pissebed


pissebed 1.0

afbeelding

Source: Yug
( CC BY-SA 3.0 )

kreeftachtig diertje met meestal een grijze of bruine kleur dat zich aangepast heeft aan het landleven en op vochtige plekken onder tegels en stenen leeft, waar hij zich met plantaardig materiaal voedt; landpissebed

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een pissebed…

is een kreeftachtige; is een dier

  • [Afmeting] is tussen de 0,5 en 2 cm lang
  • [Geur] scheidt ammoniak uit, waardoor beweerd wordt dat grote hoeveelheden pissebedden naar urine ruiken
  • [Kleur] is meestal grijs of bruin en door een virus soms ook blauw of paars en heeft in de soort mierenpissebed een witte of doorzichtige kleur
  • [Vorm] heeft een langwerpig, afgeplat lichaam
  • [Bouw] is ongewerveld; heeft veertien poten
  • [Deel] heeft een soort kieuwen (pleopoden), antennes en een lichaam dat uit verschillende segmenten bestaat
  • [Herkomst of oorsprong] leefde oorspronkelijk in zee en is de enige kreeftachtige die zich volledig aangepast heeft aan het leven op land
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Plaats] leeft op het land, in vochtige, donkere gebieden zoals onder een bloempot of steen in de tuin
  • [Leeftijd] wordt 1 tot 2 jaar oud
  • [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] vervelt door eerst het achterste gedeelte van het pantser en daarna het voorste deel van het pantser los te laten, die soms als een soort kalkstructuurtjes te vinden zijn; moet zich in een vochtige omgeving bevinden en is zeer gevoelig voor uitdroging
  • [Ongewone of afwijkende eigenschap of hoedanigheid] is in staat op het land te leven, waar door middel van kieuwademhaling zuurstof van vochtige plaatsen gehaald wordt en door nageslacht zonder water in een broedbuidel te laten groeien
  • [Gedrag] is een alleseter; leeft op vochtige schuilplaatsen van plantaardig materiaal, maakt gebruik van kieuwademhaling en weert gevaar af door, afhankelijk van de soort, hard weg te rennen of zich tot een bolletje op te draaien
  • [Verscheidenheid] komt in Nederland en België in 36 soorten voor, met als bekende soorten de ruwe pissebed of gewone pissebed (Porcellio scaber), de kelderpissebed (Oniscus asellus), de oprolpissebed (Armadillium vulgare), de mospissebed (Philoscia muscorum) of de mierenpissebed (Platyarthrus hoffmannseggi)
  • [Betrekking of relatie] behoort niet tot de klasse van insecten, maar tot de klasse van hogere kreeftachtigen (Malacostraca)
  • [Voorstellingswijze] wordt ten onrechte wel eens als insect bestempeld en vroeger geloofde men dat het eten van pissebedden of het strooien van gemalen pissebedden in bed tegen bedplassen helpt

Rijk Animalia; Dieren
Stam Arthropoda; Geleedpotigen
Klasse Malacostraca; Hogere kreeftachtigen
Orde Isopoda

Algemene voorbeelden


Van pissebedden bijvoorbeeld, die verwant zijn aan de kreeften, is bekend dat zij zeer slecht aangepast zijn aan het leven op het land. Daarom houden ze het alleen uit in een vochtige omgeving, bijvoorbeeld onder een bloempot of steen of onder loszittend, schimmelig behang.

NRC,

Er is waarschijnlijk geen tuin in ons land waar de ruwe pissebed niet voorkomt. Hij is de allergewoonste pissebed van Nederland. Dikwijls schuilen grote aantallen onder planken, stenen en bloempotten. Pissebedden heten niet voor niets zo: veel ruwe pissebedden bij elkaar ruiken naar pis. Het teveel aan stikstof scheiden ze uit als ammoniak, vandaar.

http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/Nieuws/article/detail/1503498/2006/06/29/Pissebedden-stinken-echt-naar-urine.dhtml,

Minutenlang stond hij gewoon te staren naar iets wat niemand anders zag. Daarna viste hij pissebedden uit de schors van mijn ongesnoeide bomen.

Sterk water, Marijke Libert,

In de andijvie zitten nog allerhande diertjes zoals slakken, pissebedden en spinnen.

Meppeler Courant,

De naam pissebed geeft veel reden tot speculatie. Waarschijnlijk is deze naam in vroegere tijden ontstaan. Toen geloofde men dat het bedplassen van kinderen verholpen kon worden door gedroogde pissebedden te vermalen en in bed te strooien.

http://vroegevogels.vara.nl/nieuws-item.131.0.html?&tx_ttnews%5Btt_news%5D=349352&tx_ttnews%5BbackPid%5D=842&cHash=63e82ce581,

Combinatiemogelijkheden


met adjectief ervoor


  • blauwe pissebedden
  • bruine pissebedden
  • grijze pissebedden
  • paarse pissebedden
  • witte pissebedden

Zonder op een antwoord te wachten pookte hij met een afgerukt takje in een hoop dennenaalden. [...] massa's grijze pissebedden krioelden weg voor zijn lusteloos gepeuter.

Verzameld proza, Jotie T'Hooft,

We kennen allemaal wel de bekende grijze en bruine pissebedden, die soms in groten getale onder bloempotten, stenen enz. zitten. Blauwe pissebedden blijken ook een algemeen verschijnsel te zijn, met name in tuinen. Het is geen aparte soort, maar een pissebed met een virusinfectie, Iridovirus genaamd.

http://bunnymom.weblog.nl/tuin/kleurrijk-2/,

Blauwe cq. paarse pissebedden worden ook geregeld waargenomen, vooral in tuinen. Deze diertjes zijn ziek, ze hebben een virusinfectie, het Iridovirus.

http://www.pissebedden.info/blauwe-paarse-pissebedden.shtml

Witte pissebedden bestaan ook. Je ziet ze echter zelden, omdat ze in de nesten van de zwarte wegmier leven.

http://www.detorenvalk.be/index.php?option=com_content&task=view&id=38&Itemid=51

in voorzetselgroep


  • het krioelt van de pissebedden

Tussen de vloerplanken worden gapende spleten zichtbaar waarin het krioelt van de pissebedden en oorwormen.

Zonder genade, Renate Dorrestein,

"Moet je zien", zegt Siebe Homminga, en hij tilt de bovenste stoeptegel van een schouderhoog muurtje op. Het krioelt van de pissebedden. "Een paradijs voor die beestjes hier."

http://www.stichtingtijd.nl/nl/artikelen/87-bouwen-loslaten-en-verder-bouwen,

Er staat een grote partij tegels bij mij achter het huis waar het krioelt van de pissebedden.

http://www.baardagaam.eu/viewtopic.php?f=19&t=8043,

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


pissebed 1.1

afbeelding

Source: Charlesjsharp
( CC licensed )

pissebed die in sloten, plassen en vijvers leeft; waterpissebed; zoetwaterpissebed

Betekenisbetrekking


overig
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een pissebed…

is een kreeftachtige; is een schaaldier; is een dier

  • [Afmeting] wordt tot 25 mm lang
  • [Kleur] heeft een bruine kleur
  • [Plaats] leeft in zoet water, in sloten, plassen en vijvers
  • [Verscheidenheid] komt voor in verschillende soorten met als meest bekende soort waterpissebed of zoetwaterpissebed met de Latijnse naam Asellus aquaticus, ook wel waterezeltje of waterluis genoemd

Rijk Animalia; Dieren
Stam Arthropoda; Geleedpotigen
Klasse Malacostraca; Hogere kreeftachtigen
Orde Isopoda
Familie Asellidae; Waterpissebedden

Algemene voorbeelden


Waterpissebedden [...]. Dit type komt voor in stilstaand en stromend water. Koi vinden dit erg lekker, voornamelijk de grotere koi die geen problemen hebben met het harde rugschild van de pissebed.

http://www.koihoeve.nl/koi/index.html

Het Gewone waterpissebed (Asellus aquaticus) is ons algemeenste pissebed in sloten en plassen. Deze diertjes kunnen niet buiten het water leven.

http://www.lampyris.be/Invert%20Pissebedden.htm

Pissebedden gebruiken de zwempoten als ademhalingsorgaan.

http://www5.knnv.nl/sites/www5.knnv.nl/files/waterbeestjeskrant.pdf

pissebed 2.0

((vooral) in Nederland; informeel; verouderend)

iemand die in bed plast; bedplasser; bedzeiker

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een pissebed…

is een persoon

  • [Activiteit of handeling] plast regelmatig in bed

    Algemene voorbeelden


    Aan de wegkant wandelen jonge moeders. Ze zetten langzame passen over het kort vergeelde gras. Op de arm dragen ze blèrende baby's. Tussen de pissebedden zitten in elkaar gezakte grijsaards.

    Hete zeeprikkels, Andreas Roels,

    Jens (8 jaar) 'Ik ben drie keer per week of zo nat. Ik vind mezelf geen uitzondering, maar het is wel hinderlijk. Kinderen gaan je 'pissebed' noemen of 'zeikerd' enzo'.

    http://www.kenniscentrumbedplassen.com/kinderen.php

    En iemand die in zijn bed plaste, werd een pissebed genoemd.

    http://vogeldagboek.nl/html/Vogeldagboek/2007/Feb07_28.html,

    Hoi, ik plas in bed en ik ben 12 jaar. Ik heb sinds kort drynights geprobeert da's een soort luier. Ik schaam me er heel erg voor en de kinderen in de klas pesten me met pissebed.

    http://www.bedplassen.nu/gastenboek/66,gastenboek.html?p=34,

    "Saluut," fluisterde de kastanjejongen in het voorbijgaan, "saluut en tot straks." Hij draaide met zijn hand in de broekzak waarin de kastanje zat. Hij loenste niet zo'n klein beetje. Jongens schoten in actie nadat zij gevoeld hadden dat de kwaaie op zijn fiets was weggereden. M Meisjeszot! Pissebed! De lelijke jongen was heel moedig. Hij wuifde me na. Dat durfde hij, hij stond boven al de andere jongens samen.

    Het blauwe meisje en de andere kleuren van de verschrikking, Greta Seghers,