vaderloos


vaderloos 1.0

zonder vader; geen vader meer hebbend; van een vader beroofd; ook: waarbij of waarvan de biologische vader niet meer aanwezig is; waarbij of waarin de traditionele vader geen rol meer speelt

Algemene voorbeelden


'Waarom ik bij mijn moeder woon?' herhaalde hij. 'Ze is oud. Ze is gebrekkig. Eigenlijk heeft ze alleen mij nog.' 'En uw vader?' wilde mijn moeder weten. Wekelijks toonde zij ons, met een stem zo bitter als de koffie die zij schonk, de rafels en kartelige randen van haar vaderloos bestaan. Haar jeugd met een debiele moeder en een grootvader die voor de oliekachel met vleesmessen de insectenzwermen te lijf ging, op zijn lippen de laatste druppels drank uit flessen die hij overal verstopte. 'Dood,' zei Jiri.

Alle verhalen, Manon Uphoff,

Het beklemmend verhaal van een vaderloze jongen die in konflikt leeft met de nieuwe vriend van zijn moeder. Een prachtig jeugdboek.

De Standaard,

Derrick is een vaderfiguur in de beste zin des woords. Hij heeft normen, die hij ook regelmatig expliciet durft te maken. Hij is de vervanger van de afwezige vader. Afwezig, want niemand in het milieu waarin de moord is gepleegd, is zoals Derrick. Het is een vaderloze omgeving: de erin aanwezige mannen zijn zwak, corrupt, onvolwassen of crimineel.

http://www.opzij.nl/WAD-Mediabank-pagina/DERRICK-ZOn-vader-willen-we-allemaalDe-voorliefde-van-vrouwen-voor-Duitse-KrimisESSAY.htm,

Opgevoed in haat was er na de scheiding tussen mijn ouders niet het kleinste beetje plaats geweest voor mijn vader. Inderdaad: hij had ons vaak geslagen maar niet dagelijks - zoals mijn moeder gedurende mijn vaderloze middelbare-schooljaren zonder ophouden beweerde.

De kleine blonde dood, Boudewijn Büch,

De vaderloze pups van Hope waren bijna vijf maanden oud. Slank en slungelig waren ze met hun ontluikende wintervacht, en maar ietsje kleiner dan de drie andere wolven.

De wolvenlus, Nicholas Evans,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een vaderloos kind
  • vaderloze kinderen

Zij wonen samen in het ouderlijk huis, dat in onverdeeldheid bleef na de dood van de ouders. De buitenwereld wordt gewantrouwd, met haar wetten en reglementen die niet die van deze kleine wereld zijn. Het inschrijven in een school van het vaderloze kind Patrick [...] is daarom een bron van zorgen.

De Standaard,

Vaderloze kinderen, kinderen die in een huis wonen zonder stiefvader of contact met hun biologische vader, hebben een 2 keer zo hoog risico om hun school niet af te maken.

http://www.goldminemedia.eu/WP/2011/01/schokkende-cijfers-over-vaderloze-kinderen/,

Zen, astrologie, schrijven, filosofie, Jung!... zoiets zoiets roept vriendinnen op, of (erger nog) die ene vriendin, die met dat vaderloze kind, de voogdijraad achter zich, veel sherry en een vriend die langskomt op ongeregelde tijden en over zijn knieklachten leutert als over de wereldpolitiek.

Gesprekken in huizen aan zee, Willem Brakman,

  • een vaderloos gezin

Het gegijzelde jongetje, Philip Perry, komt uit een vaderloos gezin en al snel bekijkt hij Butch Haynes met een mengeling van angst en interesse.

Meppeler Courant,

In 1988 bleek uit een 34 maanden durende studie onder kinderen die nog niet naar school gingen en in New Orleans als psychiatrische patiënten in het ziekenhuis kwamen, dat 80% uit vaderloze gezinnen kwam.

http://www.goldminemedia.eu/WP/2011/01/schokkende-cijfers-over-vaderloze-kinderen/,

Brede heupen is een typische Hemmerechts roman waarin bekende ingrediënten uit haar oeuvre aan bod komen: een vaderloos gezin, konfliktrelaties tussen broers en zusters, mannen en vrouwen, geliefden, alsook zwangerschap en bevalling.

De Standaard,

  • een vaderloze maatschappij
  • een vaderloze samenleving

Frans Verleyen vergist zich wanneer hij zegt dat de term vaderloze maatschappij van Monika Van Paemel komt [...]. Alexander Mitscherlich publiceerde Auf dem Weg zur vaterlosen Gesellschaft - Ideen zur Sozialpsychologie in 1963. De vertaling (door onder meer Jaap Kruithof): Op weg naar een vaderloze maatschappij - Sociaal-psychologische verkenningen dateert van 1968. Huiswerk maken jongens.

De Standaard,

"De ingewikkelde maatschappelijke arbeidsverdeling, de deelname van vrouwen aan het openbare leven en hun harde kritiek op het patriarchaat en het machismo hebben de vaderfiguur in een crisis gedompeld. Het gevolg is in zekere zin een vaderloze samenleving, of in elk geval een waarin de vader afwezig is."

http://vaderschap.org/cgi-bin/yawps/topics.cgi?op=print_topic;cat=media;id=47,

  • vaderloze opvoeding

Over veranderend ouderschap 136 blz., Van Gennep / Hogeschool van Amsterdam, f 29,90. Neerslag van symposium met veel pleidooien voor vaderloze opvoeding van kinderen, en acceptatie van kunstmatige inseminatie, draagmoeders en "meemoeders".

NRC,

met werkwoord


  • vaderloos achterblijven
  • vaderloos opvoeden

Laten ze ook eens wat doen aan de veiligheid van de chauffeurs en net zoals in Engeland en Amerika een glazen wand plaatsen zodat de chauffeur niet bang hoeft te zijn voor een mes in zijn rug en erger! Maar nee daar hoor ik nooit iemand over ... dat kost geld! Zeg dat maar tegen al die vrouwen die de afgelopen vijf jaar weduwe zijn geworden en waarvan de kinderen vaderloos achter zijn gebleven!

http://www.rtl.nl/actueel/uwkrant/index.xml/view/actueel/uwkrant/archief/2003/07_juli/28/1.xml,

Katadreuffe is de onechte zoon van de machtige deurwaarder Dreverhaven, maar is vaderloos opgevoed door zijn trotse moeder.

http://www.nrcboeken.nl/schrijver/bordewijk-f

Woordfamilie


Als deel van een afleiding


vaderloos 2.0

geen wettige vader hebbend
Vooral in verbinding met kind, kinderen.

Algemene voorbeelden


De militaire superioriteit is dus volledig omgeslagen in sociaal-biologische inferioriteit: bastaarden alom. Hoe jonger ze zijn, hoe minder hoog ze trouwens van de toren blazen. Ze kennen immers hun eigen thuissituatie, hun eigen achtergrond, en hun eigen twijfelachtige afstamming als onwettig en vaderloos hoerejong.

http://www.weerwoord.nl/weerwoord/viewtopic.php?p=349675&sid=441e39ed077810ce4b04e2c5bbc7e964,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • een vaderloos kind
  • vaderloze kinderen

De volgende generatie bestaat voornamelijk uit een groeiend legertje van onwettige, vaderloze kinderen. Wat dat betreft, doet niemand ter wereld het slechter dan in het Westen.

http://www.weerwoord.nl/weerwoord/viewtopic.php?p=349675&sid=441e39ed077810ce4b04e2c5bbc7e964,

Zolang het kind niet is erkend of gewettigd is het inderdaad een vaderloos kind. Bij dergelijke kinderen zie je op de geboorte-akte ook alleen de naam van de moeder staan. De vader is dan formeel onbekend.

http://forums.marokko.nl/archive/index.php/t-2203240-p-110.html,

"We weten niet of bijstand bijdraagt tot ongehuwd moederschap. Daar is geen bewijs voor", zegt Ted Marmor van de Yale universiteit. "Zowel onder uitkeringstrekkers als onder werkenden is het aantal vaderloze kinderen met 200 procent gestegen de afgelopen dertig jaar."

NRC,

De man kan echter, middels een kleine investering (beperkt tot het lozen van wat zaad in een andere vrouw) zijn kansen verhogen door zijn genen in de volgende generatie te krijgen. Zijn erfelijk materiaal wordt bovendien met een andere partner 'gemixt' en leidt tot andere combinaties. Dit onecht (vaderloos) kind heeft weliswaar minder kans op overleven dan zijn collega uit het perfecte oudergezin, maar de investering van de vader is zo klein, dat het best het proberen waard is.

http://interaxis.sesuadra.org/Interaxis2/html6/vincent_coessens.html

vaderloos 3.0

zonder leidsman; zonder iemand die als een vaderfiguur de leiding neemt

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 3.0

Algemene voorbeelden


Verleyen [...] leert nu, na een winterse autotocht door Polen, dat Karol Wojtyla weleens de geschiedenis zou kunnen ingaan als een man van historisch formaat [...]. "In een postmoderne, vaderloze tijd met zo weinig betrouwbaar gezag en zoveel versplinterde waarheden, kan opnieuw heimwee groeien naar rotsvaste figuren: grote zangers, ook al begrijpt bijna niemand de tekst van hun liederen", schrijft de auteur.

De Standaard,

Alle steunpilaren waren plotseling verdwenen. Hans van den Broek naar Brussel, Onno Ruding naar New York en roerganger Ruud Lubbers had eigenhandig zijn kroonprins Elco Brinkman afgefakkeld. Het vaderloze tijdperk dat na het vertrek van Lubbers was ingetreden werd een tocht door de woestijn.

http://www.dedertigers.nl/cgi-bin/bookshow.pl?mediaslapendereus,

De Vlacc dreigde een stille dood te sterven. De bibliotheken vonden de Vlacc te traag, te log en te bureaucratisch. Ze bleven op hun honger zitten om te participeren aan het project. De Vlacc was een vaderloos project. Het is een strategische fout dat er nooit een bemand Vlacc-bureau opgericht werd, bevolkt door personeel dat met hart en ziel voor 'zijn' Vlacc streed.

http://www.vvbad.be/backend/img/420-standpuntvlacc.pdf,

Combinatiemogelijkheden


met substantief


  • de vaderloze samenleving

Saillant voorbeeld is Pim Fortuyn, die in een vroeger leven aan de universiteit van Groningen nog als de archetypische propagandist van de progressieve ommezwaai mocht worden gezien, maar heden als hippe pr-man van nieuw-rechts een geheel tegengestelde weg is ingeslagen, waarbij de jaren zestig niet langer gelden als lichtend voorbeeld, doch het begin vormen van wat Fortuyn [...] aanduidt als "de vaderloze samenleving", een betreurenswaardig seizoen van morele achteruitgang en crisis van het gezag.

http://www.groene.nl/2001/0109/rz_restauratie.html,