die manier het basisprincipe van de staat werd aangetast. Natuurlijk was deze patriarchale houding van negentiende-eeuwse politici in eerste instantie afkomstig van heersende ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid.

http://www.let.uu.nl/hist/info/VVG/nl/dossiers/icks.html,

Rusland is een patriarchaal land. De man zit in de politiek en de vrouw zit thuis.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een patriarchale cultuur
  • een patriarchale gemeenschap
  • een patriarchale maatschappij

"Zuid-Afrika heeft een patriarchale cultuur [...]. Mannen hebben traditioneel het recht om meer dan één vrouw te hebben en vrouwen moeten tegenover hun man hun mond houden."

http://www.nrc.nl/W2/Lab/Aids/000708c.html,

Indien migrantenculturen vrouwen onderdrukken en controleren, dan kunnen we die niet binnen de westerse samenleving accepteren omdat het strijdig is met het beginsel van seksegelijkheid. Patriarchale en onderdrukkende culturen zijn schadelijk voor de vrouwen en verdienen derhalve geen bescherming.

De Groene Amsterdammer,

Afrikaanse stoelen waren vaak binnen de clan echt persoonlijk bezit en statussymbool [...]. De hoogte van het voetstuk was een teken van macht. In patriarchale gemeenschappen hadden de vrouwen altijd lagere stoeltjes. De man was hoger gezeten. Hij hield zijn vrouwen in de gaten.

De Standaard,

De eigenzinnige standpunten die zij inneemt worden pas, als blijkt hoe waardevol ze zijn, voor vol aangezien. De offers die Montessori, als vrouw in een patriarchale maatschappij, hiervoor moet brengen zijn enorm.

http://montessori-infosite.kennisnet.nl/

patriarchaal 2.0

( Gezegd van personen en onstoffelijke zaken)
geneigd om zijn gezag aan anderen op te leggen zonder inspraak van ondergeschikten; autoritair; van zaken: gekenmerkt door een autoritaire houding of opvatting; ook als bijwoord: op een autoritaire wijze

Algemene voorbeelden


"Ik denk wel dat ondernemers zich in hun vrijheid veel meer gebonden voelen dan voorheen." De duidelijkste winst is geboekt op het terrein van de medezeggenschap. "Patriarchale ondernemers zijn niet uitgebannen [...] maar er staat dankzij de kamer een zware sanctie op niet naleven van de informatieplicht."

NRC,

Boulevardkrant Kronenzeitung hekelt de minister. Die doet "alsof huwelijken erop vooruitgaan als alleen maar de mannen, die onverbeterlijke macho's en patriarchale luilakken, per decreet aan de afwas, het stofzuigen en de luiers worden gezet".

De Standaard,

Een bonte stoet patriarchale bestuurders, onoplettende commissarissen, creatieve accountants en gebrouilleerde partners in zaken werd in de loop der jaren op de vingers getikt.

NRC,

De idealistische, patriarchale opvattingen van de Trust remden de ontwikkeling van de onderneming.

NRC,

Het begon nog wel mooi aan het begin van de eeuw met de nu wat patriarchaal overkomende ideeën van de ethische richting, waarbij onder andere het beeld werd gebruikt van de pupil die onder goede begeleiding door de voogd tot volwassenheid wordt gebracht.

NRC,

patriarchaal 3.0

behorend bij of betrekking hebbend op een patriarch

Algemene voorbeelden


Deze nieuw verkozen kanunniken werden als kathedraalkapittel onder Arnulf van Chocques geplaatst, die reeds op 1 augustus 1099 door een deel van de kruisvaarders tot Patriarch van Jeruzalem verkozen werd. Zij werden belast met de verzorging van de liturgie in de Heilige Grafkerk, en royaal voorzien van goederen, inkomsten en woning. Het collegium, een mengeling van geestelijken van verschillende afkomst en opleiding, had het niet gemakkelijk de kerkdienst aan het Heilige Graf in goede banen te leiden. De machtstrijd van de kruisvaarders en meer nog heftige disputen om de patriarchale zetel verwikkelden de kanunniken in partijtwisten en intriges.

http://www.crosswinds.net/~priorijemmaus/orde.htm

Vaste verbindingen