teek


teek 1.0

afbeelding

Bron: jkirkhart35
( CC BY 2.0 )

afbeelding

Bron: Denys Williams
( CC BY-SA 3.0 )

klein spinachtig diertje dat leeft in loofbossen en parken en dat zich volzuigt met bloed van een zoogdier, waarbij ziektes overgebracht kunnen worden; spinachtige parasiet

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een teek…

is een mijt; is een dier

  • [Afmeting] is zonder bloed 2 mm groot, maar kan volgezogen 7 tot 11 mm groot zijn
  • [Kleur] is bruin, grijs of zwart, vaak met een donkerder kopje
  • [Vorm] heeft een klein, plat lichaam dat rond tot ovaal is
  • [Bouw] is ongewerveld; heeft acht poten
  • [Deel] heeft kleine kop met een zuigsnuit, een zeer rekbaar lichaam, meestal met een schild (bij de schildteken)
  • [Voortplanting] legt eieren
  • [Woongebied] leeft in gebieden met loofbomen en struikgewas, zoals loofbossen, heides, en parken; komt over de hele wereld voor, met ook enkele tientallen soorten in Nederland en België
  • [Leeftijd] wordt, afhankelijk van de beschikbaarheid van een gastheer 1 tot 7 jaar oud
  • [Ongewone of afwijkende eigenschap of hoedanigheid] is, ook in Nederland en België, bekend als verspreider van ziektes, waaronder de mogelijk ernstige ziekte van Lyme die veroorzaakt wordt door de borreliabacterie, waarbij infectie te herkennen is aan een rode plek of kring rondom de beet
  • [Behandeling of bewerking] een vastgebeten teek kan het beste zo snel mogelijk verwijderd worden, bv. met een tekenpincet, tekentang of tekenlepel
  • [Gedrag] is een vleeseter; wordt zittend op struikgewas wakker door warmte of de geur van bloed en laat zich dan vallen op een gastheer, zoals een dier in het bos, hond of mens, om bloed te drinken
  • [Gelijkenis] lijkt op een klein spinnetje
  • [Onderscheid of tegenstelling] is geen insect maar een spinachtige en geen echte spin, omdat er bij teken geen scheiding is tussen het kopborststuk en het achterlijf
  • [Verscheidenheid] komt voor in 700 soorten harde teken of schildteken (Ixodiae), 200 soorten zachte teken of lederteken (Argasidae) en één in Afrika levende soort uit de familie Nuttalliellidae
  • [Voorstellingswijze] wordt wel eens als insect aangeduid, wat biologisch gezien niet klopt

Rijk Animalia; Dieren
Stam Arthropoda; Geleedpotigen
Klasse Arachnida; Spinachtigen
Orde Acarina; Mijten en Teken

Algemene voorbeelden


Een teek is een klein, bruin-zwart spinachtig diertje dat de grootte heeft van een speldenkop. De teek zet zich gedurende één of meerdere jaren vast op lage vegetatie. Indien een mens of dier (klein knaagdier, rund, schaap, paard, hond, ...) voorbijkomt, ontwaakt de teek, hecht hij zich met zijn mondhoeken vast aan de huid van de gastheer en zuigt hij bloed.

http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/plabnl/plabannl/annex6_nl.pdf,

De teek, geen insect maar een spinachtige parasiet, is actief vanaf maart tot november en leeft voornamelijk in vochtige en loofrijke gebieden, zoals loofbossen, heides, verwilderde gebieden, wilde tuinen en parken.

De Standaard,

De gewone algemeen voorkomende teek, is de Ixodes ricinus. Soorten uit Zuid-Europa zoals de Rhipicephalus sanguineus, kunnen met een vakantiebezoek aan deze landen worden meegenomen en kunnen zich daarna in ons klimaat alleen binnenshuis of in kennels handhaven. Een andere teek die wel eens meegenomen wordt uit Zuid-Europa, de Dermacentor reticularis komt ook van nature in Zuid België voor.

http://www.dierenartsenkring.nl/

"Het beestje wacht af op grashalmen en lage begroeiing op een passerende gastheer waaraan hij zich in het voorbijgaan tracht vast te klampen. Eenmaal op de gastheer, dier of mens, kruipt de teek naar een warme en vochtige plaats, waar de huid het dunst is. Teken worden doorgaans aangetroffen in de oksels, knieholtes, lies en nek", legt dokter Maxime Madder van het Tropisch Instituut uit.

De Standaard,

Bij honden, die veel vaker teken oplopen dan mensen, kan men een teek dan gemakkelijk zien of voelen tussen de beharing.

NRC,

Combinatiemogelijkheden


als object bij een werkwoord


  • een teek verwijderen

Wat moet je doen in geval van een tekenbeet [...]: 1. de kop van de teek trachten te vatten met behulp van een pincet of twee vingers, 2. zachtjes draaien/trekken om de teek te verwijderen (geen enkel deel van de teek onder de huid laten zitten), 3. de wonde ontsmetten met alcohol.

http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/plabnl/plabannl/annex6_nl.pdf,

Een teek verwijdert u het beste met een tekentang, een grijpertje dat gemakkelijk de teek verwijdert uit de huid.

http://users.pandora.be/tina/home.htm

Een betere methode om een teek te verwijderen, aldus Dollekamp, is er een watje gedrenkt in alcohol (jenever) op te leggen.

NRC,

met adjectivisch voltooid deelwoord


  • een besmette teek
  • een geïnfecteerde teek

De Lyme-ziekte of Lyme-borreliose is een infectieuze aandoening die je kan oplopen nadat je gebeten bent door een besmette teek.

http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/plabnl/plabannl/annex6_nl.pdf,

Het is duidelijk dat Lyme-ziekte, zeker na het eerste stadium, geen alledaagse ziekte is. Dat wil echter niet zeggen dat u zich voortaan grote zorgen moet maken als u door een teek gebeten bent. Ten eerste is niet elke tekebeet besmettelijk. Ten tweede veroorzaakt een besmette teek niet altijd een infectie.

http://www.arbohaarlem.nl/

Teken zijn kleine spinachtige dieren die zich vastbijten in de huid van mensen of dieren. Deze teken kunnen besmet zijn met virussen. FSME is er één van. Ons lichaam kan besmet worden door de beet van een geïnfecteerde teek, maar ook door het drinken van ongepasteuriseerde melk.

http://www.havenziekenhuis.nl/

De tekenbeetziekte is een ziekte die veroorzaakt wordt door een bacterie die een mens kan oplopen na een beet van een met deze bacterie besmette teek.

http://www.pallas67.nl/teken.html

  • volgezogen teek

Een volgezogen teek die van de hond op de grond valt ziet er uit als een soort "grijze erwt".

http://users.pandora.be/tina/home.htm

Een teek is erg klein, slechts 1 tot 3 millimeter. Door het bloed zuigen zwelt hij op tot een soort bolletje. Een volgezogen teek kan soms wel een doorsnede van 1 centimeter hebben.

http://www.polderparkcronesteyn.nl/folder%20over%20teken.pdf

Hij richtte. Liet de pal los. Volgde de zwarte kogel, die als een volgezogen teek naar voren spoot, zich onder een wat schuine hoek een weg vrat door geruit katoen, een wollen hemd en grijze huid.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

in voorzetselgroep


  • door een teek gebeten worden
  • door een teek gebeten zijn

Iedereen die door een teek gebeten is kan de Lyme-ziekte oplopen.

http://www.iph.fgov.be/epidemio/epinl/plabnl/plabannl/annex6_nl.pdf,

Indien u door een teek gebeten wordt, verwijder deze dan zo spoedig mogelijk; bij voorkeur met een speciaal tekenpincet.

http://www.lcr.nl/

Bent u door een teek gebeten, noteer dan de datum in uw agenda.

http://www.arbohaarlem.nl/

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen