carillon 1.0
Bron:
Hustvedt
(
CC BY-SA 3.0
)
((vooral) in Nederland)
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een carillon…
is een muziekinstrument
- [Geluid] maakt een geluid als kerkklokken, met tientallen verschillende tonen, zowel in het hogere als het lagere register; speelt meestal bekende en populaire wijsjes
- [Bouw] bestaat uit enkele tientallen klokken die zijn opgehangen in een klokkenstoel in een toren en die verbonden zijn met een klavier dat traditioneel bestaat uit lange houten stangen en pedalen, maar ook in modernere versies bestaat of vervangen is door een automatiek of een computer
- [Functie] dient vaak om de tijd aan te geven; wordt soms gebruikt om een feestelijke gebeurtenis aan te kondigen of te vieren
- [Plaats] staat vaak opgesteld in de toren van een belangrijk gebouw, zoals een kerk, een stadhuis of een belfort; maakt muziek die ver in de omtrek hoorbaar is; komt vooral voor in de Lage Landen en in Noord-Frankrijk
- [Handelende persoon] wordt bespeeld door een beiaardier
Algemene voorbeelden
Er zijn wel meer carillons die bij gebrek aan beiaardiers via een speelwerkje bestuurd worden, maar dan gaat het volgens Van Balen meer om een soort draaiorgelsysteem.
Toen zag ik maandag in de ochtendbladen dat zich een catastrofe van Europese omvang had voltrokken. Ernstige muziek uit het Keulse carillon, een telegram van de president aan de koningin, vlaggen op de openbare gebouwen halfstok en zestigduizend mensen die in de loop van het weekeinde zich aan het gezonken schip kwamen vergapen.
Wonend in een heel on-Frans rijtjeshuis, één straat verder dan waar ik geboren ben onder de toren met hetzelfde carillon dat we koesteren in liefde en soms haat als de nacht te kort was.
Combinatiemogelijkheden
als object bij een werkwoord
- het carillon bespelen
Na eerst een uur het carillon te hebben bespeeld, zal de stadsbeiaardier van Meppel, Mar Bruinzeel, het vierde orgel-marktconcert verzorgen in de Grote Kerk.
als subject bij een werkwoord
- hangen
- spelen
- tinkelen
Dan begint het carillon te spelen.
In de toren van de Zuider- of St. Pancraskerk hangt een carillon van 47 klokken en vanuit de toren van de Drommedaris strooien 39 klokken hun vrolijke klanken over de stad.
in voorzetselgroep
- op het carillon
Dit muziekstuk zal in januari op het carillon van het stadshuis worden uitgevoerd.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
carillon 1.1
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 1.1 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een carillon…
is een instrument
- [Geluid] maakt een geluid van klinkelende belletjes dat lijkt op een miniatuurversie van een carillon
- [Geheel] is ingebouwd in een uurwerk
- [Functie] dient om op gezette tijden te signaleren hoe laat het is, bijvoorbeeld om het kwartier, om het halve of om het hele uur
Algemene voorbeelden
Het carillon van de pendule begon te spelen.
Zo werden in de 17de en 18de eeuw huiskamerklokken gemaakt waarin kleine carillons zaten die de hele en halve uren aankondigden.
carillon 2.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een carillon…
is een instrument
- [Geluid] maakt een klingelend geluid
- [Samenstelling] bestaat uit een aantal belletjes met een verschillende toonhoogte, die zodanig zijn opgehangen dat ze door iets bewogen kunnen worden, zodanig dat ze gaan klingelen
- [Functie] dient om een signaal te geven wanneer er iets gebeurt waardoor het in beweging gezet wordt, bijvoorbeeld wanneer een winkeldeur opengaat
- [Waardering] wordt ervaren als een "blij" en vriendelijk signaal
Algemene voorbeelden
Vooraleer ik goed wist wat ik van zins was, duwde ik de deur open, die meteen een klein carillon in beweging bracht.
Zodra je de stralend gepoetste klink van de tweede deur aanraakte, begon binnen een sierlijk, kort carillon te tinkelen.