pens


pens 1.0

(informeel)

maag of buik van een persoon of dier

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een pens…

is een orgaan; is een lichaamsdeel

  • [Functie] is het orgaan of lichaamsdeel waarin het voedsel terechtkomt
  • [Bezitter of eigenaar] is de maag of buik van een mens of dier

    Algemene voorbeelden


    Jawel, ik vreet en ik vreet zoveel als ik kan, want als ik vreet, dan doe ik dat op de eerste plaats om mijn eigen pens vol te krijgen, begrijpen jullie dat? Een ongecompliceerde geest, die goed begrepen wordt door de stakers.

    Ik draag geen helm met vederbos, W.F. Hermans,

    Als ik eenmaal met die koekjes begin, dan weet ik niet waar het eindigt, maar meestal met pijn in mijn pens.

    De vrouwenoppasser, Peter de Zwaan,

    Eerst haar pens gaan bijvullen, daarna kan ze haar komedie herbeginnen.

    Danny, Clem Schouwenaars,

    Eenmaal hun pens vol brokken, gaan hond en kat op jacht, want de behoefte om te jagen wordt door geen karrenvracht blikken gestild.

    Poot: verhalen over de hond, Midas Dekkers,

    Dit leek mij nu, liggend in dit kinderbed met mijn pens vol brood, een idioot plan, maar in het ziekenhuis scheen het op een of andere manier logisch, ze gingen met vakantie, ze hadden niet op mij gerekend, en wat moesten ze met mij als ik ineens weer op ons plein verscheen.

    De meidenziekte, Tom Pauka,

    De huisvaders kronkelden door het stof als pissebedden, plat op hun pens, maar bleven desondanks met hun gat in de pinnekesdraad hangen zoals de volksmond hier the barbed wire noemde.

    Het goddelijke monster, Tom Lanoye,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een volle pens

    De ouwe nam een eind hout en ging met het geitje naar het hol van de wolf, die met z'n volle pens voor pampus in een hoek lag te snurken.

    http://users.tijd.com/delink/,

    in voorzetselgroep


    • iemand in zijn pens meppen
    • iemand in zijn pens slaan

    Cameraman Niels mept de bewaker in zijn pens en rent er snel vandoor.

    http://www.memel.nl/Fun/Teksten/karel%20kippenanus%20in%20de%20rimboe.htm

    Zodra het bosnegertje weer uit de boom komt met zijn Mango slaan de twee dit mannetje in zijn pens.

    http://www.memel.nl/Fun/Teksten/karel%20kippenanus%20in%20de%20rimboe.htm

    pens 2.0

    dikke, uitpuilende buik; buikje
    Ook in toepassing op de dikke buik van zwangere vrouwen.

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 2.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een pens…

    is een buik; is een lichaamsdeel

    • [Omvang concreet] is dik
    • [Uiterlijk] is bol en puilt uit
    • [Oorzaak] ontstaat door vetophoping in de buikstreek, vaak als gevolg van te veel en te vet eten en drinken, al dan niet in combinatie met te weinig lichaamsbeweging (vetbuik); ontstaat bij vrouwen ook tijdens de zwangerschap (zwangerschapsbuik)
    • [Leeftijd] krijgt men meestal op latere leeftijd (vetbuik)

    Hoofdsemagram: buik


    Algemene voorbeelden


    Hij is een echte patapoef, te zwaar voor zijn leeftijd en zijn enigszins gedrongen postuur, wat zich opzichtig kenbaar maakt aan zijn buik die bezig is zich tot een pens te ontwikkelen en die schaamteloos onder het te korte verschoten-blauwe T-shirtje uitfloept, wat nog verergerd wordt door zijn afzakkende spijkerbroek die, nog schaamtelozer, bij enig bukken zijn bilspleet blootgeeft, een alomvattende corpulentie die zich verder meedeelt in de worstige vingers met de foute gouden ringen en in de ronding van zijn kaak, die op weg is naar een mollig sfumato.

    Een soort Engeland, Robert Anker,

    Haar gevoel van haast met iedereen te kunnen vrijen werd wat minder toen ze een paar kerels met een pens en ander hangend vlees was gepasseerd.

    Hokwerda's kind, Oek de Jong,

    Poeh, die pens! Ze kijkt me met een enorme frons aan. 'Wat zeur je nou, je bent zwanger!', sneert de collega als ik tijdens mijn eerste zwangerschap zucht dat ik mijn broeken niet meer pas.

    http://zwanger.jongegezinnen.nl/Mama-to-be/Blog/Poeh-die-pens.htm

    Waarmee had ik hem kunnen verleiden? Met mijn pens, mijn uitdunnende kuif, mijn tanend vlees, mijn kwijnend bestaan?

    De laatste woorden van Leo Wekeman, Yves Petry,

    Ik praat niet over driloefeningen, een maand stoppen en je pens puilt over je broeksriem, maar over discipline als een individueel opgezet en strikt persoonlijk benut schoolboek, naar willekeur te openen.

    http://www.hku.nl/pub/hku_onderzoek/pdf/theater.pdf

    Als steeds meer blanke mannen - die de leeftijd van zestig jaar meestal zijn gepasseerd - de minderjarige meisjes gulzig tegen hun pens drukken of op schoot nemen, wordt duidelijk dat dit geen spontaan, onschuldig vermaak is.

    http://www.nrc.nl/nieuws/buitenland/1008398730402.html,

    Ik kan niet meer over de koepel van mijn pens heen kijken.

    Zonsopgangen boven zee, Jeroen Brouwers,

    Combinatiemogelijkheden


    met adjectief ervoor


    • een blote pens
    • een dikke pens
    • een slappe pens
    • een vette pens
    • een zware pens

    Toch is het beeld dat je van meneer Paul overhoudt vooral de dikke blote pens en de slobberige lendendoek (verwijzing naar Kristus?) met bretellen.

    De Standaard,

    Kijk eens hoe je eruitziet, met je dikke pens, je zuipt te veel man, je zuipt je nog een maagzweer, overal door het huis liggen Rennie-papiertjes.

    Een soort Engeland, Robert Anker,

    Een slappe pens kan je je in de jaren negentig niet meer permitteren.

    De laatste dag, Margherita Pasquini,

    De soepman met zijn vette pens en vissenogen kwam voorbij.

    Engelen van het duister, Jan Siebelink,

    Hij kreeg thee met een koekje en zijn schoonvader verhief zijn zware pens en zei dat hij nog even de zaken ging kontroleren.

    Een hete ijssalon, Heere Heeresma,

    met adjectivisch tegenwoordig deelwoord


    • een drillende pens
    • een uitpuilende pens

    Niemand zit te wachten op bilnaden die een bouwvakker doen blozen, lucht van oud zweet die over het terras walmt of melkwitte drillende pensen.

    http://www.nietfris.nl/php/columns.php?id=26=2,

    Thee met sandwiches, cake en sweets. je hebt het gevoel dat je slokdarm vanaf je keelgat tot je maag volgepropt zit met laagjes met speeksel vermengd voedsel die je aan de hand van het menu nauwkeurig zou kunnen bepalen op je uitpuilende pens, en dat je van je maag tot je aars verstopt zit met halfstront en stront, want het is nou niet direct even lekker breeduit zitten ontlasten in dat nauwe hokje op dat kinderpleetje dat je billen bij elkaar perst boven die onder je wegrazende aardbol.

    De kus, Jan Wolkers,

    met adjectivisch voltooid deelwoord


    • een gezwollen pens
    • een opgeblazen pens

    Zij, de slavin die dit met open mond had aangehoord, stond op, zonder enige last van haar gezwollen pens.

    Het verdriet van België, Hugo Claus,

    Kijk ik omhoog, dan zie ik waar ik maar wil mijzelf weerspiegeld in de duizenden glinsterballen waarmee het warenhuis is versierd, overal mijn bolle kop en opgeblazen pens met daaraan worsterige ledematen.

    Zonsopgangen boven zee, Jeroen Brouwers,

    Woordfamilie


    Als deel van een afleiding


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    pens 3.0

    eerste en grootste van de vier magen bij herkauwers; eerste voormaag van een herkauwer
    Herkauwers beschikken over vier magen: drie voormagen (pens, netmaag en boekmaag) en de echte maag, lebmaag genoemd.

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Een pens…

    is een maag; is een orgaan; is een lichaamsdeel

    • [Omvang concreet] is de grootste voormaag
    • [Geheel] is een deel van het maagstelsel
    • [Functie] zorgt voor een voorvertering van het voedsel door micro-organismen
    • [Positie] is de eerste maagafdeling; ligt voor de netmaag, boekmaag en lebmaag
    • [Bezitter of eigenaar] is een orgaan van herkauwers, bijvoorbeeld koeien, geiten of schapen

    Algemene voorbeelden


    De spijsvertering: dwerggeiten zijn herkauwers. Ze herkauwen het voedsel nog verschillende malen. Ze beschikken over vier magen. Drie voormagen: pens, netmaag en boekmaag. Ten slotte volgt de echte maag, lebmaag genoemd. Nadat het voer is opgenomen, wordt na ongeveer een half uur tot een uur met het herkauwen begonnen. Het herkauwde stukje wordt weer doorgeslikt en komt via de pens in de netmaag. Daar vermengt het zich met sappen. Vervolgens wordt het door de opening tussen net- en boekmaag naar de boekmaag gezogen.

    http://www.geocities.com/notelaars/

    Methaan, op zijn beurt, komt vrij uit moerassen, vuilnishopen, de pens van herkauwers, steenkolenmijnen en lekkende aardgasleidingen.

    NRC,

    Over verschil in afbraaksnelheid van het voer tussen geiten en koeien zijn geen gegevens beschikbaar, wel wordt aangegeven dat geiten een hogere microbiële activiteit in de pens kennen.

    http://www.brameco-zon.nl/index2.htm

    De voeding bepaalt de gesteldheid van de pens van de koe. 'De bacteriewerking in de pens moet optimaal zijn, een grote pens en grote ribben zijn vreselijk belangrijk'.

    Meppeler Courant,

    De passage van voerdeeltjes in de dikke darm is bij geiten trager dan bij koeien, mogelijk compenseert dit een deel van de snellere passage door de pens.

    http://www.brameco-zon.nl/index2.htm

    Indien u steeds tijdens de zomer maïs bijvoedert voordat de koeien op de grasklaverweide gaan, zal dit ervoor zorgen dat de pens de aangebrachte hoeveelheid klaver vlot kan verwerken zonder gasophoping.

    http://www2.vlaanderen.be/ned/sites/landbouw/downloads/melkveehouderij.pdf,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    pens 4.0

    orgaanvlees van de maag van een geslacht dier, bijvoorbeeld een rund, schaap of varken
    Pens wordt door mensen en dieren gegeten, maar wordt in Nederland en België nu vooral als dierenvoeding gebruikt, bijvoorbeeld voor honden.

    Betekenisbetrekking


    metonymie
    Betrokken betekenissen 1.0 : 4.0

    Semagram (extra betekenisinformatie)


    Pens…

    is orgaanvlees; is vlees; is voedsel

    • [Herkomst of oorsprong] is vlees van de maag van een rund, schaap, varken, geit of lam
    • [Behandeling of bewerking] wordt voor menselijke consumptie schoongemaakt en gekookt
    • [Gebruiker] wordt gegeten door mensen en huisdieren; wordt nu vooral door honden gegeten

      Algemene voorbeelden


      Eten en slaan zijn twee verschillende zaken die elkaar niet uitsluiten. Na de kom met pens zal er weer geranseld worden.

      Caesarion, Isabella, Anna: drie monologen, Gérard van Kalmthout,

      Wat hadden we daar nou nog voor betaald, voor die modieuze fopkat? Honderdvijftig gulden?! Daar had hij, rekende hij even snel uit, zesentachtig kilo pens voor kunnen eten!

      De dood van mijn poes, Kees van Kooten,

      Overdag maakten we tochtjes, gingen naar de bioscoop, vrijden ergens in de natuur of achter in de auto die een of meer honden moest hebben vervoerd die vooral pens te eten hadden gehad. Ik werd bijna zo onpasselijk van die lucht als van de grote glazen bier, de hot toddy en de vette haggis in de pub.

      De gelukkige, Mensje van Keulen,

      Combinatiemogelijkheden


      met substantief ervoor


      • een lap pens
      • lappen pens

      Men kan, in mijn ogen als alle laatste noodoplossing, een sleepspoor gaan gebruiken indien de hond totaal niet wilt gaan speuren. Bij deze methoden sleept men bij het uitleggen van het spoor bijvoorbeeld een lap pens achter zich aan.

      http://home.concepts.nl/~kynetho/speuren.htm

      Lappen pens zijn overigens uiterst goede "tandenborstels". Het vlees is zo taai dat de hond er aan moet rukken en plukken om het vlees in stukjes te krijgen. Sommigen proberen de lap in een keer naar binnen te zuigen hetgeen nog wel eens voor kotspartijen kan zorgen. Notoire vleeslapinslikkers moet je gewoon geen lappen pens geven maar het in stukjes snijden omdat er teveel gevaar tot verstikking bestaat.

      http://www.barfplaats.nl/handleiding-tot-barf/vlees-en-orgaanvlees/

      Vaste verbindingen


      schone pens

      1. schoongemaakte en gekookte pens met een witte kleur

        En dan die bouillon van schone pens... Welk geciviliseerd mens vreet er nou in godsnaam pens, schoon of niet?

        Mevrouw mijn moeder, Yvonne Keuls,

        Schone pens is gekookt en wit. Er zitten ook niet veel voedingsstoffen meer in. Vuile pens is zoals het woord zegt vuil en alleen maar gespoeld. En groen.

        http://www.hondenforum.com/plaza/viewtopic.php?f=14&t=165892

      vuile pens

      1. rauwe, groenige, grijze of zwartige pens die alleen schoongeschud is en soms ook lichtjes afgespoeld

        Deze runderpens is rauw, ongebleekt en alleen schoongeschud. Sommige pens wordt ook lichtjes afgespoeld en dit valt nog steeds onder de categorie 'vuile pens'.

        http://www.barfplaats.nl/handleiding-tot-barf/vlees-en-orgaanvlees/

        Vuile pens (ongebleekt en ongestoomd/ongekookt) bevat ook zeer veel gunstige bacterieën en verteringsenzymen en is daarom zeer aan te bevelen om regelmatig aan de hond te verstrekken.

        http://www.barfplaats.nl/handleiding-tot-barf/vlees-en-orgaanvlees/

        Zwijgend zette de waard ons een bord eten voor. Het was pens. Koude, vuile pens, die groenachtig dreef in grauwe klonten vet.

        NRC,

      pens 5.0

      ((vooral) in België)

      soort van braadworst, bestaande uit varkensvlees waaraan bloed of meel is toegevoegd
      Het mengsel wordt in schoongemaakte darmen gestopt. Vaak in de meervoudsvorm pensen. Een pens met gekookt bloed is zwarte pens. Een pens met meel is witte pens.

      Semagram (extra betekenisinformatie)


      Een pens…

      is een worst; is voedsel

      • [Ingrediënt] bestaat uit vlees van een varken, bijvoorbeeld kop, poten, oren, longen, hart, tong en milt en uit bloed of meel
      • [Functie] wordt gegeten; dient als voedsel
      • [Bereiding] wordt eerst gekookt; wordt voor consumptie gebraden
      • [Container] is gemalen vlees, al of niet met bloed, in schoongemaakte darmen
      • [Tijd] wordt gemaakt na de slacht van een varken

      Algemene voorbeelden


      Op de tweede dag werden ook de pensen gemaakt. Het vlees dat men ervoor gebruikte was: kop, poten, oren, longen, hart, tong en de milt van het varken. Naar believen van de boer en boerin werd eventueel ook wat van spek eraan toegevoegd. Het vlees werd vervolgens gekookt en met de vleesmolen gemalen. Ondertussen liet men brood weken in het varkensbloed dat men de vorige dag in een teil had opzij gehouden. Men voegde er "pensenkruid" (met o.a.: salie, tijm en marjolein), peper, zout en kruidnoot aan toe. Voor witte pensen werd geen bloed toegevoegd.

      http://www.waverlandsedingen.be/index.php/alle-artikelen/201-varken-slachten

      Pensen worden van Noorwegen tot Spanje bereid. Niet verwonderlijk dat er veel verschilpunten aan te duiden zijn. Maar ook binnen de Belgische grenzen zijn er duidelijke regionale verschillen in het bereiden van pensen.

      http://blog.seniorennet.be/pensen_asg/archief.php?ID=944518

      Zet het vuur niet te hard, anders breken ze direct open. (Het vel rond een pens is veel poreuzer dan dat van een gewone worst).

      http://koken.vtm.be/kooktips/bak-de-perfecte-pensen

      De darmen van het geslachte varken werden altijd zorgvuldig gewassen met het oog op de pensen die in een ketel werden gekookt.

      De kinderen van Arthur, Kristien Hemmerechts,

      Combinatiemogelijkheden


      als object bij een werkwoord


      • een pens bakken
      • pensen bakken
      • pensen koken

      Pensen bakken is niet zo moeilijk, want het vlees is tijdens het productieproces al gegaard. Het is belangrijk om ze warm te krijgen tot in de kern, zonder dat de buitenzijde verbrandt. Laat het vlees alvast op kamertemperatuur komen. Bak de worsten niet wanneer ze ijskoud zijn.

      http://www.een.be/programmas/dagelijkse-kost/recepten/witte-en-zwarte-pens-met-appelcrumble

      Drie dagen voor en na Sintsje-Katrien (25 november) mochten de boeren niet zaaien, varkens slachten of pensen koken.

      http://www.vaantjesboer.be/armandsermon/deluuper%20van%20Halle/2008%2025.pdf

      Vaste verbindingen


      witte pens

      1. pens zonder bloed

        Er liggen zwarte en witte pensen op mijn bord. Niet van die sponzen knuppels die je bij zovele slagers vindt, maar stevige worsten met lekker grof gemalen vlees en veel bloed in de zwarte pensen en goed gekruid.

        Werk, Josse De Pauw,

      zwarte pens

      1. worst met gekookt bloed; bloedworst

        Synoniem: bloedworst

        Er liggen zwarte en witte pensen op mijn bord. Niet van die sponzen knuppels die je bij zovele slagers vindt, maar stevige worsten met lekker grof gemalen vlees en veel bloed in de zwarte pensen en goed gekruid.

        Werk, Josse De Pauw,

        De bloedworst wordt even vaak beuling of zwarte pens genoemd. Het is een donkere traditionele worst die gestold wordt door verhitting. Ze vinden hun oorsprong in de Gallische keuken. Toen hadden bloedworsten de reputatie dat ze de mannen aanzetten tot dapperheid en heldhaftigheid in de strijd.

        http://www.noyen.be/nl/alles-over-worsten-5.htm

      Woordfamilie


      Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


      Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen