stip 1.0
Bron:
Nijeholt
(
CC BY-SA 3.0
)
( Publiek domein )
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een stip…
is een teken; is een figuur
- [Kleur] heeft een afstekende kleur, is vaak zwart of wit, maar kan ook andere kleuren hebben
- [Omvang concreet] is een klein teken
- [Vorm] is rond
- [Ontstaan] kan op natuurlijke wijze onstaan zijn, zoals bijvoorbeeld het geval is bij stippen op delen van dieren of planten
- [Vervaardiging] kan op een oppervlak aangebracht zijn
- [Plaats] bevindt zich op een oppervlak
- [Voorbeeld of specimen] is bijvoorbeeld een stip op het dekschild van het lieveheersbeestje of een witte stip op een paddenstoel
Algemene voorbeelden
Wie over een telefoon met een degelijk (kleuren)scherm beschikt, zal dus nooit meer verloren lopen. Je kunt namelijk het stratenplan opvragen van de buurt waarin je ronddwaalt, waarop een stip zelfs weet te melden waar je je bevindt.
Een boom of een paal wordt voorgesteld door een punt, een huis door een blokje in de vorm van het grondvlak van het gebouw, een brug door twee brugleuningen, een molen door een stip met wieken, enz.
Een lachebekje: twee stippen voor de ogen en een halve cirkel voor de mond.
Pointillisme of divisionisme is een vorm van neo-impressionisme. De kleuren worden onvermengd als stippen naast elkaar gezet, de kleurmenging vindt plaats op het netvlies van het oog.
Het detecteren van neutrino's is te vergelijken met het spelletje waarbij kinderen genummerde stippen met lijnen met elkaar moeten verbinden, zodat een figuurtje ontstaat.
Combinatiemogelijkheden
met adjectief ervoor
- een gele stip
- een groene stip
- een rode stip
- een witte stip
- een zwarte stip
- gele stippen
- groene stippen
- rode stippen
- witte stippen
- zwarte stippen
De Vliegenzwam, rood met witte stippen.
Met haar vingers graaide ze in de kraag van haar jurk, dezelfde gele met zwarte stippen die ze vanmorgen in de trein al aan had.
Mannetjes van het grote koolwitje hebben geen zwarte stippen, vrouwtjes wel.
Het waren boeken met een rode stip op de rug. Wat betekende dat ze alleen ter plekke mochten worden geconsulteerd.
De groen gearceerde delen staan ingetekend als gebieden met varianten natuur, landbouw en vaarverbindingen. De groene stippen duiden op nieuwe beheersgebieden, waarop met beperkende maatregelen geboerd kan worden.
met voorzetselgroep
Voorzetsel: op
- een stip op iets
Tegenover het administratief centrum wacht ik op een stip op de vloer tot mijn naam wordt afgeroepen.
Naar oud-Hindoe-gebruik voorzien van een bloedrode stip op hun voorhoofd, hebben de parlementariërs zich juist in ijltempo langs een reeks met Nederlandse steun aangelegde waterpompen laten voeren.
in voorzetselgroep
- met stippen
- met een stip aangeven
- met een stip markeren
Binnen het onderzoek naar de verspreiding van organismen wordt de vraag 'where lives what?' (waar leeft wat?) meestal ook inzichtelijk gemaakt aan de hand van kaarten. Hierop staan dan met stippen of andere symbolen de lokaties aangegeven waar soorten voorkomen, of aangetroffen zijn.
Op de zwarte vloer was met een rode stip een punt gemarkeerd en daar stelde hij zich op om een onderdeel van de ruimtelijke compositie te zijn.
Vaste verbindingen
een stip op de wereldkaart
-
een klein land of een kleine plaats
Het Groothertogdom Luxemburg is slechts een stip op de wereldkaart, maar in het financiële systeem neemt het een belangrijke plaats in.
met stip
-
(
muziek; kunst en architectuur )met een stipnotering in een hitlijst, waarmee men aangeeft welke muzieknummers of albums zich snel omhoog bewegen in de lijstIn combinaties als met stip stijgen, met stip op nummer een en met stip op de eerste plaats staan.Zondag 15 januari is er opnieuw groot feest in Takens en wel met de super feestband Flair en Marco Borsato, die in 1994 met zijn hit 'Dromen zijn bedrog' meer dan twaalf weken op nummer 1 stond. Een absoluut record. De opvolger, 'Waarom nou jij', stijgt met stip en staat inmiddels in de top drie.
-
met een hoge notering of groeiende populariteit; uitstekend boven de rest in leidende positie of populariteitIn combinaties als met stip stijgen, met stip op nummer een en met stip op de eerste plaats staan of in de uitroep met stip!.
Uit het onderzoek van Carinne Schockaert blijkt dat roddelen met stip op de eerste plaats staat in de top-tien van pestmethodes.
Finland staat met stip op nummer een wat mobiel bellen betreft, daar belt 92 procent van de jongeren minimaal een keer per week.
De graspiepers stegen met stip naar de tweede en de vinken naar de derde plaats. De kieviten, bij de vorige telling in '99 nog goed voor een tweede plaats in de ranglijst, moeten dit keer genoegen nemen met een vierde plaats.
Want als je op de verkennerij één ding leert, is dat je elkaar moet helpen. Op drie met stip! Padvinderswet anno 1915: 1. Het woord van een padvinder is te vertrouwen. 2. Een padvinder is trouw aan Koningin, Vaderland, Ouders en vrienden. 3. Een padvinder heeft tot plicht anderen te helpen en voor anderen nuttig te zijn.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen
stip 1.1
Algemene voorbeelden
En hij keek de zwarte hemel in, of hij nergens de heldere stip van een satelliet voorbij zag suizen.
In de verte is een stip zichtbaar, een stip die beweegt.
Misschien kwam het door de vroege warmte dat haar arm zwaar voelde toen ze het meisje uitzwaaide, bleef uitzwaaien hoewel de kleine fiets aan het eind van de weg al bijna een stip was geworden.
Combinatiemogelijkheden
met voorzetselgroep
Voorzetsel: in
- een stip in de lucht
- een stip in de ruimte
- een stip in de verte
Af en toe wijst hij naar een stip in de lucht. Een spreeuw of een merel die zonlicht in zijn vleugels vangt.
Daar ligt het dorp. Het davert van lawaai alsof er onzichtbare bulldozers tekeergaan. Mensen als stippen in de ruimte en daarachter een tapijt van groen als met zwarte kaarsen versierd.
Bij het aanbreken van weer een nieuwe ochtend verscheen er een stip in de verte. Een zeilscheepje, dachten de mensen, o nee, een roeibootje, o nee, kleiner, een biezen mandje? Nee, dat niet... maar wat dan wel? Toen zagen ze het. Het was een houten wiegje met een geruit hemeltje.
Voorzetsel: aan
- een stip aan de einder
- een stip aan de horizon
Hij had vriendelijk gezwaaid, tot hij een donkere stip aan de einder geworden was.
Ze wisten niet dat ze haar minnaar verwachtte, dat hij naderbij kwam, haar stip aan de horizon.
Vaste verbindingen
stip op de horizon
-
(figuurlijk) doel dat relatief ver in de toekomst ligt en waarnaar actief gestreefd wordt; organisatievisie of persoonlijke doelstelling
Semagram (extra betekenisinformatie)
Een stip op de horizon…
- [Tijd] ligt relatief ver in de toekomst
- [Eigenschap of hoedanigheid algemeen] is een doel waarnaar actief gestreefd wordt
- [Betrokkene] wordt vaak geformuleerd door bedrijven en organisaties, maar ook door individuele personen
- [Gelijkenis] is soms vrijwel hetzelfde als de visie van een bedrijf of organisatie
De vernetwerkte samenleving stelt steeds meer vragen aan strategiedirecteuren in de publieke, semi-publieke en ook private sector. [...]. De afgelopen jaren is er in deze organisaties veel geïnvesteerd in strategievorming. Steeds beter is de visie vertaald in een heldere stip op de horizon.
De professionele organisatie is klaar voor de toekomst! Is uw club dat ook? Lees in de nieuwe editie van GolfMarkt onder andere over het toepassen van een visie op de club. Durf die stip op de horizon te zetten.
Het is wel belangrijk om een doel te hebben. Of een verlangen, een perspectief. Anders gezegd: een stip op de horizon.
Iedereen in de organisatie staat achter de doelen die de organisatie wil bereiken. Iets wat in de meeste ziekenhuizen naar mijn idee nog ontbreekt. Loop een willekeurig ziekenhuis binnen en vraag een aantal medewerkers naar de stip op de horizon van het ziekenhuis. Helaas geven zij dan niet een eenduidig antwoord.
Werken we niet allemaal graag naar een punt toe? Een doel dat focus geeft? Maar is die zogenaamde stip op de horizon niet te beperkt? Gaandeweg verandert er immers altijd wel wat of gebeurt er iets onverwachts waardoor je moet bijsturen. Ik stel daarom voor dat we ons niet blind staren op een stip, maar ons juist focussen op een streep op de horizon.
Woordfamilie
Als deel van een afleiding
stip 2.0
Bron:
Niels F
(
CC BY-SA 3.0
)
(voetbal; sport en recreatie)
Algemene voorbeelden
De bal wordt op de stip gelegd (11 meter van het doel; om precies te zijn: 12 yards) en alleen de strafschopnemer mag in de buurt staan. Alle andere spelers moeten zich buiten het strafschopgebied bevinden, op een afstand van minimaal 9,15 meter (10 yards).
Combinatiemogelijkheden
in voorzetselgroep
- vanaf de stip
- vanop de stip
- vanaf de witte stip
- vanop de witte stip
Sampdoria hield de voorsprong vast en won bij het trappen vanaf de witte stip met 5-3. De penalties waren noodzakelijk geworden omdat Sampdoria na negentig minuten met 1-0 leidde en de verlenging van een half uur geen beslissing had gebracht.
Edwin Righart werd binnen de beruchte lijnen licht vastgehouden en dezelfde speler schoot vanaf de witte stip raak.
In de allerlaatste sekonden velde Peeters Marco Lambrigts en Pastorek legde vanop de stip de overdreven eindscore vast met zijn tiende seizoenstreffer, goed voor zijn eerste hattrick deze kompetitie.
Vaste verbindingen
de bal op de stip leggen
-
met een speler als subject: de bal op de stip leggen en een penalty nemen; met een scheidsrechter als subject: een penalty toekennen
Al heel vroeg in de wedstrijd mocht Wim de bal op de stip leggen. Laag in de hoek en 1 - 0! Ons eerste doelpunt van de namiddag werd flink bejubeld op en naast het veld door de meegereisde supporters.
De scheidsrechter had de bal op de stip moeten leggen toen Van den Anker binnen het strafschopgebied onderuit werd gehaald.
naar de stip wijzen
-
een penalty toekennen
'In mijn ogen was het nooit een strafschop', vertelde Doldersum later. De scheidsrechter dacht er blijkbaar anders over. Onverbiddelijk wees hij naar de stip. Vanaf elf meter velde Henk Meijer het vonnis: 2-2.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
stip 3.0
Betekenisbetrekking
| Betrokken betekenissen | 1.0 : 3.0 |
|---|
Semagram (extra betekenisinformatie)
Stip…
is een vissenziekte; is een ziekte
- [Overdraagbaarheid] is zeer besmettelijk
- [Behandeling of bewerking] kan behandeld worden
- [Ondervinder] komt voor bij aquariumvissen en vijvervissen
- [Oorzaak, reden of aanleiding] wordt veroorzaakt door een in zoet water levende eencellige parasiet, Ichthophthirius multifiliis
- [Symptoom] uit zich in kleine witte stippen over het gehele lichaam
Algemene voorbeelden
De spitssnuit heeft nog een groot voordeel. De vis is nagenoeg ongevoelig voor allerlei ziekten waaronder stip.
Vaste verbindingen
witte stip
-
stippelziekte bij vissen, waarbij de vis witte stipjes krijgt over het hele lichaam, inclusief de staart en vinnen; wittestipziekte
Synoniem: stip; stippelziekte; wittepuntziekte; wittestipziekte
Witte stip kan zich snel verspreiden onder de vissen.
stip 4.0
(weinig gebruikt)
Algemene voorbeelden
Een stip in de tijd. Dat was het, en geen einde er aan. Alles gaat door, maar het was toch een moment. Om stil bij te staan.
Zoals een ogenblik een stip in de tijd is. Een tik langs duur en tel.
Woordfamilie
Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen
stip 5.0
Semagram (extra betekenisinformatie)
Stip…
is een gerecht
- [Uiterlijk] is grutenpap met een kuiltje
- [Ingrediënt] is grutenpap met stroop en eventueel spekjes
Algemene voorbeelden
Stip is een streekgerecht uit de Nederlandse provincies Groningen, Drenthe en Overijssel. Het gerecht wordt geserveerd als een kluit boekweitenpap met bovenin een kuiltje met daarin hete uitgebakken spek (reuzel, het liefst met kaantjes) met een flinke eetlepel stroop.
Vaste verbindingen
stip in het kuiltje; stip in 't kuiltje; stip in 't gat
-
streekgerecht uit Groningen, Drenthe en Overijssel, dat bestaat uit gruttenpap met bovenin een kuiltje met daarin een hoeveelheid stroop en soms uitgebakken spekjes; stip
Synoniem: stip
Stip in 't kuiltje, ofwel gruttenbrij, werd door ons zelfs vaker dan eenmaal per week als warme maaltijd genuttigd.
Etymologie
| Betekenisontwikkeling | Stip is het regionale woord voor jus en is afgeleid van het werkwoord stippen in de betekenis 'kort indopen'. |
|---|