bewaakster


bewaakster 1.0

vrouw die voor haar beroep gevangenen bewaakt in een gevangenis, een krijgsgevangenenkamp, een concentratiekamp of een vergelijkbare instelling

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bewaakster…

is een vrouw; is een persoon

  • [Uiterlijk] draagt vaak een uniform
  • [Attribuut] heeft vaak een wapen
  • [Plaats] werkt in een gevangenis, een krijgsgevangenenkamp, een concentratiekamp of een vergelijkbare instelling
  • [Activiteit of handeling] bewaakt gevangenen
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] doet haar werk voor haar beroep
  • [Organisatie en organisatiewijze] werkt in overheidsdienst, soms bij een leger

Algemene voorbeelden


Alleen in het waslokaal en op de plank mochten de vrouwen stiekum hun sigaretten oproken, elders was het ten strengste verboden. Ook de bewaakster, verantwoordelijk voor de rij cellen, ging naar beneden, naar de strafcellen in de kelder, of moest de nacht op de plank doorbrengen, of voor strafexercitie op de fles zitten als iemand gesnapt werd met roken op de vrouwenafdeling.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

De rechter [...] had zelfs niet opgekeken. hij had zitten schrijven. 'Zes maanden' had hij vriendelijk gezegd en zijn hand even opgeheven in de richting van de bewaakster, die de hele tijd vlak naast haar had gestaan alsof er van vluchten sprake kon zijn. Een vrouw met een truttige kostschoolrok, mannenschoenen en een pistool aan de gordel! wie kiest in godsnaam zo'n beroep?

Drugs, Jef Geeraerts,

Combinatiemogelijkheden


als subject bij een werkwoord


  • de deur openen
  • hun ronde maken

Om het kwartier deden de bewaaksters hun ronde, lieten de knuppels in de openingen van het gaas dansen, snauwden bevelen, staken de ploertendoders dreigend door het gaas bij ongehoorzame vrouwen.

De Hunnen. Dl. 3: Vrede, Jan Cremer,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


bewaakster 1.1

vrouw die iemands vrijheid beknot door hem of haar voortdurend in het oog te houden en te beletten om te doen wat hij of zij wil doen

Betekenisbetrekking


metafoor
Betrokken betekenissen 1.0 : 1.1

Algemene voorbeelden


Een echtgenote die optreedt als bewaakster die haar man ferm toegang tot de tuin der lusten ontzegt, triomfantelijk onder 'ouderlijk toezicht' plaatst.

Hij zegt dat ik niet dansen kan, Manon Uphoff,

bewaakster 2.0

vrouw die voor haar beroep in een voor het publiek toegankelijke plaats, zoals een museum, toeziet op de aanwezige eigendommen en het bezoek in goede banen leidt

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bewaakster…

is een vrouw; is een persoon

  • [Uiterlijk] draagt soms een uniform
  • [Plaats] werkt in een voor het publiek toegankelijke plaats, zoals een museum, een monument of een natuurpark
  • [Activiteit of handeling] bewaakt de aanwezige kostbaarheden en andere eigendommen en leidt het bezoek in goede banen
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] doet haar werk voor haar beroep

Algemene voorbeelden


De voordeur van het "Maison de tante Léonie" zit in de rue du docteur Proust, maar de bezoeker wordt net als Swann aan de achterkant verwacht. Vóór Mlle Germaine Amiot dit karakterloze huis aan de Amis de Marcel Proust schonk, veranderde het tot driemaal toe van eigenaar. De milde schenkster wordt op het gevelbordje de kleindochter van de fictieve "tante Léonie" genoemd, wat het ergste doet vrezen. Maar de nuchtere aanpak van de bewaakster van dit heiligdom is een ware verademing. In een serre achterin de tuin hangen een hele stoet mondaine en demi-mondaine personages uit Prousts menagerie, die door Paul Nadar werden vereeuwigd.

De Standaard,

Woordfamilie


Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


bewaakster 3.0

vrouw die voor haar beroep of voor de gelegenheid waakt over de veiligheid en de orde op een plaats waar veel mensen zijn en waar er een risico op ongelukken bestaat

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bewaakster…

is een vrouw; is een persoon

  • [Plaats] werkt op een plaats waar veel mensen aanwezig zijn, zoals het speelplein van een school
  • [Activiteit of handeling] waakt over de veiligheid en de orde
  • [Oorzaak, reden of aanleiding] doet haar werk voor haar beroep of voor de gelegenheid
  • [Organisatie en organisatiewijze] werkt als werknemer of als vrijwilliger

Algemene voorbeelden


Het is inderdaad waar dat in de Nederlandstalige gemeenteschool van Linkebeek een tweetal weken lang een uitsluitend Franstalige turnleraar vervangingen deed en dat in de naschoolse opvang een eentalig Franse bewaakster insprong.

De Standaard,

bewaakster 4.0

vrouw die toezicht houdt op de goede werking of de naleving van iets; vrouw die iets controleert

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een bewaakster…

is een vrouw; is een persoon

  • [Activiteit of handeling] kijkt toe of iets correct verloopt, of iets goed werkt, of de regels bij het verloop van iets goed worden nageleefd

    Algemene voorbeelden


    Van niets had Leen iets gemaakt, een onderneming opgebouwd met een miljoenenomzet, met landelijke naamsbekendheid. En zij was zijn vrouw, de bewaakster van de gezinsidylle, soms ook iets om rekening mee te houden. Hij zijn reisimperium, zij haar droomkeuken, ze hoefden alleen nog maar gelukkig te zijn.

    De vrouw die alles had, Kees van Beijnum,

    Woordfamilie


    Als rechterlid in samenstellingen en samenkoppelingen


    bewaakster 4.1

    instelling die toezicht houdt op de goede werking of de naleving van iets

    Betekenisbetrekking


    metafoor
    Betrokken betekenissen 4.0 : 4.1

    Algemene voorbeelden


    De bewaakster van de autonomie van de redactie is de redacteursvereniging.

    http://users.telenet.be/tdv/thesis/5.html